Bu, antik tarihten 21. yüzyıla kadar uzanan bir bilimdeki kadınların zaman çizelgesidir. Zaman çizelgesi öncelikle astronomi, biyoloji, kimya ve fizik gibi doğa bilimleri ile ilgilenen kadınlara odaklanırken, sosyal bilimler (örn. sosyoloji, psikoloji) ve formal bilimler (örn. matematik, bilgisayar bilimi) alanlarından kadınların yanı sıra önemli bilim eğitimcileri ve tıp bilimcileri de içermektedir. Zaman çizelgesinde listelenen kronolojik olaylar hem bilimsel başarılar hem de bilimlerdeki toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgilidir.
Antik tarih
Tapputi Belatekallim tableti
MÖ. 1900: Athyrta olarak da bilinen Aganice, Orta Krallık döneminde (yaklaşık MÖ 2000-1700) astronomi ve doğa felsefesi üzerine çalışan bir Mısır prensesiydi.[1]
y. MÖ 1500: "Kraliçe Doktor" (Queen Doctor) olarak da bilinen Hatşepsut, ofisinal bitkiler arayan bir botanik keşif gezisini teşvik etti.[1]
MÖ. 1200: Mezopotamyalı parfüm üreticisi Tapputi-Belatekallim'e bir çivi yazısı tablet metninde atıfta bulunulmuştur. Genellikle dünyanın ilk kayıtlı kimyacısı olarak kabul edilir.[2]
y. MÖ 150: Aglaonice, Antik Yunan'da kayıtlara geçen ilk kadın astronom oldu.[3][4]
MÖ. 1. yüzyıl: Sadece Fang olarak bilinen bir kadın, kayıtlara geçen en eski Çinli kadın simyacı oldu. "Cıvanın gümüşe nasıl dönüştürüleceğinin keşfi" -muhtemelen cevherlerden saf gümüş kalıntısı elde etmek için cıvanın kaynatılması kimyasal süreci- ile tanınır.[5]
MS. 1. yüzyıl: Yahudi Meryem, dünyanın ilk simyacıları arasındaydı.[6]
y. MS. 300-350: Yunan matematikçi Pandrosion, küp kökler için sayısal bir yaklaşım geliştirdi.[7]
y. MS 355-415: Yunan astronom, matematikçi ve filozof Hypatia, saygın bir akademik öğretmen, matematik yorumcusu ve kendi bilim akademisinin başkanı olarak ünlendi.[8][9]
MS. 3. yüzyıl: Simyacı Kleopatra, kimya ve pratik simyanın erken dönem figürlerinden biri olarak imbiği icat ettiği kabul edilir.[10]
y. MS. 975: Çinli simyacı Keng Hsien-Seng, Kraliyet Sarayı tarafından istihdam edildi. Parfüm damıttı, kafuru alkole dönüştürmek için Soxhlet işleminin erken bir formunu kullandı ve cevherlerden gümüş çıkarmak için cıva kullanma becerisiyle tanındı.[5][11]
1561: İtalyan simyacı Isabella Cortese, popüler kitabı Lady Isabella Cortese'nin Sırları ("The Secrets of Lady Isabella Cortese") adlı eserini yayınladı. Eser ilaç, damıtılmış yağ ve kozmetik tarifleri içeriyordu ve 16. yüzyılda bir kadın simyacı tarafından yayınlanan tek kitaptı.[19]
1572: İtalyan botanikçi Loredana Marcello, veba hastalığından öldü -ancak veba hastaları için birçok hekim tarafından kullanılan etkili palyatif formülleri geliştirdi.[20][21]
1572: Danimarkalı bilim insanı Sophia Brahe (1556-1643), kardeşi Tycho Brahe'ye astronomik gözlemlerinde yardımcı oldu.[22]
1636: Anna Maria van Schurman, üniversite derslerine katılan ilk kadın oldu.[26] Erkek öğrenci arkadaşlarının onu görmemesi için bir paravanın arkasında oturmak zorunda kaldı.
1642: Kayda geçen ilk kadın mineralog olan Martine Bertereau, cadılık şüphesiyle Fransa'da hapsedildi. Bertereau tutuklanmadan önce madencilik ve metalürji bilimi üzerine iki yazılı eser yayınlamıştı.[5]
1650: Silezyalı astronom Maria Cunitz, Johannes Kepler'in gezegenlerin yerini tespit etmeye yönelik matematiksel yöntemlerini hem basitleştiren hem de önemli ölçüde geliştiren bir çalışma olan Urania Propitiayı yayınladı. Kitap, bilimsel metni üniversite eğitimi almamış okuyucular için daha erişilebilir kılan alışılmadık bir kararla hem Latince hem de Almanca olarak yayımlandı.[27]
1656: Fransız kimyager ve simyacı Marie Meurdrac, La Chymie Charitable et Facile, en Faveur des Dames ("Hanımların Yararına Faydalı ve Kolay Kimya", "Useful and Easy Chemistry, for the Benefit of Ladies") adlı kitabını yayınladı.[28]
1667: Margaret Lucas Cavendish, Newcastle upon Tyne Düşesi (1623-15 Aralık 1673), 17. yüzyılda yaşamış bir İngiliz aristokrat, filozof, şair, bilim insanı, roman ve oyun yazarıdır. 1667'de Royal Society of London'da bir toplantıya katılan ilk kadındı ve üyeleri ve filozofları Thomas Hobbes, René Descartes ve Robert Boyle eleştirdi ve onlarla etkileşime girdi.[29]
1668: Fransız polimat Marguerite de la Sablière, kocasından ayrıldıktan sonra Paris'te popüler bir salon kurdu. Farklı ülkelerden bilim insanları ve akademisyenler fikirlerini tartışmak ve bilgilerini paylaşmak için düzenli olarak salonu ziyaret ediyor ve Sablière konuklarıyla fizik, astronomi ve doğa tarihi üzerine çalışıyordu.[30]
1685: Frizyalı şair ve arkeolog Titia Brongersma, Borger, Hollanda'da bir dolmenin ilk kazısını denetledi. Kazı, taş yapıların daha önceki yaygın inanışa göre devler tarafından inşa edilen yapılar değil, tarih öncesi insanlar tarafından inşa edilen mezarlar olduğuna dair yeni kanıtlar ortaya çıkardı.[32]
1690: Alman-Polonyalı astronom Elisabetha Koopman Hevelius, yirmi yılı aşkın bir süredir gözlemlerine (ve muhtemelen hesaplamalarına) yardımcı olduğu Johannes Hevelius'un dul eşi, o tarihe kadarki en büyük ve en doğru yıldız kataloğu olan Prodromus Astronomiae'yi onun adına yayınladı.[33]
1693-1698: Alman astronom ve illüstratör Maria Clara Eimmart, ayın evrelerine ilişkin 350'den fazla ayrıntılı çizim yaptı.[34]
1699: Böceklerin yaşam döngüsünü halk için belgeleyen ilk bilim insanı olan Alman entomolog Maria Sibylla Merian, Güney Amerika'da Surinam'a bilimsel bir keşif gezisine çıktı. Daha sonra Güney Amerika bitkileri, hayvanları ve böcekleri üzerine çığır açan resimli bir çalışma olan Metamorphosis insectorum Surinamensium'u yayınladı.[35]
1702: Öncü İngiliz entomolog Eleanor Glanville, Lincolnshire'da bir kelebek örneği yakaladı ve daha sonra bu türe onuruna Glanville fritillary adı verildi. Geniş kelebek koleksiyonu, böcekbilimci arkadaşı William Vernon'u etkilemiş ve Glanville'in çalışmalarını "bizi utandıran, tamamı İngiliz olan en asil kelebek koleksiyonu" olarak adlandırmıştır. Kelebek örnekleri Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'ndeki ilk koleksiyonların bir parçası oldu.[36][37]
1702: Alman astronom Maria Kirch, bir kuyruklu yıldızı keşfeden ilk kadın oldu.[38]
y. 1702-1744: Montreal, Kanada'da Fransız botanikçi Catherine Jérémie, bitki örnekleri topladı ve özelliklerini inceledi, örnekleri ve ayrıntılı notlarını Fransa'daki bilim insanlarına geri gönderdi.[39]
1732: İtalyan fizikçi Laura Bassi, 20 yaşındayken Bologna Bilimler Akademisi'nin ilk kadın üyesi oldu. Bir ay sonra akademik tezlerini halka açık bir şekilde savundu ve doktora derecesi aldı. Bassi'ye Bologna Üniversitesi'nde fizik profesörü olarak onursal bir pozisyon verildi. Dünyadaki ilk kadın fizik profesörü oldu.[40]
1738: Fransız polimat Émilie du Châtelet, ateşin doğası üzerine düzenlenen bir yarışmanın ardından Paris Akademisi tarafından makalesi yayımlanan ilk kadın oldu.[41]
1740: Fransız polimat Émilie du Châtelet, Newton fiziği için metafizik bir temel sağlayan Institutions de Physique ("Fiziğin Temelleri", "Foundations of Physics") adlı kitabı yayımladı.[42]
1748: İsveçli tarımbilimciEva Ekeblad, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin ilk kadın üyesi oldu. İki yıl önce, un ve alkol yapmak için patates kullanan yeni bir süreç geliştirmiş, bu da İsveç'in buğday mahsullerine olan bağımlılığını azaltmış ve kıtlık riskini azaltmıştı.[43]
1751: 19 yaşındaki İtalyan fizikçi Cristina Roccati, Bologna Üniversitesi'nden doktorasını aldı.[44]
1755: Kocasının ölümünden sonra İtalyan anatomist Anna Morandi Manzolini, Bologna Üniversitesi'nde onun yerini aldı, anatomi profesörü oldu ve anatomik araştırmalar için uluslararası alanda tanınan bir laboratuvar kurdu.[46]
1760: Amerikalı bahçecilik uzmanı Martha Daniell Logan, botanik uzmanı ve koleksiyoncu John Bartram ile yazışmaya başladı ve onunla düzenli olarak tohum, bitki ve botanik bilgisi alışverişinde bulundu.[48]
1762: Fransız astronom Nicole-Reine Lepaute, iki yıl içinde gerçekleşeceği tahmin edilen bir güneş tutulmasının zamanını ve yüzdesini hesapladı. Evreleri göstermek için bir harita oluşturdu ve hesaplamalarının bir tablosunu Connaissance des Temps kitabının 1763 baskısında yayınladı.[47]
1766: Fransız kimyager Geneviève Thiroux d'Arconville, kokuşma üzerine yaptığı çalışmayı yayınladı. Kitap, sığır eti, yumurta ve diğer gıdaların korunması için gerekli faktörleri keşfetmeye çalıştığı beş yıl boyunca yaptığı 300'den fazla deneyden elde ettiği gözlemlerini sunuyordu. Çalışmaları kimyager arkadaşı Pierre-Joseph Macquer tarafından kraliyet ayrıcalığı için tavsiye edildi.[49]
y. 1775: Herbalist/botanikçi Jeanne Baret, dünyanın çevresini dolaşan ilk kadın oldu.
y. 1775: Fransız kimyager, bilimsel sanatçı ve çevirmen Marie-Anne Paulze Lavoisier, kocası kimyager Antoine Lavoisier ile birlikte çalışmaya başladı. Kullanılan tüm ekipmanların şemalarını çizdiği ve bulgulara geçerlilik kazandıran sıkı kayıtlar tuttuğu için, kocasının çığır açan ve bir alan olarak kimyanın birleşik bir görünümünü sunan Elementary Treatise on Chemistry adlı eserinin 1789'da yayınlanmasında etkili oldu. Ayrıca Richard Kirwan'ın oksijen gazının keşfine yol açan Essay on Phlogiston and the Constitution of Acids ("Flogiston ve Asitlerin Yapısı Üzerine Deneme") adlı eserini tercüme etmiş ve eleştirmiştir.[50]
1776: Christine Kirch, takvim yapımı için 400 Thaler gibi hatırı sayılır bir maaş aldı. Ayrıca kız kardeşi Margaretha Kirch'e bakınız.
1782-1791: Fransız kimyager ve mineralog Claudine Picardet, 800 sayfadan fazla İsveççe, Almanca, İngilizce ve İtalyanca bilimsel makaleyi Fransızcaya çevirerek Fransız bilim insanlarının kimya, mineraloji ve astronomi alanlarındaki uluslararası araştırmaları daha iyi tartışmasını ve kullanmasını sağladı.[51]
y. 1787-1797: Kendi kendini yetiştirmiş Çinli astronom Wang Zhenyi, astronomi ve matematik üzerine en az on iki kitap ve çok sayıda makale yayınladı. Bir lamba, bir ayna ve bir masa kullanarak, bir ay tutulmasını doğru bir şekilde simüle etmek için tasarlanmış ünlü bir bilimsel sergi yarattı.[52][53]
1786-1797: Alman astronom Caroline Herschel, çok sayıda başka keşifle birlikte sekiz yeni[54] kuyruklu yıldız keşfetti.
1789: Astronomi profesörü olan ilk Parisli kadın olan Fransız astronom Louise du Pierry, özellikle kız öğrencilere açık ilk astronomi derslerini verdi.[55]
1794: İngiliz kimyager Elizabeth Fulhame, kataliz kavramını icat etti ve bulguları üzerine bir kitap yayınladı.[56]
y. 1796-1820: Jiaqing İmparatoru döneminde astronom Huang Lü, optik ve fotoğrafik görüntülerle çalışan ilk Çinli kadın oldu. Işığa duyarlı kağıt kullanarak basit fotoğrafik görüntüler çekebilen bir teleskop geliştirdi.[52]
1797: İngiliz bilim yazarı ve okul müdiresi Margaret Bryan, kendisinin ve iki kızının bir gravürünü de içeren A Compendious System of Astronomy kitabını yayınladı. Kitabı öğrencilerine ithaf etmiştir.[57]
1809: Sabina Baldoncelli, eczacılık alanında üniversite diplomasını aldı ancak sadece ikamet ettiği İtalyan yetimhanesinde çalışmasına izin verildi.[59]
1815: İngiliz arkeolog Lady Hester Stanhope, Aşkelon'da gelecek vadeden bir arkeolojik alanın yerini tespit etmek için bir Orta Çağ İtalyan el yazmasını kullandı ve Filistin bölgesi'nde bir kazı başlatan ilk arkeolog oldu. Bu, saha arkeolojisinde metinsel kaynakların kullanımının en eski örneklerinden biriydi.[60]
1830-1837: Belçikalı botanikçi Marie-Anne Libert, Ardennes bölgesinden 400 tür yosun, eğrelti otu, liken, alg ve mantar koleksiyonu olan dört ciltlik Plantae cryptogamicae des Ardennes'i yayınladı. Sistemik kriptogam çalışmalarına yaptığı katkılar Prusya imparatoru III. Friedrich Wilhelm tarafından resmen tanındı ve Libert altın liyakat madalyası aldı.[63]
1833: İngiliz bitki bilimcilerAmelia Griffiths ve Mary Wyatt, yerel İngiliz deniz yosunları üzerine iki kitap yayınlamıştır. Griffiths yetenekli bir deniz yosunu toplayıcısı ve akademisyen olarak uluslararası saygınlığa sahipti ve İsveçli botanikçi Carl Agardh daha önce onun onuruna deniz yosunu cinsine Griffithsia adını vermişti.[65]
