Στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο συμμετείχαν συνολικά δεκατρείς ομάδες, επτά από τη Νότια Αμερική, τέσσερις από την Ευρώπη και δύο από τη Βόρεια Αμερική. Ο λόγος της μικρής συμμετοχής ευρωπαϊκών ομάδων, ήταν η μεγάλη διάρκεια και το μεγάλο κόστος του ταξιδιού. Οι ομάδες που συμμετείχαν χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους, με τον πρώτο του κάθε ομίλου να προκρίνεται στα ημιτελικά του θεσμού. Οι πρώτοι αγώνες του παγκοσμίου κυπέλλου ήταν οι αναμετρήσεις της Γαλλίας με το Μεξικό και των Η.Π.Α. με το Βέλγιο που διεξήχθησαν ταυτόχρονα και έληξαν 4-1 και 3-0 υπέρ της Γαλλίας και των Η.Π.Α. αντίστοιχα. Ο Γάλλος Λυσιέ Λοράν σημείωσε το πρώτο γκολ στην ιστορία των παγκοσμίων κυπέλλων. Πρώτοι στους ομίλους τους τερμάτισαν οι: Αργεντινή, Ουρουγουάη, Η.Π.Α. και Γιουγκοσλαβία και προκρίθηκαν απευθείας στα ημιτελικά. Στον τελικό, η Ουρουγουάη επικράτησε της Αργεντινής με σκορ 4-2, παρουσία 93.000 θεατών και έγινε η πρώτη εθνική ομάδα που κατέκτησε παγκόσμιο κύπελλο.[1][2]
Μια ενδιαφέρουσα στατιστική ακρότητα ήταν ότι στο σύνολο των αγώνων του Πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου δεν σημειώθηκε καμία ισοπαλία. Και στους 18 αγώνες, υπήρξαν μόνο νίκες (ή ήττες βέβαια) και μάλιστα χωρίς να καταλήξει κανένας αγώνας σε παράταση. Τις περισσότερες νίκες σημείωσαν η Ουρουγουάη και η Αργεντινή, από 4 η καθεμία, ενώ η Ουρουγουάη κατέκτησε το κύπελλο αήττητη. Στο άλλο άκρο, το Μεξικό έπαιξε σε τρεις αγώνες και τους έχασε και τους τρεις. Επίσης, υπήρξε το μοναδικό Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου όπου δεν παίχτηκαν προκριματικοί αγώνες για την παρουσία σε αυτό, αλλά όλες οι συμμετοχές των ομάδων που έλαβαν μέρος έγινε με πρόσκληση. Από το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, λόγω του πολύ μεγαλύτερου αριθμού εθνικών ομάδων που δήλωσαν συμμετοχή, θεσπίστηκαν προκριματικοί αγώνες, από τότε και μέχρι σήμερα.[3]
Διάσταση Δ.Ο.Ε. - ΦΙΦΑ
Ζυλ Ριμέ, πρόεδρος της ΦΙΦΑ μεταξύ 1921-1954 και εμπνευστής του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Προς τιμήν του, το όνομά του δόθηκε το 1950 στο τρόπαιο του παγκόσμιου πρωταθλητή.
Πιο συγκεκριμένα, κατά τις αρχές του 20ού αιώνα η μόνη ποδοσφαιρική διοργάνωση παγκοσμίου βεληνεκούς ήταν το σχετικό τουρνουά των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτό διεξαγόταν με ευθύνη αρχικά της διοργανώτριας πόλης (Λονδίνο 1908, Στοκχόλμη 1912) και εν συνεχεία της ΦΙΦΑ (Αμβέρσα 1920, Παρίσι 1924, Άμστερνταμ 1928).[4] Λίγο πριν τους Ολυμπιακούς του Άμστερνταμ, ενώ οι Αγώνες του 1932 είχαν ήδη ανατεθεί στο Λος Άντζελες και καταρτιζόταν το πρόγραμμά τους, η Δ.Ο.Ε. και η ΦΙΦΑ διαφώνησαν ως προς τον ορισμό του ερασιτεχνισμού, δηλαδή ουσιαστικά επί του ποιοι αθλητές είχαν δικαίωμα συμμετοχής - η ΦΙΦΑ υποστήριζε ότι εάν εφαρμοζόταν η λογική της Δ.Ο.Ε., τα μεγαλύτερα αστέρια του ποδοσφαίρου δεν θα μπορούσαν να στελεχώσουν τις εθνικές ομάδες τους.[5] Λύση δεν βρέθηκε και η Δ.Ο.Ε. αποφάσισε να αφαιρέσει το ποδόσφαιρο από τα ολυμπιακά αθλήματα, αρχής γενομένης από τους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες.[6]
Η επιτυχία όμως του Ολυμπιακού τουρνουά ποδοσφαίρου του 1924 στο Παρίσι δημιούργησε άμεσα την ανάγκη για ξεχωριστή παγκόσμια διοργάνωση για το ποδόσφαιρο.[7] Στις 26 Μαΐου 1928, η ΦΙΦΑ διεξήγαγε το συνέδριό της στο Άμστερνταμ, επ' ευκαιρία της έναρξης του ολυμπιακού ποδοσφαιρικού τουρνουά (το οποίο η Δ.Ο.Ε. απειλούσε ότι θα ήταν το τελευταίο). Με πλειοψηφία 25-5, το συνέδριο ενέκρινε την πρόταση του προέδρουΖυλ Ριμέ να αναλάβει η Ομοσπονδία τη διεξαγωγή μιας διεθνούς διοργάνωσης το 1930, ανεξάρτητης από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπου δεν θα υπήρχε διάκριση μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών ποδοσφαιριστών.[8] Η απόφαση αυτή υπήρξε η «ληξιαρχική πράξη γεννήσεως» του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου.
Ανάθεση - Συμμετοχές
Χάρτης των συμμετεχόντων στο 1ο παγκόσμιο κύπελλο
Πέντε κράτη υπέβαλαν αίτηση να φιλοξενήσουν το πρώτο Μουντιάλ: Ιταλία, Σουηδία, Ολλανδία, Ισπανία και Ουρουγουάη.[4][9] Εξαρχής η υποψηφιότητα της τελευταίας φαινόταν ισχυρότερη - είχε κατακτήσει τα δύο τελευταία ολυμπιακά τουρνουά, άρα ήταν η «ντε φάκτο» παγκόσμια πρωταθλήτρια, αναλάμβανε την κάλυψη των εξόδων για τους συμμετέχοντες, υποσχόταν να ανεγείρει ένα νέο σύγχρονο στάδιο, ενώ επιπλέον το 1930 θα συμπλήρωνε 100 χρόνια από την ανεξαρτησία της.[10][11] Τελικά οι τέσσερις Ευρωπαίοι υποψήφιοι απέσυραν τις αιτήσεις τους και η διοργάνωση κατέληξε στη λατινοαμερικανική χώρα.[12]
Η ΦΙΦΑ απέστειλε πρόσκληση σε όλα τα μέλη της να συμμετάσχουν στο κύπελλο. Σύντομα οκτώ αμερικανικές ομοσπονδίες ανταποκρίθηκαν: Αργεντινή, Βραζιλία, Βολιβία, Χιλή, Μεξικό, Παραγουάη, Περού και Ηνωμένες Πολιτείες. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού όμως, οι διαθέσεις ήταν αρνητικές. Έως τις 28 Φεβρουαρίου 1930, όταν έληγε η προθεσμία δήλωσης συμμετοχής, καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν επιθυμούσε να στείλει την ομάδα της σε ένα τόσο μακρινό ταξίδι, το οποίο με τα τότε μεταφορικά μέσα (με πλοία) διαρκούσε ολόκληρες εβδομάδες.[4] Ακόμα και στη Γαλλία που διέθετε τον πρόεδρο της ΦΙΦΑ, η ομοσπονδία δεν πειθόταν να εγκρίνει τη συμμετοχή. Στην αδιαφορία προσέκρουσε επίσης μία προσπάθεια της Ουρουγουάης να προσκαλέσει κατ' εξαίρεση τις τέσσερις βρετανικές ομοσπονδίες, οι οποίες δεν ήταν ακόμα μέλη της ΦΙΦΑ.[13]
Μπροστά στον κίνδυνο να μεταβληθεί η διοργάνωση από παγκόσμια σε αμερικανική, οι προθεσμίες παρατάθηκαν και ο Ριμέ ξεκίνησε να ασκεί πιέσεις στις ευρωπαϊκές ομοσπονδίες. Τέσσερα κράτη ενέδωσαν, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση της Ρουμανίας που συμμετείχε με προσωπική παρέμβαση του βασιλιάΚαρόλου Β' και αφού εγγυήθηκε ο ίδιος στους ποδοσφαιριστές, ότι δεν θα απολύονταν από τις εργασίες τους λόγω της μακρόχρονης απουσίας τους.[14] Έτσι στα μέσα Ιουνίου, η Εθνική Ρουμανίας απέπλευσε με το ατμόπλοιοConte Verde από τη Γένοβα[15] - το πλοίο έφθασε στην Ουρουγουάη στις 4 Ιουλίου, αφού πρώτα είχε περάσει από τη νότια Γαλλία, όπου ανέβηκαν η γαλλική ομάδα μαζί με τον Ριμέ, το τρόπαιο και τρεις διαιτητές, από τη Βαρκελώνη όπου παρέλαβε την Εθνική Βελγίου, και από το Ρίο ντε Τζανέιρο όπου επιβιβάσθηκαν οι Βραζιλιάνοι.[16] Η τέταρτη ευρωπαϊκή αποστολή, οι Γιουγκοσλάβοι, πήγε σιδηροδρομικώς στη Μασσαλία, όπου επιβιβάσθηκε στο ταχυδρομικό ατμόπλοιο Florida.[16]
Γήπεδα
Το «Στάδιο της Εκατονταεντηρίδας», το οποίο φιλοξένησε τους περισσότερους αγώνες (μεταξύ των οποίων τους ημιτελικούς και τον τελικό), ολοκληρώθηκε μόλις 5 ημέρες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ. Ονομάσθηκε έτσι προς τιμήν της συμπλήρωσης ενός αιώνα από τότε που η χώρα έδιωξε τους Ισπανούςαποικιοκράτες.
Οι αγώνες φιλοξενήθηκαν σε τρία γήπεδα τα οποία βρίσκονταν όλα στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, το Μοντεβιδέο. Οι περισσότεροι αγώνες έγιναν στο νεότευκτο Estadio Centenario (Στάδιο της Εκατονταετηρίδας), χωρητικότητας 93.000 θέσεων.[11] Το Σεντενάριο που κατασκευάστηκε για τη διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλλου ξεκίνησε να κτίζεται τον Φεβρουάριο του 1930. Για την κατασκευή του εργάστηκαν 15.000 περίπου εργάτες και δαπανήθηκαν 1.000.000 πέσος. Ολοκληρώθηκε μόλις πέντε μέρες πριν από την έναρξη των αγώνων.[10] Η χωρητικότητά του αρχικά ήταν 100.000 θέσεις αλλά μειώθηκε σε 93.000 για λόγους ασφαλείας. Ονομάστηκε «Στάδιο της Εκατονταετηρίδας» γιατί τη χρονιά αυτή οι Ουρουγουανοί γιόρταζαν τα 100 χρόνια από την ανεξαρτητοποίησή τους.[17] Στην πρώτη φάση της διοργάνωσης χρησιμοποιήθηκαν επίσης δύο μικρότερα γήπεδα του Μοντεβιδέο, το "Ποσίτος" (Estadio Pocitos), έδρα της ομάδας Πενιαρόλ και το "Πάρκε Σεντράλ" (Estadio Parque Central), έδρα της ομάδας Νασιονάλ.
Αγώνες
Οι 13 ομάδες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομίλους, με την προϋπόθεση ότι δεν θα κληρώνονταν δύο ευρωπαϊκές ομάδες στον ίδιο όμιλο.[18] Η κλήρωση πραγματοποιήθηκε στο Μοντεβιδέο αφού είχαν φτάσει όλες οι ομάδες.[19] Ο πρώτος κάθε ομίλου προκρινόταν στην ημιτελική φάση. Οι πρώτοι αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν οι αναμετρήσεις της Γαλλίας με το Μεξικό και των Η.Π.Α. με το Βέλγιο που διεξήχθησαν ταυτόχρονο στις 13 Ιουλίου, στο στάδιο "Ποσίτος" και στο στάδιο "Γκραντ Σεντράλ" αντίστοιχα. Ο Γάλλος Λισιέ Λοράν σημείωσε το πρώτο γκολ της διοργάνωσης και γενικότερα το πρώτο γκολ στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων ποδοσφαίρου.[20][21]
1ος όμιλος
Ο πρώτος όμιλος ήταν ο μοναδικός στον οποίο συμμετείχαν τέσσερις ομάδες: η Αργεντινή, η Χιλή, η Γαλλία και το Μεξικό. Στον πρώτο αγώνα του ομίλου που διεξήχθη, που ήταν και ένας από τους δύο πρώτους της διοργάνωσης, η Γαλλία επικράτησε του Μεξικού με σκορ 4-1. Στον αγώνα αυτόν σημειώθηκε το πρώτο γκολ στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων από τον Γάλλο Λισιέ Λοράν. Μετά το Μεξικό η Γαλλία αντιμετώπισε την Αργεντινή. Στο δέκατο λεπτό του αγώνα τραυματίστηκε ο τερματοφύλακας της Γαλλίας Τεπό και, επειδή δεν επιτρέπονταν ακόμα οι αλλαγές, η Γαλλία συνέχισε τον αγώνα με δέκα παίκτες. Τη θέση του τερματοφύλακα για τα υπόλοιπα λεπτά πήρε ο μέσος Σαντρέλ. Η Αργεντινή επικράτησε τελικά με 1-0 με γκολ του Μόντι στο 81ο λεπτό με εκτέλεση φάουλ.[22] Ο αγώνας χαρακτηρίστηκε από το λάθος του διαιτητή να σφυρίξει τη λήξη του έξι λεπτά νωρίτερα, σταματώντας προσπάθεια της Γαλλίας να ισοφαρίσει.[23][24] Μετά από έντονες διαμαρτυρίες των Γάλλων ποδοσφαιριστών, ο αγώνας ξανάρχισε. Στον άλλο αγώνα η Χιλή επικράτησε του Μεξικού εύκολα με 3-0.[25]
Στον δεύτερο αγώνα της Αργεντινής στο τουρνουά, οπού αντιμετώπισε το Μεξικό, δόθηκε το πρώτο πέναλτι στη διοργάνωση.[26] Στον ίδιο αγώνα ο Αργεντινός Γκιγιέρμο Στάμπιλε, ο οποίος αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, σημείωσε χατ τρικ, το οποίο θεωρούταν από τη FIFA το πρώτο χατ τρικ της διοργάνωσης μέχρι το 2006, οπότε και αποδόθηκε τελικά στον ΑμερικανόΜπερτ Πάτενουντ.[27] Η Αργεντινή επικράτησε του Μεξικού με το επιβλητικό 6-3, παρά την απουσία του αρχηγού της Μανουέλ Φερέιρα, ο οποίος είχε επιστρέψει στο Μπουένος Άιρες για να δώσει εξετάσεις στις νομικές σπουδές.[28] Στους άλλους δύο αγώνες του ομίλου η Χιλή επικράτησε της Γαλλίας με 1-0 και η Αργεντινή της Χιλής με 3-1.[29] Πρώτη στον όμιλο τερμάτισε η Αργεντινή που προκρίθηκε στα ημιτελικά.
Από τον αγώνα Αργεντινής - ΗΠΑ, με το Στάμπιλε (με τη φανέλα με τις ρίγες) να σκοράρει
2ος όμιλος
Στον δεύτερο όμιλο συμμετείχαν η Βραζιλία, η Βολιβία και η Γιουγκοσλαβία. Μεγάλο φαβορί του ομίλου ήταν η Βραζιλία. Παρόλα αυτά ξεκίνησε με ήττα από τη Γιουγκοσλαβία με 2-1.[30] Η πιο αδύναμη ομάδα του ομίλου ήταν η Βολιβία. Πηγαίνοντας στο παγκόσμιο κύπελλο δεν είχε ποτέ προηγουμένως νικήσει έναν διεθνή αγώνα. Συμμετείχε στο πρώτο παγκόσμιο κύπελλο δηλώνοντας απλά συμμετοχή και για να τιμήσει τους οικοδεσπότες φορούσε φανέλες με τυπωμένα γράμματα τα οποία σχημάτιζαν τη φράση Viva Uruguay, όταν οι παίκτες στέκονταν σε μία σειρά.[31] Η Βολιβία ηττήθηκε και στα δύο παιχνίδια που έδωσε με σκορ 4-0.[25] Πρώτη στον όμιλο τερμάτισε η Γιουγκοσλαβία, η οποία σημείωσε δύο νίκες στους δύο αγώνες που έδωσε.
3ος όμιλος
Στον τρίτο όμιλο συμμετείχε η οικοδέσποινα Ουρουγουάη μαζί με το Περού και τη Ρουμανία. Στον εναρκτήριο αγώνα του ομίλου η Ρουμανία επιβλήθηκε του Περού με σκορ 3-1. Αυτός ο αγώνας είχε τη μικρότερη προσέλευση κόσμου στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων, καθώς τον αγώνα παρακολούθησαν μόλις 300 θεατές.[32]
Η Ουρουγουάη, αν και οικοδέσποινα δεν αγωνίστηκε στο ξεκίνημα της διοργάνωσης, αλλά καθυστέρησε πέντε μέρες να δώσει τον πρώτο της αγώνα, περιμένοντας να ολοκληρωθεί το στάδιο "Σεντενάριο". Το νέο στάδιο φιλοξένησε όλους τους αγώνες της Ουρουγουάης στη διοργάνωση. Η ομάδα της Ουρουγουάης πραγματοποίησε προετοιμασία τεσσάρων εβδομάδων, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν επιτρεπόταν στους παίκτες να απομακρυνθούν από τον χώρο διαμονής της ομάδας. Ο τερματοφύλακας Ανδρέ Μαζάλι αποβλήθηκε από την ομάδα, γιατί έσπασε την απαγόρευση και επισκέφτηκε τη σύζυγό του.[33] Στους δύο αγώνες που έδωσε η Ουρουγουάη επιβλήθηκε 1-0 του Περού και 4-0 της Ρουμανίας και τερμάτισε πρώτη στον όμιλο, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή της στα ημιτελικά της διοργάνωσης.[34]
4ος όμιλος
Στον τέταρτο όμιλο συμμετείχαν οι Η.Π.Α., η Παραγουάη και το Βέλγιο. Οι Αμερικανοί επικράτησαν των δύο αντιπάλων τους, νικώντας και στους δύο αγώνες με σκορ 3-0. Η εύκολη νίκη μάλιστα απέναντι στο Βέλγιο ήταν απροσδόκητη και ο τύπος της εποχής χαρακτήρισε το αποτέλεσμα έκπληξη.[35] Οι Βέλγοι διαμαρτύρονταν για το δεύτερο γκολ των Αμερικανών θεωρώντας το ως οφσάιντ.[35] Στη νίκη των Αμερικανών απέναντι στην Παραγουάη, σημειώθηκε και το πρώτο χατ τρικ στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων από τον Μπερτ Πάτενουντ, που μέχρι το Νοέμβριο του 2006, η ΦΙΦΑ θεωρούσε ότι ανήκε στον Αργεντινό Γκιγιέρμο Στάμπιλε.[36] Στον τελευταίο αγώνα του ομίλου που ήταν αδιάφορος βαθμολογικά, καθώς οι Η.Π.Α. είχαν ήδη κατακτήσει την πρώτη θέση, η Παραγουάη επικράτησε του Βελγίου με σκορ 1-0.[25]
Ημιτελικοί
Η ημιτελική φάση αποδείχθηκε για την Αργεντινή και την Ουρουγουάη ευκολότερη από τους ομίλους, καθώς συνέτριψαν Αμερικανούς και Γιουγκοσλάβους. Η ιστορική ειρωνεία όμως, είναι ότι στον ημιτελικό Ουρουγουάη - Γιουγκοσλαβία οι δεύτεροι φάνηκαν εξ αρχής πολύ ανώτεροι στον αγώνα κατά της διοργανώτριας χώρας και χάσανε από τον φόβο του διαιτητή να μην τον λυντσάρει ο κόσμος, διότι σε εκείνο το σημείο κέρδιζε η Γιουγκοσλαβία με 1-0 και έπαιζε επιθετικό ποδόσφαιρο, με αποτέλεσμα να γίνει ως και το πρώτο «έγκλημα» της ποδοσφαιρικής ιστορίας. Ως αποτέλεσμα της μεροληπτικής διαιτησίας, η Γιουγκοσλαβία τελικώς κατέρρευσε και το τελικό αποτέλεσμα ήταν νίκη της Ουρουγουάης με 6-1. Στον αγώνα της Αργεντινής με τις Η.Π.Α. το πρώτο ημίχρονο έληξε 1-0 υπέρ της Αργεντινής, ενώ στο δεύτερο διαμορφώθηκε το τελικό 6-1.[37] Ο άλλος ημιτελικός μεταξύ Ουρουγουάης και Γιουγκοσλαβίας έληξε 3-1 στο πρώτο ημίχρονο υπέρ της Ουρουγουάης, ενώ στο δεύτερο η Ουρουγουάη σημείωσε άλλα τρία γκολ, φτάνοντας έτσι στο εντυπωσιακό 6-1.[23][30] Από πλευράς Ουρουγουάης, χατ-τρικ σημείωσε ο επιθετικός της Πέντρο Σέα.[37] Έτσι, στον πρώτο τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, προκρίθηκαν οι δύο γειτονικές χώρες που επιπλέον είχαν «ανοικτούς λογαριασμούς» από τον τελικό της Ολυμπιάδας του 1928 μετά τον οποίο ο κορυφαίος Ιταλός αθλητικογράφος Τζάνι Μπρέρα είχε γράψει για τη σύγκρουση των δύο γειτόνων: «Η Αργεντινή έπαιξε ποδόσφαιρο με πολλή φαντασία και κομψότητα, αλλά η τεχνική υπεροχή δεν μπορεί να αντισταθμίσει την εγκατάλειψη της τακτικής. Μεταξύ των δύο εθνικών ομάδων, τα μυρμήγκια είναι οι Ουρουγουανοί, τα τζιτζίκια είναι οι Αργεντινοί».[38]
Τελικός
Στον τελικό του πρώτου Παγκοσμίου Κυπέλλου η Ουρουγουάη και η Αργεντινή, αναμετρήθηκαν σε ένα ακόμα "κλάσικο" της εποχής. Η επικείμενη αναμέτρηση ξεσήκωσε κύμα φανατισμού και στις δύο πλευρές του Ρίο ντε λα Πλάτα (ο ποταμός που χωρίζει την Αργεντινή από την Ουρουγουάη).[30] Τα δέκα πορθμεία που έκαναν τη διαδρομή Μπουένος Άιρες - Μοντεβιδέο αποδείχθηκαν λίγα για τους Αργεντινούς οπαδούς, οι οποίοι δοκίμαζαν να περάσουν απέναντι με κάθε πιθανό μέσο. Υπολογίζεται ότι 30.000 προσπαθήσαν αλλά 10.000 - 15.000 το κατάφεραν, αλλά το λιμάνι του Μοντεβιδέο γέμισε με τόσα πλοία, που πολλοί δεν είχαν καν αποβιβασθεί όταν ξεκίνησε ο αγώνας.[39][40] Εν τω μεταξύ στο στάδιο, οι θύρες είχαν ανοίξει απ' τις 8 το πρωί, έξι ώρες πριν την προγραμματισμένη έναρξη, και γινόταν έλεγχος για όπλα στους θεατές.[41] Έως το μεσημέρι οι κερκίδες είχαν γεμίσει κυρίως από φανατισμένους Ουρουγουανούς[30] - η επίσημη καταγραφή αναφέρει 93.000 εισιτήρια.[42]
Παρόμοια ένταση υπήρχε στο διοικητικό παρασκήνιο. Οι δύο ομάδες διαφωνούσαν ακόμα και για την μπάλα του αγώνα, με τη FIFA να αποφασίζει πως στο πρώτο ημίχρονο θα έπαιζαν με αργεντίνικη, ενώ στο δεύτερο με ουρουγουανική.[9] Ως διαιτητής ορίσθηκε ο Βέλγος Τζον Λάνγκενους, ο οποίος όμως αρνείτο πεισματικά έως και λίγες ώρες πριν από την έναρξη, φοβούμενος για τη ζωή του.[43] Μεταπείσθηκε μόνο όταν η ΦΙΦΑ του παρείχε τις απαραίτητες εγγυήσεις, ανάμεσα στις οποίες και ένα πλοίο έτοιμο για άμεση αναχώρηση, στην περίπτωση που θα χρειαζόταν να αποδράσει.[40][44]
Οι δύο αρχηγοί, Ναζάτσι (αριστερά) της Ουρουγουάης και Φερέιρα (δεξιά) της Αργεντινής πριν την έναρξη του τελικού
Τελικά ο αγώνας ξεκίνησε στις 15:30 της 30ής Ιουλίου 1930.[45] Η Ουρουγουάη σκόραρε γρήγορα, αλλά η Αργεντινή απάντησε με δύο γκολ και πήγε στα αποδυτήρια προηγούμενη με 2-1. Στο δεύτερο ημίχρονο η ροή του αγώνα άλλαξε, καθώς με τρία αναπάντητα γκολ και τελικό σκορ 4-2, οι Ουρουγουανοί έγιναν οι πρώτοι παγκόσμιοι πρωταθλητές στο ποδόσφαιρο.[43][45][46] Ο γύρος του θριάμβου για τους παγκόσμιους πρωταθλητές έγινε με ένα αργυρό κύπελλο, ενώ τα μετάλλια των παικτών δόθηκαν το Νοέμβριο του ίδιου έτους σε εκδήλωση στο Μοντεβίδεο. Το Κύπελλο απονεμήθηκε στον πρόεδρο της Ομοσπονδίας της Ουρουγουάης.[47] Η επόμενη ημέρα κηρύχθηκε εθνική εορτή στην Ουρουγουάη,[42] ενώ στην Αργεντινή ένα οργισμένο πλήθος επιτέθηκε με πέτρες στο ουρουγουανικό προξενείο.[48] Ιστορικά, ο τελικός σήμανε και το τέλος της διεθνούς σταδιοδρομίας των σημαντικότερων παικτών της μεγάλης ομάδας της Ουρουγουάης, όπως των Έκτορ Σκαρόνε, Χοσέ Λεάντρο Αντράντε και Πέδρο Πετρόνε, ενώ και από την ομάδα της Αργεντινής οκτώ από την ενδεκάδα του τελικού δεν συμμετείχαν ξανά σε διεθνή αγώνα.[40] Με την κατάκτηση του τρίτου συνεχόμενου μεγάλου διεθνούς τίτλου, η εθνική Ουρουγουάης παραμένει αξεπέραστη μέχρι σήμερα.[49] Επιπλέον, ο αγώνας ήταν ο τελευταίος μεγάλος τελικός, όπου το σύστημα της "πυραμίδας" χρησιμοποιήθηκε και από τις δύο ομάδες σφραγίζοντας το τέλος της πρώτης περιόδου του αθλήματος από πλευράς τεχνικής εξέλιξης.[50]
Η εθνική ομάδα της Ουρουγουάης που κατέκτησε τον τίτλο
Όσον αφορά την τρίτη θέση αγώνας δεν διεξήχθη.[51] Φήμες υποστηρίζουν πως προτάθηκε να γίνει τέτοιος αγώνας, αλλά οι Γιουγκοσλάβοι δεν συμμετείχαν, επειδή ήταν εξοργισμένοι με τη διαιτησία του ημιτελικού (τους είχε ακυρωθεί γκολ στο 2-1).[52] Πάντως στις στατιστικές της ΦΙΦΑ από το 1986 και μετά, οι Η.Π.Α. εμφανίζονται ως τρίτες και η Γιουγκοσλαβία ως τέταρτη, αν και δεν έγινε ποτέ σαφές με ποιο κριτήριο υστερεί των ΗΠΑ.[53][54][55] 6 από τους 11 παίκτες της καλύτερης ενδεκάδας της διοργάνωσης ήταν Ουρουγουανοί.[56][57]
↑«1930 Golden Boot - Guillermo Stabile». Sky Sports. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2006. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2009.CS1 maint: Unfit url (link) (archive.org mirror)
↑Η ΦΙΦΑ αρχικά χρέωσε το γκολ του 15ου λεπτού στον Τομ Φλόρι, αλλά το 2006 αποφάσισε πως το γκολ είχε σημειώσει ο Μπερτ Πάτενουντ. Το RSSSF χρεώνει το γκολ ως αυτογκόλ του Αουρέλιο Γκονσάλες.
.jpg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
