Nationalratswahlkreis Zürich
Der Nationalratswahlkreis Zürich ist ein Wahlkreis bei Wahlen in den Schweizer Nationalrat . Er umfasst den gesamten Kanton Zürich und besteht seit 1919.
Entstehung und Wahlverfahren
Der Nationalratswahlkreis Zürich entstand 1919 durch die Zusammenlegung der fünf Majorz -Wahlkreise Zürich-Nord , Zürich-Ost , Zürich-Süd , Zürich-Südwest und Zürich-West . Es wird das Proporzwahlrecht angewendet, bei der die Sitze im Verhältnis zu allen abgegebenen Stimmen auf die zur Auswahl stehenden Listen verteilt werden.
Sitzzahl
Aufgrund der Bevölkerungsentwicklung variierte die Anzahl der Sitze, die dem Wahlkreis Zürich zur Verfügung standen:
1919 bis 1922: 25 Sitze
1922 bis 1931: 27 Sitze
1931 bis 1943: 28 Sitze
1943 bis 1951: 31 Sitze
1951 bis 1963: 32 Sitze
1963 bis 1995: 35 Sitze
1995 bis 2015: 34 Sitze
2015 bis 2023: 35 Sitze
seit 2023: 36 Sitze
Nationalräte
G = Gesamterneuerungswahl
N = Nachrücker
Datum
Wahl
Gewählte
Partei
26.10.1919
G
Carl Bertschinger , Friedrich Bopp , Emil Rellstab , David Ringger , Ernst Tobler , Karl Wunderli
BGB
Georg Baumberger
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Emil Hardmeier , Karl Stoll , Hans Sträuli
FDP (DP)
Alfred Frey , Albert Meyer , Theodor Odinga , Carl Jakob Sulzer
FDP (FP)
Hans Enderli
Grütli
Georg Forster , Ferdinand Frank , Herman Greulich , Jakob Kägi , Emil Klöti , Ernst Nobs , Eduard Schäubli , Hans Schenkel , Friedrich Studer
SP
20.09.1920
N
Fritz Platten
SP
29.10.1922
G
Carl Bertschinger , Friedrich Bopp , Diethelm Burkhard , Jakob Oehninger , Rudolf Streuli , Ernst Tobler , Karl Wunderli
BGB
Georg Baumberger
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Emil Hardmeier , Karl Stoll , Hans Sträuli
FDP (DP)
Heinrich Baumann , Alfred Frey , Albert Meyer , Theodor Odinga , Carl Jakob Sulzer
FDP (FP)
Christian Albert Hitz
KP
David Farbstein , Ferdinand Frank , Herman Greulich , Jakob Kägi , Emil Klöti , Ernst Nobs , Hans Schenkel , Robert Weber , Robert Wirz
SP
02.06.1924
N
August Peter
FDP (DP)
29.09.1924
N
Heinrich-Julius Weisflog
FDP (FP)
25.10.1925
G
Carl Bertschinger , Friedrich Bopp , Diethelm Burkhard , Jakob Oehninger , Rudolf Streuli , Ernst Tobler
BGB
Georg Baumberger
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Emil Hardmeier , August Peter , Philipp Schmid-Ruedin , Hans Sträuli
FDP (DP)
Heinrich Baumann , Albert Meyer , Theodor Odinga , Carl Jakob Sulzer
FDP (FP)
Fritz Beck
KP
David Farbstein , Ferdinand Frank , Jakob Kägi , Emil Klöti , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Hans Schenkel , Johannes Sigg , Robert Weber , Robert Wirz
SP
27.09.1926
N
Karl Wunderli
BGB
06.12.1926
N
Jean Briner
SP
28.10.1928
G
Carl Bertschinger , Emil Heller , Jakob Oehninger , Rudolf Streuli , Hans Wunderli
BGB
Georg Baumberger , Bernhard Widmer
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Emil Hardmeier , Philipp Schmid-Ruedin , Hans Sträuli
FDP (DP)
Heinrich Baumann , Albert Meyer , Theodor Odinga , Carl Jakob Sulzer , Heinrich-Julius Weisflog
FDP (FP)
Jean Briner , David Farbstein , Ferdinand Frank , Adolf Gasser , Jakob Kägi , Emil Klöti , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Otto Pfister , Robert Weber , Robert Wirz
SP
04.06.1929
N
Rudolf Reichling sr.
BGB
03.12.1929
N
Ernst Wetter
FDP (FP)
24.02.1930
N
Hermann Häberlin
FDP (FP)
17.06.1930
N
Ernst Moser
SP
01.10.1930
N
Heinrich Bräm
SP
01.06.1931
N
Otto Wilhelm Pfleghard
FDP (FP)
25.10.1931
G
Carl Bertschinger , Emil Heller , Jakob Oehninger , Rudolf Reichling sr. , Hans Wunderli
BGB
Ludwig Schneller , Bernhard Widmer
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Emil Hardmeier , Philipp Schmid-Ruedin , Hans Sträuli
FDP (DP)
Hermann Häberlin , Emil Stadler jr. , Robert Strässle , Carl Jakob Sulzer , Ernst Wetter
FDP (FP)
Robert Müller
KP
Heinrich Bräm , Jean Briner , David Farbstein , Ferdinand Frank , Adolf Gasser , Jakob Kägi , Ernst Moser , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Otto Pfister , Robert Weber
SP
25.09.1933
N
Emil Furrer
SP
13.03.1934
N
Hans Kern
FDP (DP)
03.12.1934
N
August Gattiker
FDP (FP)
27.10.1935
G
Paul Gysler , Jakob Oehninger , Rudolf Reichling senior , Hans Wunderli
BGB
Ludwig Schneller , Bernhard Widmer
CSP
Hans Hoppeler
EVP
Philipp Schmid-Ruedin , Hans Widmer
FDP (DP)
Theodor Gut sr. , Robert Strässle , Ernst Wetter
FDP (FP)
Robert Müller
KP
Franklin Bircher , Heinrich Schnyder , Willy Stäubli , Fritz-Charles Wüthrich , Balthasar Zimmermann
LdU
Robert Tobler
NF
Jean Briner , David Farbstein , Jakob Kägi , Paul Meierhans , Ernst Moser , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Otto Pfister , Robert Weber
SP
09.06.1936
N
Ernst Walter
KP
08.12.1936
N
Emil Buomberger
CSP
07.06.1937
N
Johann Vögtle
LdU
29.04.1938
N
Jules Humbert-Droz
KP
07.06.1938
N
Hermann Walder
LdU
13.12.1938
N
Willy Sühler
SP
19.06.1939
N
Kurt Düby
SP
29.10.1939
G
Emil Graf , Paul Gysler , Jakob Oehninger , Rudolf Reichling sr. , Hans Wunderli
BGB
Conrad Bürgi , Bernhard Widmer
CSP
Albert Maag , Philipp Schmid-Ruedin
FDP (DP)
Gottlieb Bachmann , August Gattiker , Theodor Gut sr. , Armin Meili
FDP (FP)
Alfred Büchi , Gottlieb Duttweiler , Heinrich Schnyder , Willy Stäubli , Hermann Walder
LdU
Ferdinand Aeschbacher , Emil Frei , Jakob Kägi , Hermann Leuenberger , Paul Meierhans , Ernst Moser , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Willy Spühler , Robert Weber
SP
31.10.1943
G
Emil Graf , Paul Gysler , Rudolf Meier , Rudolf Reichling sr. , Ernst Stiefel
BGB
Walter Seiler , Bernhard Widmer
CSP
Albert Maag , Philipp Schmid-Ruedin
DP
Paul Zigerli
EVP
Theodor Gut sr. , Hermann Häberlin , Armin Meili , Erwin Stirnemann
FDP (FP)
Gottlieb Duttweiler , Hans Munz , Hans Sappeur , Walter Trüb
LdU
Kurt Düby , Emil Frei , Josef Henggeler , Jakob Kägi , Hermann Leuenberger , Paul Meierhans , Ernst Moser , Ernst Nobs , Hans Oprecht , Willy Spühler , Jacques Uhlmann , Eduard Zellweger
SP
Heinrich Schnyder
UFL
21.03.1944
N
Valentin Gitermann
SP
04.06.1945
N
Werner Stocker
SP
03.06.1946
N
Paul Steinmann
SP
Hans Ulrich Schlaepfer
FDP (FP)
19.08.1946
N
Hermann Oldani
SP
02.12.1946
N
Robert Bühler
FDP (FP)
Hans Rüegg
DP
26.10.1947
G
Hermann Farner , Paul Gysler , Rudolf Meier , Rudolf Reichling sr.
BGB
Emil Duft , Konrad Müller , Walter Seiler
CSP
Hans Rüegg , Philipp Schmid-Ruedin
DP
Paul Zigerli
EVP
Max Brunner , Robert Bühler , Hermann Häberlin , Armin Meili
FDP (FP)
Rudolf Bucher , Gottlieb Duttweiler , Erwin Jaeckle , Hans Munz , Hans Sappeur , Walter Trüb
LdU
Werner Schmid
LSP
Edgar Woog
PdA
Emil Frei , Valentin Gitermann , Jakob Kägi , Hermann Leuenberger , Paul Meierhans , Hans Oprecht , Otto Schütz , Willy Spühler , Jacques Uhlmann
SP
19.09.1949
N
Alois Grendelmeier
LdU
05.06.1950
N
Hermann Oldani
SP
Paul Steinmann
SP
04.12.1950
N
Wiliam Vontobel
LdU
28.10.1951
G
Heinrich Brändli , Hans Conzett , Hermann Farner , Paul Gysler , Rudolf Reichling sr.
