Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Sana

Sana
‏صنعاء‎
Ilustracja
Sana nocą
Państwo

 Jemen

Muhafaza

Sana

Wysokość

2200 m n.p.m.

Populacja (2004)
• liczba ludności


1 707 531

Nr kierunkowy

01

Położenie na mapie Jemenu
Mapa konturowa Jemenu, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sana”
Ziemia15°21′N 44°12′E/15,350000 44,200000
Strona internetowa
Stare Miasto w Sanie[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Jemen

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

IV,V,VI

Numer ref.

385

Region[b]

Kraje arabskie

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1986
na 10. sesji

Obiekt zagrożony

2015-

Sana (arab. ‏صنعاء‎, Ṣanʿāʾ) – stolica Jemenu, położona w zachodniej części kraju, w kotlinie na wysokości 2100–2300 m otoczonej wysokimi szczytami, siedziba administracyjna muhafazy Sana. W 2004 roku liczyła ok. 1,7 mln mieszkańców.

Sana jest zaliczana do najstarszych miast na świecie. Najwcześniejsze inskrypcje wspominające miasto datowane są na I wiek.

Charakteru stołecznego nabrała po uzyskaniu przez Jemen Północny niepodległości w roku 1918. Utraciła go w roku 1948 na rzecz Ta’izz. Od roku 1962 stolica Jemeńskiej Republiki Arabskiej. Po zjednoczeniu Jemenu w roku 1990 została stolicą Republiki Jemenu.

Historia

Sana jest jednym z najstarszych miejsc zaludnionych na świecie. Według popularnej legendy została założona przez Sema, syna Noego[1][2]. Była znana jako „Azal” w czasach starożytnych, odwołując się do Uzala, syna Joktana (arab. Qahtan) który był prawnukiem Sema. Jej obecna nazwa prawdopodobnie pochodzi od południowoarabskiego słowa „dobrze ufortyfikowany”. Arabski historyk Al-Hamdani napisał, że w Sanie została obmurowana przez Sabejczyków pod władzą Szar Autara który wybudował również Pałac Ghumdan w mieście. Ze względu na położenie, Sana służyła jako ośrodek miejski dla okolicznych plemion w tym regionie, jak i centrum handlu regionalnego w południowej Arabii. Była umieszczona na skrzyżowaniu dwóch ważnych szlaków handlowych łączących starożytny Marib na wschodzie do Morza Czerwonego na zachodzie.

Kiedy król Jusuf Asar (lub Zu Nuwas), ostatni z królów Himjarytów, był u władzy, Sana również była drugą stolicą Aksum.

Mamelucy przybyli do Jemenu w 1517 roku. Po upadku Mameluków w Egipcie z rąk Turków osmańskich, Jemen dostał się pod panowanie tureckie i podczas pierwszego panowania tureckiego między 1538-1635, Sana stała się stolicą osmańskiego wilajetu, a także w czasie drugiego panowanie tureckiego w latach 1872–1918. W 1918 r. Sana była stolicą Imama Jahji, który rządził Jemenem Północnym. Na początku 1962 roku rewolucja, która obaliła zasady imama, stała się stolicą Republiki Jemenu. Stolicą zjednoczonego Jemenu stała się w 1990 roku, gdzie została nazwana jako historyczna stolica Jemenu. W 2008 r. meczet Saliha został ukończony. Mieści on ponad 40 tys. wiernych.

Stare Miasto

Stara część Sany jest zamieszkana od ponad 2,5 tys. lat. Tradycja głosi, iż pierwotnie osada została zbudowana na rozkaz Sema, jednego z synów Noego, i przez wieki znana była pod nazwą swojego założyciela jako Miasto Sema (Sam). Od IV wieku była stolicą państwa Himjarytów, W VII wieku została podbita przez Etiopczyków, a następnie przez Persów. Od VII wieku opanowana przez wojska muzułmańskie, a jej mieszkańcy przyjęli islam. W 1516 została podbita przez Imperium Osmańskie. Podczas walk religijnych w 1872 roku przeszła pod kontrolę imamów zajdyckich. W 1962 stolica Jemeńskiej Republiki Arabskiej, a od 1990 Republiki Jemeńskiej.

Miasto to jest otoczone starymi glinianymi murami o wysokości 6-9 metrów, w obrębie których znajduje się 106 meczetów, 12 łaźni oraz 6,5 tys. domów pochodzących sprzed XI w. Charakterystyczne dla starej zabudowy miasta są wielokondygnacyjne domy-wieże zamieszkiwane przez jedną wielopokoleniową rodzinę. Na parterze znajdują się sklepiki lub warsztaty oraz latryny, na pierwszym piętrze kuchnie oraz spiżarnie. Drugie piętro przeznaczone jest dla gości, trzecie i wyżej mieszczą sypialnie członków rodziny. Na samym szczycie natomiast znajduje się mafradż – pokój wypoczynkowy z widokiem na miasto oraz otwarty taras.

Wejścia do starego miasta strzeże sześć bram, z czego główna brama nazywana jest Bab al-Jamen (drzwi Jemenu) i datowana jest na VII wiek. Jedną z głównych atrakcji starego miasta jest Al-Dżami al-Kabir (Wielki Meczet), pochodzący z VIII wieku i będący wśród najstarszych na świecie. Sercem miasta jest natomiast bazar zwany Solnym Rynkiem (Suk al-Milh), pełen kramów i warsztatów rzemieślniczych.

W 1984 roku stare miasto Sany zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Od tego czasu czynione są starania, aby konserwować historyczną zabudowę miasta.

Klimat

Sanę cechuje bardzo rzadka, łagodna wersja pustynnego klimatu. Suma opadów w Sanie wynosi średnio około 200 mm. Jednak ze względu na dużą wysokość nad poziomem morza, temperatury są znacznie bardziej umiarkowane niż w wielu innych miast na Półwyspie Arabskim. W rzeczywistości, średnie temperatury pozostają stosunkowo niezmienne przez cały rok w Sanie, z najchłodniejszym miesiącem styczniem i najcieplejszym miesiącem lipcem. Miasto rzadko doświadcza skrajnych temperatur. Jednak na niektórych obszarach wokół miasta temperatura spada do około –9 lub –6 stopni Celsjusza w okresie zimowym. Przymrozki występują zwykle wcześnie rano zimą. Słońce ogrzewa miasto do 15 stopni C w czasie południa, ale temperatura spada drastycznie, wraz z zapadnięciem nocy. Sana otrzymuje połowę rocznych opadów w miesiącach lipcu i sierpniu. Opady deszczu są mocno zmienne w zależności od roku, przez kilka lat mogą wynosić 500–600 mm opadów na rok, podczas gdy w inne ledwo 150 mm. Wysokie temperatury zwiększyły się nieznacznie w okresie letnim w ciągu ostatnich kilku lat, także i niskie temperatury zimą drastycznie spadły w tym samym okresie.

Średnia temperatura i opady dla Sana (2250 m)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 20 20 23 26 26 27 28 26 24 22 21 20 23
Średnie temperatury w nocy [°C] 5 8 10 12 14 16 17 16 12 9 7 6 11
Opady [mm] 0 2 9.9 14.7 4.7 17.8 49.9 63.6 24 7.5 4.4 0 198,5
Źródło: [3] {{{accessdate}}}

Demografia

Rok Ludność
1911 20 000
1921 23 000
1931 25 000
1940 80 000
1963 100 000
1965 110 000
Rok Ludność
1975 134 600
1981 280 000
1986 427 505
1994 954 448
2001 1 590 624
2005 1 937 451

Sana jest najszybciej rozwijającą się stolicą na świecie, ze wzrostem o 7%[4], a dynamika narodu jako całości to 3,2%. Jeśli obecne tempo zostanie utrzymane ludność Sany podwoi się w ciągu dziesięciu lat. Większość tempa wzrostu wynika z migracji z obszarów wiejskich do miasta w poszukiwaniu pracy.

Społeczność żydowska

Żydzi są obecni w Jemenie od czasów króla Salomona i tworzą tam jedną z najstarszych diaspor żydowskich. Po utworzeniu państwa Izrael 49 tys. (z około 51 tys.) jemeńskich Żydów powróciło do ojczyzny, z czego prawie 10 tys. pochodziło z Sany. Aż do czasu rebelii szyitów w muhafazie Sada w 2004 roku w mieście nie było w zasadzie żadnej ludności żydowskiej. Rebelianci Houti bezpośrednio zagrozili społeczności żydowskiej w roku 2007, co skłoniło rząd prezydenta Saleha do zaoferowania jej schronienia w Sanie. W 2010 roku w stolicy mieszkało pod ochroną rządu około 70 Żydów[5].

Gospodarka

W stolicy Jemenu, 40% miejsc pracy w Sanie jest w sektorze publicznym. Inne główne źródła formalnego zatrudnienia w mieście to przemysł i handel. Jak wiele innych miast w krajach rozwijających się, Sana ma sektor nieformalny, który jest szacowany na 32% stanowiących pozarządowe zatrudnienie. Jednakże podczas gdy istnieje większa różnorodność miejsc pracy w Sanie, w porównaniu do innych miast w Jemenie, istnieje również większe ubóstwo i bezrobocie. Szacuje się, że 25% siły roboczej w Sanie jest bezrobotna[6].

Transport

Sana ma lotnisko międzynarodowe. Z miasta można dojechać autokarami do większości państw Półwyspu Arabskiego. Wewnątrz miasta kursują autobusy zwane d’bab.

Sport

W mieście znajduje się stadion Ali Muhesen, stadion narodowy reprezentacji Jemenu w piłce nożnej, i jest używany głównie do meczów piłki nożnej i krykieta. Stadion może pomieścić 25 tys. osób.

Mimo że Jemen był gospodarzem Pucharu Zatoki Perskiej w 2010, Sana nie było miastem gospodarzem.

Zobacz też

Przypisy

  1. Marchand, p. 1.
  2. Aithe, p. 30.
  3. National Weather Service. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-26)].
  4. „Sana’a running out of water with no plan to save it”.
  5. Persecuted Yemeni Jews to be given sanctuary in Britain.
  6. „Sana’a, A City Development Strategy”.

Bibliografia


Read more information:

Grafische Darstellung der Stationen der Metropolitan Railway in den Illustrated London News vom Dezember 1862 (einen Monat vor der Eröffnung). Die Metropolitan Railway, auch als Met bekannt, war eine Vorgängergesellschaft der heutigen London Underground. Sie betrieb einen ausgedehnten Personen- und Güterverkehr im Großraum der britischen Hauptstadt London. Ihre erste Strecke wurde am 10. Januar 1863 eröffnet und führte vom Bahnhof Paddington nach Farringdon in der Nähe der City of Londo…

Колумбія та Європейський Союз Європейський Союз Колумбія Відносини Колумбії та Європейського Союзу — це дипломатичні та комерційні відносини між Республікою Колумбія та Європейським Союзом. Колумбія має угоду про вільну торгівлю та вільну мобільність з ЄС. Колумбія ма

U.S. House district for Georgia GA-4 redirects here. For Georgia State Route 4, see U.S. Route 1 in Georgia. Georgia's 4th congressional districtInteractive map of district boundaries since January 3, 2023Representative  Hank JohnsonD–LithoniaDistribution96.1% urban[1]3.9% ruralPopulation (2022)781,395[2]Median householdincome$73,742[3]Ethnicity59.1% Black25.2% White8.4% Hispanic4.9% Asian1.7% Two or more races0.6% otherCook PVID+27[4] Georgia's 4th congres…

?Чорна котяча акула панамська Охоронний статус Даних недостатньо (МСОП 3.1) Біологічна класифікація Царство: Тварини (Animalia) Підцарство: Справжні багатоклітинні (Eumetazoa) Тип: Хордові (Chordata) Підтип: Черепні (Craniata) Надклас: Щелепні (Gnathostomata) Клас: Хрящові риби (Chondricht…

VigilanteHangul비질란테 Alih AksaraBijillante Genre Laga Cerita seru PembuatMoon Yoo-seokBerdasarkanVigilanteoleh Kim Gyu-sam [ko]Ditulis olehLee Min-seopSutradaraChoi Jeong-yeolPemeran Nam Joo-hyuk Yoo Ji-tae Lee Joon-hyuk Kim So-jin MusikKim Tae-seongNegara asalKorea SelatanBahasa asliKoreaProduksiPengaturan kameraKamera tunggalRumah produksiStudio N[1]RilisJaringan asliDisney+Pranala luarSitus web Vigilante (Hangul: 비질란테) adalah seri televisi Korea Se…

