Buk wielkolistny

Buk wielkolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

bukowate

Rodzaj

buk

Gatunek

buk wielkolistny

Nazwa systematyczna
Fagus grandifolia Ehrh.
Beitr. Naturk. 1: 22 1787[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg
Mapa zasięgu
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Buk wielkolistny, b. amerykański (Fagus grandifolia Ehrh.) – gatunek roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Występuje naturalnie w Ameryce Północnej – Kanadzie, Stanach Zjednoczonych oraz Meksyku[5][6][7].

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje naturalnie w Ameryce Północnej – Kanadzie, Stanach Zjednoczonych oraz Meksyku[5][6][7]. W Kanadzie występuje w południowo-wschodniej części kraju – w prowincjach Ontario, Quebec, Wyspa Księcia Edwarda, Nowy Brunszwik i Nowa Szkocja. W Stanach Zjednoczonych został zaobserwowany w Alabamie, Arkansas, Connecticut, Dystrykcie Kolumbii, Delaware, na Florydzie, w Georgii, Illinois, Indianie, Kentucky, Luizjanie, Massachusetts, Marylandzie, Maine, Michigan, Minnesocie, Missouri, Missisipi, Północnej Karolinie, New Hampshire, New Jersey, stanie Nowy Jork, Ohio, Oklahomie, Pensylwanii, Rhode Island, Południowej Karolinie, Tennessee, Teksasie, Utah, Vermoncie, Wisconsin, Wirginii oraz Wirginii Zachodniej[5][6][8]. W Meksyku jest spotykany w stanach Tamaulipas, Hidalgo i Puebla[7].

Morfologia

Kwiaty
Kupula otaczająca owoce
Liście
Pokrój
Zrzucające liście drzewo dorastające do 20 m wysokości. Kora jest gładka i ma szarą barwę[6].
Liście
Blaszka liściowa ma owalny lub odwrotnie jajowaty kształt. Mierzy 6–12 cm długości oraz 2,5–7,5 cm szerokości, jest falowana na brzegu, ma klinową lub ostrokątną nasadę i spiczasty wierzchołek. Ogonek liściowy jest nagi i ma 4–12 mm długości[6].
Kwiaty
Podobne jak w przypadku buka pospolitego[9].
Owoce
Orzechy dorastające do 15–20 mm długości i 10–18 mm średnicy, wystające z brązowych miseczek mierzących 15–20 mm średnicy[6].

Biologia i ekologia

Rośnie w lasach mieszanych lub zrzucających liście. Występuje na wysokości do 1000 m n.p.m. Kwitnie od kwietnia do czerwca, natomiast owoce dojrzewają od września do października[6].

Zmienność

W obrębie tego gatunku oprócz podgatunku nominatywnego wyróżniono jeden podgatunek[3]:

Zastosowanie

Dawniej gatunek ten był stosowany w medycynie tradycyjnej jako środek na odrobaczanie czy w leczeniu zaburzeń serca. Obecnie bywa uprawiany[6]. Ponadto ma zastosowanie jako surowiec drzewny[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-08-20] (ang.).
  3. ↑ a b c Fagus grandifolia Ehrh.. The Plant List. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).
  4. ↑ Fagus grandifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ a b c Discover Life: Point Map of Fagus grandifolia. Encyclopedia of Life. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g h Fagus grandiflora. Plantes & botanique. [dostęp 2017-08-20]. (fr.).
  7. ↑ a b c d Taxon: Fagus grandifolia Ehrh.. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).
  8. ↑ Fagus grandifolia Ehrh. / American Beech. NatureServe. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).
  9. ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  10. ↑ Taxon: Fagus grandifolia Ehrh. subsp. mexicana (Martínez) A. E. Murray. U.S. National Plant Germplasm System. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).