Ojacastro
Errioxako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Errioxa
Alkatea	Juan Martin del Val Puras (en)
Izen ofiziala	Ojacastro
Posta kodea	26270
INEk ezarritako kodea	26110
Herriburua	Ojacastro
Geografia
Koordenatuak	42°20′47″N 3°00′18″W / 42.346388888889°N 3.005°W / 42.346388888889; -3.005
Azalera	44,32 km²
Altuera	792 m
Mugakideak	Redecilla del Camino, Villarta-Quintana, Santurde de Rioja, Santurdejo, Pazuengos, Ezkarai, Zorraquín eta Valgañón
Demografia
Biztanleria	179 (2024) 7 (2023)
73 (%40,8)   (%60,9) 109
Dentsitatea	4 bizt/km²
Matrikula	LO
ojacastro.es

Ojacastro Errioxako hego-mendebaldeko udalerria da, Oja ibaiaren ertzean dagoena, Ezkarai ondoan. 2005ean 216 biztanle zituen.

Bost auzo ditu: Ojacastro hiribildua eta Tondeluna, Arviza, Uyarra eta San Asensio de los Cantos herrixkak. Gainera, udalerrian Amunartia, Zabárrula (urtero Magdalenaren erromeria ospatzen duena) eta Ulizarna (zalditegi bat duena) herrixka hustuak daude.

Beroiek (zelta edo zeltiberiar herria) okupatu zuten inguru hura erromatarren garaian. Iruñeko Erreinuko lurra izan zen XII. mendearen erdialde arte. Euskarazko hitzak zituen dokumentu bat, XIII. mendearen hasierakoa, herri honetako seme eta alkate izan zen José Juan Bautista Merino Urrutia ikertzaileak ikertu zuen. Dokumentu horretan azaltzen denez, 1240. urtearen inguruan, Fernando III.a Gaztelakoaren garaian, Ojacastroko alkate nagusiak harreman publikoetan euskara erabiltzeko baimena (fazanya) eman zuen.^[1]

Biztanleriaren bilakaera demografikoa[2]
Biztanleria de iure.     Biztanleria de facto.

• San Julian eta Santa Basilisa parrokia-eliza: 1982ko uztailaren 1eko hasiera-data duen Kultura Intereseko Ondasun- Monumentu kategorian- izateko espedientea hasita dauka.^[3]
• Igokundearen ermita erromanikoa. San Asensio de los Cantos herrixkan dago. Kultura Ministerioak Monumentu kategoriako Kultura Intereseko Ondasun izateko espedientea ireki zuen 1983ko ekainaren 25ean. Hasieran Igokundearen Monasterioa izena zuen eta 1052an Nafarroako errege Gartzia Naiarakoak Andre Maria Erreginaren monasterioari eman zion, desamortizazioa gertatu arte. Estilo erromaniko ojibala du eta bi arku zorrotz ditu. Absidearen oinplanoa zirkuluerdi-formakoa da barrualdean (erromanikoa) eta poligonala kanpoaldean (gotikoa).

• José Juan Bautista Merino Urrutia (1886-1982), historialaria eta euskalaria.

• (Gaztelaniaz) Ojacastroko Udalaren webgunea