1833 Orra White Hitchcock (8 Mart 1796 - 26 Mayıs 1863), Amerika'nın ilk kadın botanik ve bilimsel illüstratörlerinden ve sanatçılarından biri olup, en çok kocası jeolog Edward Hitchcock'un (1793-1864) bilimsel çalışmalarını resimlemesiyle tanınmakla birlikte, kendi sanatsal ve bilimsel çalışmalarıyla da dikkat çekmektedir. En bilinenleri, kocasının 1833 tarihli Massachusetts'in Jeolojisi, Mineralojisi, Botaniği ve Zoolojisi Hakkında Rapor ("Report on the Geology, Mineralogy, Botany, and Zoology of Massachusetts") ve onun devamı niteliğindeki 1841 tarihli Nihai Rapor ("Final Report") adlı ufuk açıcı çalışmalarında yer almaktadır. 1833 baskısı için, Pendleton's Lithography (Boston) litografili Hitchcock'un Connecticut River'ının dokuzunu basmıştır. Valley çizimleri ve bunları eser için plaka olarak basmıştır. 1841'de B. W. Thayer and Co., Lithographers (Boston) revize edilmiş litografları ve ek bir levhayı bastı. Elle renklendirilmiş levha "Sonbahar Manzarası. Amherst'te Manzara" ("Autumnal Scenery. View in Amherst") Hitchcock'un en sık görülen çalışmasıdır.[66]
1836: Binlerce fosilden oluşan geniş koleksiyonuyla tanınan erken dönem İngiliz jeolog ve paleontologEtheldred Benett, Moskova İmparatorluk Doğa Tarihi Derneği'ne üye olarak atandı. O dönemde sadece erkekleri kabul eden cemiyet, Benett'in bilim insanı olarak ünü ve alışılmadık ilk adı nedeniyle başlangıçta onu bir erkek sanmış ve kabul diplomasını "Dominum" (Efendi) Benett'e hitaben vermiştir.[69][70]
1843: İngiliz matematikçi Ada Lovelace, 1842-43 yıllarındaki dokuz aylık bir dönemde Luigi Menabrea'nın Charles Babbage'ın önerdiği en yeni makine olan Analitik Motor hakkındaki makalesini çevirdi. Makaleyle birlikte bir dizi not da ekledi.[72] Notları A'dan G'ye kadar alfabetik olarak etiketlenmiştir. G notunda, Bernoulli sayılarını hesaplamak amacıyla Analitik Motor için bir algoritma tanımlamaktadır. Bu algoritma, bilgisayarda uygulanmak üzere özel olarak tasarlanmış ilk yayınlanmış algoritma olarak kabul edilir ve Ada Lovelace bu nedenle sıklıkla ilk bilgisayar programcısı olarak anılır.[73][74] Motor hiçbir zaman tamamlanamadı, dolayısıyla programı hiçbir zaman test edilemedi.[75]
1843: İngiliz botanikçi ve öncü fotoğrafçı Anna Atkins, Photographs of British Algae ("İngiliz Yosunlarının Fotoğrafları") adlı kitabını kendi yayınladı ve çalışmasını cyanotypelarla resimledi. Kitabı, herhangi bir konuda fotoğraflarla resimlendirilen ilk kitap oldu.[76]
1854: Mary Horner Lyell bir konkolog ve jeologdu. En çok, 1854 yılında Kanarya Adaları'ndan topladığı kara salyangozlarını incelediği bilimsel çalışmasıyla tanınır. Ünlü İngiliz jeolog Charles Lyell ile evliydi ve bilimsel çalışmalarında ona yardımcı oldu. Tarihçiler tarafından kocasının çalışmalarına büyük katkılarda bulunduğuna inanılmaktadır.[82]
1854-1855: Florence Nightingale, Kırım Savaşı sırasında yaralı askerler için bakım organize etti. İngiliz sosyal reformcu, istatistikçi ve modern hemşireliğin kurucusuydu. Hazırladığı pasta grafikler, ölümlerin çoğunun savaş yaraları ya da "diğer nedenlerden" ziyade hastalıklardan kaynaklandığını açıkça göstermiş, bu da halkın sahra hastanelerinde sağlık koşullarının iyileştirilmesini talep etmesine yol açmıştır.[83]
