Obwód wołogodzki (ros. Вологодская область) – jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej.
Geografia
Położenie i powierzchnia
Obwód wołogodzki leży na północy europejskiej części Rosji i zajmuje obszar 145 700 km², co stanowi ok. 0,85% powierzchni całej Federacji Rosyjskiej.
Obwód graniczy z:
Przynależność administracyjna
Pod względem administracyjnym obwód wołogodzki wchodzi w skład utworzonego w 2000 Północno-Zachodniego Okręgu Federalnego.
Strefa czasowa
Obwód wołogodzki należy do moskiewskiej strefy czasowej (MSK): do 25 października 2014 UTC+04:00 przez cały rok, od 26 października 2014 UTC+03:00 przez cały rok.
Jeszcze wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, w obwodzie obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+03:00, a czas letni – UTC+04:00.
Rzeźba terenu i geologia
Region leży na terenie północnym wschodzie Niziny Wschodnioeuropejskiej. powierzchnia obwodu ma charakter pagórkowaty – występują tutaj niziny, grzędy oraz niewielkie obszary wyżynne.
Na wschodzie regionu znajdują się Uwały Północne.
Gleby
Na terenie obwodu dominują gleby darniowo-bielicowe. Z racji znacznego zabagnienia obwodu w wielu miejscach znajdują się gleby bagienne.
Klimat
Na terenie obwodu wołogodzkiego panuje klimat umiarkowany typu kontynentalnego, charakteryzujący się chłodną zimą i ciepłym latem. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, kiedy to przeciętna temperatura wynosi ok. –14 °C (zależnie od rejonu), a najcieplejszym – lipiec, z temperaturą +18 °C.
W regionie rocznie spada ok. 500 mm opadów, które występują głównie w półroczu ciepłym.
Hydrologia
Region obfituje w wody gruntowe. Przez teren obwodu przepływają liczne rzeki, znajduje się tutaj wiele jezior oraz duże tereny bagienne.
Rzeki
Największymi rzekami regionu są:
Jeziora
Na północnym zachodzie obwodu znajduje się fragment największego jeziora Europy – Ładogi. Istnieje tutaj także duże sztuczne jezioro – Zbiornik Rybiński. Oprócz nich największymi jeziorami na terenie obwodu są:
Roślinność
Obszar obwodu leży w strefie południowej tajgi. Lasy iglaste, w których dominuje świerk zajmują ok. 2/3 terytorium obwodu.
Świat zwierzęcy
Świat zwierzęcy obwodu złożony jest z gatunków charakterystycznych dla tajgi. Żyją tutaj – ze ssaków – m.in. łoś, niedźwiedź brunatny, zając bielak, borsuk, kuna leśna (tumak), wilk szary, lis, liczne gatunki gryzoni itd. Z ptaków spotkać można np. pardwy, cietrzewie i jarząbki. W zbiornikach wodnych żyją liczne ryby, wśród których są łososie, leszcze, sandacze, okonie, szczupaki. Mnogość wód i bagien sprzyja rozwojowi licznych gatunków owadów.
Ochrona przyrody
Na terenie obwodu wołogodzkiego znajduje się Park Narodowy „Rosyjska Północ” oraz Darwinowski Rezerwat Biosfery.
Ludność
W obwodzie wołogodzkim żyje 1 227 800 osób (2007). Liczba mieszkańców regionu spada z powodu niskiego przyrostu naturalnego i ujemnego salda migracji. Jeszcze w 2002 na terenie obwodu mieszkało 1 269 568 osób.
Gęstość zaludnienia w obwodzie wynosi 8,5 os./km² (2007).
69% populacji żyje w miastach, z czego blisko 3/4 wszystkich mieszkańców miast regionu (tj. ok. połowy całej ludności obwodu) to populacja 2 metropolii: Czerepowca i Wołogdy.
Narodowości
Zdecydowaną większość mieszkańców regionu stanowią Rosjanie, a obwód wołogodzki zajmuje pierwsze miejsce wśród podmiotów Federacji Rosyjskiej pod względem udziału przedstawicieli tego narodu w populacji.
Skład etniczny populacji regionu według wyników spisu powszechnego z 2002 wygląda następująco (w procentach):
- Rosjanie – 96,56%
- Ukraińcy – 0,97%
- osoby bez poczucia przynależności narodowej – 0,45%
- Białorusini – 0,39%
- Azerowie – 0,21%
- Ormianie – 0,17%
- Cyganie – 0,16%
- Tatarzy – 0,15%
- Gruzini – 0,08%
- Niemcy – 0,07%
- Żydzi – 0,03%
- Wepsowie – 0,03%
- Czeczeni – 0,03%
- Wietnamczycy – 0,02%
Wyznania
Zdecydowana większość ludności obwodu wyznaje prawosławie. Po okresie ateizacji w czasach ZSRR pozostała duża liczba niewierzących. Z mniejszości wyznaniowych żyją tutaj m.in. nieliczni protestanci, muzułmanie i żydzi.
Miasta
Na terenie obwodu wołogodzkiego znajduje się 15 miast i 8 osiedli typu miejskiego.
Największe skupiska osadnicze obwodu
(miasta, osiedla typu miejskiego i wsie; stan na 1 stycznia 2006)
1) Osiedle typu miejskiego
2) Wieś
3) liczba zaokrąglona; 2003
Władza i administracja
Obwód wołogodzki, podobnie jak inne części Rosji, posiada dość szeroki zakres autonomii. Władzę prawodawczą sprawuje Zgromadzenie Prawodawcze Obwodu Wołogodzkiego (ros. Законодательное Собрание Вологодской области), złożone z 34 posłów.
Na czele lokalnej administracji stoi gubernator, będący zarazem „głową” obwodu. Obecnie funkcję tę sprawuje Oleg Kuwszinnikow.
Podział administracyjny
Od 1 stycznia 2006 obwód wołogodzki dzieli się na 26 rejonów. 2 największe miasta regionu (Czerepowiec i Wołogda) nie wchodzą w skład tego podziału i stanowią wydzielone okręgi miejskie.
Rejony municypalne dzielą się na mniejsze jednostki administracyjne – osiedla (ros. поселения – czyt. posielienia) wiejskie i miejskie. Osiedla miejskie obejmują miasto (niekiedy też niewielkie podmiejskie wioski), zaś osiedla wiejskie składają się z jednej lub kilku wsi. W ramach 26 rejonów istnieją w sumie 344 osiedla, w tym 22 osiedla miejskie i 322 wiejskie.
Okręgi miejskie
Nazwa
|
Nazwa rosyjska
|
Liczba mieszkańców
|
Czerepowiec
|
Череповец
|
311.869
|
Wołogda
|
Вологда
|
293.046
|
Rejony
Gospodarka
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Przemysł
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Rolnictwo
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Transport
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Bogactwa naturalne
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Historia
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Historia ziemi wołogodzkiej
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Utworzenie obwodu
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Kultura i turystyka
Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Symbole regionu
Herb obwodu wołogodzkiego nawiązuje do herbu dawnej guberni wołogodzkiej, który z kolei został opracowany na podstawie herbu stolicy regionu – Wołogdy.
Flaga obwodu na postać biało-czerwonego prostokąta z umieszczonym na nim herbu regionu.
Tablice rejestracyjne
Tablice pojazdów zarejestrowanych w obwodzie wołogodzkim mają oznaczenie 35 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
- ↑ a b Obszar jednostronnie inkorporowany do Rosji, na arenie międzynarodowej uznawany za część Ukrainy.