Dazkırı

Dazkırı
İlçe
Afyonkarahisar'ın Türkiye'deki konumu
Afyonkarahisar'ın Türkiye'deki konumu
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlAfyonkarahisar
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamUmut Özkır
 • Belediye başkanıFatih Çiçek (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam570 km²
Rakım890 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam11.173
 • Kır
5,785
 • Şehir
5.612
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu03950
İl alan kodu0272
İl plaka kodu03

Dazkırı, Afyonkarahisar ilinin bir ilçesidir. İlçe merkezi, Afyonkarahisar'a 140 km, Denizli'ye 80 km uzaklıktadır. Dazkırı'nın toplam alanı 338 km2'dir. İlçe merkezinin rakımı 830 m'dir. İlçe, merkeziyle birlikte 16 köyden oluşmaktadır.

Coğrafya

Dazkırı'dan Acıgöl ve Söğüt Dağları'na bakış

Dazkırı, Afyonkarahisar iline bağlı bir ilçe olmakla beraber Ege Bölgesinde değildir. Dazkırı, Başmakçı, Dinar ve Evciler ilçeleri ile beraber; Akdeniz Bölgesinin Antalya Bölümü'nün Göller Yöresi'nde yer almaktadır. Kışları soğuk, yazları oldukça sıcaktır. Bunun sebebi ise Göller yöresinin bir geçiş iklimi içinde yer almasından dolayıdır.Dazkırı'nın batısında Beşparmak Dağları, güneyinde Acıgöl vardır. Önemli bir akarsuyu yoktur. Kuzeydoğudan çıkıp ilçeden geçerek Acıgöl'e dökülen küçük bir çay vardır, genellikle yazın suyu çekilmektedir. Acıgöl'ün suyu acı olduğu için içinde canlı yaşamaz etrafında kurulu tesisler vasıtasıyla buradan sodyum sülfat üretimi yapılır. Dazkırı ovası ilçenin başlıca ovasıdır. Arazinin %65'i ovalık, %35'i de engebeli dağlardan oluşmaktadır. Bölgede orman önemli yer işgal etmektedir. Bazı yüksek tepeler step özelliğindedir.

Tarihi

İlçe sınırları içerisinde eski devirlerde pek çok devlet hakimiyet kurmuştur. Bu devletler Hitit, Lidya, Pers İmparatorluğu, Makedonya İmparatorluğu ve ardılları, Roma ve Bizans'tır. Bugün meydana çıkan eserlerde bu milletlere ait pek çok tarihî eser bulunmaktadır.

İlk zamanlar Apa olarak isimlendirilmiştir. Sonradan bu isimden vazgeçilerek önce Polatlı olarak nitelendirilmiş, ardından da bu isimlerin çokluğuna izafen ve karıştırıldığı gerekçesiyle Dazkırı olarak değiştirilmiştir.

Birçok yerleşim yeriyle, köyler teşekkül edince ilçeye 48 köy bağlanmıştır. 1859 yılında bucak olmuş, 1959 yılında 7033 sayılı kanunla da ilçe teşkilatı kurulmuştur. Bu tarihe kadar Dinar'ın kasabası durumundaydı.

Dazkırı İlçesi 1959 yılında belediye teşkilatına kavuşmuş ve ilçeye 1 Bucak, 1 Kasaba ve 36 Köy bağlı iken, 1988 yılında Başmakçı Bucağı'nın, 1990 yılında Evciler Kasabası'nın ilçe olması nedeniyle 13 köy Başmakçı ilçesine, 7 köy de Evciler ilçesine bağlanmış ve 1 köyün de belediye olması ile merkeze bağlı 15 köy kalmıştır.

Nüfus

İlçe; 16 köy (Akarca, Arıköy, Aşağı Yenice, Bozan, Çiftlik, Darıcılar, Hasandede, Hisaralan, İdris, Karaağaçkuyusu, Kızılören, Örtülü, Sarıkavak, Yayla (Meri), Yukarı Yenice, Yüreğil) ve Dazkırı ilçe merkezinde bulunan 6 mahalle (Barbaros, Çamlık, Esentepe, Kurtuluş, Yeniyol, Yeşilyurt) ile toplam 22 yerleşim biriminden oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1960[2] 27.182 2.280 24.902
1965[3] 29.752 2.610 27.142
1970[4] 33.041 4.218 28.823
1975[5] 35.043 3.912 31.131
1980[6] 35.219 4.172 31.047
1985[7] 41.092 6.102 34.990
1990[8][a] 16.258 6.677 9.581
2000[9] 15.620 6.555 9.065
2007[10] 11.165 4.481 6.684
2008[11] 11.113 4.495 6.618
2009[12] 11.153 4.470 6.683
2010[13] 11.306 4.781 6.525
2011[14] 11.260 4.838 6.422
2012[15] 11.187 4.982 6.205
2013[16] 11.193 4.988 6.205
2014[17] 11.104 4.992 6.112
2015[18] 11.010 5.041 5.969
2016[18] 10.936 5.011 5.925
2017[18] 10.966 5.092 5.874
2018[18] 11.173 5.165 6.008
2019[18] 11.204 5.335 5.869
2020[18] 11.397 5.612 5.785


Yerel yönetim

2014 Yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi adayı İsmail Taylan %43,20 oy alarak belediye başkanı seçilmiştir. 2024 yerel seçimlerinde Fatih Çiçek'e 99 oyla kaybetmiştir.

Ulaşım

Kara yolu bağlantıları

Denizli-Afyonkarahisar E–24 Karayolu ilçe merkezinden geçmektedir. Dazkırı ilçe merkezi Afyonkarahisar'a 140, Denizli'ye 80 km uzaklıktadır. İlçe bu yol sayesinde batıda Denizli, Aydın ve İzmir'e ulaşmaktadır. Doğuda ise Dinar ilçesindeki kavşaktan Isparta, Burdur ve Antalya'ya, Porsama Kavşağından Afyonkarahisar, Ankara ve Karadeniz Bölgesine, Konya'dan Doğu illerine ulaşım kolaylığı sağlamaktadır. Duble yola dönüştürülen kara yolu ilçe ekonomisinin gelişmesini ve yerleşim birimlerinin oluşmasını sağlamaktadır. İlçe otogarından Türkiye'nin her bölgesine ulaşım imkânı bulunmaktadır. İlçede mevcut birlik taşımacılığı ile Afyonkarahisar il merkezine ve Denizli iline her saat ulaşım kolaylığı vardır.

Demiryolu bağlantıları

Dazkırı Tren İstasyonu

Dazkırı′dan İzmir-Alsancak – Eğirdir demiryolu geçmektedir. Bu demiryolu Denizli-Afyonkarahisar karayolunu paralel olarak takip etmektedir. Demiryolu ile bağlantı ilçede bulunan istasyon vasıtasıyla sağlanmaktadır. Cumhuriyet öncesi yapılan bu demiryolu ilçeye ulaşım kolaylığı sağlamaktadır.

Havayolu ulaşımı

İlçenin iki havalimanına yakınlığı bulunmaktadır. 20 km mesafede bulunan Denizli Çardak Havalimanı ile 60 km uzaklıktaki Isparta'da bulunan Süleyman Demirel Havalimanı ilçeye hava yolu ulaşımı sağlamaktadır.

Notlar

  1. ^ Başmakçı ve Evciler ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  2. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  3. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  4. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  16. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  17. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  18. ^ a b c d e f