Η Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας είναι μια από τις Μητροπόλεις των λεγομένων «Νέων Χωρών[α]». Έδρα της είναι η Παραμυθιά και γεωγραφικά περιλαμβάνει τον Νομό Θεσπρωτίας, τους οικισμούς Πάργα, Αγία Κυριακή, Άγιος Γεώργιος, Μαράς, Χρυσογιάλι, Αγιά, Σαρακίνικο, Ανθούσα, Τρίκορφο, Βρύσες και Λιβαδάρι του Δήμου Πάργας που υπάγονται διοικητικά στο Νομό Πρεβέζης, και τους οικισμούς Αετόπετρα, Βερενίκη, Βροσίνα, Βρυσούλα, Γρανίτσα, Ραδοβίζι και Χίνκα του Δήμου Ζίτσας που υπάγονται διοικητικά στο Νομό Ιωαννίνων. Μεγαλύτερος πληθυσμιακά οικισμός, εντός της Ιεράς Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας, είναι η πόλη της Ηγουμενίτσας.
Από τις 21 Οκτωβρίου 2023 Μητροπολίτης είναι ο κ. Σεραπίων.[2]
Ιστορία
Η «Επισκοπή Παραμυθίας» υφίσταται από τον 15ο αιώνα ως συνέχεια της «Επισκοπής Βουθρωτού». Στις 27 Μαΐου1895 η ως τότε επισκοπή που υπαγόταν στην Μητρόπολη Ιωαννίνων ανυψώθηκε σε Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Άνθιμο Ζ΄, ο οποίος είχε προηγουμένως διατελέσει επίσκοπός της (1869-1877). Το όνομα της μητρόπολης δόθηκε από την ιστορική Μονή Παναγίας της Παραμυθίας. Το όνομα Φιλιατών και Γηρομερίου έλαβε μετά τη συγχώνευση της ομώνυμης βραχύβιας μητρόπολης που δημιουργήθηκε την περίοδο 1924-1929.
Επισκοπικός κατάλογος
Όνομα
Έτη
Σημειώσεις
Επίσκοποι Παραμυθίας και Γηρομερίου
Χρύσανθος (Κουφαλάς ή Κεφαλάς)
1797 – 1804
αρχικά από το 1797 Βουθρωτού και Γλυκέος, τον Ιούνιο του 1803 μετονομάστηκε σε Παραμυθίας και Γηρομερίου, το 1804 επαύθη
Παρθένιος (Κονοφάος)
1804 – πρώτο εξάμηνο 1806
Προκόπιος
8 Ιουλίου 1806 – αρχές του 1813
από τον Αύγουστο του 1809 μόνο Παραμυθίας, παραιτήθηκε, μετέπειτα Γόρτυνος
Έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως είναι η Παραμυθιά Θεσπρωτίας όπου και ο καθεδρικός ναός. Η Μητρόπολη διατελεί εν χηρεία, μετά την παραίτηση του Μητροπολίτη Τίτου. Της Μητρόπολης προΐσταται ως τοποτηρητής ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Ανδρέας. Η Διοίκηση ασκείται από την Πρωτοσυγκελλία και τους αρχιερατικούς επιτρόπους:
Στην έδρα της Μητρόπολης υφίστανται: Γραφείο Αποστολικής Διακονίας, γάμων, ταμείο ΤΑΚΕ, φιλόπτωχο ταμείο καθώς και η έδρα του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.
Στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας ιερουργούν περίπου 125 εν ενεργεία κληρικοί και υπάγονται σ΄ αυτή: 150 ενοριακοί ναοί, 380 εξωκλήσια, 354 παρεκκλήσια, 50 ναοί κοιμητηρίων, 8 μοναστηριακοί ναοί, καθώς επίσης και 2 ανδρώαι μονές, 1 γυναικεία και 6 μετόχια (υπαγόμενα ανά τρία, στις ανδρώες μονές).
Υποσημειώσεις και παραπομπές
Υποσημειώσεις
↑«Νέες Χώρες» ονομάζονται 36 Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι οποίες μετά τους Βαλκανικούς πολέμους περιήλθαν στην ελληνική επικράτεια. Αυτές συνεχίζουν να υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά με την Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη της 4ης Σεπτεμβρίου 1928 η Διοίκησή τους παραχωρήθηκε «επιτροπικώς» και υπό δέκα ρητούς όρους στην Εκκλησία της Ελλάδος[1].