2022 single by Quavo and Takeoff Hotel Lobby (Unc & Phew)Single by Quavo and Takeofffrom the album Only Built for Infinity Links ReleasedMay 20, 2022Recorded2022GenreTrapLength2:22Label Quality Control Motown Songwriter(s) Quavious Marshall Kirshnik Ball Shane Lindstrom Keanu Torres Fabio Aguilar Producer(s) Murda Beatz Keanu Beats Aguilar Quavo singles chronology Don't Rate Me (2022) Hotel Lobby (Unc & Phew) (2022) Drop Top (2022) Takeoff singles chronology Crypto(2022) Hotel Lo…

2018 studio album by Sho MadjoziLimpopo Champions LeagueStudio album by Sho MadjoziReleased14 December 2018 (2018-12-14)Genre Hip hop gqom pop Length48:27LabelFlourish & MultiplyProducer Tboy Daflame DJ Alphy Mafosi Chauke Makwabeats Msiyana PH RawX Reuben Hlaku Sam Berson Seed SA She's Drunk  Singles from Limpopo Champions League HukuReleased: 9 March 2018 Wakanda ForeverReleased: 30 November 2018 IdhomReleased: 2 June 2019 KonaReleased: 16 December 2019 Limpopo …

Wastewater removal of impurities from boilers Boiler blowdown is water intentionally wasted from a boiler to avoid concentration of impurities during continuing evaporation of steam. The water is blown out of the boiler with some force by steam pressure within the boiler. Bottom blowdown used with early boilers caused abrupt downward adjustment of boiler water level and was customarily expelled downward to avoid the safety hazard of showering hot water on nearby individuals. Surface blowdown is …

Topfreedom campaign since 2012 For the film, see Free the Nipple (film). A campaign participant at the World Naked Bike Ride in London, June 2015. Her nipples are covered with adhesive tape crosses and Free the Nipple is written on her torso. Free the Nipple is a topfreedom campaign created in 2012 during pre-production of a 2014 film of the same name.[1][2] The campaign highlights the general convention of allowing men to appear topless in public while considering it sexual or i…

Kasihan Hanacaraka: ꦏꦱꦶꦃꦲꦤ꧀Transliterasi: KasihanKapanewonPeta lokasi Kapanewon KasihanNegara IndonesiaProvinsiDaerah Istimewa YogyakartaKabupatenBantulPemerintahan • PanewuSugiyanto, SHPopulasi • Total87,261 jiwaKode Kemendagri34.02.16 Kode BPS3402150 Luas3.437,957 Ha²Desa/kelurahan4Situs webkec-kasihan.bantulkab.go.id Kasihan (Jawa: ꦏꦱꦶꦃꦲꦤ꧀, translit. Kasihan) adalah sebuah kapanewon atau setingkat kecamatan di Kabupaten Bantul…

This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (November 2023) American politician (1934–2018) Marleen M. Fish (1934–2018) was a state legislator in Colorado. A Republican, she represented Jefferson County, Colorado in the Colorado House of Representatives from 1982–1995.[1] She graduated from Iowa State University in 1956.[2] She lost the 1978 Republican Primary …

Hiroko Kuniya di World Economic Forum, Davos Hiroko Kuniya (国谷 裕子 Kuniya Hiroko) adalah seorang wartawan Jepang dan mantan pembawa acara program jurnalistik Close-Up Gendai (クローズアップ現代) di NHK.[1] Sejak Oktober 2017, Kuniya menjadi duta FAO di Jepang.[2] Kehidupan awal Kuniya lahir di Prefektur Osaka pada 3 Februari 1957 dan merupakan anak kedua dari tiga bersaudara. Oleh karena pekerjaan ayahnya, Kuniya sempat mengenyam pendidikan dasar hingga menengah d…

