Γαλαξίας της Δίνης

Συντεταγμένες: Sky map 13h 29m 52.7s, +47° 11′ 43″

Μεσιέ 51
Ο γαλαξίας της δίνης (Μ51Α/Β ή NGC 5194/5)
Παρατηρησιακά Δεδομένα (εποχή J2000)
ΑστερισμόςΘηρευτικοί Κύνες[1]
Ορθή Αναφορά13h 29m 52.7s [2]
Απόκλιση+47° 11′ 43″ [2]
Μετατόπιση προς το ερυθρό0,001544 ±0,00001 [2]
Απόσταση23 ±4 MLy[3]
Φαινόμενο μέγεθος (V)8,4 [4]
Χαρακτηριστικά
Τύπος ΓαλαξίαSA(s)bc pec [2]
Φαινόμενη διάμετρος (V)11',2 x 6',9 [2]
Άλλα χαρακτηριστικάαλληλεπιδρά με τον NGC 5195
Άλλες ονομασίες
question mark galaxy, Rosse's galaxy, M51a, NGC 5194, UGC 8493, PGC 47404, VV 001a, VV 403, Arp 85a[2]
Δείτε επίσης: Γαλαξίες, Κατάλογος γαλαξιών

Ο γαλαξίας της δίνης (whirlpool galaxy) επίσης γνωστός ως Μεσιέ 51α, Μ51α ή NGC 5194 είναι σπειροειδής γαλαξίας με καθαρή δομή βραχιόνων που αλληλεπιδρά με το NGC 5195 σε απόσταση 23 MLy στον αστερισμό των Θηρευτικών Κυνών. Είναι ένας από τους πιο διάσημους γαλαξίες. Ο γαλαξίας και ο συνοδός του παρατηρούνται εύκολα από τους ερασιτέχνες αστρονόμους ακόμη και με κιάλια. Ο γαλαξίας της δίνης είναι επίσης δημοφιλής στόχος για τους επαγγελματίες αστρονόμους που θέλουν να κατανοήσουν τη σπειροειδή μορφή και τις αλληλεπιδράσεις των γαλαξιών.

Ανακάλυψη

Σχέδιο το Μ51 από τον λόρδο του Ρος

Ο γαλαξίας της δίνης ανακαλύφθηκε από τον Σαρλ Μεσιέ το 1773 και ο Πιέρ Μεσαίν ανακάλυψε τον συνοδό του το 1781. Όμως μόνο το 1845 ανακαλύφθηκε ότι ο γαλαξίας της δίνης ήταν σπειροειδής, από τον Λόρδο του Ρος.

Κάποιες φορές ο όρος Μ51 χρησιμοποιείται για να περιγράψει το ζευγάρι των γαλαξιών και τότε οι γαλαξίες λέγονται αντίστοιχα Μ51a (ngc 5194) και M51b (ngc 5195).

Ως τώρα τρεις υπερκαινοφανείς αστέρες έχουν ανακαλυφθεί στο γαλαξία της δίνης, ο SN 1994I και ο SN2005cs, ο οποίος έφτασε σε λαμπρότητα 14 και SN2011 dh.

Χαρακτηριστικά

Από αποτελέσματα που βασίζονται στον πρόσφατο σουπερνόβα 2005cs, ο γαλαξίας της δίνης απέχει περίπου 23 εκατομμύρια έτη φωτός, και φαινομενική διάμετρο 11',2 ο δίσκος του έχει διάμετρο περίπου 40.000 έτη φωτός.

Μια μαύρη τρύπα που περιτριγυρίζεται από ένα δίσκο σκόνης μπορεί να υπάρχει στο κέντρο του γαλαξία. Αυτή η τρύπα έχει δύο δίσκους σκόνης, οι οποίοι διασταυρώνονται, κάτι το οποίο είναι ασυνήθιστο.[5]

Εξαιτίας της αλληλεπίδρασής του με τον NGC 5195 έχει τονιστεί η σπειροειδής δομή του γαλαξία της δίνης. Επιπλέον, η συμπίεση του υδρογόνου έχει δημιουργήσει αστρογόνες περιοχές, οι οποίες εμφανίζονται ως φωτεινοί μπλε "κόμβοι" πάνω στους σπειροειδείς βραχίονες.

Ομάδα γαλαξιών

Ο γαλαξίας της δίνης είναι ο λαμπρότερος γαλαξίας στην ομάδα Μ51, η οποία περιλαμβάνει επίσης τον γαλαξία ηλιοτρόπιο, NGC 5023 και NGC 5229. Αυτή η μικρή ομάδα είναι μία υποδιαίρεση μια μεγαλύτερης ομάδας που αποτελείται από αυτή, την ομάδα Μ101 και την ομάδα NGC 5866, αν και τις περισσότερες φορές αναφέρονται ως ξεχωριστές οντότητες.

Παραπομπές

  1. ↑ R. W. Sinnott, επιμ. (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for NGC 5194. Ανακτήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2006. 
  3. ↑ Takáts, K.; Vinkó, J. (2006). «Distance estimate and progenitor characteristics of SN 2005cs in M51». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Online Early 372: 1735. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10974.x. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?doi=10.1111%2Fj.1365-2966.2006.10974.x. 
  4. ↑ «SEDS.org (M51)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2009. 
  5. ↑ «NASA's Hubble Space Telescope Resolves a Dark "x" Across the Nucleus of M51». News Center. HubbleSite. 8 Ιουνίου 1992. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2006. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι