Stany Zjednoczone
Springfield
US-IL
J. B. Pritzker (D)
149 995 km²[1]
12 812 508
89,4 os./km²
UTC-06:00UTC-05:00
angielski
Illinois (wymowa:/ˌɪlɪˈnɔɪ/ IL-i-noyⓘwymowa:/ˌɪlɪˈnɔɪ/ IL-i-noy) – stan w Stanach Zjednoczonych, w regionie Midwest, w Krainie Wielkich Jezior. Graniczy od północnego wschodu z jeziorem Michigan. Sąsiednie stany to Wisconsin na północy, Iowa i Missouri na zachodzie, Kentucky na południu i Indiana na wschodzie.
Nazwa stanu pochodzi od nazwy indiańskiego plemienia Irokezów, oznacza „odważni ludzie”[2].
Jest najbardziej zaludnionym stanem Środkowego Zachodu i zajmuje szóste miejsce pod względem liczby ludności w kraju. Stolicą stanu jest Springfield. Blisko 10 milionów mieszkańców zamieszkuje Chicago, które jest trzecim co do wielkości obszarem metropolitalnym w Stanach Zjednoczonych[3]. Znaczna część obszaru stanu pozostaje wiejska i słabo zaludniona[4]. Illinois ma drugie najbardziej ruchliwe lotnisko w kraju i drugą co do wielkości sieć kolejową z prawie 7 tys. mil. Stan ma największą liczbę autostrad międzystanowych na prawie 2200 mil, a także ponad 1100 mil żeglownych dróg wodnych[4].
Z Illinois pochodziło czterech prezydentów Stanów Zjednoczonych: Abraham Lincoln, Ulysses S. Grant, Ronald Reagan i Barack Obama[5].
W stanie tym żyje drugie co do wielkości w USA skupisko Polaków (około miliona[6]).
Powierzchnia Illinois jest mocno wypłaszczona, a najwyższym wzniesieniem jest Charles Mound (376 m n.p.m.) leżący w północno–zachodnim rogu stanu. Prawie całą zachodnią granicę stanu wyznacza rzeka Missisipi.
System śródlądowych dróg wodnych stanu łączy Wielkie Jeziora z rzekami Missisipi i Ohio, łącząc środkowe Stany Zjednoczone z Oceanem Atlantyckim i Zatoką Meksykańską[4].
Stan Illinois podzielony jest na 102 hrabstwa, z których największym, zarówno pod względem ludności, jak i powierzchni, jest hrabstwo Cook, na terenie którego położona jest większość aglomeracji Chicago.
Spis ludności z roku 2020 stwierdza, że stan Illinois liczy 12 812 508 mieszkańców, co oznacza spadek o 18 124 (-0,1%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010, oraz wzrost o 393 215 (3,2%) w porównaniu ze spisem z roku 2000[7]. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 5,9% populacji, 22,2% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 16,1% to osoby mające 65 i więcej lat. 50,9% ludności stanu stanowią kobiety[8].
W 2010 roku najpowszechniej używanymi językami są[9]:
W 2019 roku 71,4% mieszkańców stanowiła ludność biała (60,7% nie licząc Latynosów), 14,1% to czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 5,7% to Azjaci, 2,8% miało rasę mieszaną, 0,26% to rdzenna ludność Ameryki, 0,04% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 17,5% ludności stanu[10].
Największe grupy stanowią osoby pochodzenia niemieckiego (16,4%), meksykańskiego (13,6%), afroamerykańskiego, irlandzkiego (10,9%), polskiego (6,6%), angielskiego (5,5%) i włoskiego (5,5%). Obecne są także duże grupy osób pochodzenia „amerykańskiego” (439,5 tys.), szwedzkiego (244,6 tys.), hinduskiego (242,8 tys.), francuskiego (235,7 tys.), szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (212,1 tys.), portorykańskiego (207,1 tys.), norweskiego (146,6 tys.), holenderskiego (145,9 tys.), chińskiego (141,4 tys.), afrykańskiego subsaharyjskiego (127 tys.), filipińskiego (126,6 tys.), arabskiego (110,3 tys.) i rosyjskiego (107,8 tys.)[11].
Na terenie stanu Illinois znajduje się 1298 miast (city lub town) i wsi (village), w tym jedno o liczbie ludności przekraczającej 1 000 000, 8 powyżej 100 000 mieszkańców, 224 powyżej 10 000 mieszkańców, a 656 powyżej 1000 mieszkańców (2021 r.)[12].
Lista miejscowości zamieszkanych przez 25 000 lub więcej osób (2021 r.)[12]:
Struktura religijna w 2014 roku[13]:
Illinois ma czwartą co do wielkości populację katolików w USA, z najsilniejszą koncentracją w Chicago, a Kościół katolicki pozostaje największą pojedynczą organizacją[14].
Do grup ewangelikalnych, z ponad 100 tys. członków należą: lokalne kościoły bezdenominacyjne (np. Willow Creek Community Church), Południowa Konwencja Baptystów, Kościół Luterański Synodu Missouri, Kościoły zielonoświątkowe i Kościoły Chrystusowe[14].
Protestantyzm głównego nurtu reprezentowany jest głównie przez Zjednoczony Kościół Metodystyczny, Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce, Zjednoczony Kościół Chrystusa i Kościół Prezbiteriański USA. Czarni protestanci to przeważnie różne kościoły baptystyczne[14].
Chicago posiada drugą co do wielkości, po Nowym Jorku, społeczność muzułmańską w Stanach Zjednoczonych[15]. Szacuje się, że metropolię Chicago zamieszkuje ponad 350 tysięcy wyznawców islamu[16].
Ze względu na swoje centralne położenie i rozległą sieć transportową, Illinois odgrywa ważną rolę w gospodarce kraju. Jest kluczowym węzłem transportu ropy naftowej i gazu ziemnego w całych Stanach Zjednoczonych. Stan jest głównym producentem energii elektrycznej i ma największą liczbę elektrowni jądrowych w kraju[4].
Przemysł chemiczny, maszynowy oraz spożywczy i napojów mają największy udział w wytwarzaniu produktu krajowego brutto (PKB) stanu. Inne ważne gałęzie przemysłu obejmują rafinację ropy naftowej, wydobycie węgla i produkcję metali pierwotnych[4].
Illinois posiada drugie po Montanie, co do wielkości szacowane zasoby węgla w kraju. Jest też drugim po Wirginii Zachodniej producentem węgla kamiennego. Stan posiada czwartą co do wielkości zdolność rafinacji ropy naftowej, jednak wydobycie i stan zasobów pozostają skromne[4].
W 2019 r. 54% energii elektrycznej w stanie Illinois wytwarzało 6 stanowych elektrowni jądrowych z 11 reaktorami. Elektrownie węglowe były drugim co do wielkości dostawcą energii elektrycznej w Illinois w ciągu ostatniej dekady. Jednak udział węgla konsekwentnie zmniejsza się wytwarzając 27% energii w 2019 roku. Za pozostałą produkcję energii elektrycznej w stanie odpowiadają głównie gaz ziemny i energia wiatrowa[4].
Około 75% powierzchni stanu jest wykorzystywana w celach rolniczych[5]. Soja i kukurydza, najważniejsze uprawy w stanie, stanowią surowiec dla wielu zakładów produkujących etanol i biodiesel[4].
اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف خرم الإبرة البحري المرتبة التصنيفية نوع التصنيف العلمي النطاق: حقيقيات النوى المملكة: النباتات الفرقة العليا: النباتات الجنينية القسم: النباتات الوعائية الشعبة: حقيقيات الأوراق الشعيبة: البذريات الطائفة: ثنائيات الفلقة الطويئفة…
artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapikan, silakan hapus templat ini. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Lokasi Peradaban Lembah Sungai Nil Peradaban Lembah Sungai Nil adalah sebuah peradaban yang terbentuk dalam masyarakat Mesir Kuno di sekitar lembah s…
National women's baseball team of the Netherlands Netherlands national baseball teamInformationCountryKingdom of the NetherlandsFederationRoyal Netherlands Baseball and Softball FederationConfederationWBSC EuropeWBSC rankingCurrent13[1]Women's World CupAppearances3 (first in 2010)Best result7th The Netherlands women's national baseball team is the national women's baseball team of the Netherlands. They are currently the only team representing Europe in international competition. The team…
De Markt omstreeks 1696, schilderij door Jan Baptist van Meunincxhove (Groeningemuseum). De Markt, soms ook Grote Markt genoemd, is een marktplein in Brugge. De Markt bevindt zich in het hart van de historische binnenstad en heeft een oppervlakte van ongeveer 1 ha. Aan de zuidkant van het plein staat een van de bekendste monumenten van de stad, het 12de-eeuwse belfort (Halletoren). Het plein werd in 1995-'96 heraangelegd en sindsdien mogen er geen auto's meer parkeren, behalve taxi's en toerbusj…
Canadian Institute of engineering and management This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) The topic of this article may not meet Wikipedia's notability guidelines for companies and organizations. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial ment…
هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2019) دومينيك دايموند معلومات شخصية الميلاد 31 ديسمبر 1969 (54 سنة) مواطنة المملكة المتحدة الحياة العملية المدرسة الأم جامعة برستل (1988–1991) المهنة إذاعي الل…
Painting by Bernardino Luini Salome with the Head of John the Baptist (c. 1527) by Bernardino Luini Salome with the Head of John the Baptist is a c. 1527 oil-on-panel painting by Bernardino Luini. It was in the Imperial Gallery, in Vienna, until 1773, when it was swapped for another work and arrived in Florence, where it now hangs in the Uffizi Gallery.[1] Six autograph variants of the work are also now in the Kunsthistorisches Museum, the Louvre, the Boston Museum of Fine Arts, the Prad…
تحتاج النصوص المترجمة في هذه المقالة إلى مراجعة لضمان معلوماتها وإسنادها وأسلوبها ومصطلحاتها ووضوحها للقارئ، لأنها تشمل ترجمة اقتراضية أو غير سليمة. فضلاً ساهم في تطوير هذه المقالة بمراجعة النصوص وإعادة صياغتها بما يتناسب مع دليل الأسلوب في ويكيبيديا. (ديسمبر 2015) دشمعلوما
OKBM Afrikantov in Nizhny Novgorod OKBM Afrikantov (nama lengkap: OAO II Afrikantov OKB Teknik Mesin, Rusia:. Опытное конструкторское бюро машиностроения им И. И. Африкантова) adalah sebuah perusahaan rekayasa nuklir yang terletak di Nizhny Novgorod, Rusia. Ini adalah anak perusahaan dari Rosatom. Perusahaan ini dinamai Igor Afrikantov. Dikenal sebagai desainer utama untuk flagship proyek Uni Soviet dan propulsi nuklir Rusia, termasuk reakto…
Cai LunSebuah lukisan abad ke-18 (Dinasti Qing) yang menggambarkan Cai Lun sebagai pembuat kertasLahirsekitar 50Guiyang (sekarang Leiyang), Dinasti Han (sekarang China)Meninggal121Dinasti Han (sekarang China)PekerjaanPenemu dan KasimDikenal atasPenemu pembuatan kertas modern. Cai Lun (Hanzi: 蔡倫, simplify 蔡伦, pinyin: Cài Lún, Wade-Giles: Ts’ai Lun) ialah penemu kertas, berkebangsaan Tionghoa yang hidup pada zaman Dinasti Han, abad ke-1 - abad ke-2 Masehi. Lahir di Guiyang (sekarang di…
Spanish beach volleyball player Adrián GaviraGavira at the 2017 Beach Volleyball World ChampionshipsPersonal informationFull nameAdrián Gavira ColladoNationalitySpanishBorn (1987-09-17) 17 September 1987 (age 36)La Línea de la Concepción, SpainHeight193 cm (6 ft 4 in) Honours Men's beach volleyball Representing Spain World Tour 2013 Berlin Beach European Championships 2013 Klagenfurt Beach Adrián Gavira Collado[a] (born 17 September 1987 in La Línea d…
London Underground and railway station Marylebone London MaryleboneMain entranceMaryleboneLocation of Marylebone in Central LondonLocationMaryleboneLocal authorityCity of WestminsterManaged byChiltern RailwaysOwnerNetwork RailStation codeMYBDfT categoryANumber of platforms6AccessibleYes[1]Fare zone1OSIBaker Street Edgware Road (CDH) Paddington (NR) Marylebone National Rail annual entry and exit2017–18 16.693 million[2]– interchange 0.697 million[2]2018–19 16.1…
Рис.1 Діаграма деформування (початкова ділянка) металевого матеріалу. Напруження ( σ {\displaystyle \sigma } ) показано у функції від деформації ( ϵ {\displaystyle \epsilon } ) 1: Границя істинної пружності 2: Границя пропорційності 3: Границя пружності 4: Границя плинності умовна, σ0,2 Рис.2 Діаг…
Subdivision in West Bengal, IndiaKalyani subdivisionSubdivisionCoordinates: 22°59′N 88°29′E / 22.98°N 88.48°E / 22.98; 88.48Country IndiaStateWest BengalDistrictNadiaHeadquartersKalyaniLanguages • OfficialBengali, EnglishTime zoneUTC+5:30 (IST)ISO 3166 codeIN-WBVehicle registrationWBWebsitenadia.nic.in Kalyani subdivision is an administrative subdivision of the Nadia district in the Indian state of West Bengal. Overview Nadia district is part of t…
British Army general (1890–1959) Sir Ralph EastwoodRalph Eastwood in 1938.Born(1890-05-10)10 May 1890Canterbury, Kent, EnglandDied15 February 1959(1959-02-15) (aged 68)Rodmarton, Gloucestershire, EnglandAllegianceUnited KingdomNew ZealandService/branchBritish Army (1910–14, 1918–47)New Zealand Expeditionary Force (1914–18)Years of service1910–1947RankLieutenant GeneralService number19399UnitRifle Brigade (The Prince Consort's Own)Commands heldGibraltar (1944–47)Northern Com…
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Kitchen TV series – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2021) (Learn how and when to remove this template message) Russian TV series or program KitchenGenre comedy sitcom Created by Vitaliy Shliappo Vasily Kutsenko Igor Tudvasev Dmitry Y…
1965 instrumentalZorba's DanceInstrumentalPublished1964Released1965Composer(s)Mikis Theodorakis Zorba's Dance (Greek: Ο Χορός Του Ζορμπά) is an instrumental by Greek composer Mikis Theodorakis.[1] The song featured for the dance, which has become known as sirtaki, in the 1964 film Zorba the Greek, for which Theodorakis wrote the soundtrack,[2] and became renowned around the world. It is now commonly played and danced to in Greek tavernas. The film's track has since…
Japanese anime television series Lord of Vermilion: The Crimson KingKey visualロード オブ ヴァーミリオン 紅蓮の王(Rōdo obu Vāmirion Guren no Ō)GenreAdventure, fantasy[1]Created bySquare Enix Anime television seriesDirected byEiji SuganumaSatoshi Takafuji[a]Produced byMakoto ChibaShigeyuki HirataWritten byMasashi SuzukiMusic byShō AratameStudioAsreadTear StudioLicensed byNA: FunimationOriginal networkTokyo MX, BS11, Sun TV, TV Aich…
Coordinate: 44°24′31.56″N 8°55′59.4″E / 44.408766°N 8.933166°E44.408766; 8.933166 Il portale del Trionfo Doria è un portale in marmo bianco, scolpito in epoca rinascimentale, attribuito allo scultore di origine ticinese Pace Gaggini e variamente datato tra il 1470 e il 1493, sito a Genova in Via David Chiossone, civ. 1, presso le case dei Doria di Piazza san Matteo. Descrizione Non è nota la genesi del portale, considerato fra i più importanti portali del rinascime…
Historic church in Pennsylvania, United States For other uses, see St. Peter and St. Paul's Church (disambiguation). United States historic placeCathedral of Saints Peter and PaulU.S. National Register of Historic Places The Cathedral Basilica of Saints Peter and Paul in PhiladelphiaShow map of PhiladelphiaShow map of PennsylvaniaShow map of the United StatesLocation18th St. & Benjamin Franklin Parkway at Logan SquarePhiladelphia, PennsylvaniaCoordinates39°57′26.23″N 75°10′8.18″W&#…
American soccer player (born 1995) Zack Steffen Steffen with the United States in 2019Personal informationFull name Zackary Thomas Steffen[1]Date of birth (1995-04-02) April 2, 1995 (age 28)[2]Place of birth Coatesville, Pennsylvania, United StatesHeight 6 ft 3 in (1.91 m)[2]Position(s) GoalkeeperTeam informationCurrent team Manchester CityNumber 13Youth career2000–2008 West Chester United2008–2013 FC DELCO2012 Philadelphia UnionCollege careerYears…
2014 single by Easton CorbinClockworkSingle by Easton Corbinfrom the album About to Get Real ReleasedJanuary 28, 2014 (2014-01-28)Recorded2013–14GenreCountryLength3:08LabelMercury NashvilleSongwriter(s) Carson Chamberlain Ashley Gorley Wade Kirby Producer(s)Carson ChamberlainEaston Corbin singles chronology All Over the Road (2013) Clockwork (2014) Baby Be My Love Song (2014) Clockwork is a song written by Carson Chamberlain, Ashley Gorley, and Wade Kirby and recorded by America…