Traditional snack of minced-meat sausage A frikandel with fries, lettuce and mayonnaise Home-made frikandel speciaal with fries Patat speciaal and frikandel speciaal served in a Dutch snackbar A frikandel (Dutch pronunciation: [frikɑnˈdɛl] ⓘ; plural frikandellen) is a traditional snack originating from the historical Low Countries (Netherlands, Belgium and north of France), a sort of minced-meat sausage,[1][2] of which the modern version was developed after World War…

2024 Palauan general election ← 2020 12 November 2024 Next → Presidential election Incumbent President Surangel Whipps Jr. Independent Vice presidential election Incumbent Vice President Uduch Sengebau Senior Independent Politics of Palau Constitution Human rights LGBT rights Executive President Surangel Whipps Jr. Vice President Uduch Sengebau Senior Legislative National Congress Senate President: Hokkons Baules House of Delegates Speaker: Sabino Anastacio Judiciary Suprem…

1961 studio album by The Three SoundsMoodsStudio album by The Three SoundsReleasedFebruary 1961[1]RecordedJune 28, 1960Van Gelder Studio, Englewood CliffsGenreJazz bluesLength42:13LabelBlue NoteBST 84044ProducerAlfred LionThe Three Sounds chronology Good Deal(1959) Moods(1961) Feelin' Good(1960) Moods is an album by jazz group The Three Sounds released in 1961 on the Blue Note label.[2] It was recorded the same day Feelin' Good was recorded. Reception Professional ratings…

Deir ez-Zorدير الزورThành phố Deir ez-Zor trước khi Nội chiến Syria xảy ra. Từ trái qua phải, từ trên xuống dưới: Cầu dây võng Deir ez-Zor; Nhà thờ tưởng niệm Diệt chủng Armenia; Sông Euphrates; Quảng trường 8 tháng 3; Kênh thủy lợi; Cầu dây võng vào ban đêm; Trung tâm thành phố Deir ez-Zor.Deir ez-ZorQuốc gia SyriaTỉnhDeir ez-ZorHuyệnDeir ez-ZorChính quyền • Thị trưởngMohamed Ibrahim SamraĐ…

MTV Pilipinas Music AwardsAwarded forBest in musicCountryPhilippinesPresented byMTV PilipinasFirst awarded1999Last awarded2006 Part of a series onMTV in the United States MTV channels MTV MTV2 Classic Tres MTV Live MTVU CMT Programs on MTV MTV personalities Censorship on MTV MTV Generation MTV News vte MTV Pilipinas Music Awards was the MTV Pilipinas' annual music video awards event. Award categories Video of the Year Favorite Male Video Favorite Female Video Favorite New Artist in a Video Favor…

Italian painter Alessandro Guardassoni self portrait Alessandro Guardassoni (13 December 1819 in Bologna – 1 March 1888 in Bologna) was an Italian painter. He mainly painted religious themes. He trained in the Accademia Pontificia di Belle Arti of Bologna, under Clemente Albèri. He collaborated with Cesare Mauro Trebbi. He painted some of the frescoes in the church of San Giuliano, Bologna. He was named to a professorship of the Accademia Felsinea. Sources Information from entry in Italian Wi…

此條目可参照法語維基百科相應條目来扩充。 (2023年8月1日)若您熟悉来源语言和主题,请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译,也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议,译文需在编辑摘要注明来源,或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 坐标:48°30′N 2°12′E / 48.50°N 2.20°E / 48.50; 2.20 法國猶太神學院原名Séminaire israélite de France…

2000 video gameRazor Freestyle ScooterDeveloper(s)Shaba GamesCrawfish Interactive (GBC/GBA)Titanium Studios (DC/N64)Publisher(s)NA: Crave EntertainmentEU: Ubi SoftPlatform(s)PlayStation, Game Boy Color, Dreamcast, Game Boy Advance, Nintendo 64ReleasePlayStationNA: December 11, 2000EU: March 30, 2001Game Boy ColorNA: June 12, 2001EU: June 15, 2001DreamcastNA: August 8, 2001EU: April 26, 2002Game Boy AdvanceNA: November 20, 2001EU: December 7, 2001Nintendo 64NA: November 27, 2001Genre(s)SportsMode…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 18.209.209.246