Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Karolina Południowa

Karolina Południowa
State of South Carolina
stan
8. stan od 23 maja 1788
Ilustracja
Most Arthura Ravenela łączący Charleston z Mount Pleasant.
Pieczęć Flaga
Pieczęć Flaga
Dewiza: Dum spiro spero
Animis opibusque parati
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stolica

Columbia

Kod ISO 3166-2

US-SC

Gubernator

Henry McMaster (R)

Powierzchnia

82 933 km²[1]

Populacja (2022)
• liczba ludności


5 282 634[2]

• gęstość

67,7 os./km²

Strefa czasowa

UTC-05:00
UTC-04:00

Języki urzędowe

angielski

Położenie na mapie USA
Położenie na mapie
Strona internetowa

Karolina Południowa (ang. South Carolina, wymowa: /ˌsaʊθ kærəˈlaɪnə/) – stan w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, graniczący od północy z Karoliną Północną, od południowego zachodu z Georgią. Granicę wschodnią stanowi Ocean Atlantycki.

Karolina Południowa jako ósmy stan ratyfikowała konstytucję USA w 1788 roku. Do 1860 roku 10% spośród 4 milionów amerykańskich niewolników mieszkało w Karolinie Południowej. Stan znany jest ze swojej roli w wojnie secesyjnej i jako pierwszy odłączył się od Unii w grudniu 1860 roku[3].

Obszar metropolitalny GreenvilleSpartanburgAnderson jest największy w stanie i obejmuje 1,5 mln mieszkańców[4].

Symbole stanu

  • Dewiza: Dum spiro spero („Dopóki żyję, nie tracę nadziei”)
  • Przydomek: Palmetto State („Stan palmy sabalowej”)
  • Symbole: jaśmin, palma sabalowa, strzyżyk

Historia

Geografia

Mapa stanu Karolina Południowa

Karolina Południowa znajduje się na wschodnim wybrzeżu USA w połowie drogi między Nowym Jorkiem a Miami[5]. Na północy graniczy z Karoliną Północną, na południu i zachodzie ze stanem Georgia (granica biegnie wzdłuż rzeki Savannah). Granicę wschodnią stanowi Ocean Atlantycki, którego wybrzeże liczy 297,7 km (185 mil)[6]. Administracyjnie jest podzielona na 46 hrabstw.

Ukształtowanie powierzchni

Około 40% powierzchni stanu zajmuje nadmorska równina, której wyniesienie nad poziom morza zawiera się w przedziale między 15 a 60 m n.p.m.[6] Centralna część także jest równinna a tylko północna i zachodnia część (granica z Georgią i Karoliną Północną) ma charakter podgórski z fragmentem łańcucha Blue Ridge Range należącego do Appalachów. Jednak i tutaj wysokość mieści się w przedziale między 300 a 600 m n.p.m. z nielicznymi wierzchołkami powyżej 915 m[6]. Najwyższy szczyt Karoliny Południowej to Sassafras Mountain o wysokości 1077 m n.p.m.[7]

Klimat

Klimat Karoliny Południowej należy do grupy klimatów umiarkowanych, ciepłych. Prawie cały obszar należy do klimatu subtropikalnego wilgotnego (w klasyfikacji klimatów Köppena 'Cfa'[6][8]). Tylko nieliczne, wyniesione tereny podgórskie należą do klimatu umiarkowanego oceanicznego (‘Cfb’)[8]. Klimaty te wyróżniają się ciepłym do gorącego lata i umiarkowaną zimą. Temperatura najzimniejszego miesiąca zawiera się w przedziale między –3 °C a 17 °C[8]. Najniższa temperatura zanotowana w Karolinie Południowej miała miejsce 21 stycznia 1985 w Caesars Head i wyniosła –27 °C, podczas gdy najwyższą, 44 °C, zanotowano kilkukrotnie[6].

Czasami w stan uderzają lub zbliżają się do jego wybrzeża huragany i burze tropikalne[5].

Miasta

Na terenie stanu Karolina Południowa znajduje się 271 miast (city lub town), w tym 3 o liczbie ludności przekraczającej 100 000, 41 powyżej 10 000 mieszkańców, a 150 powyżej 1000 mieszkańców (2021  rok)[9].

Lista miejscowości zamieszkanych przez 4000 lub więcej osób (2021 rok)[9]:

Demografia

Gęstość zaludnienia w Karolinie Południowej.

Spis ludności z roku 2020 stwierdza, że stan Karolina Południowa liczy 5 118 425 mieszkańców, co oznacza wzrost o 493 061 (10,7%) w porównaniu z poprzednim spisem z roku 2010[10]. Dzieci poniżej piątego roku życia stanowią 5,5% populacji, 21,5% mieszkańców nie ukończyło jeszcze osiemnastego roku życia, a 18,6% to osoby mające 65 i więcej lat. 51,4% ludności stanu stanowią kobiety[2].

Język

Najpowszechniej używanymi językami są[11]:

  • język angielski – 93,39%
  • język hiszpański – 4,23%
  • język francuski – 0,31%
  • język niemiecki – 0,29%.

Rasy i pochodzenie

Według danych z 2021 roku, 63,6% mieszkańców stanowiła ludność biała (62,6% nie licząc Latynosów), 25% to ludność czarna lub Afroamerykanie, 6,6% miało rasę mieszaną, 1,7% to Azjaci, 0,38% to rdzenna ludność Ameryki, 0,04% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowią 6,3% ludności stanu[12].

Poza osobami pochodzenia afroamerykańskiego, do największych grup należą osoby pochodzenia angielskiego (12,4%), niemieckiego (9,5%), irlandzkiego (9,3%) i „amerykańskiego” (8,6%). Istnieją także duże grupy osób pochodzenia szkockiego lub szkocko–irlandzkiego (190,5 tys.), włoskiego (173 tys.), meksykańskiego (165,3 tys.), francuskiego lub francusko–kanadyjskiego (99,7 tys.), europejskiego (76,9 tys.), polskiego (76,1 tys.) i afrykańskiego lub arabskiego (60,5 tys.)[12].

Religia

Pierwszy Kościół Baptystyczny w Darlington

Dane z 2014[13]:

Gospodarka

Elektrownia atomowa Oconee (1974), największa na terenie stanu
Sztuczne jezioro Jocassee
Pole sojowe gotowe do zbiorów w hrabstwie Orangeburg

Karolina Południowa należy do stanów mało zamożnych. Produkt krajowy brutto w Karolinie Południowej w 2015 roku osiągnął wartość 167,7 mld USD[15], co uplasowało stan na 18. miejscu w Stanach Zjednoczonych[15]. Roczny wzrost PKB w 2016 roku wyniósł 1,4% i był nieznacznie poniżej średniej w Stanach Zjednoczonych (średnia dla wszystkich stanów w 2016 roku wyniosła 1,5%)[16]. W przeliczeniu na głowę mieszkańca w 2016 roku PKB wyniósł 37 063 co uplasowało stan na 46. miejscu spośród amerykańskich stanów (średnia krajowa w 2016 wyniosła 50 577 USD)[17][18].

Zasoby naturalne, energia i przemysł

Produkcja energii pierwotnej w Karolinie Południowej pochodzi z elektrowni jądrowych, które wytwarzają ponad połowę energii elektrycznej w stanie. W 2018 roku Karolina Południowa zajęła trzecie miejsce w kraju, po Illinois i Pensylwanii, zarówno pod względem zdolności wytwarzania energii jądrowej, jak i rocznej produkcji energii jądrowej[5].

Największym sektorem zużywającym energię końcową jest sektor przemysłowy, który odpowiada za około jedną trzecią zużycia energii przez stan. Stanowa działalność produkcyjna obejmuje montaż motoryzacyjny i lotniczy, chemikalia i tworzywa sztuczne, produkty z papieru i drewna, gotowe wyroby metalowe i metale pierwotne, maszynerię, sprzęt elektryczny, komputery i produkty elektroniczne, produkty spożywcze i przetwórstwo, a także tekstylia[5].

Sektor transportowy jest drugim co do wielkości sektorem energochłonnym i wykorzystuje prawie jedną trzecią energii stanu, głównie benzynę silnikową. Sektor mieszkaniowy zużywa około jedną piątą energii stanu, a sektor komercyjny zużywa około jedną szóstą. W 2018 roku około jednej piątej energii elektrycznej wytwarzanej przez stan dostarczały elektrownie węglowe. Stan nie ma własnych zasobów węgla, prawie wszystkie dostawy węgla do elektrowni stanowych w Karolinie Południowej docierają koleją z Kentucky i Illinois[5].

Karolina Południowa nie ma własnych zasobów ropy naftowej, ani gazu ziemnego. Zasoby te docierają rurociągami międzystanowymi. Zużycie benzyny na mieszkańca w Karolinie Południowej należy do najwyższych w kraju[5].

Przez stan przepływa kilka większych rzek, które płyną z głębi kraju i uchodzą do oceanu, a rzeki i jeziora Karoliny Południowej zapewniają znaczny potencjał energii wodnej. Przy ponad połowie zalesionego obszaru Karoliny Południowej, odpady drzewne z lasów stanowych, tartaków i przemysłu drzewnego dają znaczne ilości biomasy. Energia wodna, biomasa i energia słoneczna to podstawowe odnawialne zasoby Karoliny Południowej, które w 2018 roku stanowiły około 6% krajowej produkcji netto energii elektrycznej[5].

Rolnictwo

Karolina Południowa jest uznawana za wiodącego producenta drobiu. W 2018 roku drób stanowił 40% wpływów pieniężnych z rolnictwa. Znajduje się tutaj ponad 25 tysięcy farm rozrzuconych po całym stanie, a do głównych upraw należą kukurydza, bawełna, soja, orzeszki ziemne, brzoskwinie i pszenica. Powszechna jest także hodowla bydła i indyków[19].

Karolina Południowa dominuje w branży brzoskwiń (za Kalifornią), jako drugi co do wielkości producent w Stanach Zjednoczonych[20].

Uczelnie

  • Allen University
  • Anderson University
  • Charleston Southern University
  • Clemson University
  • The Citadel (Military College of South Carolina)
  • South Carolina State University
  • University of South Carolina

Zobacz też

Przypisy

  1. State Area Measurements and Internal Point Coordinates. U.S. Census Bureau. [dostęp 2018-04-09]. (ang.).
  2. a b U.S. Census Bureau QuickFacts: South Carolina [online], www.census.gov [dostęp 2023-01-18] (ang.).
  3. South Carolina, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-01-29] (ang.).
  4. Census profile: Greenville-Spartanburg-Anderson, SC CSA [online], Census Reporter [dostęp 2023-01-18] (ang.).
  5. a b c d e f g South Carolina – State Energy Profile Analysis – U.S. Energy Information Administration (EIA) [online], www.eia.gov [dostęp 2020-06-21].
  6. a b c d e Climate of South Carolina. National Centers for Environmental Information (NCEI). [dostęp 2017-10-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-24)]. (ang.).
  7. Sassafras Mountain. SummitPost.org. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
  8. a b c Köppen Clasification Climate. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
  9. a b c City and Town Population Totals: 2020-2021. U.S. Census Bureau. [dostęp 2023-05-13]. (ang.).
  10. Change in Resident Population of the 50 States, the District of Columbia, and Puerto Rico: 1910 to 2020 [online], 2020 Census Apportionment Results [dostęp 2023-01-18].
  11. Data Center Results [online], apps.mla.org [dostęp 2019-01-22].
  12. a b 2021: ACS 1-Year Estimates Data Profiles (DP05/DP02) [online], data.census.gov [dostęp 2023-01-18].
  13. Adults in South Carolina. Pew Research Center, 2014. [dostęp 2019-01-15].
  14. State Membership Report. The ARDA. [dostęp 2019-01-15].
  15. a b Lam Cao and Robert P. Tate, Gross Domestic Product by State, Annual Statistics for, U.S. Bureau of Economic Analysis [zarchiwizowane 2016-08-05] (ang.).
  16. Gross Domestic Product by State: Fourth Quarter and Annual 2016. U.S. Bureau of Economic Analysis. [dostęp 2018-10-29]. (ang.).
  17. Per capita Real Gross Domestic Product (GDP) of the United States in 2016, by state. The Statistics Portal. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
  18. The GDP per capita of South Carolina. Open Data Network. [dostęp 2017-10-29]. (ang.).
  19. Articles, facts & infographics about South Carolina Agriculture [online], Farm Flavor [dostęp 2020-06-21] (ang.).
  20. Melissa Corbin, South Carolina Is Home To The Second Largest Peach Producer In The US [online], Tasting Table, 3 czerwca 2023 [dostęp 2023-11-13] (ang.).
Read more information:

Political concept Ethnopluralism or ethno-pluralism, also known as ethno-differentialism,[1][2] is a political concept which relies on preserving and mutually respecting separate and bordered ethno-cultural regions.[3] Among the key components are the right to difference (French: droit à la difference) and a strong support for cultural diversity at a worldwide rather than at a national level. According to its promoters, significant foreign cultural elements in a given re…

Langit BiruSutradara Lasja Fauzia Susatyo Produser Nia Dinata Hanna Carol Ditulis oleh Melissa Karim PemeranRatnakanyaJeje SoekarnoBeby NatalieCody McClendonPatton OtlivioNathan CarolJonathan PrasetyoBrandon de AngeloDistributorBlue Caterpillar FilmsKalyana Shira FilmsTanggal rilis17 November 2011Durasi93 menitNegara IndonesiaBahasa Indonesia Langit Biru merupakan film drama komedi musikal anak-anak Indonesia tahun 2011 yang disutradarai oleh Lasja Fauzia Susatyo. Film produksi Blue Caterpillar …

Olympic cycling event Men's sprintat the Games of the XIV OlympiadA quarterfinal race, with Reg Harris defeating Mario MasanésVenueHerne Hill Velodrome, LondonDates7–9 August 1948Competitors23 from 23 nationsMedalists Mario Ghella Italy Reg Harris Great Britain Axel Schandorff Denmark← 19361952 → Cycling at the1948 Summer OlympicsRoad eventsIndividual road racemenTeam road racemenTrack events1000m time trialmenSprintmenTandemmenTeam pursuitmenvte…

Liste der Biografien | Portal Biografien | Personensuche # | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | ?   Ra | Rb | Rd | R…

Однострій OG-107(Jungle Fatigues) Солдат армії США у формі OG-507 у 1977 роціТип Військовий однострійПоходження  СШАІсторія використанняНа озброєнні 1952—1989 Збройні сили СШАВійни Корейська війнаВ'єтнамська війнаІсторія виробництваРозроблено 1952Виготовлення 1952–1989Варіанти Одно

Letak Zonguldak di Turki Zonguldak adalah provinsi Turki di pesisir barat Laut Hitam. Dengan luas 3.481 km² dan jumlah penduduk 615.599 jiwa (2000), Zonguldak ini merupakan sentra produksi batu bara di Turki. Provinsi ini berbatasan dengan Duzce di sebelah barat daya, Bolu di selatan, Karabuk di tenggara, dan Bartin di timur. Ibu kota provinsi adalah Zonguldak. lbsDaftar provinsi Turki Adana · Adıyaman · Afyonkarahisar · Ağrı · Aksaray ·…

Посол Парагваю в Німеччині Герб Парагваю ДіючийВілма Патрісія Фрутос Руїс3 листопада 2021 р Інавгураційний власник Альфредо Марбе дю Граті [ es ] формування 1864 рік Дипломатична акредитація посол Спостереження Президент Парагваю Список урядів Федеративної Республік…

Graustufen-Reproduktion eines Porträts von Hippolyte Taine Hippolyte Adolphe Taine (* 21. April 1828 in Vouziers; † 5. März 1893 in Paris) war ein französischer Philosoph, Historiker und Kritiker. Er lehrte an der École nationale supérieure des beaux-arts de Paris, der Militärschule Saint-Cyr und in Oxford und war Mitarbeiter der beiden damals bedeutendsten wissenschaftlichen Zeitschriften Frankreichs, der Revue des Deux Mondes und dem Journal des Débats. Er war Mitglied der Académie f…

American diplomat HonorableGeorge Platt Waller Jr.George Platt Waller Jr. in 1946Born(1889-09-07)September 7, 1889Montgomery, AlabamaDiedFebruary 26, 1962(1962-02-26) (aged 72)NationalityAmericanAlma materMarion Military InstituteUniversity of VirginiaOccupationUnited States ConsulYears active1913-?Political partyDemocraticAwardsOrder of the Redeemer (Knight)Luxembourg War Cross George Platt Waller Jr. (September 7, 1889 – February 26, 1962) was an American diplomat and the Unit…

Canadian civil servant William HiggittHiggitt and Queen Elizabeth II at the RCMP Centennial Celebrations, Regina, 1973President of INTERPOLIn office1972–1976Preceded byPaul DickopfSucceeded byCarl PerssonCommissioner of the Royal Canadian Mounted PoliceIn officeOctober 1, 1969 – December 28, 1973Preceded byMalcolm LindsaySucceeded byMaurice Nadon Personal detailsBornNovember 10, 1917Anerley, Saskatchewan, CanadaDiedApril 2, 1989(1989-04-02) (aged 71)Ottawa, Ontario, Canada Will…

Constituency of the Kerala legislative assembly in India KannurConstituency for theSouth Bazar, the central commercial area of Kannur city.Constituency detailsCountryIndiaDistrictKannurEstablished1965 - presentTotal electors1,73,961 (2021)ReservationNoneMember of Legislative AssemblyIncumbent Kadannappalli Ramachandran PartyCong(S)Alliance  LDFElected year2021 Kannur State assembly constituency is one of the 140 state legislative assembly constituencies in Kerala state in southern Indi…

