Puszcza Knyszyńska, pozostając w cieniu niedalekiej Puszczy Białowieskiej, leżała przez długi czas na uboczu zainteresowań przyrodników. Pierwszy rezerwat przyrody o nazwie Budzisk i powierzchni zaledwie kilkunastu hektarów utworzono tu dopiero w 1970 r. Drugi, równie niewielki rezerwat o nazwie Karczmisko powstał dwa lata później. Cztery kolejne rezerwaty utworzono dopiero w 1987 r.[2]
Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej został powołany uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 24 maja 1988 r. Powierzchnia parku w chwili powołania wynosiła 73 094 ha, a jego strefy ochronnej 52 255 ha. W chwili powołania Park otrzymał imię prof. Witolda Sławińskiego i był największym parkiem krajobrazowym w kraju.
Krajobraz
Rzeźba terenu Parku została ukształtowana w czasie zlodowacenia środkowopolskiego. Jej cechą charakterystyczną jest mozaika form geomorfologicznych, którą tworzą ciągi moren czołowych, kemy, ozy, misy wytopiskowe i sandry. Występują nieliczne wydmy, powstałe w wyniku procesów eolicznych[2]. Wzniesienia Parku, w kilku miejscach przekraczające wysokość nawet 200 m n.p.m., poprzedzielane są obszarami równin, zabagnionymi nieckami i dolinami niedużych rzek. Przez środek obszaru szeroką doliną płynie rzekaSupraśl. W całej Puszczy Knyszyńskiej jest wiele torfowisk i obszarów podmokłych, tworzących się w dolinach rzek i strumieniach oraz w zagłębieniach bezodpływowych. Jeziora zachowały się w stanie szczątkowym i to jedynie na obszarach pogranicznych Puszczy na wschodzie i południowym wschodzie.
78% powierzchni Parku przypada na lasy, które w dużym stopniu zachowały charakter naturalny. Jest to las monumentalny zbliżony do południowej tajgi z dużą liczbą starych i potężnych drzew. Dominują bory sosnowe i sosnowo-świerkowe. W północnej i południowej części Puszczy występują grądy, a wzdłuż dolin rzek i strumieni rosną łęgi jesionowo-olszowe i olsy.
Grunty orne zajmują 13% powierzchni Parku, łąki i pastwiska 7%, inne tereny (zabudowa, drogi, wody) 2%[2].
Flora
W parku rosną 843 gatunki roślin naczyniowych, m.in.: