Giáo hoàng Xíttô IV

Giáo hoàng Xíttô IV
Tựu nhiệm9 tháng 8 năm 1471
Bãi nhiệm12 tháng 8 1484
Tiền nhiệmPhaolô II
Kế nhiệmInnôcentê VIII
Thông tin cá nhân
Tên khai sinhFrancesco della Rovere
Sinh(1414-07-21)21 tháng 7 năm 1414
Celle Ligure, Cộng hòa Genoa
Mất12 tháng 8 năm 1484(1484-08-12) (70 tuổi)
Rôma, Lãnh thổ Giáo hoàng
Huy hiệu
Các giáo hoàng khác lấy tông hiệu Sixtus

Sixtô IV (Latinh: Sixtus IV) là vị giáo hoàng thứ 212 của Giáo hội Công giáo.

Theo niên giám tòa thánh năm 1806 thì ông đắc cử Giáo hoàng năm 1471 và ở ngôi Giáo hoàng trong 13 năm 4 ngày[1]. Niên giám tòa thánh năm 2003 xác định ông đắc cử Giáo hoàng ngày 9 tháng 8 năm 1471, ngày khai mạc chức vụ mục tử đoàn chiên chúa là ngày 25 tháng 8 cùng năm và ngày kết thúc triều đại của ông là ngày 12 tháng 8 năm 1484.

Trước khi thành giáo hoàng

Giáo hoàng Sixtus IV sinh tại Celle Ligure, gần Savona ngày 21 tháng 7 năm 1414 với tên thật là Francesco della Rovere. Ông là con của một người buôn dạ khá giả, lúc 9 tuổi, ông được dâng cho tu viện San Francesco của Savone. Ông tuyên khấn ở đó.

Sau đó Rovere học thần học tại Chieri, Bologne và Pavia. Sau khi đậu bằng cử nhân, ông được bổ nhiệm làm giáo sư thần học, luận lý học và triết học ở đại học Pađua. Sau đó ông trở thành nhà thuyết giảng và lần lượt leo lên các phẩm trật của dòng Phanxicô cho đến khi trở thành bề trên tổng quyền vào năm 1464.

Năm 1467, ông được nâng lên phẩm tước hồng y.

Giáo hoàng

Năm 1471, khi Giáo hoàng Phaolô II qua đời, mật tuyển viện được triệu tập và sau bốn ngày hội đồng hồng y đã bầu ông lên làm Giáo hoàng ngày 9 tháng 8 năm 1471. Ông là một chính trị gia xuất sắc, một nhà thần học và là một vị bảo trợ nổi tiếng của các loại hình nghệ thuật và khoa học đời. Nhưng ông bị coi là một người hung bạo và "đầu óc rỗng".

Chống lại quân Thổ Nhĩ Kỳ

Những cố gắng đầu tiên của Giáo hoàng Sixtus IV dành cho việc chiến tranh chống lại quân Thổ. Ông cũng hô hào binh thành giá đánh Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Tây phương làm ngơ.

Năm 1481, vua Mehmed II qua đời, một cuộc tranh giành ngôi báu làm suy giảm lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Phương được tạm yên. Ông cũng không thành công trong việc kết hợp lại các Giáo hội Chính thống và Công giáo Nga bằng cuộc hôn nhân của Zoé Paléologne và Ivan III.

Giáo hoàng nhân bản

Ông ấn định lễ kính Thánh Giuse vào ngày 19 tháng 3, và cho xây nhà nguyện Sixtine, sau này danh hoạ Michelangelo trang trí thêm. Đây là một nhà nguyện lớn xây dựng khoảng năm 1475. Nằm trong điện Vatican, nhà nguyện này phải phục vụ trong thời gian nhà thờ thánh Phêrô cũ bị tàn phá và nhà thờ mới được kiến trúc. Ông cũng làm giàu cho thư viện Vatican và mở cửa cho công chúng vào, chỉnh trang thành phố Roma, xây cất nguyện đường mang tên ông.

Ông đã thành lập các viện bảo tàng Capitole. Tặng cho dân chúng Rôma những pho tượng đã được lưu giữ tại cung điện Latran, trong đó có pho tượng chó sói cái Rôma danh tiếng. Vị Giáo hoàng đã cho mở, giới hạn và cho lát nhiều con đường như đường Recta, đường Sistina, đường Papale và đường Florea, cho phục hưng cầu máng Aqua Verfina.

Sixtus IV cho xây dựng và trùng tu nhiều tòa nhà tôn giáo như Vương cung thánh đường thánh Gioan Latran, các nhà thờ Santa Maria della Pace, Santa Maria del Populo và Sant’Agostino. Những người đồng thời với ông đặt tên công trình của ông là restauratio Urbis: sự phục hưng thành phố. Ông cũng tỏ ra là một mạnh thường quân nhân văn chủ nghĩa, một phần đối với các mục đích chính trị. Ông cho tổ chức lại Viện hàn lâm Rôma, tuyển dụng các ca viên cho nhà nguyện Giáo hoàng, tăng thêm quỹ cho Thư viện Vatican.

Gia đình trị

Ông nhiễm nặng tinh thần gia đình trị đến độ ông can dự vào âm mưu của Pazzi chống lại Medicis ở Florence, do sự điều khiển của cháu ông là Hồng y Riario. Dưới sự bảo vệ của cháu mình, ông hành động chống lại dân Florence. Vụ việc kết thúc bằng một hiệp ước hoà bình được đánh dấu qua việc Giáo hoàng cho xây dựng Đền Thờ Santa Maria della Pace ở Rôma.

Ông cũng là vị Giáo hoàng đã phê chuẩn Tôn giáo Pháp đình thiết lập tại Tây Ban Nha; ký sắc lệnh tuyên bố rằng tiền bạc sẽ giải cứu linh hồn khỏi nơi luyện tội; dùng chức vị Giáo hoàng để làm giàu cho mình và bà con mình; phong cho 8 người cháu làm Hồng y trong lúc một số người ấy còn là thiếu nhi, trong đó có Giuliano Rovere (tức Giáo hoàng Giuliô II sau này) và Pietro Riario là những người sống xa hoa, thế tục; còn về giàu có, xa hoa, thì chẳng bao lâu ông và bà con ông hơn cả các quý tộc La mã thời xưa. Tệ lạm đó gây ra nhiều bất mãn, ghen tỵ, oán thù đi đến chỗ đổ máu. Khi ông qua đời, một tình trạng hỗn loạn thật sự đã diễn ra ở Roma.

Năm thánh 1470

Theo quy định của Đức Thánh Cha Phaolô II (1461-1471) trong một Tông sắc ban hành vào năm 1470, từ này về sau, Năm Thánh sẽ được tổ chức cứ mỗi 25 năm và quy định này vẫn còn duy trì cho đến ngày nay đối với các Năm Thánh lệ thường. Năm Thánh thứ 6 vào năm 1475 như thế được tổ chức dưới triều đại của Sixtus IV (1471-1484) và kéo dài cho tới lễ Phục Sinh năm 1476. Để mọi giáo hữu khắp nơi có thể quy tụ về Rôma dự Năm Thánh 1475, Sixtus IV đã đình chỉ ban hành ơn toàn xá ở những nơi khác trên thế giới trong suốt thời kỳ này.

Sử dụng kỹ thuật in vừa được Johann Guttenberg phát minh, Giáo hoàng đã cho in Sắc chỉ Năm Thánh, tập chỉ dẫn khách hành hương và kinh nguyện ở những nhà thờ. Cũng kể từ năm 1475, Năm Thánh được tổ chức cứ mỗi 25 năm. Ngoài ra, từ năm này trở đi, từ ngữ Năm Thánh (Holy Year) cũng được chính thức sử dụng cho đến ngày nay; trước đây những năm như thế gọi là Năm Hồng Ân hay Toàn Xá (Jubilee).

Liên quan đến tình dục

Giáo hoàng Sixtus IV đã bị cáo buộc là trao tặng những món quà và những khoản tiền cho những người hầu ưa thích nhất để đáp lại những quan hệ tình dục. Giovanni Sclafenato đã trở thành hồng y do Sixtus IV để tặng cho "lòng chân thật, sự trung thành...và những món quà của tâm hồn lẫn thể xác",[2], theo văn mộ chí Giáo hoàng trên bia mộ của ông.[3] Điều khẳng định đã được xác nhận bởi Stefano Infessura, trong cuốn Diarium Urbis Romae của ông.

Ông qua đời ngày 12 tháng 8 năm 1484 tại Rôma và được an táng trong nhà nguyện Vô nhiễm của Vương cung thánh đường thánh Phê-rô.

Chú thích

  1. ^ Annuario pontificio 1806, Google sách
  2. ^ Aldrich, Robert; and Wotherspoon, Garry (2002). Who's who in gay and lesbian history (p 481). Truy cập 2009-06-18
  3. ^ diary records of Stefano Infessura (1440-1500).

Tham khảo

  • 265 Đức Giáo hoàng, Thiên Hựu Nguyễn Thành Thống, Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, xuất bản tháng 5 năm 2009.
  • Các vị Giáo hoàng của giáo hội toàn cầu, hội đồng giám mục Việt Nam [1] Lưu trữ 2009-12-14 tại Wayback Machine
  • Tóm lược tiểu sử các Đức Giáo hoàng, Đà Nẵng 2003,Jos. TVT chuyển ngữ từ Tiếng Anh.
  • Lịch sử đạo Thiên Chúa, Jean – Baptiste Duroselle và Jean – Marie Mayeur. Bộ sách giới thiệu những kiến thức thời đại: Que sais-je? Tôi biết gì? Người dịch: Trần Chí Đạo, Nhà xuất bản Thế giới tháng 4/2004.
  • Cuộc lữ hành đức tin, lịch sử Giáo hội Công giáo, Lm Phanxicô X. Đào Trung Hiệu OP Hiệu đính tháng 9/2006, Đa Minh Việt Nam, Tỉnh dòng Nữ vương các thánh tử đạo.
  • Lịch sử Giáo hội Công giáo, Linh mục O.P Bùi Đức Sinh – giáo sư sử học, Tập I và II, Nhà xuất bản Chân Lý, Giấy phép số: 2386 BTT/PHNT Sài Gòn ngày 28 tháng 7 năm 1972.
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Giáo hoàng Xíttô IV.

Read other articles:

中国人民解放军陆军第十四集团军炮兵旅

陆军第十四集团军炮兵旅陆军旗存在時期1950年 - 2017年國家或地區 中国效忠於 中国 中国共产党部門 中国人民解放军陆军種類炮兵功能火力支援規模约90门火炮直屬南部战区陆军參與戰役1979年中越战争 中越边境冲突 老山战役 成都军区对越轮战 紀念日10月25日 陆军第十四集团军炮兵旅（英語：Artillery Brigade, 14th Army），是曾经中国人民解放军陆军第十四集团军下属�...

 

Ernest Ranglin

Jamaican guitarist and composer Ernest RanglinOJ ODBackground informationBorn (1932-06-19) 19 June 1932 (age 91)OriginManchester, JamaicaGenresSkarocksteadyreggaejazzInstrument(s)GuitarYears active1947–presentLabelsFederalIslandStudio OneMPSPalm PicturesTelarcAIXMusical artist Ernest Ranglin OJ OD (born 19 June 1932)[1] is a Jamaican guitarist and composer who established his career while working as a session guitarist and music director for various Jamaican record labels inclu...

 

Philadelphia Phantoms

Former American hockey team Philadelphia PhantomsCityPhiladelphia, PennsylvaniaLeagueAmerican Hockey LeagueOperated1996–2009Home arenaWachovia SpectrumWachovia CenterColorsBlack, purple, orange, white       AffiliatePhiladelphia FlyersFranchise history1996–2009Philadelphia Phantoms2009–2014Adirondack Phantoms2014–presentLehigh Valley PhantomsChampionshipsRegular season titles2 (1996–97, 1997–98)Division titles4 (1996–97, 1997–98, 1998–99, 2003–04)Confer...

Split screen (video production)

Filmmaking technique An early example of split screen in Life of an American Fireman (1903) Patty Duke in the twin roles of identical cousins, Patty and Cathy, in the TV show The Patty Duke Show, an effect achieved by split screen. In film and video production, split screen is the visible division of the screen, traditionally in half, but also in several simultaneous images, rupturing the illusion that the screen's frame is a seamless view of reality, similar to that of the human eye. There m...

 

Kostrena Sveta Lucija

Cet article est une ébauche concernant une localité croate. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Kostrena Sveta Lucija Héraldique Administration Pays Croatie Comitat Primorje-Gorski Kotar Municipalité Kostrena Code postal 51221 Indicatif téléphonique international +(385) Indicatif téléphonique local 0 51 Démographie Population 682 hab. (2001) Géographie Coordonnées 45° 18′ ...

 

The Tale of Timmy Tiptoes

The Tale of Timmy Tiptoes PengarangBeatrix PotterIlustratorBeatrix PotterNegaraInggrisBahasaInggrisGenreNovel anak-anakTanggal terbit1911ISBNISBN NA Invalid ISBNDidahului olehThe Tale of Mrs. Tittlemouse Diikuti olehThe Tale of Mr. Tod  The Tale of Timmy Tiptoes adalah buku yang ditulis dan diilustrasikan oleh Beatrix Potter. Buku ini pertama kali diterbitkan pada tahun 1911. Sinopsis Timmy Tiptoes, seekor tupai, dan istrinya Goody memutuskan untuk mengumpul...

Nora Ephron

Nora EphronEphron at the 2010 Tribeca Film FestivalLahir(1941-05-19)19 Mei 1941New York City, ASMeninggal26 Juni 2012(2012-06-26) (umur 71)New York City, ASSebab meninggalPneumonia akibat leukemia mieloid akutPendidikanBeverly Hills High SchoolAlmamaterWellesley CollegePekerjaanPenulis naskah, produser, sutradara, jurnalis, pengarang drama, pengarangTahun aktif1973–2012Karya terkenalSilkwood, When Harry Met Sally..., Sleepless in Seattle, Julie & JuliaSuami/istriDan Gree...

 

Groupe D de la Coupe du monde de football 2018

Match Croatie Islande du 26 juin 2018, lors de la Coupe du Monde de Football de 2018. Article principal : Coupe du monde de football 2018. Cet article est une ébauche concernant une compétition de football et l’Europe. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Groupe D de la Coupe du monde 2018 Généralités Sport Football Organisateur(s) FIFA Date du 16 juin 2018au 26 juin 2018 Participants 4 éq...

 

University of Alabama traditions

Aspect of University of Alabama culture The University of Alabama is a school with many traditions. This article describes several of these traditions. Football Beginnings of football at Alabama According to a November 25, 1926 article in The Crimson White, football was first introduced at the University of Alabama in 1892 by W.G. Little of Livingston, Alabama, who had been a student at Andover, Massachusetts and went to the University for the game. Alabama's first football game was played in...

Kristen Nygaard

Norwegian computer scientist and mathematician For the Danish footballer, see Kristen Nygaard (footballer). Kristen NygaardKristen Nygaard at the Brazilian Symposium on Programming Languages (SBLP '97)Born(1926-08-27)27 August 1926Oslo, NorwayDied10 August 2002(2002-08-10) (aged 75)Oslo,[1] NorwayCitizenshipNorwayEducationM.Sc., University of Oslo (1956)Known forObject-oriented programmingSimulaAwardsTuring Award (2001)IEEE John von Neumann Medal (2002)Royal Norwegian Order ...

 

Sparanise

Questa voce o sezione sull'argomento centri abitati della Campania non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Sparanisecomune LocalizzazioneStato Italia Regione Campania Provincia Caserta AmministrazioneSindacoMaura Nicolina Perrotta, Florinda Bevilacqua, Salvatore Carli (commissari prefettizi) dal 17-1-2023 TerritorioCoordi...

 

Hurricane Katrina

Category 5 Atlantic hurricane in 2005 Not to be confused with Hurricane Catarina or Hurricane Karina. For other storms of the same name, see List of storms named Katrina. It has been suggested that Preparations for Hurricane Katrina be merged into this article. (Discuss) Proposed since August 2024. It has been suggested that Hurricane Katrina effects by region be merged into this article. (Discuss) Proposed since August 2024. Hurricane Katrina Katrina at peak intensity in the Gulf of Mexico o...

Enlighten Thy Daughter (1917 film)

1917 film by Ivan Abramson For the sound film, see Enlighten Thy Daughter (1934 film). Enlighten Thy DaughterAdvertisementDirected byIvan AbramsonWritten byIvan AbramsonProduced byEnlightenment Photoplay CorporationStarringFrank Sheridan, Katharine Kaelred, Zena KeefeDistributed byIvan Film ProductionsRelease date January 28, 1917 (1917-01-28) Running time7 reelsCountryUnited StatesLanguageSilent (English intertitles) Enlighten Thy Daughter is a 1917 American silent drama film ...

 

レバー (食材)

この項目では、食材のレバーについて説明しています。その他の用法については「レバー」をご覧ください。 レバー＆オニオン レバー（ドイツ語: Leber、英語: liver）とは、肝臓のことである。肝（きも）と呼ばれることもある。日本語でレバーというと、食用の、家畜や家禽の肝臓を指すことが多い。日本で主に食用にされているレバーは、哺乳類、鳥類、魚貝�...

 

موسيقى كلاسيكية

موسيقى كلاسيكيةمعلومات عامةالنشأة والظهور عقد 500 أصول الأسلوب موسيقى فنية تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات الموسيقى الكلاسيكية عمليا يمكن أن نميز معنيين لمصطلح الكلاسيكية (كلمة لاتينية تعني النموذجي، والنمط الذي يحتذى به).[1][2][3] هي الموسيقى النموذجية لأ...

Premi Oscar 2005

La 77ª edizione della cerimonia di premiazione dei Premi Oscar si è tenuta il 27 febbraio 2005 al Kodak Theatre di Los Angeles. Il conduttore della serata è stato il comico statunitense Chris Rock. Chris Rock, conduttore della 77ª edizione degli Oscar Le nomination dei film in concorso - che, in base al regolamento, sono stati immessi sul circuito cinematografico nell'anno precedente, il 2004 - erano state rese pubbliche il 25 gennaio 2005. The Aviator di Martin Scorsese è il film che si...

 

Circolo Sportivo Ruentes 1934-1935

Questa voce sull'argomento stagioni delle società calcistiche italiane è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Voce principale: Associazione Calcistica Dilettantistica Rapallo Ruentes 1914. Circolo Sportivo RuentesStagione 1934-1935Sport calcio Squadra Ruentes Allenatore Ottavio Barbieri Presidente Giovanni Felugo Prima Divisione7º nel girone D. 1933-1934 1935-1936 Si invita a seguire il...

 

Colossus of Constantine

4th-century acrolithic statue, 12 m. tall Colossus of ConstantineThe Colossus headClick on the map for a fullscreen viewYearc. 312–315 ADTypeWhite marble, brick, wood, gilded bronzeLocationCapitoline Museums, Rome, ItalyCoordinates41°53′30″N 12°29′18″E / 41.8918°N 12.4883°E / 41.8918; 12.4883 The Colossus of Constantine (Italian: Statua Colossale di Costantino I) was a many times life-size acrolithic early-4th-century statue depicting the Roman ...

ناحية آشتي

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) ناحية آشتي تقسيم إداري  البلد العراق  التقسيم الأعلى قضاء كويسنجق  تعديل مصدري - تعديل   ناحية آ...

 

Rastplatz

Der Titel dieses Artikels ist mehrdeutig. Weitere Bedeutungen sind unter Rastplatz (Begriffsklärung) aufgeführt. Autobahnrastplatz an der Nationalstraße 11 in Naruto, Japan Rastplatz am Green Velo-Radwanderweg in Przemyśl Ein Rastplatz ist ein Ort zum Rasten an Fernstraßen oder Fernwegen, an dem Reisende sich erholen können.[1] Rastplätze finden sich überall im Straßen- und Wegenetz, typische Ausstattungsmerkmale sind Bänke, Parkplätze, Tische und Mülltonnen. Umfangreiche...