Dom przy ul. Górniczej 23 w Tarnowskich Górach

Dom przy ul. Górniczej 23
Zabytek: nr rej. A/631/66 z 28 maja 1966[1][2]
Ilustracja
Budynek przy ul. Górniczej 23 w 2012 roku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Tarnowskie Góry (Śródmieście-Centrum)

Adres

ul. Górnicza 23

Typ budynku

chata gwarecka

Ukończenie budowy

1821

Zniszczono

koniec XX – pocz. XXI w.

Właściciel

Adam Okraska[3]

Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom przy ul. Górniczej 23”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dom przy ul. Górniczej 23”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dom przy ul. Górniczej 23”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dom przy ul. Górniczej 23”
Ziemia50°26′26,16″N 18°51′16,99″E/50,440600 18,854719
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom przy ul. Górniczej 23 w Tarnowskich Górach – wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego[1] chałupa gwarecka z 1821 roku[2] znajdująca się w Tarnowskich Górach, w granicach dzielnicy Śródmieście-Centrum, przy ul. Górniczej naprzeciwko remizy strażackiej[3].

Budynek w latach 40. XX wieku
Pozostałości południowej ściany szczytowej w 2021 roku

Budynek zbudowany na rzucie prostokąta, parterowy i dwutraktowy, elewacja pierwotnie sześcioosiowa[4]; dwie osie od strony północnej uległy zawaleniu[3]. W osi elewacji znajdowała się przelotowa sień, a w pomieszczeniu na prawo od niej na belkowanym drewnianym stropie była zachowana data budowy domu 1821[5]. Budynek posiadał komin przełazowy, nakryty był dachem naczółkowym krytym papą[4].

Chata wpisana została do rejestru zabytków ówczesnego województwa katowickiego 28 maja 1966 roku[1][2].

Obiekt obecnie jest w ruinie. Zawaleniu uległa jedna z czterech ścian zewnętrznych, fragment ściany frontowej oraz dach. Do czasów współczesnych zachował się jedynie parter, część ściany szczytowej od strony południowej oraz fragmenty ściany zachodniej[3].

Dom przy ul. Górniczej 23 jest jedną z kilku XIX-wiecznych chałup typowych dla wiejskiego budownictwa regionu Tarnowskich Gór. Podobne budynki – w lepszym bądź gorszym stanie – zachowały się na terenie miasta jeszcze m.in. przy ul. Górniczej 39, ul. Kaczyniec 2, ul. Nałkowskiej 5 czy ul. Szymały 1 (dom z 1824 roku, który był własnością Rudolfa von Carnalla[6])[5][2].

Przypisy

  1. ↑ a b c Rejestr zabytków (NID) ↓.
  2. ↑ a b c d Gminna Ewidencja Zabytków ↓.
  3. ↑ a b c d Tarski 2016 ↓.
  4. ↑ a b Płazak i Przała 1968 ↓, s. 26.
  5. ↑ a b Krzykowska 2000 ↓, s. 320.
  6. ↑ Krzykowska 2000 ↓, s. 320–321.

Bibliografia

Zabytki Tarnowskich Gór

UNESCO[A]
Zamki i pałace
Obiekty sakralne
Pozostałe budynki
Zabytkowe parki
Inne obiekty
Obiekty nieistniejące
  1. ↑ obiekty objęte wpisem pod nazwą Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach