Οικονομία της Ελλάδας

Οικονομία της Ελλάδας
Νομισματική μονάδαΕυρώ
Τύπος οικονομίαςΑνεπτυγμένη χώρα[1][2]
Ονομαστικό ΑΕΠΑύξηση 194.494δις€[3] (τιμές σταθερές 2015, 2021 - 2022)
Αύξηση 220.303δις (σε τρέχουσες αγοραίες τιμές)
Κατά κεφαλήν εισόδημα (2021)
Μέσο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα (2023)
Αύξηση 17.058€
Αύξηση 11.546€
ΠληθωρισμόςΘετική μείωση 2,4% (Νοέμβριος 2024)
Ποσοστό πληθυσμού στα όρια της φτώχειαςΑρνητική αύξηση28,3%[4]
Συντελεστής ΤζίνιΑρνητική αύξηση 31,8[5]
HDIΑύξηση 0,893 (2022)
Απασχολούμενοι και ανεργίαΘετική μείωση 4.284.694 (9,8%, Οκτώβριος 2024) [6]
Χρέος Γενικής ΚυβέρνησηςΘετική μείωση 401.377€ (10/2024) [7]
Έσοδα Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ)107.835δις€ (48,9%)
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ)111.343δις€ (50,5%)
Πρωτογενές ισοζύγιοΑύξηση 1,9%
Πιστοληπτική ικανότηταBa1 με σταθερή προοπτική Moody's [8] ΒΒ (+) S&P Global Ratings και Fitch
Απόδοση δεκαετούς ομολόγουΑρνητική αύξηση 3,17% (23/12/2024)
Ταμειακά διαθέσιμαΑύξηση 39.256δις (31/09/2024)
Εμπορικό ισοζύγιοΑύξηση-14,5% (2023)

Η οικονομία της Ελλάδας, κατά την τελευταία διαθέσιμη χρονιά, κατέχει την 52η θέση παγκοσμίως από πλευράς ονομαστικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) με 252.732δις δολλάρια, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΔΝΤ για το 2024. Σε όρους αγοραστικής δύναμης, η ελληνική οικονομία καταλαμβάνει την 54η θέση παγκοσμίως, με ΑΕΠ στα 416.969 δισ. δολάρια. Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα ήταν η 16η μεγαλύτερη οικονομία του μπλοκ το 2022. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας για το 2023 εκτιμάται στα 23.173 δολάρια σε ονομαστική αξία και 39.864 δολάρια στην αγοραστική δύναμη.

Ιστορία

αύξηση ΑΕΠ 1950-1980, διάφορες χώρες. Πηγή: Penn World Tables
αύξηση ΑΕΠ 1980-2000. Πηγή: Penn World Tables

Η ελληνική οικονομία είχε εντυπωσιακούς ρυθμούς ανόδου μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο και τον Εμφύλιο, κατά κύριο λόγο όμως επειδή ξεκινούσε από, πολύ χαμηλή βάση.[9] Η συνεχής σύγκλιση με τις αναπτυγμένες δυτικές χώρες διακόπηκε απότομα το 1973 λόγω της πρώτης μεγάλης πετρελαϊκής κρίσης, κάτι που συνετέλεσε και στην πτώση της χούντας. Ακόμη χειρότερη έγινε η κατάσταση το 1979, με το ξέσπασμα της δεύτερης πετρελαϊκής κρίσης.[9]

αλλαγές εμπορικού ισοζυγίου μετά την υιοθέτηση του ευρώ, πηγή: OECD

Την 1 Ιανουαρίου 2002 η Ελλάδα, και οι άλλες έντεκα τότε χώρες της ευρωζώνης απέκτησαν κοινό νόμισμα, το ευρώ. Η ένταξη της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ έγινε το 2001 μετά την επιτυχή πορεία σύγκλισης των δημοσιονομικών μεγεθών και την ικανοποίηση κατά τη διάρκεια του 2000 των (τεσσάρων εκ των πέντε) κριτηρίων της συνθήκης του Μάαστριχτ (πληθωρισμός, έλλειμμα γενικής κυβέρνησης, δημόσιο χρέος, μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών, μακροπρόθεσμο επιτόκιο δανεισμού). Το ακαθάριστο προϊόν συνέχισε να αυξάνεται με ρυθμούς άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου εν μέρει λόγω των επενδύσεων σε υποδομές σχετιζόμενες με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αλλά και λόγω της ευκολίας πρόσβασης σε πιστώσεις για καταναλωτικές δαπάνες. Ωστόσο η Ελλάδα από το 2001 έως και το 2005 βρέθηκε να παραβιάζει το κριτήριο για έλλειμμα κάτω από 3% του Συμφώνου Σταθερότητας (το οποίο έχει σκοπό να διασφαλίζει ότι τα κράτη μετά την ένταξη στην ευρωζώνη και την ικανοποίηση των κριτηρίων του Μάαστριχτ, συνεχίζουν να τα τηρούν).

Έτος [10] ΑΕΠ

ολικό, δις $)

Κατά κεφαλήν ΑΕΠ

(ολικό, δις $)

ΑΕΠ

(ονομαστικό, δις $)

Κατά κεφαλήν ΑΕΠ

(ονομαστικό, δις $)

Αύξηση ΑΕΠ

(πραγματική)

Πληθωρισμός

(%)

Ανεργία

(%)

Χρέος Γενικής Κυβέρνησης

(ως ποσοστό του ΑΕΠ)

1980 84.2 8,790.0 56.5 5,898.2 Αύξηση0.7% Αρνητική αύξηση24.7% 2.7% 22.7%
1981 Αύξηση90.8 Αύξηση9,358.0 Μείωση52.2 Μείωση5,377.0 Μείωση-1.6% Αρνητική αύξηση24.4% Αρνητική αύξηση4.0% Αρνητική αύξηση26.9%
1982 Αύξηση95.3 Αύξηση9,766.5 Αύξηση54.4 Αύξηση5,576.5 Μείωση-1.1% Αρνητική αύξηση21.4% Αρνητική αύξηση5.8% Αρνητική αύξηση29.6%
1983 Αύξηση98.0 Αύξηση9,974.8 Μείωση49.2 Μείωση5,008.0 Μείωση-1.1% Αρνητική αύξηση19.9% Αρνητική αύξηση7.9% Αρνητική αύξηση33.9%
1984 Αύξηση103.5 Αύξηση10,487.8 Μείωση47.9 Μείωση4,854.2 Αύξηση2.0% Αρνητική αύξηση18.4% Αρνητική αύξηση8.1% Αρνητική αύξηση40.4%
1985 Αύξηση109.5 Αύξηση11,038.4 Μείωση47.5 Μείωση4,791.8 Αύξηση2.5% Αρνητική αύξηση19.5% Θετική μείωση7.8% Αρνητική αύξηση47.0%
1986 Αύξηση112.3 Αύξηση11,284.9 Αύξηση55.9 Αύξηση5,623.2 Αύξηση0.5% Αρνητική αύξηση23.1% Θετική μείωση7.4% Αρνητική αύξηση47.5%
1987 Αύξηση112.5 Μείωση11,262.1 Αύξηση65.1 Αύξηση6,522.4 Μείωση-2.3% Αρνητική αύξηση16.4% Σταθερό7.4% Αρνητική αύξηση52.9%
1988 Αύξηση121.4 Αύξηση12,122.1 Αύξηση75.8 Αύξηση7,568.3 Αύξηση4.3% Αρνητική αύξηση13.5% Αρνητική αύξηση7.7% Αρνητική αύξηση57.6%
1989 Αύξηση131.0 Αύξηση13,021.1 Αύξηση78.6 Αύξηση7,812.8 Αύξηση3.8% Αρνητική αύξηση13.7% Θετική μείωση7.5% Αρνητική αύξηση60.3%
1990 Αύξηση135.9 Αύξηση13,424.6 Αύξηση97.1 Αύξηση9,597.7 Αύξηση0.0% Αρνητική αύξηση20.3% Θετική μείωση7.0% Αρνητική αύξηση73.8%
1991 Αύξηση144.8 Αύξηση14,097.7 Αύξηση104.7 Αύξηση10,196.2 Αύξηση3.1% Αρνητική αύξηση19.5% Αρνητική αύξηση7.7% Αρνητική αύξηση75.3%
1992 Αύξηση149.2 Αύξηση14,387.2 Αύξηση115.5 Αύξηση11,139.4 Αύξηση0.7% Αρνητική αύξηση15.9% Αρνητική αύξηση8.7% Αρνητική αύξηση80.6%
1993 Αύξηση150.2 Αύξηση14,404.0 Μείωση108.1 Μείωση10,363.6 Μείωση-1.6% Αρνητική αύξηση14.4% Αρνητική αύξηση9.7% Αρνητική αύξηση101.1%
1994 Αύξηση156.5 Αύξηση14,921.6 Αύξηση115.7 Αύξηση11,029.1 Αύξηση2.0% Αρνητική αύξηση10.9% Θετική μείωση9.6% Θετική μείωση99.1%
1995 Αύξηση163.2 Αύξηση15,486.3 Αύξηση135.8 Αύξηση12,887.9 Αύξηση2.1% Αρνητική αύξηση8.8% Αρνητική αύξηση10.0% Αρνητική αύξηση99.8%
1996 Αύξηση170.9 Αύξηση16,141.0 Αύξηση144.6 Αύξηση13,660.5 Αύξηση2.9% Αρνητική αύξηση7.9% Αρνητική αύξηση10.3% Αρνητική αύξηση102.2%
1997 Αύξηση181.6 Αύξηση17,089.5 Μείωση142.1 Μείωση13,370.3 Αύξηση4.5% Αρνητική αύξηση5.4% Σταθερό10.3% Θετική μείωση100.3%
1998 Αύξηση190.8 Αύξηση17,847.6 Αύξηση143.4 Αύξηση13,412.6 Αύξηση3.9% Αύξηση4.5% Αρνητική αύξηση11.2% Θετική μείωση98.3%
1999 Αύξηση199.5 Αύξηση18,560.4 Αύξηση148.2 Αύξηση13,784.4 Αύξηση3.1% Αύξηση2.1% Αρνητική αύξηση12.1% Αρνητική αύξηση99.7%
2000 Αύξηση212.0 Αύξηση19,674.1 Μείωση131.1 Μείωση12,164.7 Αύξηση3.9% Αύξηση2.9% Θετική μείωση11.4% Αρνητική αύξηση105.8%
2001 Αύξηση225.7 Αύξηση20,831.6 Αύξηση135.2 Αύξηση12,473.3 Αύξηση4.1% Αύξηση3.6% Θετική μείωση10.8% Αρνητική αύξηση108.0%
2002 Αύξηση238.2 Αύξηση21,880.8 Αύξηση153.2 Αύξηση14,065.8 Αύξηση3.9% Αύξηση3.9% Θετική μείωση10.4% Θετική μείωση105.8%
2003 Αύξηση257.0 Αύξηση23,546.0 Αύξηση200.6 Αύξηση18,378.3 Αύξηση5.8% Αύξηση3.5% Θετική μείωση9.8% Θετική μείωση102.3%
2004 Αύξηση277.3 Αύξηση25,344.7 Αύξηση238.8 Αύξηση21,829.5 Αύξηση5.1% Αύξηση3.0% Αρνητική αύξηση10.6% Αρνητική αύξηση103.7%
2005 Αύξηση287.7 Αύξηση26,225.3 Αύξηση245.9 Αύξηση22,417.6 Αύξηση0.6% Αύξηση3.5% Θετική μείωση10.0% Αρνητική αύξηση108.3%
2006 Αύξηση313.3 Αύξηση28,472.1 Αύξηση271.3 Αύξηση24,648.9 Αύξηση5.7% Αύξηση3.3% Θετική μείωση9.0% Θετική μείωση104.5%
2007 Αύξηση332.3 Αύξηση30,113.4 Αύξηση316.3 Αύξηση28,656.2 Αύξηση3.3% Αύξηση3.0% Θετική μείωση8.4% Θετική μείωση104.0%
2008 Αύξηση337.6 Αύξηση30,519.1 Αύξηση352.9 Αύξηση31,902.0 Μείωση-0.3% Αύξηση4.2% Θετική μείωση7.8% Αρνητική αύξηση110.3%
2009 Μείωση325.1 Μείωση29,304.2 Μείωση328.2 Μείωση29,577.6 Μείωση-4.3% Αύξηση1.3% Αρνητική αύξηση9.6% Αρνητική αύξηση127.8%
2010 Μείωση310.8 Μείωση27,953.6 Μείωση297.4 Μείωση26,743.4 Μείωση-5.5% Αύξηση4.7% Αρνητική αύξηση12.7% Αρνητική αύξηση147.5%
2011 Μείωση285.1 Μείωση25,628.8 Μείωση282.9 Μείωση25,437.0 Μείωση-10.1% Αύξηση3.1% Αρνητική αύξηση17.9% Αρνητική αύξηση183.9%
2012 Μείωση275.2 Μείωση24,819.2 Μείωση242.2 Μείωση21,846.0 Μείωση-7.1% Αύξηση1.0% Αρνητική αύξηση24.4% Θετική μείωση162.0%
2013 Αύξηση284.5 Αύξηση25,857.3 Μείωση238.6 Μείωση21,679.7 Μείωση-2.7% Αύξηση-0.9% Αρνητική αύξηση27.5% Αρνητική αύξηση179.0%
2014 Αύξηση290.2 Αύξηση26,558.2 Μείωση235.7 Μείωση21,568.0 Αύξηση0.7% Αύξηση-1.4% Θετική μείωση26.5% Αρνητική αύξηση181.5%
2015 Μείωση289.2 Αύξηση26,636.8 Μείωση195.4 Μείωση17,997.4 Μείωση-0.4% Αύξηση-1.1% Θετική μείωση24.9% Θετική μείωση179.0%
2016 Αύξηση296.0 Αύξηση27,448.7 Μείωση192.8 Μείωση17,879.7 Μείωση-0.5% Αύξηση0.0% Θετική μείωση23.6% Αρνητική αύξηση183.4%
2017 Αύξηση307.5 Αύξηση28,558.3 Αύξηση200.1 Αύξηση18,578.3 Αύξηση1.3% Αύξηση1.1% Θετική μείωση21.5% Θετική μείωση182.4%
2018 Αύξηση319.8 Αύξηση29,771.1 Αύξηση212.3 Αύξηση19,769.3 Αύξηση1.6% Αύξηση0.8% Θετική μείωση19.3% Αρνητική αύξηση189.9%
2019 Αύξηση331.5 Αύξηση30,914.0 Μείωση205.3 Μείωση19,147.5 Αύξηση1.9% Αύξηση0.5% Θετική μείωση17.3% Θετική μείωση184.9%
2020 Μείωση307.9 Μείωση28,722.3 Μείωση189.3 Μείωση17,657.1 Μείωση-9.0% Αύξηση-1.3% Θετική μείωση16.4% Αρνητική αύξηση211.2%
2021 Αύξηση339.7 Αύξηση31,820.6 Αύξηση211.6 Αύξηση19,827.2 Αύξηση8.3% Αύξηση-0.1% Θετική μείωση15.8% Θετική μείωση206.7%
(Ανεργία στην Ελληνική Δημοκρατία, Νοέμβριο 2023)
(Ανεργία στην Ελληνική Δημοκρατία, Οκτώβριο 2021)
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Χρέος Γενικής ως ποσοστό του ΑΕΠ (%) 99,6 103,2 103,7 101,7 101,7 101,6 100,4 106,3 103,1 109,3 126,8 146,2 172,1 159,6 177,4 178,9 175,9 178,5 182,4 186,4 180,7 206,3 197,1 194,5 187,5
Ονομαστικό ΑΕΠ, σταθερές τιμές (δισεκατομμύρια €) 133.789 141.247 152.194 163.461 178.906 193.715 199.242 217.861 232.695 241.990 237.534 224.124 203.308 188.381 179.884 176.606 176.369 174.494 176.904 179.558 183.347 164.517 181.501 190.659 194.494
Ανάπτυξη (%) 3,0 4,1 4,2 4,0 5,8 4,8 0,8 5,6 3,2 −0,2 −4,2 −4,9 −7,1 −6,0 -4,2 0,6 -0,2 -0,05 1,5 1,8 1,9 -8,2 8,3 5,6 2
Πρωτογενές ισοζύγιο

Γενικής Κυβέρνησης (Πλεόνασμα/έλλειμμα ως προς % του ΑΕΠ)

-4,6 -2,8 -2,5 -3,5 -6,4 -7,3 -5,6 -3,5 -3,6 -5,7 -15,4 -9,4 -3 -3,7 -8,4 -0,4 -3,9 3,7 3,9 4,4 4,0 -10,5 -5,0 0,1 1,9
Εμπορικό ισοζύγιο (εισαγωγές - εξαγωγές) δις € 33.02-11.09 33.15-11.54 33.14-10.43 33.75-11.11 38.08-12.65 41.74-14.20 51.44-16.15 58.94-17.44 65.53 - 21.23 53.14 - 18.02 49.65 - 21.16 47.89 - 24.24 47.97 - 27.48 45.82 - 27.22 46.70 - 27.09 42.21 - 25.75 42.32 - 25.45 47.36 - 28.86 54.07 - 33.46 55.74- 33.80 48.92 - 30.80 65.83 - 40.32 94.55-57.55 82.83 - 50.97
Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών -11.168,0 -15.117,3 -14.935,9 -17.673,1 -25.024,4 -35.342,5 -36.566,2 -29.322,9 -25.732,2 -20.715,3 -7.325,5 -3.687,6 -2.912,6 -1.438,4 -3.050,0 -3.159,3 -5.330,1 -5.479,3 -6.354,7 -8.270.7 -18.113.9 -11.293.5
Έσοδα-δαπάνες γενικής κυβέρνησης % ΑΕΠ και εκ ευρώ 34,0-49,6 37,5-56,5 - 58.537-63.626 38,4-56,4 - 59.816-66.318 39,4-61,3 - 63.041-70.614 40,5-66,1 - 67.290-74.143 39,2-36,0 - 70.583-84.333 42,2-38,9 - 75.219-86.097 47,9-46,2 - 81.844-94.344 51,7-45,9 - 90.915-106.066 40,7-508 - 94.764-117.850 38,9-54,1 - 88.070-124.636 41,3-52,5 - 93.307-118.616 43,8-54,1 - 91.096-112.376 46,9-55,7 - 88.923-105.923 49,1-62,3 - 88.724-112.473 46,6-50,2 - 83.532-90.048 47,9-53,5 - 84.834-94.787 49,4-48,9 - 87.171-86.313 48,1-47,3 - 86.626-85.311 47,8-46,7 - 88.334-86.343 47,7-46,3 - 89.480-86.735 54,3-41,8

90.059-

88.964

48,2-54,190.389-103.978 55.781-56.554

113.336

107.835 (48,9) - 111.343 (50,5)
Πληθωρισμός 3,15% 3,38% 3,63% 3,53% 2,90% 3,55% 3,20% 2,89% 4,16% 1,21% 4,71% 3,34% 1,51% -0,92% -1,31% -1,73% -0,82% 1,12% 0,62% -0,16% 1.15% 5,14% 9,31% 4,2%
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (σε ευρώ) 13.071 14.011 16.371 17.683 18.134 19.769 21.061 21.845 21.386 20.324 18.643 17.311 16.475 16.402 16.381 16.472 16.745 17.101 15.424 17.051
Δημόσιοι υπάλληλοι (Συνολικοί υπηρετούντες της Γενικής Κυβέρνησης και ένστολοι) [11] 503.400 496.871 481.004 479.304 ΅477.000 477.286 486.580 503.170 506.680 1.022.435 1.098.177 768.009 712.076 667.733 618.709 500.059 448.968 455.817 502.099 544.557 578.088 572.644 567.532 566.372 563.786
Αριθμός δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων[12] 1.137.602 1.068.366 1.015.146 1.468.014 1.403.563 1.403.086 1.415.370 1.419.855 984.001 1.012.019 1.447.339
Δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης (HDI) 0.789 0.796 0.806 0.818 0.825 0.835 0.845 0.851 0.849 0.857 0.858 0.856 0.852 0.854 0.856 0.864 0.866 0.868 0.870 0.872 0.881 0.888 0.887
Συντελεστής Τζίνι 32,8 33,6 34,6 35,1 34,0 33,4 33,1 32,9 33,5 34,3 34,4 34,5 34,2 34,3 33,4 32,3 31 31,5 32,4 31,4 31,8
Άμεση ξένη επένδυση συνολικό κεφάλαιο (δις €) 17.286,3 16.286,8 19.604,6 19.711,9 24.788,0 29.119,4 35.378,4 27.140,1 28.129,6 30.140,6 22.485,6 18.951,1 18.743,3 17.750,0 22.119,3 23.352,1 27.852,3 30.439,2 40.193,6 48.944.7 48.459.802,17 30.367.054,76 36.551.173,95
Eξέλιξη δανείων και καθυστερήσεων [13](κόκκινα δάνεια) 7.145.431,16 8.010.717,12 9.025.195,251 10.018.372,6 10.496.229 11.072.546 14.622.982 25.633.558 38.411.987 52.312.707 67.989.728 90.866.845 97.683.820 106.506.367,75 104.826.835,99 94.432.951,66 81.801.047,22 68.525.383,51 47.182.327,88 19.350.748,39 13.856.326,86 10.194.774,89
Ταμειακά διαθέσιμα[14] 1.101.6 7.187.4 3.629.4 5.933.5 4.030.6 2.574.2 796.5 2.791.0 934.2 23.045.6 22.818.8 17.891.9 17.230,1 18.796,7 21.272,8
Μέσο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα: 8.682 8.672 8.800 9.034 9.382 10.041 9.952 10.832
Αποθέματα χρυσού κατά τον Ιούλιο εκάστου (ουγγιές) 1.980.000.000 322.000.000 385.000.000 391.000.000 174.000.000 73.000.000 53.000.000 40.000.000 57.000.000 87.000.000 626.000.000 1.024.000.000 1.827.000.000 1.363.000.000 1.632.000.000 1.597.000.000 2.584.000.000 3.056.000.000 2.852.000.000 3.983.000.000
Δείκτης τιμών διαμερισμάτων (Ν=Γ΄ τριμ 2007) 94,8 100 102,2 97 92 87,6 76,6 68,8 64 60,2 59,3 58,9 60,2 65,2 67,7 73,7 83 93,5
Έτος αναφοράς 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (δισεκατομμύρια €) 151.869 159.214 168.025 183.187 212.418 224.876 239.300 263.131 299.537 329.351 356.235 305.085 320.498 319.629 311.729 315.010 317.485 334.573 331.063 341.023 353.321 357.431 356.695

Η Ελληνική Οικονομία σήμερα

Η Ελλάδα είναι μια ανεπτυγμένη χώρα, με ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης και πολύ υψηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης, και κατατάσσεται στην 22η στον κόσμο το 2010,[15] και 22η στον δείκτη του The Economist του 2005 για την ποιότητα ζωής παγκοσμίως.[16] Με βάση τα στοιχεία της Eurostat το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν ισο με το 94% του μέσου όρου της ΕΕ το 2008.[17] Οι κύριοι μεγάλοι κλάδοι της Ελληνικής οικονομίας είναι ο τουρισμός, η ναυτιλία, η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων και η επεξεργασία καπνού, η υφαντουργία, τα χημικά, τα προϊόντα μετάλλου, η μεταλλευτική και οι μονάδες διύλισης πετρελαίου.

Η Ελλάδα είναι μια ανεπτυγμένη χώρα με οικονομία βασιζόμενη στις υπηρεσίες (80%) και στη βιομηχανία (16%) και στη γεωργία το 2017. Σημαντική βιομηχανία της χώρας είναι ο τουρισμός και η ναυτιλία. Με 18 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες το 2013, η Ελλάδα ήταν η 7η πιο επισκεπτόμενη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η 16η στον κόσμο. Το Ελληνικό Εμπορικό Ναυτικό είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο, ενώ τα πλοία που ανήκουν στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν το 15% της παγκοσμίως το 2013. Η αυξημένη ζήτηση για διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ασίας οδήγησε σε πρωτοφανείς επενδύσεις στον ναυτιλιακό κλάδο.[18] Η αυξημένη ζήτηση για διεθνείς ναυτιλιακές μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ασίας έχει οδηγήσει σε μια χωρίς προηγούμενο επένδυση στην βιομηχανία της ναυτιλίας.[19]

Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη οικονομία στα Βαλκάνια και αποτελεί σημαντικό επενδυτή. [20][21]Η Ελλάδα υπήρξε ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στην Αλβανία το 2013, ο τρίτος στη Βουλγαρία[22] , στους τρεις πρώτους στη Ρουμανία και τη Σερβία και ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη Βόρεια Μακεδονία. [23][24]. Ο ΟΤΕ έχει γίνει ισχυρός επενδυτής σε ορισμένες βαλκανικές χώρες.

Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως προηγμένη οικονομία με υψηλά εισοδήματα και ήταν ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου (ΟΣΕΠ). Η χώρα εντάχθηκε στην ΕΟΚ το 1981 και το 1999 στην ΟΝΕ υιοθετώντας το 2001 το ευρώ ως νόμισμά της με συναλλαγματική ισοτιμία 340,75 δραχμές ανά ευρώ. Η Ελλάδα είναι μέλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Το 2009, η Ελλάδα είχε την δεύτερη χαμηλότερη κατάταξη στην ΕΕ σύμφωνα με τον Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας (μετά την Πολωνία), ενώ κατατάσσεται 81η παγκοσμίως.[25] Η χώρα υποφέρει από υψηλά επίπεδα πολιτικής και οικονομικής διαφθοράς και χαμηλή ανταγωνιστικότητα συγκριτικά με τους Ευρωπαίους εταίρους της.[26][27]

Λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας γύρισε σε αρνητικό πρόσημο το 2009, για πρώτη φορά από το 1993.[28] Μια ένδειξη της τάσης υπερχρέωσης τα περασμένα χρόνια είναι το γεγονός ότι η αναλογία ιδιωτικών δανείων προς καταθέσεις ξεπέρασε τις 100 μονάδες (αναλογία δηλαδή μεγαλύτερη του 1 προς 1) κατά την διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους 2007.[29]

Μέχρι το τέλος του 2009, ως αποτέλεσμα του συνδυασμού της διεθνούς οικονομικής κρίσης και εσωτερικών παραγόντων (ανεξέλεγκτης σπατάλης λίγο πριν τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009), η Ελληνική οικονομία αντιμετώπισε την πιο σοβαρή της κρίση από το 1993, με το υψηλότερο δημόσιο έλλειμμα (αν και κοντά σε αυτό της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου) καθώς και το δεύτερο υψηλότερο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΕΕ. Το δημόσιο έλλειμμα του 2009 έφτασε στο 15,4% του ΑΕΠ. Αυτό, και τα αυξανόμενα επίπεδα χρέους (στο 127,1% του ΑΕΠ το 2009) οδήγησαν σε υψηλό κόστος δανεισμού, που προκάλεσε μια σοβαρή οικονομική κρίση.[30] Η Ελλάδα προσπαθεί να καλύψει το υπερβολικό δημόσιο έλλειμμα της στα ίχνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.[31]

Το εργατικό δυναμικό της Ελλάδος φτάνει συνολικά τα 4,9 εκαττομύρια, και είναι το δεύτερο πιο σκληρά εργαζόμενο αναμέσα στις χώρες του ΟΟΣΑ, μετά την Νότιο Κορέα.[32] Το Κέντρο Ανάπτυξης του Γκρόνιγκεν δημοσίευσε μια έρευνα που αποκάλυπτε ότι μεταξύ του 1995 και του 2005, η Ελλάδα ήταν η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό ωρών εργασίας ανά εργαζόμενο ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά έθνη. Οι Έλληνες εργάστηκαν κατά μέσον όρο 1.900 ώρες ανά έτος, ακολουθούμενοι από τους Ισπανούς (με μέσο όρο 1.800 ώρες ανά έτος).[33]

Οικονομική κρίση 2009-2019

Μέχρι το τέλος του 2009, η ελληνική οικονομία αντιμετώπιζε συνδυασμό υψηλού δημοσιονομικού ελλείματος και δημόσιου χρέους. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2009 αναθεωρήθηκε κρίσιμα προς το δυσμενέστερο και σε συνδυασμό με το ραγδαίως αυξανόμενο χρέους, οδήγησε την Ελλάδα σε αδυναμία δανεισμού με χαμηλά επιτόκια από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Τον Μάιο του 2010 υπεγράφη Μνημόνιο με το ΔΝΤ την ΕΕ και την ΕΚΤ ώστε να καλυφθούν οι δανειακές ανάγκες της χώρας.

Κάποιες Ευρωπαϊκές δεξαμενές σκέψης (think-tanks) στο Οικονομικό Συμβούλιο Καναδά-Ευρώπης ισχυρίστηκαν ότι η δυσχερής θέση μερικών χωρών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην οποία περιήλθαν σήμερα ήταν αποτέλεσμα μιας 10ετιας Κεϋνσιανών πολιτικών δανεισμού που επιδίωξαν τοπικοί διαμορφωτές της πολιτικής από κοινού με αυτάρεσκους κεντρικούς τραπεζίτες της ΕΕ.[34]

Μερικοί υψηλόβαθμοι Γερμανοί πολιτικοί αξιωματούχοι έφτασαν έως το σημείο να πουν ότι τα επείγοντα μέτρα θα έπρεπε να επιφέρουν σκληρές ποινές στις χώρες που λαμβάνουν την Κοινοτική βοήθεια, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Εντούτοις, τέτοια σχέδια έχουν περιγραφεί ως απαράδεκτες παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας των κρατών μελών της ευρωζώνης [35] και απορρίφθηκαν από χώρες στυλοβάτες της ΕΕ όπως η Γαλλία.

Επίσης, ασκήθηκε σκληρή κριτική ενάντια στους κερδοσκόπους για χειραγώγηση των αγορών: η Άγγελλα Μέρκελ έχει δηλώσει ότι "οργανισμοί που στηρίχθηκαν με δημόσια κεφάλαια εκμεταλλεύονται την δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα και αλλού" [3].

ΑΕΠ ανά περιφέρεια της Ελλάδας, 2021 [36]

ΑΑ Περιοχή Συν. ΑΕΠ
(δις εκ. €)
Ποσοστό % Αύξηση % Κατά κεφαλήν
1 Αττική €75.711 47.7 8,5 €23.335
2 Κεντρική Μακεδονία €21.712 13.9 8,9 €13.453
3 Θεσσαλία €8.253 5.0 9,4 €13.390
4 Κρήτη €7.737 4.9 12,3 €13.994
5 Δυτική Ελλάδα €6.979 4.6 8,7 €16.834
6 Στερεά Ελλάδα €8.087 4.5 11,3 €12.429
7 Πελοπόννησος €7.122 4.2 8,3 €14.407
8 Ανατολική Μακεδονία και Θράκη €6.201 4.0 10,5 €12.006
9 Νότιο Αιγαίο €5.025 3.3 16 €16.639
10 Ήπειρος €3.443 2.2 9,1 €11.981
11 Δυτική Μακεδονία €3.218 2.4 7,8 €14.141
12 Επτάνησα €2.551 1.8 14,8 €14.520
13 Βόρειο Αιγαίο €2.121 1.4 7,5 €10.658
14 Άγιον Όρος Δ/Ε Δ/Ε Δ/Ε Δ/Ε
Σύνολο επικρατείας €158.160 100.0 9,3 €17.056
ΕΕ €14.640.036.214 Δ/Ε 6 €32.440

Παγκόσμια οικονομική ύφεση 2020

Ρυθμός ανάπτυξης Α.Ε.Π. (%). Περίοδος οικονομικής ύφεσης 2020[37]

Η πανδημία COVID-19 είχε σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία της Ελλάδας, ωθώντας την ξανά σε ύφεση το 2020.[38] Η πανδημία ανέκοψε την οικονομική ανάκαμψη της χώρας που ξεκίνησε το 2018 και το 2019 μετά από χρόνια δυσκολιών που προκλήθηκαν από την ύφεση του 2008. Η Ελλάδα, η οποία βρισκόταν σε πορεία ανάκαμψης μετά από μια δεκαετή κρίση χρέους, βρέθηκε και πάλι αντιμέτωπη με οικονομικές προκλήσεις λόγω των μέτρων περιορισμού της πανδημίας.

Το δημόσιο έλλειμμα αυξήθηκε κατά 8% το 2020, αντανακλώντας τις προσπάθειες της κυβέρνησης να στηρίξει την οικονομία εν μέσω των σοβαρών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 34,1%, φθάνοντας το 205,6% του ΑΕΠ, αντανακλώντας την υψηλή δανειακή επιβάρυνση της χώρας. Παρά ταύτα, η Ελλάδα κατάφερε να λάβει δάνεια με χαμηλό κόστος δανεισμού, με διπλάσια δάνεια σε σχέση με το 2010, λόγω της βελτιωμένης οικονομικής της σταθερότητας και της στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πανδημία δημιούργησε μια άνευ προηγουμένου επιβάρυνση στο εθνικό σύστημα υγείας, με τις απαιτούμενες δαπάνες να ξεπερνούν το 11% του ΑΕΠ, ενώ ο κρατικός προϋπολογισμός για το εθνικό σύστημα υγείας ήταν μόλις 4,2%. Η κυβέρνηση χρειάστηκε να περικόψει δαπάνες από άλλες υπηρεσίες για να στηρίξει το σύστημα υγείας, το οποίο αντιμετώπισε σοβαρές προκλήσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Τα λουκέτα προκάλεσαν σημαντική διακοπή της εμπορικής κίνησης για επτά μήνες, οδηγώντας στο κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων τουριστικών εγκαταστάσεων αξίας δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Ο τουρισμός, ο οποίος αποτελεί έναν από τους βασικούς μοχλούς της ελληνικής οικονομίας, επηρεάστηκε σοβαρά από την πανδημία. Η τουριστική κίνηση μειώθηκε κατά 73%, οδηγώντας σε σημαντικές απώλειες εσόδων και θέσεων εργασίας στον τομέα. Για να στηρίξει τις εναπομείνασες επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, η κυβέρνηση παρείχε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των επικουρικών και κύριων συντάξεων. Ωστόσο, οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 55 δισεκατομμύρια ευρώ, λόγω της έλλειψης εμπιστοσύνης στις τράπεζες της χώρας, και η ανεργία αυξήθηκε από 17,2% σε 20%.

Ως απάντηση στις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, η κυβέρνηση εφάρμοσε μια σειρά μέτρων, συμπεριλαμβανομένου ενός πακέτου στήριξης ύψους 41 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Το πακέτο περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, επιδοτήσεις μισθών, φορολογικές ελαφρύνσεις και στήριξη της ρευστότητας. Η κυβέρνηση εφάρμοσε επίσης μια σειρά δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων αναστολών χρεών, εγγυήσεων δανείων και χρηματικής χαλάρωσης.

Παρά τον σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, η οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας αναμένεται να συνεχιστεί το 2021, χάρη στα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης και την εξάπλωση του εμβολίου. Ωστόσο, η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη, με αβεβαιότητες σχετικά με την εξέλιξη της πανδημίας και τις επιπτώσεις της στην παγκόσμια οικονομία.

Θέσεις εργασίας (εργατικό δυναμικό) 2009-2021[39]


Το 2021 το 85,3% (42,2% γυναίκες και 57,8% άνδρες) του πληθυσμού απασχολείτο από κάποια δραστηριότητα ενώ το 14,7% (57,1% και 42,9% άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα) ευρίσκετο στην ανεργία. Το 74,2 των γυναικών και το 63,8% των ανδρών βρίσκονταν σε μισθωτή εργασία, το 16,3% και 24,3% αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό, το 5,3% και 9,8% αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό και το 4,2% και 2,2% σε οικογενειακή επιχείρηση. Συνολικά, 3.928.εκ απασχολούμενοι, το 696.9χιλ απασχολούμενοι στο εμπόριο, 560.000 στο δημόσιο, 446.000 στον πρωτογενή τομέα, 390.000 στη μεταποίηση, 324.500 στον τουρισμό, 283.000 στην υγεία, 141.800 σε κατασκευές. Οι άνεργοι ανήρχοντο στους 678.000 με 48.704 κενές θέσεις. Ο μέσος εργαζόμενος εργάστηκε 37,5 ώρες την εβδομάδα.

Εργατικό Δυναμικό 2021 [40]
Περιφέρεια Απασχολούμενοι Άνεργοι Κενές θέσεις
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 39,6% 18,5% 1,4%
Κεντρικής Μακεδονίας 40,5% 16,1% 9,6%
Δυτικής Μακεδονίας 38,7% 19,7% 1,1%
Ηπείρου 36% 15,1% 0,9%
Ιονίων Νήσων 42,5% 13,2% 7,4%
Θεσσαλίας 41,9% 16,6% 2,1%
Δυτικής Ελλάδας 40,8% 17,4% 2,8%
Αττικής 46,9% 11,9% 61,1%
Στερεάς Ελλάδας 40,9% 17,2% 1,9%
Πελοποννήσου 45,7% 12,7% 1,5%
Βορείου Αιγαίου 43,5% 13,8% 7,6%
Νοτίου Αιγαίου 43,1% 18,8% 0,8%
Κρήτης 44,5% 16,3% 1,9%
Άγιο Όρος (αυτοδιοίκητο)
Σύνολο επικράτειας 85,3% 14,7%


Τομείς

ΑΕΠ ανά τομέα 1990[41]
Τομέας Ποσοστό
Υπηρεσίες 56%
Βιομηχανία 30,5%
Γεωργία 13,5%
ΑΕΠ ανά τομέα 2022[42]
Τομέας Ποσοστό
Υπηρεσίες 77,3%
Βιομηχανία 18,2%
Γεωργία 4,5%

Πρωτογενής τομέας

Δευτερογενής τομέας

Βιομηχανική παραγωγή (2022)[43]
Κατάταξη Παραγωγή Κατάταξη Παραγωγή
Βιομηχανία Αξία Βιομηχανία Αξία
1 Πετρελαιοειδή €23.348.810.000 6 Φαρμακοβιομηχανία €2.215.100.000
2 Τρόφιμα €12.740.120.000 7 Χαρτοβιοιμηχανία €1.819.840.000
3 Μεταλλουργία €9.471.610.000 8 Ποτοποιία €1.623.640.000
4 Χημικά €3.234.150.000 9 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός €1.607.320.000
5 Πλαστικά €2.266.510.000 10 Καπνοβιομηχανία €855.440.000
Συνολική αξία €65.599.448.000

Μεταξύ 2005 και 2011, η Ελλάδα είχε το υψηλότερο ποσοστό αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005 από όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αύξηση 6%. Στατιστικά στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι ο βιομηχανικός τομέας επλήγη από την ελληνική κρίση καθ 'όλη τη διάρκεια του 2009 και του 2010, ενώ η εγχώρια παραγωγή μειώθηκε κατά 5,8% και η βιομηχανική παραγωγή γενικά κατά 13,4%. Επί του παρόντος, η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στην παραγωγή μαρμάρου (άνω των 920.000 τόνων), μετά την Ιταλία και την Ισπανία.

Μεταξύ 1999 και 2008, ο όγκος του λιανικού εμπορίου στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά μέσο όρο 4,4% ετησίως (συνολική αύξηση 44%), ενώ μειώθηκε κατά 11,3% το 2009. Ο μόνος τομέας που δεν είδε αρνητική ανάπτυξη το 2009 ήταν η διοίκηση και οι υπηρεσίες, με οριακή αύξηση 2,0%.

Το 2009, η παρα γωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα ήταν 98% εκείνη του μέσου όρου της ΕΕ, αλλά η παραγωγικότητα της ανά ώρα εργασίας ήταν 74% από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο μεγαλύτερος βιομηχανικός εργοδότης στη χώρα (το 2007) ήταν η μεταποιητική βιομηχανία (407.000 άτομα), ακολουθούμενη από την κατασκευαστική βιομηχανία (305.000) και η εξόρυξη (14.000).

Η Ελλάδα διαθέτει σημαντική βιομηχανία ναυπηγικής και συντήρησης πλοίων. Τα έξι ναυπηγεία γύρω από το λιμάνι του Πειραιά είναι από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει γίνει ηγέτης στην κατασκευή και συντήρηση πολυτελών σκαφών αναψυχής.

Τριτογενής τομέας

Ναυτιλία

Στατιστικά ναυτιλίας
Έτος 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006–2008 2009 2010 2011 2023
Εξαγωγές:
Διεθνής κατάταξη -b
Αξία (δις $) 7,558.995 7,560.559 7,527.175 10,114.736 15,402.209 16,127.623 -b 17,033.714 18,559.292 17,704.132 59.259.293.000
Αξία (δις ευρώ) 8,172.559 8,432.670 7,957.654 8,934.660 12,382.636 12,949.869 -b 12,213.786 13,976.558 12,710.859 49.247.151.000
Αξία (%ΑΕΠ) 5.93 5.76 5.08 5.18 6.68 6.71 n/a 5.29 6.29 6.10
Εισαγωγές:
Διεθνής κατάταξη 14η 13η 14η -b 14η 16η -b 12η 13η
Αξία (δις $) 3,314.718 3,873.791 3,757.000 -b 5,570.145 5,787.234 -b 6,653.395 7,846.950 7,076.605 29.814.889.000
Αξία (δις €) 3,583.774 4,320.633 3,971.863 -b 4,478.129 4,646.929 -b 4,770.724 5,909.350 5,080.720 27.568.886.000
Αξία (ΑΕΠ %) 2.60 2.95 2.54 n/a 2.42 2.41 n/a 2.06 2.66 2.44
Ισοζύγιο:
Διεθνής κατάταξη 1ste -b
Αξία (δις $) 4,244.277 3,686.768 3,770.175 10,114.736e 9,832.064 10,340.389 -b 10,340.389 10,380.319 10,712.342 21.678.284.000
Αξία (δις €) 4,588.785 4,112.037 3,985.791 8,934.660e 7,904.508 8,302.940 -b 7,443.063 8,067.208 7,630.140 29.444.404.000
Αξία (ΑΕΠ %) 3.33 2.81 2.54 5.18e 4.27 4.30 n/a 3.22 3.63 3.66 7,01
ΑΕΠ [44] 137,930.1 146,427.6 156,614.3 172,431.8 185,265.7 193,049.7b n/a 231,081.2p 222,151.5p 208,531.7p 194.494
>

Η ναυτιλία είναι παραδοσιακά ένας βασικός τομέας της ελληνικής οικονομίας από την αρχαιότητα. Το 1813, το ελληνικό εμπορικό ναυτικό αποτελείτο από 615 πλοία. Η συνολική χωρητικότητά του ήταν 153.580 τόνοι και ήταν επανδρωμένη με 37.526 μέλη του πληρώματος και 5.878 κανόνια. Το 1914 οι αριθμοί ανήλθαν σε 449.430 τόνους και 1.322 πλοία (από τα οποία 287 ήταν ατμοκίνητα).

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 το μέγεθος του ελληνικού στόλου σχεδόν διπλασιάστηκε, κυρίως μέσω της επένδυσης των ναυτικών μεγιστάνων Ωνάση, Βαρδινογιάννη, Λιβάνου και Νιάρχου. Η βάση της νεοελληνικής ναυτιλιακής βιομηχανίας δημιουργήθηκε μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι Έλληνες ναυτιλιακοί επιχειρηματίες μπόρεσαν να συγκεντρώσουν τα πλεονάζοντα πλοία που τους πωλούσε η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών μέσω του Νόμου περί Πωλήσεων Πλοίων της δεκαετίας του 1940.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση στον κόσμο σε αριθμό πλοίων (3.695), πίσω από την Κίνα (5.313), την Ιαπωνία (3.991) και τη Γερμανία (3.833). Μια έκθεση των εφοπλιστών για την περίοδο 2011-2012 αποκαλύπτει ότι η ελληνική σημαία είναι η έβδομη που χρησιμοποιείται περισσότερο διεθνώς για τη ναυτιλία, ενώ κατέχει την δεύτερη θέση στην ΕΕ.

