Στην αρχαιότητα στη θέση της σημερινής Κορώνης βρισκόταν η αρχαία πόλη Ασίνη. Η Ασίνη αναφέρεται από το Στέφανο Βυζάντιο, τον Στράβωνα[9] και αναγράφεται στο Συνέκδημο του Ιεροκλέους. Αργότερα, μνημονεύεται στον κατάλογο των πόλεων που περιλαμβάνονται στο λεγόμενο «Τακτικό της Εικονομαχίας», ως έδρα επισκοπής (ο Ασίνας), υπαγόμενης στη Μητρόπολη Κορίνθου.
Η Κορώνη (αρχαία πόλη) βρισκόταν βορειότερα, στη θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό Πεταλίδι. Ο Στράβων προσδιορίζει τη θέση της μεταξύ της Ασίνης και της πόλης Θουρίας.[10] Ο Παυσανίας αναφέρει δύο εκδοχές για την ονομασία της. Σύμφωνα με την πρώτη, η Κορώνη πήρε το όνομά της από την Κορώνεια της Βοιωτίας, καθώς ιδρύθηκε από αποίκους από την πόλη αυτή, με αρχηγό τον Επιμηλίδη. Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, πήρε το όνομά της από μία χάλκινη κορώνη (νόμισμα), που βρέθηκε κατά την ανέγερση των τειχών της.[11]
Βυζαντινή περίοδος
Κατά τον 7ο ή 8ο πιθανότατα αιώνα, οι κάτοικοι της πρωτοβυζαντινής Κορώνης (σημερινό Πεταλίδι Μεσσηνίας), ίσως εξαιτίας των σλαβικών και αραβικών επιδρομών, μετοίκησαν στην οχυρή ακρόπολη της Ασίνης, η οποία μετονομάστηκε σε Κορώνη.
Στην πόλη γεννήθηκε στα τέλη του 9ου αιώνα, ο Άγιος Θεόδωρος Κυθήρων και στα τέλη του 10ου αιώνα, την επισκέφθηκε ο Όσιος Νίκων. Τον 11ο αιώνα, σε επιστολή του Μιχαήλ Ψελλού, μνημονεύεται επίσκοπος Κορώνης, ενώ σε συνοδικό γράμμα του 1084, του Πατριάρχη Νικολάου Β´, η Κορώνη ἀναφέρεται ως «Σαρσοκορώνη». Το 1104, ο Λανδόλφος κατέφυγε με τα δεκαοκτώ πλοία του στο λιμάνι της Κορώνης, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει, όπως είχε εντολή από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α´ Κομνηνό, τους Γενουάτες.
Τον 11ο και 12ο αιώνα, η Κορώνη συγκαταλέγεται στις πόλεις της Αυτοκρατορίας, στις οποίες οι Βενετοί, με σειρά χρυσόβουλων των Κομνηνών, διαθέτουν προνόμια για την ελεύθερη εμπορική διακίνησή τους. Το 12ο αιώνα, την πόλη επισκέφθηκε ο Άραβαςγεωγράφος Εδρισι και το 1199 Γενουάτης πειρατής, προσέβαλε την Κορώνη. Τέλος, το 1204, η πόλη περιήλθε στους Φράγκους, μετά από συμφωνία με τους κατοίκους της.
Από εκκλησιαστική άποψη, στις αρχές του 9ου αιώνα, με την ίδρυση της Μητρόπολης Πατρών, η Επισκοπή Κορώνης υπάγεται σε αυτήν και αναφέρεται διαδοχικά στα Τακτικά καθ' όλη τη διάρκεια της μέσης Βυζαντινής Περιόδου.
Βενετοκρατία - Τουρκοκρατία
Η Κορώνη καταλήφθηκε το 1205 από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας. Το 1209 περιήλθε στην κυριαρχία των Βενετών, όπως και η γειτονική της Μεθώνη. Την περίοδο της Βενετοκρατίας χτίστηκε το κάστρο της πόλης.[12] Το 1500 η πόλη πολιορκήθηκε από τον Σουλτάνο Βαγιαζήτ Β΄, ο οποίος την κατέλαβε τη χρονιά αυτή. Από το 1532 κατέλαβε την πόλη, ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντόρια. Δύο χρόνια αργότερα ο ναύαρχος του σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, ανακατέλαβε την πόλη. Η τουρκική πίεση οδήγησε, μεταξύ 1532 - 1534, μέρος κατοίκων, Αρβανίτες (Έλληνες-αλβανοί) και Έλληνες να αναζητήσουν καταφύγιο στο San Demetrio Corone στην Καλαβρία και στη Σικελία, όπου ίδρυσαν την πόλη Πιάνα degli Albanesi, το οποίο ήταν γνωστό ως Piana dei Greci (Πεδιάδα των Ελλήνων) έως το 1945.[13][14] Μετά τη σύσταση του Βασιλείου της Ιταλίας, το όνομα "Corone", στη μνήμη της διασποράς, προστέθηκε στον Δήμο San Demetrio Corone (1863).[15]
Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, στις 13 Φεβρουαρίου 1824, έγινε προσπάθεια κατάληψης του Κάστρου της Κορώνης, με αναρρίχηση από τα τείχη, η ηρωική καταδρομική επιχείρηση «Ρεσάλτο στο Κάστρο της Κορώνης», από κατοίκους της Επαρχίας Κορώνης, η οποία λόγω προδοσίας Βουλγάρων μισθοφόρων και του Θεόδωρου Γρίβα, με καταγωγή από την Πρέβεζα, απέτυχε.[17] Από τους αγωνιστές που μπήκαν στο Κάστρο και παρά τη σθεναρή αντίσταση, αμυνόμενοι επί 3 ημέρες και αφού τους τελείωσαν τα πολεμοφόδια και αρνούμενοι να παραδοθούν, οι Τούρκοι τους εγκλώβισαν σε ένα κτίριο και τους έκαψαν ζωντανούς. Από αυτούς, 15 ήταν Κορωναίοι, 1 από τη Μεθώνη και ένας από άλλο μέρος. Το γεγονός αυτό έχει καταγραφεί από τη δημοτική παράδοση, σε διάφορες παραλλαγές, άλλοτε σαν μοιρολόι για τους 17 που θυσιάστηκαν ηρωικά και άλλοτε σαν καύχημα των αγωνιστών που πήραν μέρος στο κατόρθωμα αυτό.[18]
Μετά την απελευθέρωση, η Κορώνη γνώρισε νέα περίοδο ανάπτυξης, με κύρια προϊόντα το ελαιόλαδο και τις σταφίδες. Επίσης αναπτύχθηκε η κεραμοποιία, με τα κεραμικά σκεύη της Κορώνης να είναι γνωστά σε όλη την Ελλάδα. Η κεραμοποιία παρήκμασε κατά τον Μεσοπόλεμο, όταν άρχισε η εσωτερική μετανάστευση προς τις πόλεις.[20] Την περίοδο αυτή εγκαταλείπονται τα σπίτια που βρίσκονται μέσα στο κάστρο και πολλά από αυτά καταστράφηκαν ολοσχερώς, όντα κυρίως ξύλινα, και ο πληθυσμός εγκαθίσταται έξω από αυτό, γύρω από το λιμάνι και κατά μήκος των τριών παράλληλων δρόμων του οικισμού.[20]
Το Κάστρο της Κορώνης χτίστηκε στη χερσόνησο της Κορώνης κατά τους βυζαντινούς χρόνους στη θέση, όπου δέσποζε κάποτε η πόλη της Αρχαίας Ασίνης. Το κάστρο επεκτάθηκε προς τα ανατολικά και βορειοδυτικά κατά την ενετική περίοδο με ισχυρές οχυρώσεις. Μέσα στο κάστρο σώζονται ερείπια τρίκλιτης βασιλικής, με το ναό της Αγίας Σοφίας, ο ναός του Αγίου Χαραλάμπου, που κτίστηκε κατά τους ενετικούς χρόνους, και στο δυτικό περίβολο ιδρύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα η Μονή του Τιμίου Προδρόμου.[21]
Παναγία Ελεήστρια
Η Εκκλησία της Παναγίας της Ελεήστριας βρίσκεται ακριβώς κάτω από το Κάστρο, μέσα σε ένα δάσος από φοινικόδεντρα με πανοραμική θέα στην παραλία της πόλης. Στο σημείο αυτό, βρέθηκε το 1897 η εικόνα της Παναγίας της Ελεήστριας, μετά από όραμα μιας ηλικιωμένης γυναίκας από την Κορώνη, της Μαρίας Σταθάκη. Ο ιερός βράχος που βρέθηκε, βρίσκεται κάτω από τον ναό και είναι εμφανής στον επισκέπτη.[22]
Παραδοσιακός οικισμός
Η Κορώνη είναι κτισμένη στις πλαγιές λόφου, με τους κύριους παράλληλους δρόμους να ενώνονται κάθετα με σοκάκια.[23] Το οικονομικό κέντρο της Κορώνης αποτελείται από την πλατεία, με την παραλία και την εκκλησία. Τα αρχοντικά και άλλα αστικά κτίρια της πόλης είναι κτισμένα κατά μήκος της παραλίας, ενώ ψηλότερα τα σπίτια είναι πιο λαϊκά και μικρότερου μεγέθους.[23] Πολλά από τα κτίρια κατά μήκος της παραλίας έχουν υποστεί μετατροπές λόγω του τουρισμού.[24] Η δόμηση είναι πυκνή, με τα κτίρια να ακουμπούν το ένα στο άλλο ή να έχουν πολύ μικρές αυλές. Συνήθως έχουν την στενή πρόσοψη προς τον δρόμο.[23]
Τα αρχοντικά-αστικά σπίτια της Κορώνης είναι διώροφα με ορθογώνια κάτοψη. Στο ισόγειο βρίσκονται αποθηκευτικοί χώροι και χώροι βοηθητικών χρήσεων.[25] Στον όροφο το σημαντικό δωμάτιο είναι η σάλα, η οποία καταλαμβάνει την κύρια πρόσοψη του σπιτιού και έχει πρόσβαση σε μπαλκόνι, συμμετρικά τοποθετημένο. Τα υπόλοιπα δωμάτια του χώρου συνήθως βρίσκονται εκατέρωθεν του διαδρόμου που οδηγεί στη σάλα.[26] Η πρόσβαση στον άνω όροφο γινόταν συνήθως με εσωτερική ξύλινη σκάλα και σπανιότερα με εξωτερική πέτρινη σκάλα. Το μαγειρείο βρισκόταν είτε στο ισόγειο είτε σε εξωτερικό χώρο ενώ εσωτερικά δεν υπήρχε τζάκι.[26] Τα θυρώματα είναι μεγάλα, ορθογώνια, με αναλογία ύψους πλάτους 2:1, και σε κανονικά διαστήματα μεταξύ τους. Έχουν είτε τοξωτά είτε ευθύγραμμα ανώφλια. Αν έχουν ημικυκλικό υπέρθυρο, τότε αυτό είναι διακοσμημένο με σιδεριά. Τα παράθυρα είναι ορθογώνια, με ξύλινο ή πέτρινο πλαίσιο. Τα κουφώματα είναι ξύλινα περσιδωτά ή καρφωτά.[27]
Τα αρχοντικά είναι κτισμένα με επιχρισμένη αργολιθοδομή και τα εσωτερικά χωρίσματα είναι με τσατμάδες, δηλαδή με ξύλινο σκελετό και γέμισμα με καλάμια και κονίαμα τα οποία έχουν επιχριστεί.[28] Η στέγη είναι δικλινής ή τετρακλινής, με ξύλινο σκελετό και καλυμμένη με κεραμίδια.[27] Συνήθως στη βάση της στέγης εξωτερικά υπάρχουν 4-5 σειρές κεραμιδιών, ενώ τα ακροκέραμα τοποθετούνται με κλίση 45° στις γωνίες.[29] Ο σκελετός της στέγης δεν είναι ορατός εσωτερικά, καθώς τα σπίτια διαθέτουν ταβάνι, το οποίο σε κάποιες περιπτώσεις είναι έντονα διακοσμημένο.[29] Τα μπαλκόνια είναι συνήθως ξύλινα, με πλάτος μέχρι ένα μέτρο, και στηρίζονται σε μεταλλικά καμπύλα φουρούσια. Τα κάγκελα αυτά μπορεί να είναι διακοσμημένα με γεωμετρικά σχέδια ή φυτικά μοτίβα. Σε κάποια σπίτια, πάνω από τις γωνίες του μπαλκονιού, υψώνονται σίδερα που ενώνονται στην κορυφή τους με ένα λεπτό σίδερο.[27]
Τα λαϊκά σπίτια είναι μικρότερου μεγέθους και μπορεί να είναι χρωματισμένα.[29] Είναι ορθογώνια, συνήθως μονόχωρα, και κατά κανόνα μονοόροφα.[30] Τα λαϊκά σπίτια είναι συνήθως πιο αραιά και διαθέτουν αυλή στην κύρια όψη ή στο πλάι μέσω της οποίας γίνεται η είσοδος στο σπίτι. Αν είναι διώροφα, τότε η πρόσβαση στον απάνω όροφο γίνεται μέσω εξωτερικής πέτρινης σκάλας η οποία οδηγεί σε εξώστη ο οποίος δρα ταυτόχρονα και ως μπαλκόνι.[30]
Παραλίες
Η παραλία του Ζάγκα βρίσκεται κάτω από το κάστρο της Κορώνης. Είναι αμμουδερή και είναι διαθέσιμα και ομπρελοκαθίσματα.[31] Δίπλα βρίσκεται η επίσης οργανωμένη παραλία Μεμί και παραπέρα βρίσκεται η παραλία Κρυονέρι, όπου αναβλύζει πόσιμο νερό, και η παραλία Αγίου Νικολάου. Νοτιότερα της Κορώνης βρίσκονται οι παραλίες Τσαπί και Μαράθι. Βόρεια του οικισμού, κοντά στους οικισμούς Βουνάρια και Κόμποι, βρίσκεται η οργανωμένη παραλία Περούλια, ενώ λίγο πριν την Κορώνη βρίσκεται η παραλία Λαχανού. Άλλες παραλίες της περιοχής είναι η Αγία Τριάδα και το Αρτάκι.[32]
Πολιτισμός
Εμβληματική Κοινότητα Κορώνης για τη μεσογειακή διατροφή
Στις 16 Νοεμβρίου 2022, έγινε εγγραφή της Μεσογειακής Διατροφής[33] στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO και ανακήρυξη της Κορώνης σε Εμβληματική Κοινότητα.[34][35] Η επιλογή δεν έγινε τυχαία, γιατί η Κορώνη έχει σε μεγάλο βαθμό παραδοσιακές δομές καλλιέργειας τοπικών προϊόντων, πολλά έθιμα και παραδόσεις συνδεδεμένες με τιη διατροφή, τα τοπικά προϊόντα διατροφής, το στοιχείο της διαπολιτισμικής και διαγενεακής ανταλλαγής και όλες τις εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής.[36]
Καρναβάλι Κορώνης
Κάθε χρόνο, τη δεύτερη Κυριακή της Αποκριάς, την Κυριακή της Τυροφάγου, διεξάγεται η μεγάλη καρναβαλική παρέλαση, καθώς και διάφορα δρώμενα τις προηγούμενες μέρες. Στις 17 Μαρτίου 2024, πραγματοποιήθηκε το 24ο Καρναβάλι Κορώνης.[37]
Καταργούνται οι οικισμοί Ελαιών της Κορώνης, Μονή Αρβιτσανής, Μύλοι των Μπέϊδων, Ελαιοτριβείον, Γερακάρες, Ελαιοτριβείον Κατράνικα και Αγανούσα (Βενέτικον).
↑Ξένη Δ. Μπαλωτή, Ξένη Δ. (2023). Νικολά-Ζοζέφ Μαιζών. Ο απελευθερωτής της Πελοποννήσου. Η αλληλογραφία του με τον Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια. Επίμετρο: Στέφανος Καβαλλιεράκης. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας. σελ. 69.
Αναγνωστάκης Ηλίας (2002). «Παράκτιοι οικισμοί της πρωτοβυζαντινής Μεσσηνίας. Η σιωπή των πηγών και η αποσπασματική μαρτυρία της αρχαιολογίας». Στο: Π. Γ. Θέμελη - Βούλα Κόντη, επιμ. Πρωτοβυζαντινή Μεσσήνη και Ολυμπία. Αστικός και αγροτικός χώρος στη Δυτική Πελοπόννησο. Πρακτικά του Διεθνούς Συμποσίου, Αθήνα 29-30 Μαΐου 1998. Αθήνα. σελίδες 148–151.
Αναγνωστάκης Ηλίας (2005). «Μετονομασίες-μετοικεσίες. Η περίπτωση της Κορώνης». Ομηρική Αίπεια-Αρχαία Κορώνη-Πεταλίδι: παρελθόν-παρόν και μέλλον, Επιστημονικό Συνέδριο Δήμου Πεταλιδίου, Πεταλίδι 5-7 Αυγούστου 2005. Πεταλίδι.
Α.Κ.Γουναρόπουλου, «Περί της εφόδου κατά του Φρουρίου Κορώνης τω 1823», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. Α, σελ.675-679.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Koroni στο Wikimedia Commons
Antsiranana (Malagasy: Antsiran̈anacode: mg is deprecated pengucapan Malagasi: [antsʲˈraŋanə̥]), dinamakan Diego-Suarez sampai dengan tahun 1975, adalah kota di ujung utara Madagaskar. Antsiranana adalah ibu kota dari Wilayah Diana. Transportasi Kapal kontainer di pelabuhan Antsiranana Antsiranana memiliki pelabuhan alami. Namun, pemanfaatan pelabuhan ini belum optimal akibat lokasinya yang terpencil dan kondisi jalan yang buruk ke selatan. Lihat pula Teluk Antsiranana Pranala luar...
Teritori Antarktika BritaniaBritish Antarctic Territory (Bahasa Inggris) Bendera Coat of arms Semboyan: Research and discovery(Bahasa Inggris: Teliti dan temukan)Lagu kebangsaan: God Save the KingLokasi Britania Raya dibandingkan dengan wilayah Antarktika yang diklaimnya.StatusWilayah Seberang Laut BritaniaPangkalan utamaAdministrasiRotheraLondonBahasa resmiInggrisPemerintahanWilayah Seberang Laut Britania• Raja Britania Charles III• Komisioner Paul Candler• Dep...
Defunct American mattress retailer This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (July 2017) (Learn how and when to remove this template message) Sleepy's, LLCCompany typePublic companyTraded asNasdaq: MFRMIndustryRetailFoundedFebruary 4, 1931; 93 years ago (1931-02-04) (as Bedding Discount Centers)FoundersLouis AckerHarry AckerDefunct...
Ivan Kolev Informasi pribadiNama lengkap Ivan Venkov KolevTanggal lahir 14 Juli 1957 (umur 66)Tempat lahir Sofia, BulgariaKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol) Lokomotiv Sofia Sliven FC Akademik VIF FC CSKA Sofia Kepelatihan1982–1987 Levski1987–1992 Iskar1993–1994 Slavia1995–-1996 Punav Ruse1996-1997 Kremnikevci1997-1998 Bulgaria U-19 (asisten)1998 Bulgaria U-191999 Persija2000-2002 Bulgaria U-202002-2004 Indonesia2004-2005 Myanmar2006 Mitra Kukar2007 Persipura2007 Indonesia2008�...
العلاقات المالية النيجيرية مالي نيجيريا مالي نيجيريا تعديل مصدري - تعديل العلاقات المالية النيجيرية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين مالي ونيجيريا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة مالي ني...
Mary Edwards Walker (lahir pada tanggal 26 November 1832 di Oswego, New York, Amerika Serikat-meninggal pada tanggal 21 Februari 1919) adalah seorang feminis Amerika, tawanan perang dan sorang ahli bedah hingga biasa disebut Dr. Mary Walker. Ia juga merupakan satu-satunya wanita yang menerima Medal of Honor.[1] Ia memperoleh gelar doktor di Syracuse Medical College di New York, pada tahun 1855. Lalu ia menikah dengan Albert Miller dan memulai karir doktornya dengan membuka praktik di ...
2014 single by Bring Me the HorizonDrownSingle by Bring Me the Horizonfrom the album That's the Spirit Released21 October 2014 (2014-10-21)Genre Emo pop punk alternative rock[1] Length3:41Label Epitaph Sony RCA Columbia Songwriter(s) Oliver Sykes Jordan Fish Lee Malia Matt Kean Matt Nicholls Producer(s) Jordan Fish Oliver Sykes Bring Me the Horizon singles chronology Can You Feel My Heart (2013) Drown (2014) Happy Song (2015) Audio samplefilehelpMusic videoDrown on You...
US federal research institute National Institute of Allergy and Infectious DiseasesInstitute overviewFormedDecember 29, 1955; 68 years ago (1955-12-29)Preceding InstituteNational Microbiological InstituteJurisdictionUnited States GovernmentHeadquartersNorth Bethesda, Maryland, US (Rockville, Maryland, mailing address)Institute executiveJeanne Marrazzo, DirectorParent departmentHealth and Human ServicesParent InstituteNational Institutes of HealthWebsiteniaid.nih.gov The Nati...
Parliamentary constituency in the United Kingdom, 1885 onwards South DorsetBorough constituencyfor the House of CommonsBoundary of South Dorset in DorsetLocation of Dorset within EnglandCountyDorsetElectorate73,499 (December 2010)[1]Major settlementsWeymouth and SwanageCurrent constituencyCreated1885Member of ParliamentRichard Drax (Conservative)SeatsOneCreated fromDorset South Dorset is a constituency[n 1] represented in the House of Commons of the UK Parliament since 2010 by...
لمعانٍ أخرى، طالع يان كروفورد (توضيح). هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2019) يان كروفورد (بالإنجليزية: Ian Crawford) معلومات شخصية الميلاد 13 سبتمبر 1954 (70 سنة) برستل الجنسية المملكة الم...
French film director A major contributor to this article appears to have a close connection with its subject. It may require cleanup to comply with Wikipedia's content policies, particularly neutral point of view. Please discuss further on the talk page. (November 2017) (Learn how and when to remove this message) Vincent MoonBornMathieu Saura (1979-08-25) 25 August 1979 (age 44)Paris, FranceOccupation(s)Filmmaker, experimental ethnographer, video director Vincent Moon (real name Mathieu ...
Трукангл. Truk Islands, англ. Chuuk Islands Характеристики Крупнейший островМоэн Общая площадь99,87 км² Наивысшая точка443 м Население40 465 чел. (2000) Плотность населения405,18 чел./км² Расположение 7°23′08″ с. ш. 151°44′21″ в. д.HGЯO АрхипелагКаролинские острова А�...
Belief that government authority derives from fundamental law Further information: Constitutional lawPart of a series onLiberalism Schools Classical Conservative Cultural Feminist Equity Green Internationalist Muscular National Neo Ordo Radical Religious Christian Catholic Islamic Jewish Secular Social Techno Third Way Principles Consent of the governed Due process Democracy Economic liberalism Economic globalization Equality Gender Legal Federalism Freedom Economic Market Trade Press Religio...
Eric Foner Eric Foner (New York, 7 febbraio 1943) è uno storico statunitense. Ha scritto numerose opere circa le vicende politiche degli Stati Uniti, sulla storia del concetto di libertà, sugli inizi del Partito Repubblicano, oltre a lavori incentrati sulle biografie di noti afroamericani e sull'Era della Ricostruzione, ed è un membro della Columbia University dal 1982. È inoltre autore di svariati libri di testo universitari utilizzati negli Stati Uniti. Indice 1 Infanzia ed educazione 2...