ulica Górnicza

Śródmieście-Centrum
ul. Górnicza – widok w kierunku południowym
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Tarnowskie Góry
Długość	1300 m
Przebieg
0 m Rynek 35 m ul. Adama Jurczyka 80 m ul. Mleczna 120 m ul. Jana Bondkowskiego 170 m ul. św. Jacka 270 m ul. Juliusza Ligonia 300 m ul. Legionów 700 m ← ul. Rudna → ul. Ogrodowa 800 m ul. Józefa Piernikarczyka 1300 m Obwodnica Tarnowskich Gór 11 78 ↓ ul. Mała
Położenie na mapie Tarnowskich Gór ulica Górnicza
Położenie na mapie Polski ulica Górnicza
Położenie na mapie województwa śląskiego ulica Górnicza
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego ulica Górnicza
50°26′19,6″N 18°51′13,4″E/50,438778 18,853722
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Górnicza w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór przebiegająca przez dzielnicę Śródmieście-Centrum^[1].

Ulica Górnicza jest jedną z dwóch ulic odchodzących od tarnogórskiego Rynku w kierunku południowym (drugą jest ulica Gliwicka). Aż do skrzyżowania z ulicą Legionów wchodzi w skład zespołu urbanistycznego zabytkowego Śródmieścia wpisanego 27 kwietnia 1966 do Rejestru Zabytków (nr rej. A/610/66)^[2].

Do 31 grudnia 2021 roku dalszy odcinek ulicy Górniczej był drogą powiatową klasy L o numerze 3301S powiatu tarnogórskiego (do 31 grudnia 2019 również 600-metrowy odcinek ulicy Małej, będącej kontynuacją ulicy Górniczej za jej skrzyżowaniem z obwodnicą miasta, miał status drogi powiatowej^[3])^[1], został on jednak przejęty przez Miasto Tarnowskie Góry i od 1 stycznia 2022 roku ma status drogi gminnej^[4].

Ulica Górnicza od 2. połowy XIX wieku do 1925 roku oraz w latach 1939–1945 nosiła niemieckojęzyczną nazwę Bergwerkstraße, wcześniej prawdopodobnie Lisczerstraße, nawiązującą do Lyszcza – jednego z historycznych tarnogórskich przedmieść^[5]. W latach 1925–1939 (dwudziestolecia międzywojennego) oraz od roku 1945 ul. Górnicza^[6].

Przy ulicy Górniczej znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków^[2]:

• Dworek Goethego (ul. Górnicza 7); zabytkowy dom z XVIII wieku – nr rej. A/624/66 (obecnie A/1360/24^[7]; obecnie restauracja i galeria „Kałamarz” oraz oddział PTTK,
• ruiny zabytkowej chaty gwareckiej z 1821 roku (ul. Górnicza 23) – nr rej. A/631/66.

Z kolei walory historyczno-architektoniczne poniższych obiektów zostały wyróżnione wpisem do Gminnej Ewidencji Zabytków^[8]:

• gmach Oddziału oraz Inspektoratu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ul. Górnicza 4); wybudowana w l. 1912-1914 dawna siedziba tarnogórskiej gminy żydowskiej (dom kahalny)^[9][10],
• budynek Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Tarnowskich Górach (ul. Górnicza 36),
• budynek dawnego aresztu miejskiego sąsiadujący z zabytkowym tarnogórskim ratuszem (ul. Górnicza 1),
• budynek dawnego szpitala miejskiego wybudowanego w l. 1884-1885 na rogu ulicy Górniczej i ulicy Legionów^[11],
• krzyż górniczy kamienny z 1878 roku na postumencie, odnowiony w latach 2019–2020^[12],
• dwie chałupy gwareckie z poł. XIX wieku (ul. Górnicza 39 i 42),
• 16 kamienic i budynków mieszkalnych, najczęściej z II połowy XIX wieku.

Ponadto na rogu ulicy Górniczej oraz Rynku znajdują się wpisane do rejestru zabytków: Ratusz oraz Dom Cochlera^[2].

W latach 1961–1999 na niewielkiej hałdzie u zbiegu ul. Górniczej i ul. Piernikarczyka ustawiony był pomnik upamiętniający uruchomienie w 1788 roku pierwszej maszyny parowej na kontynencie europejskim. Składał się z podmurówki z wbudowanym metalowym masztem oraz kołem zębatym maszyny parowej^[13].

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Górniczej zameldowane na pobyt stały były 433 osoby^[14].