Όσον αφορά τις κατηγορίες πλοίων, οι ελληνικές εταιρείες κατέχουν το 22,6% των δεξαμενόπλοιων παγκοσμίως και το 16,1% των φορτηγών πλοίων στον κόσμο. Ένα επιπλέον ισοδύναμο 27,45% του παγκόσμιου δεξαμενόπλοιου είναι επί παραγγελία, με άλλα 12,7% των πλοίων μεταφοράς φορτίου χύδην επίσης κατόπιν παραγγελίας. Τα έσοδα από τη ναυτιλία ανήλθαν σε 14,1 δισ. ευρώ το 2011, ενώ μεταξύ του 2000 και του 2010 η ελληνική ναυτιλία συνεισέφερε συνολικά 140 δισ. ευρώ (το ήμισυ του δημόσιου χρέους της χώρας το 2009 και 3,5 φορές τα έσοδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση την περίοδο 2000-2013). Η έκθεση του ECSA για το 2011 έδειξε ότι υπάρχουν περίπου 750 ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες.

Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών δείχνουν ότι ο ελληνικός ιδιόκτητος στόλος αποτελείται από 3.428 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 245 εκατομμυρίων τόνων νεκρού βάρους, που αντιστοιχούν στο 15,6% της φέρουσας ικανότητας ολόκληρου του παγκόσμιου στόλου, συμπεριλαμβανομένων των 23,6 τοις εκατό του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων και 17,2% ξηρού φορτίου.

Με τη μέτρηση της ναυτιλίας ως οιονεί εξαγωγών και από άποψη νομισματικής αξίας, η Ελλάδα κατέλαβε την 4η θέση παγκοσμίως το 2011 έχοντας εξάγει ναυτιλιακές υπηρεσίες αξίας 17.704.132 εκατομμυρίων δολαρίων. Μόνον η Δανία, η Γερμανία και η Νότια Κορέα κατέγραψαν υψηλότερα κατά τη διάρκεια αυτού του έτους. Παρομοίως, η κατανομή των ναυτιλιακών υπηρεσιών που παρασχέθηκαν στην Ελλάδα από άλλες χώρες ως οιονεί εισαγωγές και η διαφορά μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών ως εμπορικού ισοζυγίου.

Κοινωνική κατάσταση

Το 71,6% των ελληνικών νοικοκυριών δεν οφείλει κανένα δάνειο με το 20,1% να οφείλει 1 και το υπόλοιπο 8,3% να οφείλει από 2 και άνω με κύριο τύπο δανείου να αποτελεί το στεγαστικό (55,1%) και το καταναλωτικό (45,8%), με το μέσο νοικοκυριό να δαπανά 295,8 ευρώ μηνιαίως σε τρόφιμα. [45] Το 25% του πληθυσμού κατέχει το 45,2% του εθνικού εισοδήματος και το 44,4% του εθνικού εισοδήματος, το 50%.[46] Μέσο διαθέσιμο εισόδημα, με έτος αναφοράς εισοδήματος το 2019, είναι 10.041 ευρώ με μία τετραμελή οικογένεια να αγγίζει το κατώφλι της φτώχειας από τα 11.064 και κάτω, 5.269 ατομικώς με τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού να μειώνεται στο 17,7% και να αυξάνεται στο 18,9% το 2023.[47]

Έτος αναφοράς 2005 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Ποσοστό πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας 19,6% 20% 19,7% 20,1% 21,3% 23,1% 23,1% 22,1% 21,4% 21,2% 20,2% 18,5% 17,9% 17,7% 19,6% 18,8% 18,9%
Μέσο διαθέσιμο εισόδημα - 12.051 13.505 13.896 12.637 10.676 9.303 8.879 8.682 8.672 8.800 9.034 9.382 10.041 9.952 10.832 11.546

Εμπόριο και επενδύσεις

Επενδύσεις

Από την πτώση του κομμουνισμού, η Ελλάδα έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στις γειτονικές χώρες. Μεταξύ του 1997 και του 2009, το 12,11% των ξένων κεφαλαίων άμεσης επένδυσης στη Βόρεια Μακεδονία ήταν ελληνικά, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση. Μόνο το 2009 οι Έλληνες επένδυσαν 380 εκατομμύρια ευρώ στη χώρα[48], με εταιρείες όπως τα Ελληνικά Πετρέλαια να έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές στρατηγικές επενδύσεις.

Η Ελλάδα επένδυσε 1,38 δισ. Ευρώ στη Βουλγαρία μεταξύ του 2005 και του 2007[49] ​​και πολλές σημαντικές εταιρείες (συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρικής Ταχυδρομικής Τράπεζας της Βουλγαρικής Τράπεζας Coca-Cola Βουλγαρίας) ανήκουν σε ελληνικούς χρηματοπιστωτικούς ομίλους. Στη Σερβία δραστηριοποιούνται 250 ελληνικές επιχειρήσεις με συνολικό κεφάλαιο άνω των 2 δισ.[50] Οι ρουμανικές στατιστικές από το 2005 δείχνουν ότι οι ελληνικές επενδύσεις στη χώρα ξεπέρασαν τα € 3 δισ. Η Ελλάδα ήταν ο μεγαλύτερος επενδυτής στην Αλβανία μετά την πτώση του κομμουνισμού, με το 25% των ξένων επενδύσεων το 2016 να προέρχεται από την Ελλάδα, επιπλέον οι επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ των δύο είναι εξαιρετικά ισχυρές και συνεχώς αυξάνονται.

Εμπόριο

Εισαγωγές και εξαγωγές το 2008; Αξία σε εκατομμύρια[51]
Κατάταξη Εισαγωγές Κατάταξη Εξαγωγές
Προέλευση Αξία Προορισμός Αξία
1  Γερμανία €7.238,2 1  Δανία €2.001,9
2 Ιταλία €6.918,5 2 Ιταλία €1.821,3
3 Ρωσία €4.454,0 3 Γαλλία €1.237,0
4 Κίνα Κίνα €3.347,1 4 Ολλανδία €1.103,0
5 Γαλλία €3.098,0 5 Ρωσία €885,4
Ευρωπαϊκή Ένωση €33.330,5 Ευρωπαϊκή Ένωση €11.102,0
Σύνολο €60.669,9 Σύνολο €17.334,1
Εισαγωγές και εξαγωγές το 2023; Αξία σε δισεκατομμύρια[52]
Κατάταξη Εισαγωγές Κατάταξη Εξαγωγές
Προέλευση Αξία Προορισμός Αξία
1  Γερμανία €8.69 1  Γερμανία €3.41
2 Ιταλία €6.81 2 Ιταλία €5.89
3 Ρωσία €2.45 3  Κύπρος €3.30
4 Ολλανδία €5.01 4  Τουρκία €1.82
5 Γαλλία €3.68 5 Βουλγαρία Βουλγαρία €3.54
Σύνολο €54.07 Σύνολο €33.46

