Góra Velký Jezerník położona jest w centrum całego pasma Wysokiego Jesionika[6]. Jest górą o kopulastej powierzchni szczytowej, leżącą w części Wysokiego Jesionika, w północnym obszarze (mikroregionu) o nazwie Masyw Pradziada (cz.Pradědská hornatina), położoną na jego grzbiecie głównym (grzebieniu), ciągnącym się od przełęczyČervenohorské sedlo do przełęczy Skřítek[6][9]. Velký Jezerník jest górą trudno rozpoznawalną i niezbyt charakterystyczną. Jest szczytem rozpoznawalnym i widocznym m.in. z drogi okalającej połać szczytową góry Pradziad[10] (widoczny poniżej linii patrzenia na szczyt góry Keprník) czy też z innego charakterystycznego punktu widokowego – z drogi okalającej szczyt góry Dlouhé stráně[11] (widoczny na lewo od linii patrzenia na górę Medvědí hřbet).
Górę ograniczają: od północnego wschodu dolinapotoku o nazwie Studený potok (1)[a][12], od wschodu przełęcz Sedlo Velký Jezerník o wysokości 1299 m n.p.m., od południowego wschodu dolina nienazwanego potoku, będącego dopływem potoku Česnekový potok (2)[b] i niewielki fragment doliny potoku Česnekový potok (2) płynącego w żlebieČesnekový důl, od południowego zachodu przełęcz o wysokości 1221 m n.p.m. w kierunku szczytu Medvědí hřbet, od zachodu dolina potoku Hladový potok, płynącego w żlebie Hladový důl oraz od północnego zachodu przełęcz o wysokości 1199 m n.p.m. w kierunku szczytu Malý Jezerník oraz dolina nienazwanego potoku, będącego dopływem potoku Studený potok (1)[6]. W otoczeniu góry znajdują się następujące szczyty: od południowego zachodu Medvědí hřbet, od zachodu Nad Petrovkou, od północnego zachodu Malý Jezerník i Malý Klín, od północy Sokolí skála (2)[c], od północnego wschodu Nad Vodopádem, od wschodu Malý Děd oraz od południowego wschodu Velký Děd[6].
Stoki
W obrębie góry można wyróżnić trzy następujące zasadnicze stoki[6]:
północny
południowo-wschodni, biegnący od połaci szczytowej do żlebuČesnekový důl
zachodni, biegnący od połaci szczytowej do żlebu Hladový důl
Wszystkie stoki są zalesione w zdecydowanej większości na ogół gęstym borem świerkowym[13][14]. Jedynie u podnóża stoku zachodniego występują większe fragmenty lasu mieszanego[d][14][13]. Na stokach występują przecinki, przerzedzenia oraz polany[14]. Ponadto na stoku zachodnim występują pasmowe zmiany wysokości zalesienia[14]. Na stoku północnym przy wodospadzie o nazwie Vysoký vodopád[15], na wysokości około 1050 m n.p.m. występuje grupa skalna[6].
Stoki mają stosunkowo jednolite i zróżnicowane nachylenia[6]. Średnie nachylenie stoków waha się bowiem od 12° (stok południowo-wschodni) do 17° (stok zachodni)[6]. Średnie nachylenie wszystkich stoków góry (średnia ważona nachyleń stoków) wynosi około 15°[6]. Maksymalne średnie nachylenie u podnóża stoku południowo-wschodniego przy żlebie Česnekový důl, na odcinku 50 m nie przekracza 45°[6]. Poza wytyczonymi szlakami turystycznymi, stoki pokryte są siecią dróg (m.in. Hladová cesta, Miliónová cesta) oraz na ogół nieoznakowanych ścieżek i duktów[6]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na zawiłości ich przebiegu, zalesienie oraz zorientowanie w terenie.
Szczyt główny
Widok na połać szczytową góry Velký Jezerník (2018 rok)
Na szczyt nie prowadzi żaden szlak turystyczny[6]. Przez połać szczytową, w odległości około 100 m na północ od szczytu przebiega ścieżka główna, na której wytyczono zielony szlak turystyczny oraz niebieski szlak rowerowy[6]. Szczyt znajduje się wśród niewielkiego przerzedzenia, pokryty świerkami, trawą wysokogórską z rodziny wiechlinowatych, roślinnością obszarów torfowiskowych i bardzo popularną rośliną Wysokiego Jesionika borówką czarną[14]. Z uwagi na wysokie zalesienie szczyt nie jest punktem widokowym. Nie zlokalizowano również na nim punktu geodezyjnego[5]. Państwowy urząd geodezyjny o nazwie (cz.Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze podaje jako najwyższy punkt góry – szczyt – o wysokości 1309,0 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych (50°06′10,8″N17°12′23,7″E/50,10300017,206583)[13]. Z powodu niemal identycznych wysokości szczytów głównego i leżącego obok szczytu drugorzędnego Velky Jezerník–J, na mapach istnieją różnice co do usytuowania szczytu głównego.
Dojście do szczytu jest orientacyjne, bowiem nie prowadzi tam żadna ścieżka[14]. Idąc około 270 m wzdłuż zielonego szlaku turystycznego , ze skrzyżowania turystycznego Slatě[16] (w stronę skrzyżowania turystycznego Kamzík[17]), należy skręcić w lewo, idąc dalej wśród zalesienia około 110 m, dochodząc w ten sposób do szczytu, korzystając jednocześnie ze szczegółowych map[6].
Szczyty drugorzędne
Velký Jeezerník jest górą o potrójnym szczycie. W całym masywie góry, poza szczytem głównym można wyróżnić dwa drugorzędne szczyty[6].
Góra leży na tej granicy, na zlewiskach Morza Bałtyckiego (dorzecze Odry) na stoku północnym oraz Morza Czarnego (dorzecze Dunaju) na stokach: południowo-wschodnim i zachodnim[6][3]. Na stoku zachodnim ma swój początek potok: Hladový potok oraz kilka krótkich, nienazwanych potoków będących dopływami potoków Česnekový potok (2) i Hladový potok[6]. Ponadto na granicy stoku północnego, w odległości około 1,2 km na północ od szczytu, na płynącym potoku Studený potok (1)[12], na wysokości około (990–1018) m n.p.m. występuje największy wodospad w Wysokim Jesioniku o nazwie Vysoký vodopád o wysokości około 28 m[6][15][21].
Ochrona przyrody
Góra Velký Jezerník znajduje się w otoczeniu dwóch rezerwatów przyrody: niewielki fragment połaci szczytowej, blisko skrzyżowania turystycznego Slatě[16] w obrębie narodowego rezerwatu przyrody Praděd powstałego w 1991 roku o powierzchni około 2031 ha oraz dolne partie stoku północnego (od wysokości mniej więcej 1200 m n.p.m. w dół) w obrębie rezerwatu przyrody Vysoký vodopád, będących częścią wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz.Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonych w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt[6]. Na stokach nie utworzono żadnych obiektów nazwanych pomnikami przyrody oraz nie wytyczono żadnych ścieżek dydaktycznych[6].
Rezerwat przyrody Vysoký vodopád (cz.Přírodní rezervace Vysoký vodopád) położony jest na wysokościach (855–1208) m n.p.m. i obejmuje cztery części stoków pobliskich gór: północny stok góry Velký Jezerník, północno-wschodni stok góry Malý Jezerník, północno-zachodni stok góry Malý Děd, wschodni stok góry Malý Klín i zachodni stok Nad Vodopádem, o łącznej powierzchni 141,41 ha[22]. Jest położony w odległości około 3 km na północny zachód od szczytu Pradziada i około 700 m na północ od szczytu Velký Jezerník[6]. Rezerwat został utworzony w 1982 roku, w celu ochrony: naturalnego boru świerkowego (mającego miejscowo charakter puszczy pierwotnej), drzewostanu mieszanego świerkowo-bukowego, znajdującej się w nim flory i fauny oraz cennego ekosystemu wodospadu Vysoký vodopád[23].
Na górze Velký Jezerník nie ma żadnego schroniska turystycznego lub hotelu górskiego[6]. W odległości około 550 m na wschód od szczytu, na stoku sąsiedniej góry Malý Děd znajduje się najstarsze schronisko turystyczne w paśmie Wysokiego Jesionika Švýcárna[6]. Poza tym w odległości około 4 km w kierunku południowo-wschodnim od szczytu, przy drodze Hvězda – Pradziad, na stoku góry Petrovy kameny znajdują się hotele górskie: Ovčárna i Figura oraz schronisko Sabinka[6]. Nieco bliżej, bo około 2,6 km na południowy wschód od szczytu, na wieży Pradziad: hotel Praděd, około 3,2 km na południowy wschód od szczytu schronisko Barborka i około 3 km na południowy wschód od szczytu hotel Kurzovní chata[6]. Ponadto w odległości około 4,6 km na północny zachód od szczytu góry, na przełęczy Červenohorské sedlo znajduje się cały kompleks bazy turystycznej z hotelem Červenohorské Sedlo i pensjonatami oraz dodatkowo 4,3 km na północny wschód od szczytu przy osadzie Vidly ze znajdującym się w niej górskim hotelem Vidly[24][6].
Kluczowym punktem turystycznym jest oddalone o około 300 m na północny wschód od szczytu skrzyżowanie turystyczne Slatě z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 1299 m[16] oraz umieszczonym na nim deskowym chodnikiem[25] (z uwagi na podmokły obszar torfowiskowy), przez które przechodzą szlaki turystyczne, jeden ze szlaków rowerowych i trasa narciarstwa biegowego[6][26].
Kouty nad Desnou – góra Hřbety – góra Nad Petrovkou – Kamzík – góra Velký Jezerník – przełęcz Sedlo Velký Jezerník – schronisko Švýcárna – góra Pradziad – przełęcz U Barborky – góra Petrovy kameny – Ovčárna – Karlova Studánka
Červenohorské sedlo – góra Velký Klínovec – góra Výrovka – Kamzík – góra Velký Jezerník – przełęcz Sedlo Velký Jezerník – góra Malý Děd – schronisko Švýcárna – góra Pradziad – przełęcz U Barborky – góra Petrovy kameny – Ovčárna – przełęcz Hvězda[28]
W obrębie szczytu oraz na stokach nie poprowadzono żadnej trasy narciarstwa zjazdowego[26]. W okresach ośnieżenia wzdłuż szlaków rowerowych przebiegają trasy narciarstwa biegowego[26], w tym z wyznaczoną wzdłuż czerwonego szlaku turystycznego , trasą o nazwie tzw. (cz.Jesenická magistrála)[30].
Videlské sedlo – rezerwat przyrody Vysoký vodopád – góra Malý Děd – góra Velký Jezerník – góra Velký Klín – Jeřáb – góra Velký Klínovec – Červenohorské sedlo
Chráněná Krajinná Oblast Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000, wyd. 1, Česká Lípa: Geodézie On Line, 2010 (Eurocart), ISBN 978-80-87380-17-8, OCLC865043841(cz.). Brak numerów stron w książce
.svg){kind=icon}
