Bohdan Rymaszewski (ur. 2 czerwca 1935 w Wilnie, zm. 23 listopada 2016[1] w Warszawie[2]) – polski historyk, architekt, zabytkoznawca, nauczyciel akademicki, specjalista w zakresie historii i teorii konserwacji zabytków, ochronie i konserwacji architektury zabytkowej, urbanistyce i zabytkoznawstwie, profesor nauk technicznych, generalny konserwator zabytków (1971–1983), dyrektor Instytutu Polskiego w Berlinie (1996–1997).
Życiorys
Urodził się w Wilnie w rodzinie lekarskiej jako syn Jadwigi[3] i Kaspra Rymaszewskich. Jego ojciec był kapitanem rezerwy, w 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie[2][4].
W 1953 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, po czym podjął studia w zakresie sztuk pięknych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończył je w 1957, specjalizując się w zabytkoznawstwie i konserwacji zabytków. Wśród jego wykładowców był Jerzy Remer. W czasie studiów działał w instruktorskiej drużynie akademickiej ZHP[3].
W latach 1957–1971 pełnił funkcję miejskiego konserwatora zabytków w Toruniu, w latach 1972–1983 był dyrektorem Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Zajmował także stanowisko generalnego konserwatora zabytków (1971–1983), a w latach 1984–1992 był prezesem zarządu głównego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W latach 1985–1989 pełnił funkcję sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[5]. W lutym 1989 wszedł w skład działającej przy tej instytucji Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Represji Okresu Stalinowskiego[6]. Od 1996 do 1997 był dyrektorem Instytutu Polskiego w Berlinie[2], a w latach 2000–2006 zasiadał w Międzynarodowej Radzie Oświęcimskiej.
W 1972 uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim stopień doktora. Tematem jego pracy doktorskiej była Problematyka konserwatorska średniowiecznych miast w Polsce, a jej promotorem Stanisław Lorentz. W 1989 na podstawie rozprawy Geneza, uwarunkowania i mechanizmy ochrony zabytków w Polsce uzyskał na UMK stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii. Tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1999. Współpracował jako wykładowca z licznymi uczelniami, wykładał na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, Politechnice Krakowskiej, Uniwersytecie Warszawskim, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Politechnice Białostockiej, Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, Politechnice Świętokrzyskiej, Prywatnej Wyższej Szkole Nauk Społecznych, Komputerowych i Medycznych w Warszawie[7].
Zawarł związek małżeński z Marią Abramowicz, konserwatorką dzieł sztuki. Miał dwoje dzieci – Mikołaja i Kingę[3]. Pochowany na cmentarzu w Celestynowie[2].
Odznaczenia, wyróżnienia
Upamiętnienie
W 2022 jego imieniem nazwano jeden ze skwerów na toruńskiej starówce[11].
Wybrane publikacje
- Toruń w czasach Kopernika: urbanistyka, architektura, sztuka (1969).
- O przetrwanie dawnych miast (1984, ISBN 83-213-3173-4).
- Toruń epoki Kopernika (1984, tekst do albumu z fotografiami Janiny Gardzielewskiej).
- Geneza, uwarunkowania i mechanizmy ochrony zabytków w Polsce (1988).
- Klucze ochrony zabytków w Polsce (1992).
- Toruń: architektura i historia (1994, tekst, ISBN 83-901314-3-9).
- Twórca w okowach przeszłości: rzecz o Stanisławie Wyspiańskim (1995, ISBN 83-905230-0-0).
- Pamiętać będą pokolenia (2000, ISBN 83-85047-85-9).
- Polska ochrona zabytków: refleksje z lat 1918–2002 (2002, ISBN 83-918245-1-9).
- Polska ochrona zabytków (2005, ISBN 83-7383-172-X).
Przypisy
- ↑ Żegnamy Prof. dr. hab. Bohdana Rymaszewskiego, skz.pl, 27 listopada 2016 [zarchiwizowane 2016-11-27] .
- ↑ a b c d e f g h MarekM. Konopka MarekM., Bohdan Rymaszewski (1935–2016), „Wiadomości Konserwatorskie. Journal of Heritage Conservation”, Nr 51, 2017, s. 135–138 [zarchiwizowane 2022-07-03] .
- ↑ a b c d MarianM. Arszyński MarianM., Bohdan Rymaszewski (1935–2016). Zabytkoznawca, konserwator zabytków, muzealnik, działacz społeczny, nauczyciel akademicki, „Rocznik Toruński”, T. 44, 2017, s. 233–244 [zarchiwizowane 2022-07-03] .
- ↑ Kasper Kasper Rymaszewski [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2020-05-15] .
- ↑ Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011, radaopwim.gov.pl [zarchiwizowane 2015-11-17] .
- ↑ „Rzeczpospolita”, Nr 37 (2171), 1989, s. 1–2 .
- ↑ Zasłużeni wykładowcy [online], pwsbia.edu.pl [dostęp 2020-04-09] .
- ↑ Postanowienie nr rej. 579/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 grudnia 2016 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2017 r. poz. 144).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lipca 2013 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2013 r. poz. 870).
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2024-06-30] .
- ↑ PaulaP. Gałązka PaulaP., Prof. Bohdan Rymaszewski ma swój skwer [online], torun.pl, 19 października 2022 [dostęp 2024-01-16] .
Bibliografia
Przewodniczący Rady |
|
---|
Wiceprzewodniczący Rady |
|
---|
Sekretarze Generalni Rady |
|
---|
Identyfikatory zewnętrzne: