Milin (niem. Fürstenau) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Mietków.
Milin uzyskał lokację miejską przed 1293 rokiem, zdegradowany w 1314 roku[4].
Demografia
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 414 mieszkańców[2]. Jest trzecią co do wielkości miejscowością gminy Mietków.
Położenie
Wieś położona na równinie wrocławskiej, w obszarze Parku Krajobrazowego "Doliny Bystrzycy".
Nazwa
Pierwotna nazwa miejscowości Strose (Stróża) oznaczała strażnicę, niemiecka nazwa Fürstenau po polsku znaczy książęca niwa, obecna nazwa nadana w roku 1945 wywodzi się od przymiotnika miły[5].
- 1254 r. - Strose
- 1297 r. - Fürstenow
- 1298 r. - Furstenowe
- 1299 r. - Furstinowe
- 1300 r. - Wirstnow
- 1318 r. - Wurstenow
- 1326 r. - Furstenau
- 1666 r. - Fürstenau
- 1795 r. - Fuerstenau
- XVII wiek - podział na Nieder (Dolny) i Ober (Górny) Fürstenau (Milin)
Historia
Pierwsze informacje dotyczące Milina pojawiły się w dokumentach Henryka III (księcia wrocławskiego) i Bolka (księcia świdnickiego), w których był traktowany jako miasto targowe. Po 1299 stracił prawa miejskie na rzecz Kątów Wrocławskich.
W latach 1765–1766 utworzono parafię ewangelicką. Przy wsparciu właściciela Milina, Henryka, księcia pruskiego, wybudowano konstrukcję szkieletową kościoła ewangelickiego, rozbudowanego następnie w latach 1902–1904 i zniszczonego po wojnie. Znaczna część wsi spłonęła na skutek pożaru w 1824.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:
- zespół pałacowy, z XVII-XVIII w.:
- pałac-dwór, renesansowy z początków XVII wieku, pierwotnie otoczony fosą, został przebudowany w latach 1749–1750 i w XIX wieku. Murowany, trójskrzydłowy, zbudowany na planie podkowy, dwutraktowy i dwukondygnacyjny, pokryty jest dachami dwuspadowymi. Portal wejściowy na osi elewacji frontowej oflankowany (otoczony) jest pilastrami podtrzymującymi gzyms i kamienne wazony. Niegdyś mieściła się w nim szkoła podstawowa, a obecnie mieszkania prywatne. Budynek jest własnością gminy Mietków. W 2008 roku dokonano wymiany wszystkich belek stropowych oraz pokrycia dachowego
- park
inne zabytki:
- pomnik św. Jana Nepomucena, barokowa figura z 1733 roku stojąca na trójbocznym cokole przy kościele pw. św. Michała Archanioła. Z jednej strony cokołu przedstawiona jest scena spowiedzi królowej Zofii, a z drugiej, zrzucenie Jana Nepomucena z mostu do Wełtawy. Z przodu tablica inskrypcyjna z napisem po łacinie głosi: Świętemu Janowi Nepomucenowi z uwielbienia wzniósł pobożny Piotr Beker. Na cokole herby rodów von: Petrasch i Becker, fundatorów pomnika[7]
- trzy pomniki
- gorzelnia w ruinie
- kościół ewangelicki w ruinie
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 80643
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 794 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 52-53.
- ↑ Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska, T. 8 Mię-Niż, pod red. Stanisławy Sochackiej, Opole, 2005
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 234. [dostęp 2012-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ Tam wojna, a tu wieś spokojna, czyli o pałacu w Milinie i jego mieszkańcu. [dostęp 2023-10-03]. (pol.).