Bohdan Rymaszewski

Bohdan Rymaszewski
Data i miejsce urodzenia

2 czerwca 1935
Wilno

Data i miejsce śmierci

23 listopada 2016
Warszawa

Profesor nauk technicznych
Specjalność: historia i teoria konserwacji zabytków, ochrona i konserwacja architektury zabytkowej, urbanistyka, zabytkoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Doktorat

1972

Habilitacja

1989

Profesura

12 lipca 1999

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Politechnika Białostocka

Dyrektor Instytutu Polskiego w Berlinie
Okres spraw.

1996–1997

Poprzednik

Dorota Paciarelli

Następca

Sławomir Tryc

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Komisji Edukacji Narodowej

Bohdan Rymaszewski (ur. 2 czerwca 1935 w Wilnie, zm. 23 listopada 2016[1] w Warszawie[2]) – polski historyk, architekt, zabytkoznawca, nauczyciel akademicki, specjalista w zakresie historii i teorii konserwacji zabytków, ochronie i konserwacji architektury zabytkowej, urbanistyce i zabytkoznawstwie, profesor nauk technicznych, generalny konserwator zabytków (1971–1983), dyrektor Instytutu Polskiego w Berlinie (1996–1997).

Życiorys

Urodził się w Wilnie w rodzinie lekarskiej jako syn Jadwigi[3] i Kaspra Rymaszewskich. Jego ojciec był kapitanem rezerwy, w 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie[2][4].

W 1953 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu, po czym podjął studia w zakresie sztuk pięknych na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończył je w 1957, specjalizując się w zabytkoznawstwie i konserwacji zabytków. Wśród jego wykładowców był Jerzy Remer. W czasie studiów działał w instruktorskiej drużynie akademickiej ZHP[3].

W latach 1957–1971 pełnił funkcję miejskiego konserwatora zabytków w Toruniu, w latach 1972–1983 był dyrektorem Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Zajmował także stanowisko generalnego konserwatora zabytków (1971–1983), a w latach 1984–1992 był prezesem zarządu głównego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego. W latach 1985–1989 pełnił funkcję sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa[5]. W lutym 1989 wszedł w skład działającej przy tej instytucji Komisji do spraw Upamiętnienia Ofiar Represji Okresu Stalinowskiego[6]. Od 1996 do 1997 był dyrektorem Instytutu Polskiego w Berlinie[2], a w latach 2000–2006 zasiadał w Międzynarodowej Radzie Oświęcimskiej.

W 1972 uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim stopień doktora. Tematem jego pracy doktorskiej była Problematyka konserwatorska średniowiecznych miast w Polsce, a jej promotorem Stanisław Lorentz. W 1989 na podstawie rozprawy Geneza, uwarunkowania i mechanizmy ochrony zabytków w Polsce uzyskał na UMK stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii. Tytuł profesora nauk technicznych otrzymał w 1999. Współpracował jako wykładowca z licznymi uczelniami, wykładał na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, Politechnice Krakowskiej, Uniwersytecie Warszawskim, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Politechnice Białostockiej, Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, Politechnice Świętokrzyskiej, Prywatnej Wyższej Szkole Nauk Społecznych, Komputerowych i Medycznych w Warszawie[7].

Zawarł związek małżeński z Marią Abramowicz, konserwatorką dzieł sztuki. Miał dwoje dzieci – Mikołaja i Kingę[3]. Pochowany na cmentarzu w Celestynowie[2].

Odznaczenia, wyróżnienia

Upamiętnienie

W 2022 jego imieniem nazwano jeden ze skwerów na toruńskiej starówce[11].

Wybrane publikacje

  • Toruń w czasach Kopernika: urbanistyka, architektura, sztuka (1969).
  • O przetrwanie dawnych miast (1984, ISBN 83-213-3173-4).
  • Toruń epoki Kopernika (1984, tekst do albumu z fotografiami Janiny Gardzielewskiej).
  • Geneza, uwarunkowania i mechanizmy ochrony zabytków w Polsce (1988).
  • Klucze ochrony zabytków w Polsce (1992).
  • Toruń: architektura i historia (1994, tekst, ISBN 83-901314-3-9).
  • Twórca w okowach przeszłości: rzecz o Stanisławie Wyspiańskim (1995, ISBN 83-905230-0-0).
  • Pamiętać będą pokolenia (2000, ISBN 83-85047-85-9).
  • Polska ochrona zabytków: refleksje z lat 1918–2002 (2002, ISBN 83-918245-1-9).
  • Polska ochrona zabytków (2005, ISBN 83-7383-172-X).

Przypisy

  1. Żegnamy Prof. dr. hab. Bohdana Rymaszewskiego, skz.pl, 27 listopada 2016 [zarchiwizowane 2016-11-27].
  2. a b c d e f g h Marek Konopka, Bohdan Rymaszewski (1935–2016), „Wiadomości Konserwatorskie. Journal of Heritage Conservation”, Nr 51, 2017, s. 135–138 [zarchiwizowane 2022-07-03].
  3. a b c d Marian Arszyński, Bohdan Rymaszewski (1935–2016). Zabytkoznawca, konserwator zabytków, muzealnik, działacz społeczny, nauczyciel akademicki, „Rocznik Toruński”, T. 44, 2017, s. 233–244 [zarchiwizowane 2022-07-03].
  4. Kasper Kasper Rymaszewski [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2020-05-15].
  5. Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011, radaopwim.gov.pl [zarchiwizowane 2015-11-17].
  6. Rzeczpospolita”, Nr 37 (2171), 1989, s. 1–2.
  7. Zasłużeni wykładowcy [online], pwsbia.edu.pl [dostęp 2020-04-09].
  8. Postanowienie nr rej. 579/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 grudnia 2016 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2017 r. poz. 144).
  9. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 lipca 2013 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2013 r. poz. 870).
  10. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2024-06-30].
  11. Paula Gałązka, Prof. Bohdan Rymaszewski ma swój skwer [online], torun.pl, 19 października 2022 [dostęp 2024-01-16].

Bibliografia