Hoeselt is een plaats en gemeente in de provincie Limburg in België en behoort tot het kieskanton en het gerechtelijk kantonBilzen. De gemeente telt bijna 10.000 inwoners. Vanaf 1 januari 2025 wordt het een deelgemeente van de nieuwe fusiegemeente Bilzen-Hoeselt.
Etymologie
Hoeselt werd voor het eerst vermeld in 1066, en wel als Housle. Dit is een samenstelling van Hous (huis) en lo (bos).
Geschiedenis
Gelegen dicht bij het "Romeinse" Tongeren werden ook in het huidige Hoeselt heel wat overblijfselen ontdekt uit de Romeinse tijd die wijzen op een belangrijke kolonisatie.
Reeds vóór de Karolingische tijd (8e eeuw) werd hier een parochie gesticht, een afscheiding van de Onze-Lieve-Vrouweparochie te Tongeren. Hoeselt was deel van het koninklijk Frankisch kroongebied. Al snel kwam Hoeselt echter onder het directe bestuur van de Prins-bisschop van Luik.
De gemeente bleef altijd een landbouwdorp, waar tegenwoordig vooral ook de fruitteelt wordt beoefend. Ten noorden van de kom van Hoeselt werd na de Tweede Wereldoorlog een bedrijventerrein ingericht nabij de E313.
Deelgemeente Hoeselt bestaat verder nog uit de zelfstandige parochie Alt-Hoeselt in het zuiden, en uit de Onze-Lieve-Vrouwparochie (soms ook wel de Neder of Neroy(e) genoemd) in het noorden. Het gehucht Vrijhern maakt deel uit van deelgemeente Sint-Huibrechts-Hern.
Demografie
Demografische evolutie voor de fusie
Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
De christendemocratische[6] lijst Christelijk Vlaams Volks (CVV), aangevoerd door Jozef Thoelen, wint de verkiezingen met een absolute meerderheid.
Legislatuur 2001 - 2006
De CVP komt bij de verkiezingen van 2000 verdeeld aan de start. Enerzijds is er de CVP-kieslijst, anderzijds de scheurlijst Vlaamse Christen Democraten (VCD) van voormalig CVP-voorzitter Luc Jeurissen.[7] Kort na de verkiezingen komt het tot een breuk tussen voormalig burgemeester Fons Capiot en de partij, hieruit ontstond de Christen Democraten Hoeselt (cdh). In 2005 herenigden de VCD en CD&V.
Legislatuur 2013 - 2018
OP de verkiezingszondag van 14 oktober 2012 haalden vier partijen zetels voor de gemeenteraad van 2013 tot eind 2018. VLD-plus werd de grootste partij met zeven zetels. N-VA-Nieuw haalde net als Best (een fusie van CD&V en dissidente leden van NIEUW) zes zetels en CDH (Christen Democraten Hoeselt) twee. Een bestuurscoalitie werd gevormd tussen VLD-plus, N-VA-Nieuw en CDH die samen 15 van de 21 raadsleden tellen. Kleinste partij CDH mag zes jaar de gemeenteraad voorzitten met Alfons Capiot terwijl VLD-plus en N-VA-Nieuw de burgemeester- en schepenzetels delen. Guy Thys (N-VA) wordt burgemeester van 2013 tot eind 2015, daarna wordt hij opgevolgd door Werner Raskin (VLD-plus). Hilde Buysmans (N-VA) is voorzitter van het OCMW. In 2016 werd bekend dat CD&V en cdh opnieuw zouden samensmelten.[8]
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2018
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur. Voor de verkiezingsresultaten van 2024 en later zie de gemeente Bilzen-Hoeselt
Hoeselt bevindt zich in de regio Vochtig Haspengouw. De kern van Hoeselt leunt nog aan bij het meer stedelijke Bilzen maar het grondgebied van de gemeente ten zuiden van de kern heeft alle kenmerken van een ruraal landschap van vochtig Haspengouw: natuurlijke valleien, reliëfverschillen met valleihellingen, kasteeldomeinen met bossen, lintbebouwing, boomgaarden en graslanden.
Hoeselt ligt op een heuvelige vlakte waarvan de hoogte varieert van 45 tot 100 meter. Ten oosten van Hoeselt bevindt zich de vallei van de Demer, waar zich broekbossen bevinden.