ავღანეთის საგარეო ურთიერთობები

სახელმწიფოები, რომლებთანაც ავღანეთის ისლამურ რესპუბლიკას (2001–2021) დიპლომატიური ურთიერთობები ჰქონდა დამყარებული. ავღანეთის ისლამურ საამიროს ოფიციალური დიპლომატიური ურთიერთობები არ აქვს დამყარებული

ავღანეთის საგარეო ურთიერთობები 2021 წელს ქაბულის დაცემის შემდეგ, რასაც საერთაშორისო საზოგადოების მიერ აღიარებული ავღანეთის ისლამური რესპუბლიკის დაცემა და თალიბანის რეჟიმის დამყარება მოჰყვა, გარდამავალ ფაზაშია. ახალი რეჟიმი, ავღანეთის ისლამური საამირო, არცერთ სახელმწიფოს უღიარებია. მართალია, ზოგიერთ სახელმწიფოს ისლამურ საამიროსთან არაფორმალური დიპლომატიური ურთიერთობები აქვს, მაგრამ ისლამური რესპუბლიკის წარმომადგენელთათვის ფორმალური ურთიერთობები შეზღუდულია.

ისტორია

ავღანეთის ისლამური საამიროს მოქმედი საგარეო საქმეთა მინისტრი ამირ ხან მუთაქი

საბჭოთა კავშირის შეჭრამდე ავღანეთი ნეიტრალური სახელმწიფო იყო. იგი საგარეო ურთიერთობებში მიუმხრობლობის პოლიტიკას ირჩევდა და იმ სახელმიწოფოებს შორისაა, რომელთაც პირველი და მეორე მსოფლიო ომების დროს ნეიტრალური პოზიცია ეკავათ. საერთაშორისო ფორუმებზე ავღანეთი ძირითადად აზიისა და აფრიკის მიუმხრობელი ქვეყნების პოზიციას იკავებდა. 1950-იან და 1960-იან წლებში, ცივი ომის დროს ავღანეთი როგორც საბჭოთა კავშირის, ისე ამერიკის მხრიდან იღებდა ეკონომიკურ მხარდაჭერას, თუმცა საბჭოთა კავშირისგან განსხვავებით, აშშ-მა ავღანეთისთვის ექსტენსიური სამხედრო დახმარების გადაცემაზე უარი თქვა, რის გამოც დაუდ ხანსა და სსრკ-ს შორის ურთიერთობები დათბა, თუმცა ოფიციალურად ავღანეთი კვლავ მიუმხრობელი დარჩა. 1978 წლის აპრილში გადატრიალების შემდეგ ნურ მუჰამედ თარაქის მთავრობამ საბჭოთა კავშირთან და მის კომუნისტ სატელიტებთან კიდევ უფრო ახლო კავშირები დაამყარა.

1979 წლის დეკემბერში საბჭოთა კავშირის შეჭრის შემდეგ, ავღანეთის საგარეო პოლიტიკა სსრკ-ის პოლიტიკის შესაბამისი იყო. 1988 წელს ჟენევის შეთანხმების ხელმოწერით მაჰემდ ნაჯიბულამ ავღანეთის დემოკრატიული რესპუბლიკის ისმალურ სამყაროშა და მიუმხრობლობის მოძრაობაში იზოლაციის დასრულება სცადა, მაგრამ უშედეგოდ.

საბჭოთა ოკუპაციის პერიოდში დასავლური სახელმიწფოების დიდ ნაწილს, მათ შორის აშშ-საც, ქაბულში მცირე დიპლომატიური მისიები ჰყავდათ. 1989 წელს ავღანეთიდან საბჭოთა კავშირის გასვლის შემდეგ სამოქალაქო ომის დაწყების შემდეგ შექმნილი არასტაბილური მდგომარეობის გამო ბევრმა სახელმწიფომ მაშინვე უკან გაიწვია მისიები.

ავღანეთის ისლამური რესპუბლიკა

2001 წლის ოქტომბერში ამერიკის შეჭრისა და ბონის შეთანხმების შემდეგ ახალმა მთავრობამ ჰამიდ ქარზაის ხელმძღვანელობით ბევრ სახელმწიფოსთან, რომლებთაც ავღანეთს კომუნისტური რეჟიმის დამყარებამდე და სამოქალაქო ომამდე ახლო დიპლომატიური ურთიერთოები ჰქონდა, დიპლომატიური კავშირების ხელახლა დამყარება დაიწყო.

ავღანეთის მთავრობა ქვეყნის ეკონომიკის, ინფრასტრუქტურისა და სამხედრო სფეროს მხარდასაჭერად უწყვეტი მხარდაჭერის მიღებაზე იყო ფოკუსირებული. ავღანეთის ისლამური რესპუბლიკა ახლო დიპლომატიურ ურთიერთობებს ინარჩუნებდა ჩრდილოეთ ამერიკასთან, ევროპის კავშირთან, სამხრეთ კორეასთან, იაპონიასთან, ავსტრალიასთან, ინდოეთთან, პაკისტანთან, ჩინეთთან, რუსეთთან და ახლო აღმოსავლეთთან, ისევე როგორც აფრიკის ზოგიერთ სახელმწიფოსთან.

2021 წელს ქაბულის დაცემამდე ავღანეთის საგარეო ურთიერთობები საგარეო საქმეთა სამინისტროს დაქვემდებარებაში შედიოდა, რომელსაც ჰანიფ ათმარი მეთაურობდა.

ორმხრივი ურთიერთობები

ავღანეთის საელშო ვაშინგტონში

ავღანეთსა და აშშ-ს შორის ოფიციალური დიპლომატიური ურთიერთობები 1920-იან წლებში დაიწყო, თუმცა ამ ორ სახელმწიფოს მანამდეც ჰქონდა კონტაქტი, როდესაც 1830-იანი წლების ბოლოს იოსია ჰარლანი ავღანეთს ეწვია.[1] თეირანში ცხოვრებისას უილიამ ჰარისონ ჰორნიბრუქი აშშ-ის არარეზიდენტი დესპანის ფუნქციას ასრულებდა ავღანეთში 1935-1936 წლებში.[2]

აშშ-ის პირველი ოფიციალური დიპლომატიური მისია ქაბულში 1942 წელს ჩავიდა. ავღანეთში აშშ-ის საელჩო 1948 წელს გაიხსნა. ლუის გოეთე დრეიფუსი, რომელიც მანამდე აშშ-ის დესპანის ფუნქციას ასრულებდა, 1949 წლიდან 1951 წლამდე ავღანეთში აშშ-ის ელჩი იყო.[2] ავღანეთის პირველი ოფიციალური ელჩი აშშ-ში ჰაბიბულაჰ ხან თარზი იყო, რომელიც ელჩის მოვალეობას 1948-1953 წლებში ასრულებდა.

არგენტინა ოფიცალურადაა აღიარებული ავღანეთის მიერ, რომლის საელჩოც ვაშინგტონში, აშშ-ში მდებარეობს. ავღანეთი აღიარებულია არგენტინის მიერ. მისი საელჩო ისლამაბადში, პაკისტანში მდებარეობს.[3]

ავღანეთის საელჩო მდებარეობს ვენაში. ავსტრია ავღანეთთან დიპლომატიურ ურთიერთობებს ისლამაბადში, პაკისტანში მდებარე საელჩოდან ამყარებს.

ავღანეთსა და აზერბაიჯანს შორის ურთიერთობები 1994 წლის 16 ნოემბერს დამყარდა. ავღანეთის საელჩო ბაქოში მდებარეობს, ხოლო აზერბაიჯანი ქაბულში საელჩოს განთავსებას მომავალში აპირებს.[4]

ავღანეთსა და ბჰუტანს შორის დიპლომატიური ურთიერთობები 2010 წელს დამყარდა.[5][6]

ევროპა

ავღანეთსა და ბულგარეთს შორის ფორმალური ურთიერთობები 1961 წლის 12 ივლისს დაიწყო. ავღანეთის საელჩო ბულგარეთში სოფიაში მდებარეობს, ხოლო ბულგარეთს ქაბულში აქვს საელჩო. ავღანეთის საელჩო მდებარეობს პრაღაში, ხოლო ჩეხეთის საელჩო ქაბულში მდებარეობს.

ავღანეთსა და დანიას შორის დიპლომატიური ურთიერთობები 1947 წელს დაიწყო.[7] 1967 წლის 24 მაისს საჰაერო მომსახურების შეთანხმებას მოეწერა ხელი ქაბულში. 1979 წლის 2 მარტს ავღანეთისთვის დანიის მხრიდან სესხის შესახებ ხელშეკრულებას მოეწერა ხელი.[8]

2001 წლიდან დანიის შეიარაღებული ძალები საერთაშორისო უშიშროების დახმარების ძალების ფარგლებში ავღანეთის ომში იყვნენ ჩართული. ბრიტანეთის შეიარაღებულ ძალებთან ერთად დანიის შეიარაღებული ძალები ჰელმანდის პროვინციაში თალიბანთან შეტაკებებში მონაწილეობდნენ. დანიას თავისი შეიარაღებული ძალების მხარდასაჭერად ორი F-16 Fighting Falcon აქვს ყირგიზეთში მანასის ავიაბაზაზე.[9][10]

დამატებითი საკითხავი

  • Adamec, Ludwig W. Afghanistan, 1900–1923: a diplomatic history (U of California Press, 1967).
  • Adamec, Ludwig W. Afghanistan's foreign affairs to the mid-twentieth century: relations with the USSR, Germany, and Britain (University of Arizona Press, 1974).
  • Kakar, M. Hassan. Political & Diplomatic History of Afghanistan, 1863–1901 (2006), 259pp.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ Josiah Harlan. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 1 სექტემბერი 2006. ციტირების თარიღი: 21 February 2015
  2. ↑ 2.0 2.1 About the Embassy. U.S. Embassy, Kabul. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 ოქტომბერი 2011. ციტირების თარიღი: 13 October 2011
  3. ↑ Embassy of Argentina in Pakistan. ციტირების თარიღი: 5 July 2018
  4. ↑ Azerbaijan opening embassy in Afghanistan en (14 January 2021). ციტირების თარიღი: 20 January 2021
  5. ↑ Establishment of diplomatic relations between the Kingdom of Bhutan and the Islamic Republic of Afghanistan – Ministry of Foreign Affairs.
  6. ↑ Afghanistan Establishes Diplomatic Relations with Bhutan | Afghanistan Mission to the UN in New York (21 April 2010). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 10 სექტემბერი 2021. ციტირების თარიღი: 5 ნოემბერი 2022.
  7. ↑ Anjuman-i Tārīkh-i Afghānistān (1967). Afghanistan. Historical Society of Afghanistan – University of Michigan. 
  8. ↑ Agreement on a Danish Government loan to Afghanistan (with annexes and exchange of letters).. United Nations Treaty Series. ციტირების თარიღი: 30 January 2011
  9. ↑ „Danske F-16 fly i to aktioner i Afghanistan“. B.T. (tabloid) (დანიური). 11 February 2003. ციტირების თარიღი: 29 January 2011.
  10. ↑ Danske F-16 fly vender hjem fra Kirgistan (Danish flights returns from Kyrgyzstan) da. Dagbladet Information (24 June 2003). ციტირების თარიღი: 30 January 2011
ხ • გ • რ
აზიის საგარეო ურთიერთობები
დამოუკიდებელი ქვეყნები
ნაწილობრივ აღიარებული ქვეყნები
დამოკიდებული და სხვა ტერიტორიები
1 ტერიტორის ნაწილი ევროპაშია. 2 ტერიტორის ნაწილი აფრიკაშია.

Read other articles:

Eveleth–Virginia Municipal Airport

This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Eveleth–Virginia Municipal Airport – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2023) AirportEveleth-Virginia AirportIATA: EVMICAO: KEVMFAA LID: KVMSummaryAirport typePublicOwnerCities of Eveleth and VirginiaServesEveleth, Minnesota Virginia,...

 

Determinisme nominatif

Sprinter Jamaika bernama Usain Bolt [1] Determinisme nominatif adalah sebuah hipotesis yang menyatakan bahwa individu cenderung tertarik pada bidang pekerjaan yang sesuai dengan nama individu tersebut. Istilah ini pertama kali muncul di majalah New Scientist tahun 1994, ketika kolom Feedback membahas sejumlah studi tentang kecocokan bidang pekerjaan dengan nama keluarga seseorang. Contohnya meliputi buku karangan Daniel Snowman yang membahas penjelajahan kutub dan sebuah artikel tenta...

 

Tüp District

District in Issyk-Kul, KyrgyzstanTüp Kyrgyz: Түп районуDistrict Coat of armsCoordinates: 42°45′N 78°20′E / 42.750°N 78.333°E / 42.750; 78.333CountryKyrgyzstanRegionIssyk-KulArea • Total2,121 km2 (819 sq mi)Population (2021) • Total65,169 • Density31/km2 (80/sq mi)Time zoneUTC+6 Tüp (Kyrgyz: Түп району) is a district of Issyk-Kul Region in north-eastern Kyrgyzstan. The seat lies at ...

Badan Intelijen Pertahanan

Defense Intelligence AgencyCap DIAInformasi lembagaDibentuk1 Oktober 1961oleh Robert McNamaraKantor pusatDefense Intelligence Analysis Center, Joint Base Anacostia-Bolling[1]SloganCommitted to Excellence in Defense of the Nation (Berkomitmen untuk mencapai keunggulan dalam pertahanan bangsa)PegawaiRahasiaDiperkirakan mencapai 16500 orang (35% militer dan 65% sipil)Anggaran tahunanRahasiaPejabat eksekutifLetnan Jendral Michael T. Flynn, USA, DirekturSitus webwww.dia.mil Badan Intelijen...

 

Ruth Kelly

Former British Labour politician The Right HonourableRuth KellyOfficial portrait, c. 2004–05Secretary of State for TransportIn office28 June 2007 – 3 October 2008Prime MinisterGordon BrownPreceded byDouglas AlexanderSucceeded byGeoff HoonSecretary of State for Communities and Local GovernmentIn office5 May 2006 – 28 June 2007Prime MinisterTony BlairPreceded byDavid Miliband[a]John Prescott[b]Succeeded byHazel BlearsMinister for WomenIn office5 May...

 

Aristotle's wheel paradox

Ancient paradox in geometry Aristotle's Wheel. The distances moved by both circles' circumference reference points – depicted by the blue and red dashed lines – are the same. Aristotle's wheel paradox is a paradox or problem appearing in the pseudo-Aristotelian Greek work Mechanica It states as follows: A wheel is depicted in two-dimensional space as two circles. Its larger, outer circle is tangential to a horizontal surface (e.g. a road that it rolls on), while the smaller, inner one has...

Paskenta Band of Nomlaki Indians

Federally recognized tribe of Nomlaki people Paskenta Band of Nomlaki IndiansNomlāqa BōdaRegions with significant populations United States ( California)[1]LanguagesEnglish, Nomlaki[2]Religiontraditional tribal religion, ChristianityRelated ethnic groupsother Wintu people, and Patwin[3] Paskenta Chairman Andrew Alejandre discusses tribal relationships with the State of California in 2019. The Paskenta Band of Nomlaki Indians, or in their own language Nomlā...

 

Pittsburgh Bankers

Ice hockey team in Pittsburgh, PennsylvaniaPittsburgh BankersCityPittsburgh, PennsylvaniaLeagueWestern Pennsylvania Hockey LeagueOperated1899–1904, 1907–1909Home arenaDuquesne GardenColorsVariousOwner(s)Various local banksChampionshipsRegular season titles(2) 1902–03, 1907–08 The Pittsburgh Bankers were one of the earliest professional ice hockey clubs. The club was based in Pittsburgh, Pennsylvania and was a member of the Western Pennsylvania Hockey League, the first league to openly...

 

Человек прямоходящий

† Человек прямоходящий Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапсиды�...

Easter in Poland

Easter foods, decorations, and traditional folk dress, 2014 Easter in Poland, a public holiday,[1] is one of that country's major holidays, often compared in importance to Christmas.[2]: 30 [3]: 111 [4]: 309 [5][6] Associated with it are many specific customs and traditions.[1][7] Easter has been celebrated in Poland since the country's Christianization in the Middle Ages.[1 ...

 

Occupational injury

Bodily damage resulting from working Partial stadium collapse at Big12 college football championship - 2005 An occupational injury is bodily damage resulting from working. The most common organs involved are the spine, hands, the head, lungs, eyes, skeleton, and skin. Occupational injuries can result from exposure to occupational hazards (physical, chemical, biological, or psychosocial), such as temperature, noise, insect or animal bites, blood-borne pathogens, aerosols, hazardous chemicals, ...

 

Convict crisis

Cape Colony protest Convict crisisCrowds gather in Cape Town to hear speeches and rally against the landing of convicts at the Cape (4 July 1849).Date4 July 1849 - February 1850LocationCape Town and surrounding coast of the Cape ColonyCaused byProspect of convict colonisation Official indifference to public opinion Arrival of The NeptuneGoalsPrevent the landing of convicts on board The Neptune Prevent the Cape from being added as a deportation destination for convictsMethods Petitions Demonst...

Unione Sportiva Codogno 1928-1929

Questa voce sull'argomento stagioni delle società calcistiche italiane è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Voce principale: R.C. Codogno 1908. Unione Sportiva CodognoStagione 1928-1929Sport calcio Squadra Codogno Prima_Divisione10º posto nel girone B della Prima Divisione Nord 1927-1928 1929-1930 Si invita a seguire il modello di voce Questa pagina raccoglie le informazioni riguardan...

 

Grand Prix automobile d'Australie 2006

Grand Prix d'Australie 2006  Circuit de l'Albert Park Données de course Nombre de tours 57 Longueur du circuit 5,303 km Distance de course 302.271 km Conditions de course Nom officiel 2006 Formula 1 Foster's Australian Grand Prix Date 31 mars au 2 avril 2006 Météo Éclaircies (20 °C) Affluence 103 000 spectateurs sur les trois jours Résultats Vainqueur Fernando Alonso,Renault,1 h 34 min 27 s 870 (vitesse moyenne : 191,990&...

 

Lucky Luke

Belgian comics series For other uses, see Lucky Luke (disambiguation). Lucky LukeSous le Ciel de l'Ouest (1952), cover of an early softcovered issueCharacter informationFirst appearanceSpirou (October 1946)In-story informationFull nameLukeSpeciesHumanPlace of originUnited StatesPartnershipsJolly Jumper, RantanplanPublication informationPublisher Dupuis (1949–1967) Dargaud (1968–1988) Lucky Productions (1989–1998) Lucky Comics (1999–present) Title(s)Full list FormatsComics albumOrigina...

哈萨克斯坦总统

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言，清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日（哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統） 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

 

Втрати силових структур внаслідок російського вторгнення в Україну (16 травня — 31 травня 2022)

Докладніше: Втрати силових структур внаслідок російського вторгнення в Україну У статті наведено список втрат українських військовослужбовців у російсько-українській війні, починаючи з 16 травня 2022 року 31 травня 2022 (включно). Втрати з українського боку публікуються в ...

 

Occupational Safety and Health Administration

United States federal regulatory agency OSHA redirects here. For other uses, see OSHA (disambiguation). Not to be confused with EU-OSHA, the European Agency for Safety and Health at Work; or NIOSH, the National Institute for Occupational Safety and Health. Occupational Safety and Health AdministrationAgency overviewFormed1934; 90 years ago (1934) (as Bureau of Labor Standards)April 28, 1971; 53 years ago (1971-04-28)JurisdictionFederal government of the Un...

Ralph Venning

A 1674 engraving of Ralph Venning by Wenceslas Hollar Ralph Venning (c. 1621 – 10 March 1673 or 1674) was an English nonconformist Christian. Life The son of Francis and Joan Venning, he was born in Devon, perhaps at Kingsteignton, about 1621. He was the first convert of George Hughes, the puritan vicar of Tavistock. He was educated at Emmanuel College, Cambridge, where he was admitted as a sizar on 1 April 1643, graduated B.A. 1646, and proceeded M.A. 1650.[1] Venning held a lectu...

 

Sayyid

Nobility title in the Islamic world For the given name, see Sayyid (name). SayyidسيدIn the Ottoman Empire, the Sayyids had the privilege of wearing a green turbanRegions with significant populationsMuslim worldReligionsIslamLanguagesArabic, Persian, Somali, Urdu, and others[1][2][3][4][5] Part of a series on IslamUsul al-Fiqh Fiqh Ijazah Ijma Ijtihad Ikhtilaf Istihlal Istihsan Istishab Madhhab Madrasah Manhaj Maslaha Qiyas Taqlid Taqwa Urf Ahkam Far...