BGB
Paul Duft , Karl Hackhofer , Walter Seiler
CSP
Paul Hauser , Philipp Schmid-Ruedin
DP
Paul Zigerli
EVP
Willy Bretscher , Traugott Büchi , Robert Bühler , Hermann Häberlin , Armin Meili
FDP (FP)
Alois Grendelmeier , Erwin Jaeckle , Walter König , Hans Munz , Walter Trüb , William Vontobel
LdU
Edgar Woog
PdA
Max Arnold , Emil Frei , Valentin Gitermann , Hermann Leuenberger , Hermann Oldani , Hans Oprecht , Otto Schütz , Willy Spühler , Paul Steinmann
SP
07.12.1953
N
Jacques Uhlmann
SP
30.10.1955
G
Erwin Akeret , Heinrich Brändli , Hans Conzett , Paul Gysler , Rudolf Reichling sr.
BGB
Paul Duft , Karl Hackhofer , Adelrich Schuler , Walter Seiler
CSP
Paul Hauser , Philipp Schmid-Ruedin
DP
Paul Zigerli
EVP
Willy Bretscher , Traugott Büchi , Hermann Häberlin , Ulrich Meyer
FDP (FP)
Alois Grendelmeier , Erwin Jaeckle , Hans Munz , Rudolf Schmid-Käser , Walter Trüb , William Vontobel
LdU
Max Arnold , Gallus Berger , Franz Egger , Emil Frei , Valentin Gitermann , Hermann Leuenberger , Hans Oprecht , Otto Schütz , Paul Steinmann , Eduard Zellweger
SP
05.03.1956
N
Rudolf Welter
SP
19.03.1956
N
Willy Sauser
EVP
25.10.1959
G
Erwin Akeret , Heinrich Brändli , Hans Conzett , Rudolf Reichling sr. , Walter Siegmann
BGB
Paul Duft , Karl Hackhofer , Anton Heil , Adelrich Schuler
CSP
Paul Hauser , Philipp Schmid-Ruedin
DP
Willy Sauser , Ernst Schmid
EVP
Willy Bretscher , Traugott Büchi , Robert Bühler , Hermann Häberlin , Ulrich Meyer
FDP (FP)
Alois Grendelmeier , Erwin Jaeckle , Walter König , Hans Munz , William Vontobel
LdU
Max Arnold , Gallus Berger , Emil Frei , Valentin Gitermann , Hermann Leuenberger , Hans Oprecht , Otto Schütz , Paul Steinmann , Rudolf Welter
SP
06.03.1961
N
Walter Raissig
FDP
03.12.1962
N
Werner Schmid
LdU
27.10.1963
G
Erwin Akeret , Heinrich Brändli , Hans Conzett , Ernst Gugerli , Jakob Vollenweider
BGB
Paul Duft , Paul Eisenring , Karl Hackhofer , Anton Heil , Adelrich Schuler
CSP
Paul Hauser , Arnold Meier-Ragg
DP
Willy Sauser , Ernst Schmid
EVP
Willy Bretscher , Robert Bühler , Robert Eibel , Ulrich Meyer , Albert Mossdorf , Walter Raissig
FDP (FP)
Walter König , Werner Schmid , Rudolf Suter , William Vontobel , Sigmund Widmer
LdU
Max Arnold , Arthur Bachmann , Gallus Berger , Valentin Gitermann , Ulrich Götsch , Hermann Leuenberger , Robert Meyer , Otto Schütz , Ernst Weber , Rudolf Welter
SP
01.03.1965
N
Marcel Beck
DP
20.09.1965
N
Erwin A. Lang
SP
07.06.1966
N
Karl Ketterer
LdU
19.09.1966
N
Rudolf Ott
DP
29.10.1967
G
Erwin Akeret , Otto Bretscher , Hans Conzett , Ernst Gugerli , Jakob Vollenweider
BGB
Paul Eisenring , Karl Hackhofer , Anton Heil , Adelrich Schuler
CSP
Rudolf Ott
DP
Willy Sauser , Ernst Schmid
EVP
Ernst Bieri , Robert Eibel , Theodor Gut jr. , Ulrich Meyer , Walter Raissig
FDP (FP)
Walter Biel , Max Bill , Karl Ketterer , Theodor Kloter , Walter König , Werner Schmid , Rudolf Suter , Fritz Tanner , William Vontobel
LdU
James Schwarzenbach
NA
Max Arnold , Gallus Berger , Ulrich Götsch , Hermann Leuenberger , Walter Renschler , Otto Schütz , Ernst Weber , Rudolf Welter
SP
16.09.1968
N
Heinrich Schalcher
EVP
24.11.1969
N
Kurt von Arx
CSP
01.06.1970
N
Marcel Hotz
DP
31.10.1971
G
Paul Eisenring , Adelrich Schuler , Karl von Arx
CVP
Willy Sauser , Heinrich Schalcher
EVP
Robert Eibel , Theodor Gut jr. , Hans Künzi , Walter Raissig , Martha Ribi , Hans Rüegg
FDP
Walter Biel , Karl Ketterer , Walter König , Rudolf Suter , Fritz Tanner , William Vontobel
LdU
Heinrich C. Müller
NA
Walter Bräm , Hans Ulrich Graf , Werner Reich , James Schwarzenbach
RB
Ezio Canonica , Fritz Ganz , Hedi Lang , Otto Nauer , Walter Renschler , Otto Schütz , Lilian Uchtenhagen , Rudolf Welter
SP
Erwin Akeret , Otto Bretscher , Ernst Gugerli , Werner Leutenegger , Jakob Vollenweider
SVP
26.06.1972
N
Helen Meyer
CVP
01.09.1973
N
Theodor Kloter
LdU
10.06.1974
N
Sigmund Widmer
LdU
26.10.1975
G
Gion Condrau , Paul Eisenring , Helen Meyer , Karl von Arx
CVP
Willy Sauser , Heinrich Schalcher
EVP
Ulrich Bremi , Rudolf Friedrich , Theodor Gut jr. , Hans Künzi , Martha Ribi , Hans Rüegg , Albert Sigrist
FDP
Walter Biel , Theodor Kloter , Walter König , Meinrad Schär , Rudolf Suter , Sigmund Widmer
LdU
Heinrich C. Müller
NA
Hans Ulrich Graf , James Schwarzenbach
RB
Ezio Canonica , Albert Eggli , Fritz Ganz , Hedi Lang , Doris Morf , Otto Nauer , Walter Renschler , Lilian Uchtenhagen , Rudolf Welter
SP
Erwin Akeret , Otto Bretscher , Werner Leutenegger , Rudolf Reichling jr.
SVP
07.03.1977
N
Konrad Basler
SVP
19.09.1977
N
Fritz Meier
NA
27.02.1978
N
Hansjörg Braunschweig
SP
27.11.1978
N
Josef Landolt
CVP
Hans Oester
EVP
21.10.1979
G
Paul Eisenring , Ernst Huggenberger , Josef Landolt
CVP
Hans Oester , Heinrich Schalcher
EVP
Heinz Allenspach , Ulrich Bremi , Silvio de Capitani , Rudolf Friedrich , Elisabeth Kopp , Hans Künzi , Hans Georg Lüchinger , Martha Ribi , Hans Rüegg
FDP
Walter Biel , Theodor Kloter , Meinrad Schär , Sigmund Widmer
LdU
Fritz Meier
NA
Andreas Herczog
POCH
Alfred Affolter , Hansjörg Braunschweig , Albert Eggli , Fritz Ganz , Hedi Lang , Moritz Leuenberger , Doris Morf , Otto Nauer , Walter Renschler , Lilian Uchtenhagen
SP
Erwin Akeret , Konrad Basler , Christoph Blocher , Hans Ulrich Graf , Rudolf Reichling jr.
SVP
29.11.1982
N
Monika Weber
LdU
31.01.1983
N
Richard Reich
FDP
23.10.1983
G
Paul Eisenring , Josef Landolt , Rolf Seiler
CVP
Max Dünki , Hans Oester
EVP
Heinz Allenspach , Ulrich Bremi , Ernst Cincera , Elisabeth Kopp , Hans Künzi , Hans Georg Lüchinger , Richard Reich , Peter Spälti , Vreni Spoerry
FDP
Arnold Müller
Grüne
Walter Biel , Verena Grendelmeier , Monika Weber , Sigmund Widmer
LdU
Fritz Meier , Jean-Jacques Hegg
NA
Andreas Herczog
POCH
Hansjörg Braunschweig , Albert Eggli , Moritz Leuenberger , Doris Morf , Otto Nauer , Walter Renschler , Sepp Stappung , Lilian Uchtenhagen
SP
Konrad Basler , Christoph Blocher , Hans Ulrich Graf , Willi Neuenschwander , Rudolf Reichling jr.
SVP
26.11.1984
N
Kurt Müller
FDP
04.02.1985
N
Hans Steffen
NA
18.10.1987
G
Michael Dreher
AP
Paul Eisenring , Rolf Seiler
CVP
Max Dünki , Hans Oester
EVP
Heinz Allenspach , Ulrich Bremi , Ernst Cincera , Lili Nabholz , Kurt Müller , Richard Reich , Peter Spälti , Vreni Spoerry
FDP
Verena Diener , Hans Meier , Monika Stocker
Grüne
Walter Biel , Verena Grendelmeier , Roland Wiederkehr , Sigmund Widmer
LdU
Fritz Meier , Hans Steffen
NA
Andreas Herczog
POCH
Hansjörg Braunschweig , Elmar Ledergerber , Moritz Leuenberger , Doris Morf , Sepp Stappung , Lilian Uchtenhagen
SP
Konrad Basler , Christoph Blocher , Walter Frey , Hans Ulrich Graf , Willi Neuenschwander , Rudolf Reichling jr.
SVP
05.02.1990
N
Barbara Haering
SP
05.03.1990
N
Niklaus Kuhn
EVP
21.01.1991
N
Ursula Leemann
SP
20.10.1991
G
Michael Dreher , Armin Kern
AP
Peter Baumberger , Rolf Seiler
CVP
Max Dünki , Ernst Sieber
EVP
Heinz Allenspach , Ernst Cincera , Oscar Fritschi , Trix Heberlein , Rolf Hegetschweiler , Lili Nabholz , Vreni Spoerry
FDP
Christine Goll
FraP
Verena Diener , Hans Meier
Grüne
Verena Grendelmeier , Roland Wiederkehr
LdU
Hardi Bischof , Hans Steffen
SD
Andreas Gross , Barbara Haering , Andreas Herczog , Elmar Ledergerber , Ursula Leemann , Moritz Leuenberger , Hans Steiger
SP
Max Binder , Christoph Blocher , Toni Bortoluzzi , Lisbeth Fehr , Walter Frey , Ueli Maurer , Willi Neuenschwander , Werner Vetterli
SVP
22.10.1995
G
Peter Baumberger , Rosmarie Zapfl
CVP
Max Dünki
EVP
Oscar Fritschi , Trix Heberlein , Rolf Hegetschweiler , Erich Müller , Lili Nabholz , Vreni Spoerry
FDP
Michael Dreher
FPS
Christine Goll
FraP
Verena Diener , Hans Meier
Grüne
Verena Grendelmeier , Roland Wiederkehr
LdU
Hans Steffen
SD
Regine Aeppli , Andreas Gross , Barbara Haering , Andreas Herczog , Vreni Hubmann , Elmar Ledergerber , Ursula Leemann , Vreni Müller-Hemmi , Anita Thanei
SP
Max Binder , Christoph Blocher , Toni Bortoluzzi , Hans Fehr , Lisbeth Fehr , Walter Frey , Ueli Maurer , Ulrich Schlüer , Werner Vetterli
SVP
04.03.1996
N
Walter Bosshard
FDP
27.04.1998
N
Jacqueline Fehr
SP
Ruth Genner
Grüne
24.10.1999
G
Kathy Riklin , Rosmarie Zapfl
CVP
Ruedi Aeschbacher
EVP
Walter Bosshard , Felix Gutzwiller , Trix Heberlein , Rolf Hegetschweiler , Erich Müller , Lili Nabholz
FDP
Ruth Genner
Grüne
Roland Wiederkehr
LdU
Regine Aeppli , Jacqueline Fehr , Mario Fehr , Christine Goll , Andreas Gross , Barbara Haering , Vreni Hubmann , Vreni Müller-Hemmi , Ursula Koch , Anita Thanei
SP
Max Binder , Christoph Blocher , Toni Bortoluzzi , Hans Fehr , Lisbeth Fehr , Walter Frey , Hans Kaufmann , Robert Keller , Ueli Maurer , Christoph Mörgeli , Ulrich Schlüer , Jürg Stahl , Bruno Zuppiger
SVP
05.06.2000
N
Barbara Marty
SP
26.11.2001
N
Ernst Schibli
SVP
19.10.2003
G
Kathy Riklin , Rosmarie Zapfl
CVP
Markus Wäfler
EDU
Ruedi Aeschbacher
EVP
Felix Gutzwiller , Rolf Hegetschweiler , Markus Hutter , Filippo Leutenegger , Ruedi Noser
FDP
Martin Bäumle , Ruth Genner , Daniel Vischer
Grüne
Jacqueline Fehr , Mario Fehr , Chantal Galladé , Christine Goll , Andreas Gross , Barbara Haering , Vreni Hubmann , Barbara Marty , Vreni Müller-Hemmi , Anita Thanei
SP
Max Binder , Christoph Blocher , Toni Bortoluzzi , Hans Fehr , Hans Kaufmann , Robert Keller , Ueli Maurer , Christoph Mörgeli , Ernst Schibli , Ulrich Schlüer , Jürg Stahl , Bruno Zuppiger
SVP
01.03.2004
N
Hans Rutschmann
SVP
18.12.2006
N
Urs Hany
CVP
21.10.2007
G
Urs Hany , Kathy Riklin , Barbara Schmid-Federer
CVP
Ruedi Aeschbacher
EVP
Doris Fiala , Markus Hutter , Filippo Leutenegger , Ruedi Noser
FDP
Marlies Bänziger , Ruth Genner , Bastien Girod , Daniel Vischer
Grüne
Martin Bäumle , Tiana Angelina Moser , Thomas Weibel
glp
Jacqueline Fehr , Mario Fehr , Chantal Galladé , Christine Goll , Andreas Gross , Daniel Jositsch , Anita Thanei
SP
Max Binder , Toni Bortoluzzi , Hans Fehr , Alfred Heer , Hans Kaufmann , Ueli Maurer , Christoph Mörgeli , Natalie Rickli , Hans Rutschmann , Ernst Schibli , Jürg Stahl , Bruno Zuppiger
SVP
15.09.2008
N
Katharina Prelicz-Huber
Grüne
02.03.2009
N
Ulrich Schlüer
SVP
31.05.2010
N
Maja Ingold
EVP
23.10.2011
G
Rosmarie Quadranti , Lothar Ziörjen
BDP
Kathy Riklin , Barbara Schmid-Federer
CVP
Maja Ingold
EVP
Doris Fiala , Markus Hutter , Filippo Leutenegger , Ruedi Noser
FDP
Bastien Girod , Balthasar Glättli , Daniel Vischer
Grüne
Martin Bäumle , Thomas Maier , Tiana Angelina Moser , Thomas Weibel
glp
Jacqueline Badran , Jacqueline Fehr , Chantal Galladé , Andreas Gross , Thomas Hardegger , Daniel Jositsch , Martin Naef
SP
Max Binder , Christoph Blocher , Toni Bortoluzzi , Hans Egloff , Hans Fehr , Alfred Heer , Hans Kaufmann , Ueli Maurer , Christoph Mörgeli , Natalie Rickli , Jürg Stahl , Bruno Zuppiger
SVP
26.11.2012
N
Gregor Rutz
SVP
07.05.2014
N
Hans-Peter Portmann
FDP
02.06.2014
N
Thomas Matter
SVP
Beat Walti
FDP
02.03.2015
N
Rudolf Winkler
BDP
18.10.2015
G
Rosmarie Quadranti
BDP
Kathy Riklin , Barbara Schmid-Federer
CVP
Maja Ingold
EVP
Hans-Ulrich Bigler , Doris Fiala , Hans-Peter Portmann , Regine Sauter , Beat Walti
FDP
Bastien Girod , Balthasar Glättli
Grüne
Martin Bäumle , Tiana Angelina Moser , Thomas Weibel
glp
Jacqueline Badran , Angelo Barrile , Chantal Galladé , Tim Guldimann , Thomas Hardegger , Min Li Marti , Mattea Meyer , Martin Naef , Priska Seiler Graf
SP
Hans Egloff , Alfred Heer , Roger Köppel , Thomas Matter , Natalie Rickli , Gregor Rutz , Jürg Stahl , Barbara Steinemann , Mauro Tuena , Hans-Ueli Vogt , Bruno Walliser , Claudio Zanetti
SVP
27.11.2017
N
Nik Gugger
EVP
15.03.2018
N
Fabian Molina
SP
11.06.2018
N
Philipp Kutter
CVP
10.12.2018
N
Daniel Frei
SP
03.06.2019
N
Martin Haab , Therese Schläpfer
SVP
20.10.2019
G
Philipp Kutter
CVP
Nik Gugger
EVP
Doris Fiala , Hans-Peter Portmann , Regine Sauter , Andri Silberschmidt , Beat Walti
FDP
Bastien Girod , Balthasar Glättli , Katharina Prelicz-Huber , Meret Schneider , Marionna Schlatter
Grüne
Martin Bäumle , Judith Bellaïche , Corina Gredig , Jörg Mäder , Tiana Angelina Moser , Barbara Schaffner
glp
Jacqueline Badran , Angelo Barrile , Min Li Marti , Mattea Meyer , Fabian Molina , Priska Seiler Graf , Céline Widmer
SP
Martin Haab , Alfred Heer , Roger Köppel , Thomas Matter , Gregor Rutz , Therese Schläpfer , Barbara Steinemann , Mauro Tuena , Hans-Ueli Vogt , Bruno Walliser
SVP
01.01.2022
N
Benjamin Fischer
SVP
22.10.2023
G
Erich Vontobel
EDU
Nik Gugger
EVP
Bettina Balmer , Hans-Peter Portmann , Regine Sauter , Andri Silberschmidt , Beat Walti
FDP
Bastien Girod , Balthasar Glättli , Katharina Prelicz-Huber , Marionna Schlatter
Grüne
Martin Bäumle , Corina Gredig , Tiana Angelina Moser , Barbara Schaffner
glp
Nicole Barandun , Yvonne Bürgin , Philipp Kutter
Mitte
Islam Alijaj , Jacqueline Badran , Min Li Marti , Mattea Meyer , Fabian Molina , Anna Rosenwasser , Priska Seiler Graf , Céline Widmer
SP
Nina Fehr Düsel , Benjamin Fischer , Martin Haab , Alfred Heer , Martin Hübscher , Thomas Matter , Gregor Rutz , Barbara Steinemann , Mauro Tuena , Bruno Walliser
SVP
Wähleranteile
Nachfolgend findet sich eine Übersicht über die Wähleranteile der verschiedenen Parteien und Listen seit Einführung des Proporzwahlrechts im Jahr 1919. Wenn Parteien fusioniert haben, sind für die Zeit vor der Fusion die Ergebnisse der einzelnen Vorgängergruppierungen angegeben, aber – soweit sinnvoll – auch die zusammengezählten Werte in kursiv , um so historische Vergleiche zu ermöglichen.
Jahr
BGB /SVP
SP
FDP 1
FP 2
DP 3
glp
GP
Mitte 4
CSP/CVP
BDP
EVP
EDU
AL
KP /PdA
NA/SD
AP/FPS
LdU
FraP!
POCH
REP
FWB/LSP
Grütli
Weitere
Jahr
1919
21,7 %
32,9 %
29,3 %
15,7 %
13,6 %
5,1 %
5,1 %
3,8 %
6,6 %
Wilde Liste 0,6 %
1919
1922
23,1 %
29,3 %
29,1 %
16,5 %
12,5 %
5,5 %
5,5 %
4,5 %
5,4 %
3,1 %
1922
1925
20,5 %
36,1 %
28,1 %
15,2 %
12,9 %
6,4 %
6,4 %
4,6 %
4,3 %
1925
1928
18,1 %
37,9 %
28,8 %
17,4 %
11,4 %
7,3 %
7,3 %
3,5 %
3,4 %
Evang.-Soziale 0,9 %
1928
1931
17,2 %
40,2 %
25,9 %
15,3 %
10,6 %
7,8 %
7,8 %
4,2 %
3,8 %
Eidg. Front 0,9 %
1931
1935
13,2 %
29,7 %
17,0 %
10,1 %
7,0 %
6,3 %
6,3 %
2,9 %
3,6 %
18,3 %
2,7 %
NF 3,7 %, JB 2,5 %, Diverse 0,1 %
1935
1939
13,8 %
31,4 %
20,6 %
12,4 %
8,1 %
6,9 %
6,9 %
2,3 %
2,4 %
17,4 %
2,7 %
JB 2,5 %
1939
1943
14,2 %
35,2 %
19,3 %
11,5 %
7,7 %
7,8 %
7,8 %
2,4 %
11,7 %
