Ο Βαλεριανός, αναφέρεται και ως Ουαλεριανός, (λατ.Caesar Publius Licinius Valerianus Augustus[1], 193 ή 200 – 260 ή 264) ήταν Ρωμαίος Αυτοκράτορας. Με καταγωγή από αριστοκρατική οικογένεια, ανέβηκε ταχύτατα τα σκαλιά της ιεραρχίας. Συγκλητικός το 238, αυτοκράτορας το 253, ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας της Ρώμης που αιχμαλωτίστηκε και δολοφονήθηκε, από τον Πέρση βασιλιά Σαπώρ.
Η ανάρρηση στον θρόνο
Ανήκε σε παλιά αριστοκρατική οικογένεια, και ως εκ τούτου γρήγορα έγινε συγκλητικός και princeps senatus το 238[2]. Παντρεύτηκε τη Μαρινιάνα και απέκτησε δύο γιούς: τον μετέπειτα αυτοκράτορα Γαλλιηνό και τον Βαλεριανό τον μικρότερο. Την εποχή που ο αυτοκράτορας Δέκιος επανέφερε το αξίωμα του τιμητή εκλέχτηκε με απόλυτη πλειοψηφία από την σύγκλητο. Το 253 εστάλη από τον αυτοκράτορα Τρεβονιανό ως επικεφαλής στρατευμάτων στη Γαλατία για να αντιμετωπίσει τον διεκδικητή του θρόνου Αιμιλιανό. Ο στρατός που βρισκόταν εκεί, σχεδόν αμέσως τον ανακήρυξε de facto αυτοκράτορα. Η υπόλοιπη αυτοκρατορία δεν άργησε να τον αναγνωρίσει και αυτή αμέσως μετά τον θάνατο του Τριβωνιανού, και ενώ είχε μεσολαβήσει μια μικρή βασίλεια του Αιμιλιανού για τρεις μήνες.
Η βασιλεία
Ο Βαλεριανός αμέσως μετά την αναρρίχησή του στον θρόνο, έστρεψε το ενδιαφέρον στο δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας, το οποίο σπαρασσόταν από εξεγέρσεις. Απέστειλε τον γιο του Γαλλιηνό με σκοπό την επίτευξη ειρήνης στις ευαίσθητες και πάντα ανήσυχες δυτικές περιοχές.
Ο ίδιος αναχώρησε προς ανατολάς όπου οι Σκύθες, οι Γότθοι και κυρίως οι Πέρσες λεηλατούσαν αδιάλειπτα[2]. Ο Πέρσης βασιλιάς Σαπώρ είχε εισβάλλει στη Συρία καταλαμβάνοντας την Αντιόχεια. Ο Βαλεριανός κινήθηκε εναντίον του, ταυτόχρονα όμως ήλθε σε συνεννοήσεις με τον Σαπώρ ώστε να διαπραγματευτεί τη λήξη του πολέμου. Προδόθηκε, συνελήφθη από τους Πέρσες και φυλακίστηκε (260)[3]. Η αιχμαλωσία του πιθανότατα κράτησε 10 χρόνια, διάστημα στο οποίο βασανίστηκε και εξευτελίστηκε. Ο Σαπώρ ισχυριζόταν ότι κόσμησε την οροφή των ανακτόρων του με το δέρμα του.
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμος 13, σελίδα 267
Παραπομπές και σημειώσεις
↑Valerian's full title at his death was IMPERATOR CAESAR PVBLIVS LICINIVS VALERIANVS PIVS FELIX INVICTVS AVGVSTVS GERMANICVS MAXIMVS PONTIFEX MAXIMVS TRIBUNICIAE POTESTATIS VII IMPERATOR I CONSUL IV PATER PATRIAE, "Emperor Caesar Publius Licinus Valerianus, Patriotic, Favored, Unconquered Augustus, Conqueror of the Germans, Chief Priest, seven times Tribune, once Emperor, four times Consul, Father of the Fatherland".
