Chojnowski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy leżący na Równinie Warszawskiej i skraju Doliny Środkowej Wisły – na południe od Warszawy, na lewym brzegu Wisły. W całości leży na terenie powiatu piaseczyńskiego. Powołany rozporządzeniem Wojewody Warszawskiego z dnia 1 czerwca 1993 r. w sprawie utworzenia Chojnowskiego Parku Krajobrazowego (Dz.Urz.Woj.War. Nr 9, poz.100), co po zmianie prawa ochrony przyrody zostało potwierdzone rozporządzeniem Wojewody Mazowieckiego z dnia 4 kwietnia 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 75, poz. 1976)[2]. Od roku 2010 wchodzi w skład Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych, wraz z parkami krajobrazowymi Mazowieckim, Brudzeńskim (z którymi już wcześniej tworzył zespół), Kozienickim i Nadbużańskim[3]. Jest elementem Zielonego Pierścienia Warszawy i pasa obszarów chronionych ciągnącego się od Mazowieckiego PK po Bolimowski Park Krajobrazowy.
Park zajmuje powierzchnię 67,96 km², jego otulina liczy 47,27 km²[1].
Przedmiot ochrony
Park założono dla ochrony kompleksu Lasów Chojnowskich oraz zespolonego z nim terenu doliny dolnego biegu Jeziorki, a także fragmentu doliny Wisły z wyniosłą skarpą, zabytkowym parkiem przypałacowym i rezerwatami przyrody. Cele ochrony obejmują zachowanie wartości przyrodniczych (gatunki, siedliska, ekosystemy), historyczno-kulturowych (zabudowa podmiejska i wiejska, zespoły pałacowo-parkowe, zabytki, miejsca pamięci) i krajobrazowych (doliny, mozaika użytkowania terenu)[2]. Na terenie parku obowiązują standardowe przepisy ochronne parków krajobrazowych, przy czym zrezygnowano z niektórych zakazów dotyczących zabudowy w przypadku, gdyby ograniczały już obowiązujące plany zagospodarowania przestrzennego[2].
Ochrona przyrody
Ochrona czynna
W latach 2007–2008 w parku prowadzono działania na rzecz poprawy stosunków wodnych, przeciwdziałające skutkom dawnych melioracji w ramach programu „Mała retencja”[4]. W ramach „Akcji Żaba” we współpracy z okolicznymi szkołami w czasie wiosennych wędrówek płazów instalowane są płotki utrudniające ich wchodzenie na jezdnię, a gromadzące się przy nich płazy są przenoszone[5]. Prowadzone są również próby reintrodukcjisokoła wędrownego oraz instalacja budek dla nietoperzy[6].
Na terenie ChPK nie utworzono żadnego użytku ekologicznego. Projektowane są następujące użytki: Łąki Soleckie, Stawy w Żabieńcu, Łąki koło Baniochy, Staw w Zalesiu Górnym, Dolina Jeziorki, Torfowisko w okolicy Prażmowa Nowego, Śródleśne oczka wodne koło Chojnowa. Dwa pierwsze są już obszarami Natura 2000.
W parku ustanowiono ponad 40 pomników przyrody. Są to pojedyncze drzewa oraz ich grupy[12].
Na terenie parku znajduje się ośrodek rehabilitacyjny dla rannych ptaków.
Edukacja i turystyka
Ośrodek Edukacyjny MZPK
Park korzysta z ośrodka edukacyjnego zespołu parków w Otwocku (w siedzibie zespołu, na terenie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego) i mniejszych placówek terenowych. Poza tym organizuje akcje i konkursy razem z okolicznymi szkołami. Akcje edukacyjne samego parku, jak i zespołu parków, mają na celu edukację ekologiczną, prezentowanie i promowanie przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych walorów okolic oraz propagowanie roli ochronnej parku krajobrazowego. Organizowane są zajęcia kameralne i terenowe, konkursy, wystawy, wykłady, szkolenia, spotkania itp.[14]
↑Grzegorz Bistuła – Prószyński: Motyle dzienne Chojnowskiego Parku Krajobrazowego w: M. Falkowski, M. Jeliński, K. Nowacka – Falkowska (red.) Chojnowski Park Krajobrazowy. Monografia przyrodniczo – edukacyjna. Otwock: ZPKMChiB,SFP Haistra, 2007, s. 112-115. ISBN 978-83-60886-00-7.
↑Łąki Soleckie. [w:] NATURA 2000 a turystyka [on-line]. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2018-10-01].
↑Stawy w Żabieńcu. [w:] NATURA 2000 a turystyka [on-line]. Instytut na rzecz Ekorozwoju. [dostęp 2018-10-01].