System Jaskini Olsztyńskiej

Plan jaskini
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Położenie	Rezerwat przyrody Sokole Góry zbocze Pustelnicy
Właściciel	Lasy Państwowe (Rezerwat przyrody Sokole Góry)
Długość	240[1] m
Deniwelacja	24 m[1]
Wysokość otworów	343, 352, 353[1] m n.p.m.
Data odkrycia	1836 lub wcześniej
Kod	J.Cz.I-03.25
Położenie na mapie Olsztyna System Jaskini Olsztyńskiej
Położenie na mapie Polski System Jaskini Olsztyńskiej
Położenie na mapie województwa śląskiego System Jaskini Olsztyńskiej
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego System Jaskini Olsztyńskiej
Położenie na mapie gminy Olsztyn System Jaskini Olsztyńskiej
50°43′51″N 19°16′51″E/50,730833 19,280833

System Jaskini Olsztyńskiej, także Jaskinia Olsztyńska i Wszystkich Świętych oraz System Pustelnicy – jaskinia krasowa na północno-zachodnim zboczu wzgórza Pustelnica w Górach Sokolich na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Jaskinia wzięła swoją nazwę od pobliskiej miejscowości Olsztyn w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, około 15 km na południowy wschód od Częstochowy^[1]. Składa się z czterech jaskiń, które dawniej uważano za odrębne, ale w wyniku eksploracji grotołazów okazało się, że tworzą one jeden system jaskiniowy^[2].

Wraz z Jaskinią Wszystkich Świętych, z którą tworzy jeden wspólny system, ma długość 224 metrów. Końcowa sala Jaskini Olsztyńskiej łączy się niedostępną szczeliną ze Schroniskiem Wschodnim stanowiącym przedłużenie ciągu głównego jaskini. System ma 4 otwory, a głosowo stwierdzono jego połączenie także z jaskinią Basieta. Otwór nr 1 to półkolisty otwór jaskini Olsztyńskiej. Ma szerokość 3 m i wysokość 1,7 m. Odwierty po ładunkach wybuchowych świadczą, ze uległ on powiększeniu podczas eksploatacji szpatu. 5 m na wschód od niego, między skałkami, znajduje się drugi, niewielki i często przysypany liśćmi otwór. Otwór nr 3 to ukośna szczelina o szerokości 6 m i wysokości 0,3–1,4 m. Otwór nr 4 (w Schronisku Wschodnim) to pionowa studnia o głębokości 9 m. Jej początkowa część ma nerkowaty kształt i rozmiary 1,5 × 2,2 m^[2].

Najstarsze wzmianki o Jaskini Olsztyńskiej pochodzą z roku 1836 autorstwa J.B. Puscha, kiedy stawiano ją wśród najpiękniejszych jaskiń na ziemiach polskich^[1]. Jednak pod koniec XIX wieku uległa ona znacznemu zniszczeniu poprzez intensywną eksploatację kalcytu, używanego dawniej w hutnictwie szkła; ostatecznie wydobycie przerwano w 1932 roku^[3]. W 1962 odkryto nowy korytarz w Jaskini Olsztyńskiej o nazwie BAKK, a w 1963 poprzez znajdujący się na jego końcu wąski zacisk grotołazom udało się przedostać do Jaskini Wszystkich Świętych. Udowodniono w ten sposób, że jaskinie te tworzą wspólny system jaskiniowy^[1].

• 
• 
• 
• 
  Otwór Schroniska Wschodniego
• 
  Otwór Jaskini Wszystkich Świętych