Oneska Flotylla Wojenna

Oneska Flotylla Wojenna
Онежская военная флотилия
Historia
Państwo

 Rosyjska FSRR ZSRR

Sformowanie

1918, 1941

Rozformowanie

1923, 1944

Nazwa wyróżniająca

Oneska

Dowódcy
Pierwszy

Dmitrij Fiedotow

Ostatni

kpt. Neon Antonow

Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji
II wojna światowa
Organizacja
Formacja

 Marynarka Wojenna ZSRR

Rodzaj wojsk

flotylla rzeczna

Odznaczenia
Jezioro Onega

Oneska Flotylla Wojenna (ros. Онежская военная флотилия) – flotylla okrętów radzieckiej marynarki wojennej, operująca w latach 1918–1920 i 1941–1944 na jeziorze Onega i przyległych akwenach.

Historia i działania

Powstała w 1918 roku, brała udział w wojnie domowej w Rosji, głównie w operacjach na jeziorach Onega i Ładoga oraz na okolicznych zatokach. Posiadała ok. 30 jednostek, głównie przebudowanych statków handlowych. Rozformowano ją w marcu 1920 roku[1]. Ponownie sformowana w sierpniu 1941, działała wspólnie z wojskami Frontu Karelskiego do listopada, kiedy to została rozformowana (okręty weszły w skład Flotylli Wołżańskiej). 30 kwietnia 1942 na Wołdze została sformowana Eskadra Oneska, przemianowana w grudniu na Oneską Flotyllę Wojenną, która operowała głównie na jeziorach Onega i Ładoga[2].

Podstawowymi działaniami flotylli było wspieranie operacji wojsk lądowych (w szczególności 7 Armii, której operacyjnie podlegała od grudnia 1942[1]) i zabezpieczenie ich skrzydeł opartych o jeziora i rzeki. Okręty prowadziły wsparcie artyleryjskie od strony wody, eskortowały konwoje oraz same przewoziły ładunki i żołnierzy, wysadzały desanty rozpoznawcze i zwalczały okręty nieprzyjaciela.

Do znaczniejszych akcji należą walki podczas forsowania przez wojska niemieckie rzeki Świr we wrześniu 1941 oraz forsowanie tej samej rzeki przez Armię Czerwoną w 1944, podczas operacji świrsko-pietrozawodzkiej, która doprowadziła 28 czerwca do wyzwolenia Pietrozawodska przez 7. i 32. Armię przy aktywnym wsparciu ze strony flotylli. Przez tydzień jej okręty przewiozły ponad 48 tys. ludzi, 212 czołgów, 446 armat i wiele innych ładunków. Za udział w tej operacji okrętom flotylli i 31 Batalionowi Piechoty Morskiej przyznano honorowy tytuł "Pietrozawodzkich"[2].

Flotyllę ostatecznie rozformowano 10 lipca 1944 roku.

Dowódcy[1]

Wojna domowa

  • D.I. Fiedotow (czerwiec – listopad 1918),
  • E.S. Pancerżanskij (listopad 1918 – marzec 1920).

II wojna światowa

  • A.P. Diakonów (sierpień – grudzień 1941; styczeń – lipiec 1943),
  • adm. Pawieł Abańkin (sierpień 1943 – styczeń 1944),
  • N.W. Antonow (lipiec - sierpień 1943; styczeń – maj 1944).

Skład

  • Okręt sztabowy "Moskowskij Komsomoł"
  • Kanonierka KŁ-11
  • Kanonierka KŁ-40
  • Kutry opancerzone typu 1124
  • Kutry opancerzone typu 1125
  • Kutry dozorowe typu KM
  • Kutry dozorowe typu A
  • Kutry trałowe typu K-15-M-17

Sierpień – grudzień 1941 roku (Oneska Flotylla Wojskowa)
Dywizjon kanonierek

  • kanonierki – KŁ-11, KŁ-12, KŁ-13, KŁ-14, KŁ-15, KŁ-16
  • trałowiec – TSzcz-34
  • kutry trałowe – KTSzcz-47, KTSzcz-49
  • kutry dozorowe – KM-111, KM-114 (typu KM)
  • kutry opancerzone – 6 jednostek (ze względu na zalodzenie nie weszły do służby)

Maj – listopad 1942 roku (Eskadra Oneska)

  • okręt sztabowy – "Moskowskij Komsomoł"

Dywizjon kanonierek

  • kanonierki – KŁ-11, KŁ-12, KŁ-13, KŁ-14, KŁ-15, KŁ-40, KŁ-41

Dywizjon kutrów opancerzonych

  • 1. Eskadra Kutrów Opancerzonych
    • kutry opancerzone – BKA-11, BKA-12, BKA-31, BKA-32 (typu 1124)
  • 2. Eskadra Kutrów Opancerzonych
    • kutry opancerzone – BKA-21, BKA-22, BKA-41, BKA-42 (typu 1125)

Dywizjon kutrów dozorowych

  • kutry dozorowe – KM-111 (SKA-111), KM-114 (SKA-112) (typu KM); Nr 874 (SKA-121), Nr 914 (SKA-122) (typu A)

Dywizjon kutrów trałowych

  • kutry trałowe – KTSzcz-47, KTSzcz-49; KTSzcz-570, KTSzcz-574, KTSzcz-575 (typu K-15-M-17)

Oddział ścigaczy

  • Ścigacze – 4 jednostki

Ochrona rejonu wodnego

  • 31. Samodzielny Batalion Piechoty Morskiej

Przypisy

  1. a b c Historia Flotylli Odeskiej. [w:] Historia Rosyjskiej Floty [on-line]. [dostęp 2010-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-19)]. (ros.).
  2. a b Onieżskaja wojennaja flotilla. [dostęp 2010-08-17]. (ros.).

Bibliografia

  • Mała encyklopedia wojskowa, t. I, Warszawa 1967.