1855: Galli astronom ve fotoğrafçı Thereza Dillwyn Llewelyn, babasıyla birlikte çalışarak Ay'ın ilk fotoğraflarından bazılarını üretti.[84]
1856: Amerikalı atmosfer bilimci Eunice Newton Foote, Amerikan Bilimi İlerletme Derneği'nin yıllık toplantısında Güneş ışınlarının ısısını etkileyen koşullar ("Circumstances affecting the heat of the sun's rays") başlıklı bildirisini sundu. Kendisi sera etkisinin ilk araştırmacılarından biriydi.[85]
1862: Belçikalı botanikçi Marie-Anne Libert, Belçika Kraliyet Botanik Derneği'ne katılan ilk kadın oldu. Kendisine onursal üye unvanı verildi.[63]
1863: Alman doğa bilimci Amalie Dietrich, Alman Godeffroy Müzesi için bitki, hayvan ve antropolojik örnekler toplamak üzere Avustralya'ya geldi. Sonraki on yıl boyunca Avustralya'da kaldı ve bu süreçte bir dizi yeni bitki ve hayvan türü keşfetti, ancak daha sonraki yıllarda antropolojik araştırma amacıyla Aborijin iskeletlerini götürmesi - ve Aborijinlere karşı şiddeti kışkırtması - nedeniyle kötü bir şöhrete sahip oldu.[86][87]
1869/1870: Amerikalı arıcı Ellen Smith Tupper, bir entomoloji dergisinin ilk kadın editörü oldu.[89]
1870: İngiliz botanikçi Katharine Murray Lyell, eğrelti otlarının dünya çapındaki dağılımı üzerine erken dönem bir kitabın yazarı ve dönemin önemli bilim insanlarının yazışmalarının ciltlerinin editörüydü.[90]
1874: Julia Lermontova, kimya alanında doktora derecesi alan ilk Rus kadın oldu.[92]
1875: Macar arkeolog Zsófia Torma, bugün Romanya'da bulunan Hunedoara County'deki Turdaș-Luncă bölgesini kazmıştır. Değerli tarih öncesi eserlerin ortaya çıkarıldığı alan, Avrupa'daki en önemli arkeolojik keşiflerden biri haline geldi.[93]
1876–1878: Amerikalı doğa bilimci Mary Treat, Florida'da böcekçil bitkiler üzerinde çalışmıştır. Bu bitkilerin avı nasıl yakaladığı ve sindirdiğinin bilimsel olarak anlaşılmasına yaptığı katkılar Charles Darwin ve Asa Gray tarafından kabul edilmiştir.[94]
1880: Kendi kendini yetiştirmiş Alman kimyager Agnes Pockels, yüzey gerilimi üzerine araştırmalar yapmaya başladı ve yüzey bilimi alanında öncü bir figür haline geldi. Geliştirdiği ölçüm ekipmanı, yüzey filmlerinin modern kantitatif analizleri için temel oluşturdu.[97]
1888: Amerikalı kimyager Josephine Silone Yates, Lincoln Enstitüsü'nde (daha sonra Lincoln Üniversitesi) Doğa Bilimleri Bölümü başkanlığına atanarak bir üniversitenin bilim bölümünün başına geçen ilk siyahi kadın oldu.[105][106]
1890: Avusturya doğumlu kimyager Ida Freund, Birleşik Krallık'ta üniversite kimya öğretim görevlisi olarak çalışan ilk kadın oldu. Cambridge'deki Newnham College'da tam zamanlı öğretim üyeliğine terfi etti.[108]
1892: Amerikalı psikolog Christine Ladd-Franklin, Renkli görme gelişimine ilişkin evrimsel teorisini Uluslararası Psikoloji Kongresi'nde sundu. Onun teorisi, renkli görmeyi evrimsel bir özellik olarak vurgulayan ilk teoriydi.[kaynak belirtilmeli]
1897: Amerikalı sitolog ve zoologlar Katharine Foot ve Ella Church Strobell, araştırma ortakları olarak çalışmaya başladılar. Birlikte, mikroskobik araştırma örneklerinin fotoğraflanması uygulamasına öncülük ettiler ve daha düşük sıcaklıklarda ince malzeme örnekleri oluşturmak için yeni bir teknik icat ettiler.[123]
1897: Amerikalı fizikçi Isabelle Stone, Amerika Birleşik Devletleri'nde fizik alanında doktora derecesi alan ilk kadın oldu. On the Electrical Resistance of Thin Films ("İnce Filmlerin Elektrik Direnci Üzerine") adlı tezini Chicago Üniversitesi'nde yazdı.[124][125]
1900: Amerikalı botanikçi Anna Murray Vail, New York Botanik Bahçesi'nin ilk kütüphanecisi oldu. Kurumun kurulmasında önemli bir destekçi olan Vail, daha önce 3000 botanik örneğinden oluşan koleksiyonunun tamamını bahçeye bağışlamıştı.[130]
1900: Fizikçiler Marie Skłodowska-Curie ve Isabelle Stone Fransa'nın Paris kentinde düzenlenen ilk Uluslararası Fizik Kongresi'ne katıldılar. Onlar, 836 katılımcı arasında yer alan sadece iki kadındı.[125]
1901: Amerikalı Florence Bascom, Washington Jeoloji Araştırmaları Kurumunda bildiri sunan ilk kadın jeolog oldu.[131]
1901: Amerikalı astronom Annie Jump Cannon, yıldızları sıcaklığa göre sınıflandıran ilk yıldız tayfı kataloğunu yayınladı. Bu yöntem diğer astronomlar tarafından evrensel ve kalıcı olarak benimsendi.[133]
1903: Grace Coleridge Frankland, evlenmeden önceki soyadı "Toynbee", İngiliz bir mikrobiyologdu. En önemli çalışması Günlük Yaşamda Bakteriler ("Bacteria in Daily Life") idi. Kimya Derneği'ne dilekçe yazarak derneğin bazı kadın üyeleri olmasını talep eden on dokuz kadın bilim insanından biriydi.[134]
1904: Amerikalı coğrafyacı, jeolog ve eğitimci Zonia Baber, coğrafya öğretimine ilişkin eğitim teorilerini ortaya koyduğu Coğrafyanın Kapsamı ("The Scope of Geography") adlı makalesini yayınladı. Öğrencilerin coğrafya öğrenmek için daha disiplinler arası, deneyimsel bir yaklaşıma ihtiyaç duyduklarını savundu: ders kitaplarına güvenmek yerine, öğrencilerin saha gezilerine, laboratuvar çalışmalarına ve harita yapma bilgisine ihtiyaçları vardı. Baber'in eğitim fikirleri okulların coğrafya öğretme biçimini değiştirdi.[138]
1904: İngiliz kimyagerler Ida Smedley, Ida Freund ve Martha Whiteley, Kimya Derneği'nin kadınları üye olarak kabul etmesini isteyen bir dilekçe düzenlediler. Toplam 19 kadın kimyager dilekçeyi imzaladı, ancak dilekçeleri cemiyet tarafından reddedildi.[139]
1904: Marie Charlotte Carmichael Stopes (15 Ekim 1880 - 2 Ekim 1958) İngiliz yazar, paleobotanikçi ve kadın hakları için kampanya yürüten biriydi. Bitki paleontolojisine ve kömür sınıflandırmasına önemli katkılarda bulunmuştur. 1904'ten 1910'a kadar Manchester Üniversitesi'nde Paleobotanik Öğretim Görevlisi olarak görev yaptı; bu sıfatla o üniversitenin ilk kadın akademisyeni oldu.[140] 1909 yılında Linnean Society of London'a seçildi. Üyeliğe seçildiğinde 26 yaşındaydı (o dönemde kabul edilen en genç kadındı).