Pre-1948 acquisition of land/property by Jewish buyers Map showing Jewish-owned land as of 31 December 1944, including land owned in full, shared in undivided land and State Lands under concession. This constituted 6% of the total land area, of which more than half was held by the JNF and PICA[1] In the 1880s, Jews began purchasing land and properties across Ottoman Palestine in order to expand the collective territorial ownership of the Yishuv. Large Jewish corporations and private Jewi…
Excommunication ritual For other uses, see Bell, Book & Candle (disambiguation). The phrase bell, book, and candle refers to a Latin Christian method of excommunication by anathema, imposed on a person who had committed an exceptionally grievous sin. Evidently introduced by Pope Zachary around the middle of the 8th century,[1] the rite was once used by the Roman Catholic Church. Ritual The Excommunication of Robert the Pious (1875) by Jean-Paul Laurens The ceremony was described in t…
Campionati mondiali di slittino 1958 Competizione Campionati mondiali di slittino Sport Slittino Edizione IV Organizzatore FIL Date 1° - 2 febbraio 1958 Luogo Krynica-Zdrój Vincitori Singolo u. Jerzy Wojnar Singolo d. Maria Semczyszak Doppio F. Nachmann / J. Strillinger Medagliere Nazione Tot. Polonia 2 3 2 7 Germania Ovest 1 0 0 1 Austria 0 0 1 1 Cronologia della competizione Davos 1957 Villard-de-Lans 1959 Manuale I Campionati mondiali di slittino 1958, quarta edizione della mani…
Statutory city in Moravian-Silesian, Czech RepublicKarvináStatutory cityTown square in Karviná-Fryštát FlagCoat of armsKarvináLocation in the Czech RepublicCoordinates: 49°51′15″N 18°32′34″E / 49.85417°N 18.54278°E / 49.85417; 18.54278Country Czech RepublicRegionMoravian-SilesianDistrictKarvináFirst mentioned1268Government • MayorJan Wolf (ČSSD)Area • Total57.52 km2 (22.21 sq mi)Elevation221 m (725 f…
The Paranapanema block is a coherent block of lithosphere located in southeastern South America spanning roughly the same area as the Paraná Basin. The existence of a tectonically stable zone beneath the Paraná Basin was first suggested in 1975. Despite difficulties in accessing the buried Paranapanema block it is inferred it must be composed mostly of orthogneiss and that it existed before the Brasiliano orogeny.[1] Description Paranapanema is a triangular block surrounded by structur…
Adelaide dari Torino (juga Adelheid, Adelais, atau Adeline; skt. 1014/1020 1014/1020 – 19 Desember 1091)[1] merupakan seorang Comtesse bagian dari Marca d'Ivrea dan Marchioness Torino di Barat laut Italia dari tahun 1034 hingga kematiannya. Dia adalah yang terakhir dari Wangsa Arduinici dan sering salah dikaitkan dengan Susa.[2] Dia kadang-kadang dibandingkan dengan sepupu kedua, dan dekat kontemporer, Matilda dari Toskana.[3] Adelaide dari Susa - Google Art Project B…
Numbered U.S. Highway in the United States For the U.S. Route 60 in the 1925 plan, see U.S. Route 66. U.S. Route 60US 60 highlighted in redRoute informationLength2,655 mi[1] (4,273 km)ExistedNovember 11, 1926[2]–presentMajor junctionsWest end I-10 near Brenda, AZMajor intersections I-10 / I-17 in Phoenix, AZ I-25 / US 85 in Socorro, NM I-27 / I-40 / US 87 / US 287 in Amarillo, TX I-35 at Tonkawa, OK I-44 in Vinita…
لمعانٍ أخرى، طالع الشعيبات (توضيح). الشعيبات تقسيم إداري البلد المغرب الجهة مراكش آسفي الإقليم مراكش الدائرة الويدان الجماعة القروية الويدان المشيخة اللواثة الغربية السكان التعداد السكاني 409 نسمة (إحصاء 2004) • عدد الأسر 80 معلومات أخرى التوقيت ت ع م±00:00 (توقيت قي…
Lokasi Pengunjung: 18.191.254.106