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. «World Economic and Financial Surveys World Economic Outlook Database—WEO Groups and Aggregates Information October 2020». Washington, D.C.: International Monetary Fund. 13 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2021. 
  2. «World Economic Outlook Database - Changes to the Database». Washington, D.C.: International Monetary Fund. 13 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2020. 
  3. «Ισχυρή ανάπτυξη το 2022 στην Ελλάδα – Άλμα του ΑΕΠ κατά 5,9% (πίνακες)». newmoney. 5 Μαρτίου 2021. 
  4. https://www.cnn.gr/oikonomia/anaptyxi/story/322386/elstat-se-kindyno-ftoxeias-to-28-3-toy-plithysmoy.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  5. https://www.statistics.gr/documents/20181/04f2b329-a79a-b576-cf31-4020ddc3c017.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
  6. «ΕΡΕΥΝΑ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ: Νοέμβριος 2024».  Unknown parameter |urlhttps://www.statistics.gr/el/statistics?p_p_id= ignored (βοήθεια); H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια); Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια)
  7. «ΔΕΛΤΙΟ ΜΗΝΙΑΙΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2024 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ» (PDF).  line feed character in |title= at position 7 (βοήθεια)
  8. «Moody's upgrades Greece's rating to Ba3, outlook remains stable». London: Moody's Investors Service. 6 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2021. 
  9. 9,0 9,1 Πάνος Καζάκος, Ανάμεσα σε κράτος και αγορά Οικονομία και οικονομική πολιτική στη μεταπολεμική Ελλάδα, 1944-2000, 2009
  10. «World Economic Outlook Database: October 2021». IMF (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  11. Υπάρχει μεγάλη απόκλιση στα έτη 2007-2008 καθώς χρησιμοποιούνται διαφορετικές πηγές. Για τα έτη 1999-2007 ως πηγή χρησιμοποιείται ο Κρατικός προϋπολογισμός, το 2008-2009 το Κέντρο Μελετών Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών και από το 2010 εώς το 2018 τα αποτελέσματα των απογραφών του δημοσίου
  12. «01. Αριθμός Νομικών Μονάδων, Κύκλος Εργασιών, Απασχόληση (Α21) (2011 - 2018)». Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2021. 
  13. «Eξέλιξη δανείων και καθυστερήσεων». bankofgreece.gr. Τράπεζα της Ελλάδος. 
  14. «Δελτίο Νο_100». ΟΔΔΗΧ. Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2021. 
  15. «Country Fact Sheets - Greece». Human Development Report 2009. Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2010. 
  16. «The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index (2005)» (PDF). The Economist (www.economist.com). http://www.economist.com/media/pdf/QUALITY_OF_LIFE.pdf. Ανακτήθηκε στις 2007-04-08. 
  17. «GDP per inhabitant in purchasing power standards» (PDF). Eurostat. 15 Δεκεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 15 Φεβρουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010. 
  18. «Review of Maritime Transport 2013» (PDF). Geneva: United Nations Conference on Trade and Development. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2013. 
  19. [1] Αρχειοθετήθηκε 8 November 2014 στο Wayback Machine.
  20. «Albania Eyes New Markets as Greek Crisis Hits Home». Balkan Insight. 11 July 2012. http://www.balkaninsight.com/en/article/albania-businesses-seek-new-markets-as-greek-crisis-hits-home. Ανακτήθηκε στις 16 November 2014. «Greece is the Balkan region's largest economy and has been an important investor in Southeast Europe over the past decade.» 
  21. Κερίδης, Δημήτρης (3 March 2006), Greece and the Balkans: From Stabilization to Growth, Montreal, QC, CA: Hellenic Studies Unit at Concordia University 
  22. «Greece was the biggest foreign investor in Albania during 2013». invest-in-albania.org. 
  23. Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Bell2002.
  24. Mustafa Aydin· Κώστας Ιφαντής (28 Φεβρουαρίου 2004). Turkish-Greek Relations: The Security Dilemma in the Aegean. Taylor & Francis. σελίδες 266–267. ISBN 978-0-203-50191-7. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2013. second largest investor of foreign capital in Albania, and the third largest foreign investor in Bulgaria. Greece is the most important trading partner of the Former Yugoslav Republic of Macedonia. 
  25. «Country rankings for trade, business, fiscal, monetary, financial, labor and investment freedoms». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010. 
  26. [2] [νεκρός σύνδεσμος]
  27. http://www.weforum.org/pdf/GCR09/GCR20092010fullreport.pdf
  28. European Commission, Economic Forecast – Spring 2009, 65
  29. «Ζούμε με δανεικά» (στα Greek). 16 Οκτωβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  30. Charter, David. Storm over bailout of Greece, EU's most ailing economy. Time Online: Brussels, 2010
  31. 'Greece's economic crisis could signal trouble for its neighbors'
  32. Posted by Parmy Olson (21 Μαΐου 2008). «The World's Hardest-Working Countries». Forbes. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2010. 
  33. e-go.gr , Pegasus Interactive (2008-10-06). «v4.ethnos.gr - Οι αργίες των Ελλήνων - ειδησεις, κοινωνια, ειδικες δημοσιευσεις». Ethnos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-12-20. https://web.archive.org/web/20081220095845/http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=12128&subid=2&tag=8784&pubid=1114536. Ανακτήθηκε στις 2009-01-06. 
  34. (Γαλλικά) see M. Nicolas Firzli, 'Bank Regulation and Financial Orthodoxy: the Lessons from the Glass-Steagall Act', http://www.canadianeuropean.com/yahoo_site_admin/assets/docs/Bank_Regulation_and_Financial_Orthodoxy__RAF__Jan_2010.784613.pdf, ανακτήθηκε στις 2010-01-04 
  35. see M. Nicolas Firzli, 'Greece and the EU Debt Crisis', http://www.canadianeuropean.com/yahoo_site_admin/assets/docs/Greece__the_EU_Debt_Crisis_VN__Al-Nahar_Feb-March_2010.7383827.pdf, ανακτήθηκε στις 2010-03-15 
  36. «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ: Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία για το έτος 2021 και αναθεωρημένα στοιχεία για τα έτη 2019-2020».  line feed character in |title= at position 77 (βοήθεια)
  37. «Κεντρική Σελίδα ΕΛΣΤΑΤ - ELSTAT». www.statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2021. 
  38. «COVID-19». Βικιπαίδεια. 2021-09-20. https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=COVID-19&oldid=9059289. 
  39. «Στατιστικές - ELSTAT». www.statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2021. 
  40. ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ, 2022 ΕΛΣΤΑΤ
  41. Γεωργακοπούλου, Θεοδώρα (1994). Ελληνική Οικονομία. 
  42. CIA World Factbook
  43. «ΕΡΕΥΝΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (PRODCOM) ΕΤΟΥΣ 2022».  line feed character in |title= at position 53 (βοήθεια)
  44. «GDP and main components – Current prices». Luxembourg: Eurostat. 13 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2015. 
  45. «Υπερχρέωση, Κατανάλωση και Πλούτος των Νοικοκυριών 2020». Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2021. 
  46. «Οικονομική Ανισότητα 2020». Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2021. 
  47. «Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών: Έτος 2020 (Περίοδος αναφοράς εισοδήματος: Έτος 2019)» (PDF). Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2021. 
  48. «Macedonia-Turkey: The Ties That Bind». Balkan Insight. 10 Φεβρουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2012. 
  49. «Greek investments in Bulgaria soar since 2005». Sofia Echo. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-29. https://web.archive.org/web/20160429213931/http://sofiaecho.com/2008/03/28/659731_greek-investments-in-bulgaria-soar-since-2005. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2019. 
  50. «Greek investment in Serbia tops 2 billion euros». Καθημερινή. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2019. 
  51. «Imports / exports». Ελληνική Στατιστική Αρχή. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2024. 
  52. Ελληνική Στατιστική Αρχή Η Ελληνική οικονομία 9 Αυγούστου/9 August 2024

Εξωτερικοί σύνδεσμοι