Marsilya

Marsilya
Marseille
Marsilya bayrağı
Bayrak
Marsilya arması
Arma
Slogan:
Actibus immensis urbs fulget Massiliensis.
Fransa üzerinde Marsilya
Marsilya
Marsilya
ÜlkeFransa Fransa
BölgeProvence-Alpes-Côte d'Azur
DépartementBouches-du-Rhône
ArrondissementMarsilya
İdare
 • Belediye başkanıBenoît Payan (PS)
Yüzölçümü
 • Toplam240,62 km²
En yüksek nokta640 m (2.090 ft)
En alçak nokta0 m (0 ft)
Nüfus
 (2017)
 • Toplam869.815
 • Yoğunluk3,600/km²
 • Kent
1,590,867
 • Metropol
1,760,653
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu04
Resmî site
marseille.fr

Marsilya (Fransızca: Marseille [[maʀˈsɛj]], Oksitanca: Marselha veya Marsiho), Fransa'nın güneydoğu'sunda bulunan, Bouches-du-Rhône ilinin ve Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinin merkez şehridir. 2020 nüfus sayımına göre 870.321 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük kentidir. Ayrıca 1.760.653 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük metropolitan yerleşim alanıdır. Avrupa'da en büyük kara alanına sahiptir.

MÖ 6. yüzyılda Foçalı denizcilerin sayesinde Massalia adı altında kurulan Marsilya, Fransa'da ve Akdeniz'de birinci, Avrupa genelinde dördüncü limanı olarak gösterilmektedir.

Tarihçe

Marsilya ve yakındaki Akdeniz kıyıları, Piri Reis haritası

Tarihte ilk olarak MÖ 6. yüzyılda 12 İon şehrinden biri olan Phokaialı (bugünkü adıyla Foça) denizcilerin kurduğu Marsilya şehri, zamanla eski liman denilen Vieux Port (Eski Limanı) etrafında genişleyerek bugünkü halini almıştır. Phokaialılar İzmir yakınlarındaki bugünkü Eski Foça şehrini kaybetmelerinden sonra kendilerine koloni yaptıkları bir şehir olarak da biliniyor. Cosquer Mağarası duvarı üzerindeki yazılar Marsilya da geçtiğimiz 28 bin yıl boyunca insan yerleşimi olduğunun kanıtı. Ayrıca Marsilya 2 bin 600 yıl ile Avrupa'nın en eski şehri unvanına sahiptir. Bu eskilik sokaklarında kolayca fark ediliyor. Birbirine bitişik sıralanan yüzlerce apartmanın dar bir koridor görünümü oluşturduğu Arnavut kaldırımlı sokaklarında yeni yapı hemen hemen hiç yok. Asırlar öncesinin yüksek tavanlı, uzun pencereli evleri yıkılmamış ve korunarak bugüne kadar gelmiş. Tarihi geçmişiyle yüksek mimari değer taşıyan bu apartmanlar bugün hala halkın kullanımındadır. Marsilya Kültür Varlıkları Atölyesi'nin (Atelier du Patrimoine) yöneticisi Daniel Dracourt'un şehrin tarihi yapısının korunmasına yönelik çalışmalarının bunda büyük payı olmuş. Akdeniz çevresinde bulunan ülkelerde tarihi kent dokularıyla öne çıkan yerleşimlerin gelişim ve koruma planları yapılmış. İstanbul'a benzer özellikler taşıyan Marsilya çok kültürlülüğün ve kültür varlıklarının korunması ve yerel yönetimler açısından önemli bir örnek.

MÖ 49 yılında Sezar tarafından istila edilince Romalıların ticaret merkezi haline getirilen Marsilya, limanlarının jeopolitik avantajıyla bugünde denizcilik alanında önemli bir yere sahiptir. Haçlı Seferlerinde aktif olarak önemli bir rol oynamışsa da bugün egemen bir din yok ve çok çeşitli kültürel yapısı içinde her dinden insana rastlanıyor. 13. yüzyılda kısa süreli yaşanan Cumhuriyet dönemine, 1423 yılında Aragone Hanedanlığı tarafından son verilmiş. Kral I. René'nin yaptığı çıkartmanın sembolü olarak diktirdiği kule, bugün hala limanın girişinde görülebilir. Marsilya, 1481'de Fransız Krallığı'na dahil olmuşsa da halkının liberal yanı tarih boyunca ağır basıyor. 1720 yılında nüfusunun yarısı olan 45 bin kişiyi kaybettiği veba salgının yaraları kısa sürede sarılırken, 1792'de Marsilya halkı asiliğiyle ünlenir. Altı bin gönüllüden oluşan Ren Ordusu, Claude Joseph Rouget de Lisle'in bestelediği savaş marşı ‘Chant de guerre pour l'armée du Rhin'ı söyleyerek, Fransız Devrimine katılmak için Paris'e doğru yürüyüşe geçer. 1795'te Fransa'nın millî marşı kabul edilen bu marş ‘La Marseillaise’ olarak bilinir.

Coğrafi konum

Fransa’nın Provence-Alpes-Côte d'Azur sınırları içindedir. Calanques Dağ kitlesininde aralarında bulunduğu bir dağ zinciriyle çevrili olan Marsilya, Akdeniz sahil şeridi boyunca 70 km kıvrıla kıvrıla uzanır. Güneş ışığı en önemli servetidir. Mistral yeliyle gelen Provence yöresine has bu doğal ışık, aralarında Cezanne, Braque, Dufy, Derain, Marquet'inde bulunduğu birçok tanınmış ressamın ilham kaynağı olmuştur.

Fransa'nın Akdeniz kıyısında yer alan şehir, Akdeniz'in en büyük ticari limanına sahiptir.

Şehir merkezine 30 km uzaklıktaki Marsilya havaalanından her 20 dakikada bir hareket eden otobüsler, yolcuları Saint Charles Garı'na getiriyor. Oradan taksi ya da metro ile gideceğiniz yere ulaşıyorsunuz. Başta Marcel Pagnol'un filmleri olmak üzere birçok Fransız filmine mekân olan St. Charles Garı, şehrin yüksek tepelerinden biri üzerinde kuruludur. Garı şehrin merkezine bağlayan Boulevard d’Athenes caddesine doğru alçalan toplam sayısı 104 olan merdivenlerin en üst basamağından aşağıya bakınca tüm şehrin ayaklarınızın altında olduğu hissi veriyor. Bazıları şehrin merkezi olarak, St Charles Garı'nı bazıları ise ‘Le Vieux-Port’ denilen eski limanı kabul ediyor.

Ekonomi

19. yüzyılda Modern Döneme girmesinin yanı sıra Fransız sömürgeleri, altyapı sistemi projeleri ve Süveyş Kanalı'nın açılmasıyla gelişmesi hız kazanan Marsilya, ham maddeleri işlemeye dayalı ekonomisiyle kısa zamanda gelişmesini tamamlamış. Deniz ürünleri zenginliğinin yanı sıra Dünya'nın en kaliteli kiremitleri burada üretiliyor. Bugün Marsilya'nın tek amacı ‘Euroméditerranée’ projesini gerçekleştirmek. Ekonomi ve endüstri metropolisi olan Marsilya 1995 yılında başlatılan bu projeyle Güney Avrupa'nın iş alanında başkenti olmayı amaçlıyor. Bunu gerçekleştirmek için şehir, yabancı sermayeye yatırım yapması için her imkânı ve kolaylığı sağlıyor. Aynı zamanda Fransa'nın en yüksek öğrenme oranına sahip olduğu 45 bin üniversite öğrencisiyle kente gelen sermaye ile doğan iş imkânlarından Marsilya halkının faydalanması için kalifiye eleman yetiştiriliyor.

Bugün Marsilya artık Fransa'nın en kalabalık varoşlarından birine sahiptir.

Fransa'da abartmaları ile tanınan Marsilyalılar tarafından dünyanın en güzel şehri olduğu söylenir. Marsilya'nın içinde olduğu kadar civarında da gidilecek çok yer vardır. Marsilya, sosyetik tatil beldeleri Cannes, Nice, St. Tropez'ye yakın olmasına rağmen Güney Fransa'nın diğer şehirlerine hiç benzememektedir. Kuzey Afrika kökenlilerin çoğunlukta olduğu, 1 milyondan fazla çok çeşitli etnik nüfusuyla bir metropol görünümündedir. Herkesin değişik bir aksanı olduğu için Fransızcayı az veya aksanla konuşsanız bile kimse yadırgamamaktadır. Akdeniz ikliminin getirdiği yumuşak hava akımıyla soğuk ülke vatandaşları için çekici olsa da, yüksek suç oranı ve uyuşturucu trafiğinin yoğun olduğu iddia edildiğinden turistlerin çok rağbet ettiği bir şehir değildir.

Eski liman ‘Le Vieux-Port’dan ‘Château d'If’ adasına, ‘Port de Commerce’den de Korsika adasına günlük turlar düzenleniyor. Şehir içi tur yapmak için ise iki seçenek var. İlki, bir gün için kişi başına 16 Euro olan otobüslerle şehri dolaşmak. İkincisi ise yollardaki kırmızı çizgileri takip ederek yürümek. İki saat süren kırmızı çizgiyi takip turuyla şehrin gezilip görülecek tüm tarihi ve turistik yerlerini görüyorsunuz. Alexandre Dumas’nın romanı ‘Monte Kristo Kontu’yla üne kavuşan ‘Château d'If' şehrin en güzel manzaralarından birine sahip. 1524 yılında inşa edilen bu şato, 17. yüzyılda devlet hapishanesine dönüştürülmüş.

Kültür

Paul Cézanne'in L'Estaque'den Görülen Marsilya Körfezi
Marsilya'da Bastille Günü askeri geçit töreni, 2012

Marsilya, kendine özgü bir kültürü olan ve Fransa'nın geri kalanından farklılıklarıyla gurur duyan bir şehirdir.[1] Bugün önemli bir Opéra binası, tarih ve denizcilik müzeleri, beş sanat galerisi ve çok sayıda sinema, kulüp, bar ve restoran ile bölgesel bir kültür ve eğlence merkezidir.

Marsilya'da La Criée, Le Gymnase ve Théâtre Toursky dahil olmak üzere çok sayıda tiyatro vardır. Ayrıca, Saint-Charles istasyonunun arkasında eski bir kibrit fabrikası olan La Friche'de geniş bir sanat merkezi bulunmaktadır. 1960'lara kadar iyi bilinen müzikhol ve Varyete tiyatrosu olan Alcazar, yakın zamanda orijinal cephesinin arkasında tamamen yeniden şekillendirildi ve şimdi merkez belediye kütüphanesinin mekanıdır.[2]

Marsilya'daki diğer müzik mekanları arasında Le Silo (aynı zamanda tiyatrodur) ve GRIM bulunmaktadır.

Marsilya sanatta da önemli olmuştur. Victor Gélu, Valère Bernard, Pierre Bertas,[3] Edmond Rostand ve André Roussin dahil olmak üzere birçok Fransız yazar ve şairin doğum yeri ve yuvası olmuştur. Marsilya Körfezi'nin uzak ucundaki küçük l'Estaque limanı, Auguste Renoir, Aix'deki evinden sık sık ziyaret eden Paul Cézanne, Georges Braque ve Raoul Dufy gibi sanatçıların favori uğrak yeri oldu.

Eğitim

Kardeş şehirler

Marsilya'nın şu şehirlerle resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:[4]

Fotoğraflar

Marsilya'nın eski liman bölgesinin gece manzarası

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Chris Kimble. "Marseille Culture". Marseillecityofculture.eu. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2013. 
  2. ^ "History of library". 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022. 
  3. ^ "Pierre Bertas". 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Marseille open on the world". international.marseille.fr (Fransızca). Marseille. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2019. 

Dış bağlantılar

Read other articles:

Jake Sullivan Penasehat Keamanan Nasional Amerika SerikatMulai menjabat20 Januari 2021PresidenJoe BidenWakil PresidenKamala Harris Penasehat Keamanan Nasional untuk Wakil Presiden Amerika SerikatMasa jabatan26 Februari 2013 – 1 Agustus 2014Wakil PresidenJoe Biden PendahuluTony BlinkenPenggantiColin KahlDirektur Perencanaan KebijakanMasa jabatan4 Februari 2011 – 15 Februari 2013PresidenBarack Obama PendahuluAnne-Marie SlaughterPenggantiDavid McKean Informasi pribadiLahirJ...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Европа (значения). Запрос «Похищение Европы» перенаправляется сюда; см. также другие значения. Европа Европа, сидящая на спине быка (Зевса). Античная фреска из Помпей. Мифология древнегреческая религия Сфера влияния Евро...

 

Stasiun Nakayamadaira-Onsen中山平温泉駅Stasiun Nakayamadaira-Onsen pada November 2008LokasiNaruko-Onsen-aze Hoshinuma 79, Ōsaki-shi, Miyagi-ken 989-6100JepangKoordinat38°43′36″N 140°40′05″E / 38.7267°N 140.6680°E / 38.7267; 140.6680Koordinat: 38°43′36″N 140°40′05″E / 38.7267°N 140.6680°E / 38.7267; 140.6680Operator JR EastJalur■ Jalur Rikuu TimurLetak50.0 km dari KogotaJumlah peron1 peron sampingJumlah jalur1Kons...

Radio or TV service, 100W or less Low-power radio redirects here. For other low-power radio-wave communications, see Near-field communication and Low-power wide-area network. An LPAM antenna in a beer tent Low-power broadcasting is broadcasting by a broadcast station at a low transmitter power output to a smaller service area than full power stations within the same region. It is often distinguished from micropower broadcasting (more commonly microbroadcasting) and broadcast translators. LPAM...

 

2020 video game 2020 video gameStreets of Rage 4Promotional artDeveloper(s)DotemuLizardcubeGuard Crush GamesPublisher(s)DotemuPlaydigious (Android, iOS)Producer(s)Cyrille ImbertDesigner(s)Jordi AsensioProgrammer(s)Cyrille LagarigueBo SamsonArtist(s)Ben FiquetJulian Nguyen YouComposer(s)Olivier DeriviereYuzo KoshiroMotohiro KawashimaSeriesStreets of RagePlatform(s)Nintendo SwitchPlayStation 4WindowsXbox OneLinuxmacOSStadiaAndroidiOSReleaseNS, PlayStation 4, Windows, Xbox OneApril 30, 2020Linux...

 

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

Cet article est une ébauche concernant une chronologie ou une date et le Maroc. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Chronologies Données clés 1998 1999 2000  2001  2002 2003 2004Décennies :1970 1980 1990  2000  2010 2020 2030Siècles :XIXe XXe  XXIe  XXIIe XXIIIeMillénaires :Ier IIe  IIIe  Chronologies géographiques Afrique Afrique du Sud, ...

 

Carl Jakob Sundvall Carl Jakob Sundevall (22 Oktober 1801 – 2 Februari 1875) adalah seorang ahli zoologi Swedia. Sundevall belajar di Universitas Lund, di mana ia menjadi Ph.D. pada 1823. Setelah bepergian ke Asia Timur, ia belajar kedokteran, lulus sebagai Doctor of Medicine pada 1830. Dia bekerja di Museum Sejarah Alam Swedia, Stockholm dari tahun 1833, dan menjadi profesor dan penjaga bagian vertebrata dari tahun 1839 hingga 1871. Dia menulis Svenska Foglarna (1856-87) yang...

 

Prime Minister of Canada from 1984 to 1993 The Right HonourableBrian MulroneyPC CC GOQMulroney in 198418th Prime Minister of CanadaIn officeSeptember 17, 1984 – June 25, 1993MonarchElizabeth IIGovernors GeneralJeanne SauvéRay HnatyshynDeputyErik NielsenDon MazankowskiPreceded byJohn TurnerSucceeded byKim CampbellLeader of the OppositionIn officeAugust 29, 1983 – September 17, 1984Preceded byErik NielsenSucceeded byJohn TurnerLeader of the Progressive Conserv...

Poverty rate (after taxes and transfers) in South Korea equates to approximately 14.6% as of 2013 Poverty in South Korea has been in drastic decline since the mid-20th century, particularly the absolute poverty rate. Relative poverty was also in decline until the late 1990s, rose in the aftermath of the Asian Financial Crisis, and has been in decline since the 2010s. While only about 2% of South Koreans are affected by absolute poverty today, about 14-15% of these 2% are elderly and are affe...

 

vteSweden during World War II ← History of Sweden → Main Sweden during World War II Timeline Political events Sweden and the Winter War February crisis of 1940 Operation Weserübungs effects on Sweden Permitenttrafiken Lejdbåtstrafiken Swedish Compulsory National Service Act Midsummer crisis February crisis of 1942 Humanitarian aspects Internment camps in Sweden during World War II Sweden and the Holocaust Rescue of the Danish Jews Swedish extradition of Baltic soldiers White buses Othe...

 

Left-to-right: Jocelyne, Évelyne, Lyonel and Michel-Rolph Trouillot in front of their home in Port-au-Prince, Haiti. Haitian American academic and anthropologist Michel-Rolph Trouillot (November 26, 1949 – July 5, 2012[1][2]) was a Haitian American academic and anthropologist.[3] He was Professor of Anthropology and of Social Sciences at the University of Chicago.[1][4] He was best known for his books Open the Social Science (1990), Silencing the Pas...

شارل إميل بيكار (بالفرنسية: Émile Picard)‏  معلومات شخصية اسم الولادة (بالفرنسية: Charles Émile Picard)‏  الميلاد 24 يوليو 1856(1856-07-24)باريس، فرنسا الوفاة 11 ديسمبر 1941 (85 سنة)باريس، فرنسا مكان الدفن مقبرة مونبارناس  الجنسية  فرنسي عضو في الجمعية الملكية،  والأكاديمية الفرنسية[1...

 

2008 Bangladeshi general election ← 2001 29 December 2008 (2008-12-29) 2014 → 300 of the 345 seats in the Jatiya Sangsad[a]151 seats needed for a majorityTurnout87.13%   First party Second party Third party   Leader Sheikh Hasina Khaleda Zia H.M. Ershad Party AL BNP JP(E) Alliance Grand Alliance Oikya Alliance Grand Alliance Last election 40.02%, 62 seats 41.40%, 193 seats 7.22%, 14 seats Seats won 230 30 27 Seat change 16...

 

1990 studio album by Judy CollinsFires of EdenStudio album by Judy CollinsReleasedSeptember 1990GenrePop rockfolkLength49:00LabelColumbiaProducerJoel DornLucy SimonJudy Collins chronology Sanity and Grace(1989) Fires of Eden(1990) Baby's Bedtime(1990) Singles from Fires of Eden Fires of EdenReleased: October 1990 Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllMusic[1]Encyclopedia of Popular Music[2]Entertainment WeeklyB[3] Fires of Eden is the eighteenth studi...

Questa voce o sezione sull'argomento veicoli militari non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. CenturionUn Centurion Mk 5 al CavaleriemuseumDescrizioneTipoCarro armato Equipaggio4 (capocarro, servente, tiratore, pilota) Data entrata in servizio1946 Utilizzatore principale Regno Unito Esem...

 

Department of France in Occitania Department of France in OccitaniaPyrénées-Orientales Pirineus Orientals (Catalan)Pirenèus Orientals (Occitan)Department of FrancePrefecture building of the Pyrénées-Orientales department, in Perpignan FlagCoat of armsLocation of Pyrénées-Orientales in FranceCoordinates: 42°30′N 2°45′E / 42.500°N 2.750°E / 42.500; 2.750CountryFranceRegionOccitaniaPrefecturePerpignanSubprefecturesCéretPradesGovernment •&#...

 

Peasant farmer Not to be confused with Crofter. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Cotter farmer – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2016) (Learn how and when to remove this message) Feudal titles and status Lord paramount / Territorial lord Tenant-in-chief Mesne lord Lo...

American sprinter Wilhelmina von BremenPersonal informationBornAugust 13, 1909San Francisco, California, United StatesDiedJuly 16, 1976 (aged 66)Alameda, California, United StatesHeight1.82 m (6 ft 0 in)Weight68 kg (150 lb)SportSportSprint runningClubWestern Women's Club, San Francisco Medal record Women's athletics Representing the  United States Olympic Games 1932 Los Angeles 4×100 m relay 1932 Los Angeles 100 meters Wilhelmina Billie von Bremen (August 13, 19...

 

إسماعيل الجراعي معلومات شخصية الميلاد 18 أغسطس 1722   دمشق  الوفاة 19 فبراير 1788 (65 سنة)   دمشق  مكان الدفن مقبرة الدحداح  مواطنة الدولة العثمانية  مناصب مفتي الحنابلة   في المنصب1781  – 1788  في دمشق  أحمد بن عبد الله البعلي  مصطفى الرحيباني  الحياة العم...