2,4 %
UFL 4,6 %, JB 1,7 %, FWB-Abspaltung 0,7 %
1943
1947
14,0 %
27,3 %
18,8 %
12,4 %
6,4 %
8,9 %
8,9 %
3,4 %
6,1 %
18,8 %
2,7 %
1947
1951
14,8 %
29,3 %
20,0 %
13,4 %
6,5 %
10,3 %
10,3 %
3,9 %
2,9 %
16,4 %
2,4 %
1951
1955
14,1 %
28,8 %
19,7 %
13,3 %
6,4 %
11,5 %
11,5 %
4,9 %
2,8 %
16,4 %
1,9 %
1955
1959
14,8 %
28,0 %
20,8 %
14,9 %
5,9 %
12,7 %
12,7 %
5,5 %
2,8 %
15,4 %
1959
1963
13,8 %
27,3 %
21,2 %
16,2 %
5,0 %
12,5 %
12,5 %
5,7 %
2,1 %
13,2 %
Überfremdung 1,9 %, parteil. Christen 1,9 %, Diverse 1,4 %
1963
1967
13,0 %
22,2 %
17,8 %
14,8 %
3,0 %
10,7 %
10,7 %
4,8 %
2,6 %
3,0 %
23,0 %
M. Beck 2,4 %, Diverse 0,4 %
1967
1971
12,2 %
20,9 %
16,8 %
9,5 %
9,5 %
5,2 %
1,6 %
5,0 %
16,5 %
10,4 %
NA-Abspaltung 0,8 %, Diverse 1,2 %
1971
1975
11,3 %
23,9 %
18,5 %
9,4 %
9,4 %
5,4 %
0,5 %
1,1 %
4,4 %
15,6 %
1,5 %
6,2 %
0,3 %
Frauen 0,8 %, RML 0,2 %, Diverse 1,1 %
1975
1979
14,5 %
26,5 %
22,4 %
1,3 %
9,7 %
9,7 %
5,7 %
0,4 %
1,2 %
2,5 %
11,2 %
2,3 %
0,9 %
0,3 %
weniger Staat 0,7 %, RML 0,3 %, Diverse 0,3 %
1979
1983
13,8 %
23,0 %
21,8 %
4,2 %
9,1 %
9,1 %
5,4 %
0,6 %
0,3 %
5,9 %
9,9 %
3,8 %
Grünalternative 0,6 %, SAP 0,4 %, Diverse 1,2 %
1983
1987
15,2 %
17,4 %
20,3 %
8,0 %
7,1 %
7,1 %
4,4 %
1,8 %
0,3 %
5,0 %
3,8 %
11,6 %
→POCH
3,8 %
0,5 %
Diverse 0,9 %
1987
1991
20,2 %
18,8 %
18,7 %
7,0 %
5,9 %
5,9 %
4,8 %
1,8 %
1,0 %
5,2 %
5,9 %
6,1 %
1,5 %
Graue Panther 1,7 %, Diverse 1,3 %
1991
1995
25,5 %
23,1 %
18,1 %
6,5 %
4,9 %
4,9 %
3,7 %
1,9 %
0,6 %
3,3 %
3,5 %
5,3 %
2,1 %
LP 0,5 %, Senioren 0,3 %, Diverse 0,8 %
1995
1999
32,5 %
25,6 %
17,8 %
4,1 %
5,1 %
5,1 %
3,4 %
1,8 %
0,9 %
→AL
1,5 %
0,8 %
2,1 %
0,8 %
Senioren 2,2 %, LP 0,2 %, Diverse 1,0 %
1999
2003
33,4 %
25,7 %
16,2 %
8,5 %
5,4 %
5,4 %
4,1 %
2,1 %
1,4 %
→AL
0,9 %
0,1 %
R. Wiederkehr 0,9 %, Gewerkschaften 0,7 %, Diverse 0,6 %
2003
2007
33,9 %
19,8 %
13,2 %
7,0 %
10,4 %
7,6 %
7,6 %
3,7 %
2,1 %
1,1 %
0,2 %
0,5 %
0,1 %
Diverse 0,5 %
2007
2011
29,8 %
19,3 %
11,6 %
11,5 %
8,4 %
10,3 %
5,0 %
5,3 %
3,1 %
2,2 %
1,0 %
0,2 %
0,3 %
Piraten 0,9 %, Diverse 1,4 %
2011
2015
30,7 %
21,4 %
15,3 %
8,2 %
6,9 %
7,8 %
4,2 %
3,6 %
3,1 %
2,1 %
1,8 %
0,2 %
0,2 %
Piraten 0,6 %, Kunst 0,5 %, Diverse 1,1 %
2015
2019
26,7 %
17,3 %
13,7 %
14,0 %
14,1 %
7,7 %
4,4 %
3,3 %
3,3 %
1,6 %
1,6 %
0,3 %
0,2 %
Piraten 0,5 %, Diverse 0,7 %
2019
2023
27,4 %
21,1 %
12,5 %
12,4 %
9,9 %
8,2 %
2,8 %
1,5 %
1,0 %
0,3 %
0,1 %
Aufrecht 1,1 %, Mass-Voll! 0,7 %, Piraten 0,4 %, Diverse 0,7 %
2023
1 Bis 1967: Zusammengezählte Wahlergebnisse von DP und FP
2 Freisinnige Partei des Kantons Zürich bis zur Fusion mit der DP 1971
3 Demokratische Partei des Kantons Zürich, bis 1941 Sektion der schweizerischen FDP
4 Bis 2007: CSP/CVP, 2011–2019: addierte Wahlergebnisse von CVP und BDP, ab 2023: Die Mitte.
Quellen