Richard PettyRichard Petty pada tahun 2021LahirRichard Lee Petty2 Juli 1937 (umur 86)Level Cross, Randolph County, Carolina Utara, Amerika SerikatKebangsaanAmerika SerikatPekerjaanPembalap mobil (1958–1992)Pebisnis (1993–sekarang)Tempat kerjaPetty GMS MotorsportsTinggi188 cm (6 ft 2 in)Berat74 kg (163 pon)Partai politikRepublikanSuami/istriLynda Owens ​ ​(m. 1958; wafat 2014)​Anak4, termasuk Kyle PettyOrang tuaLee …

1962 filmThe Story of Joseph and His BrethrenDirected byIrving Rapper (English version)Luciano Ricci (Italian version)Written byOreste Biancoli (Italian version)Ennio de Concini (Italian version)Guy Elmes (English version)Guglielmo Santangelo (screenplay)Guglielmo Santangelo (story)Produced byLuigi CarpentieriErmanno DonatiNarrated byTerence HillCarlo GiustiniFinlay CurrieMusic byMario NascimbeneProductioncompaniesCosmopolis FilmErmanno DonatiLuigi CarpentieriJolly FilmDistributed byColorama Fea…

Ultimate MagicUltimate Magic LogoUltimate Magic Season II, 2009Ultimate MagicLocation within SingaporeAddress3B River Valley Road #01-08, The Foundry, The Arena @ Clarke Quay, Singapore 179021LocationThe Arena @ Clarke QuayCoordinates1°17′25.6″N 103°50′42.7″E / 1.290444°N 103.845194°E / 1.290444; 103.845194OwnerJ C Sum & Magic Babe NingOperatorConcept: MagicTypetheaterGenre(s)illusionProductionConcept: MagicOpened1 September 2008 (2008-09-01…

Sporting event delegationCroatia at the2008 Summer OlympicsIOC codeCRONOCCroatian Olympic CommitteeWebsitewww.hoo.hr (in Croatian and English)in BeijingCompetitors99 in 15 sportsFlag bearers Ivano Balić (opening)Tamara Boroš (closing)MedalsRanked 56th Gold 0 Silver 2 Bronze 3 Total 5 Summer Olympics appearances (overview)199219962000200420082012201620202024Other related appearances Austria (1900) Yugoslavia (1920–1988) Croatia competed at the 2008 Summer Olympics in Beiji…

This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Shaila Sabt – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2018) (Learn how and when to remove this template message) Shaila SabtBornShaila …

Term for southern suburbs of Buffalo, NY Place in New York, United StatesSouthtownsSouthtownsLeft to right from top: View of Lake Erie from Hamburg, Aurora Town Hall, Dairy Cows in Collins Center, U.S. Post Office in Gowanda, Bills Stadium, Springville station Location of the Southtowns in Erie County.    Northtowns & Reservations    Seldom Considered Southtowns    Often Considered Southtowns    Always Considered SouthtownsCountry United StatesSta…

Jaden Smith discographyJaden in 2015Studio albums3Music videos28EPs3Singles16Mixtapes3 American rapper Jaden Smith has released three studio albums, three mixtapes, three extended plays, 16 singles (including five singles as a featured artist) and 28 music videos. In 2010, Smith collaborated with singer Justin Bieber on the song Never Say Never, which peaked at number eight on the US Billboard Hot 100 and later becoming certified 5× platinum by the RIAA.[1] Smith released his debut mixt…

Belgian Army general This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Gérard Leman – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2007) (Learn how and when to remove this template message) Gerard Mathieu Joseph Georges LemanBorn(1851-01-08)8 January 1851Liège, BelgiumDied17 October 1920(1920-10-17) (ag…

Latani redirects here. For the village in Jharkhand, India, see Latani, Dhanbad.  TV series or program ClevermanGenreDramaDystopian fictionScience fictionSupernaturalPhilosophical fictionWritten by Michael Miller Jon Bell Jane Allen Directed by Wayne Blair Leah Purcell Starring Hunter Page-Lochard Rob Collins Deborah Mailman Ryan Corr Stef Dawson Iain Glen Frances O'Connor Country of origin Australia New Zealand United States Original languagesEnglishKumbainggarNo. of series2No. of episodes…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 54.225.35.224