1905: Amerikalı genetikçi Nettie Stevens, cinsiyet kromozomlarını keşfetti.[143]
1906: 1906 San Francisco depreminin ardından Amerikalı botanikçi ve küratör Alice Eastwood, yanan Kaliforniya Bilimler Akademisi binasından yaklaşık 1500 nadir bitki örneğini kurtardı. Tür örneklerini diğer koleksiyonlardan ayrı tutma şeklindeki küratörlük sistemi -o zamanlar alışılmadık bir şekilde- örnekleri hızlı bir şekilde bulmasını ve geri almasını sağladı.[144]
1906: Rus kimyager Irma Goldberg, bakırın varlığını ve aromatik bir halide azot-karbon bağı oluşturulmasını içeren yeni keşfedilmiş iki kimyasal reaksiyon hakkında bir makale yayınladı. Bu reaksiyonlar daha sonra Goldberg reaksiyonu ve Jourdan-Ullman-Goldberg reaksiyonu olarak adlandırıldı.[145]
1906: Ölümünden sonra, İngiliz lepidopteristEmma Hutchinson'ın 20.000 kelebek ve güveden oluşan koleksiyonu Londra Doğa Tarihi Müzesi'ne bağışlandı. Yaşamı boyunca çok az yayın yaptı ve cinsiyeti nedeniyle yerel bilimsel topluluklara katılması engellendi, ancak comma kelebeği'nin bir varyant formuna hutchinsoni adı verildiğinde çalışmaları için onurlandırıldı.[147]
1909: Danimarkalı fizikçi Kirstine Meyer, doğa bilimleri alanında doktora derecesi alan ilk Danimarkalı kadın oldu. Tezini fizik tarihinde "sıcaklık kavramının gelişimi" konusu üzerine yazmıştır.[126]
1911: Polonya doğumlu fizikçi ve kimyager Marie Curie, "radyum ve polonyum elementlerinin keşfi, radyumun izolasyonu ve bu olağanüstü elementin doğası ve bileşiklerinin incelenmesi için" aldığı Nobel Kimya Ödülü'nü alan ilk kadın oldu.[151][152][153] Böylece Nobel Ödülü'nü iki kez kazanan ilk kişi oldu. 2022 itibarıyla, iki kez Nobel Ödülü kazanan tek kadın ve iki bilimsel alanda Nobel Ödülü kazanan tek kişidir.
1912: Amerikalı gök bilimci Henrietta Swan Leavitt, Cepheid yıldızlarının parlak-karanlık döngü periyotlarını inceledi ve ardından bu yıldızların Dünya'ya olan uzaklığını hesaplamanın bir yolunu buldu.[151]
1912: Kanadalı botanikçi ve genetikçi Carrie Derick, McGill Üniversitesi'nde morfolojik botanik profesörü olarak atandı. Bir Kanada üniversitesinde herhangi bir bölümde profesör olan ilk kadın oldu.[155]
1913: Regina Fleszarowa, doğa bilimleri alanında doktora derecesi alan ilk Polonyalı kadın oldu.[156]
1913: Slovakyalı ilk kadın botanikçi olan Izabela Textorisová, Botanikai Közlemények dergisinde "Turiec İlçesinden Flora Verileri"ni yayınladı. Çalışmaları Turiec bölgesinde daha önce bilinmeyen 100'den fazla bitki türünü ortaya çıkarmıştır.[157]
1914–1918: Birinci Dünya Savaşı sırasında, yedi İngiliz kadın kimyagerden oluşan bir ekip, kimyasal panzehirler ve silah haline getirilmiş gazlar üzerine öncü araştırmalar yürüttü. Proje lideri Martha Whiteley, savaş zamanı katkılarından dolayı İngiliz İmparatorluğu Nişanı ile ödüllendirildi.[159]
1914-1918: Dame Helen Gwynne-Vaughan, GBE (evlenmeden önceki soyadı "Fraser") önde gelen bir İngiliz botanikçi ve mikologdu. Savaş zamanındaki hizmetlerinden dolayı Ocak 1918'de askeri DBE ile ödüllendirilen ilk kadın olmuştur. Eylül 1918'den Aralık 1919'a kadar Women's Royal Air Force (WRAF) Komutanı olarak görev yaptı.[160]
1914: İngiliz doğumlu mikolog Ethel Doidge, Güney Afrika'da herhangi bir konuda doktora derecesi alan ilk kadın oldu ve Good Hope Üniversitesi'nden bilim doktorası derecesini aldı. Tezini "Mangoda bakteriyel bir hastalık" üzerine yazmıştır.[161]
1916: Chika Kuroda, Tohoku İmparatorluk Üniversitesi'nde kimya okuyarak fen bilimleri lisans derecesi alan ilk Japon kadın oldu. Mezun olduktan sonra üniversiteye yardımcı doçent olarak atandı.[163]
1917: Amerikalı zoologMary J. Rathbun, doktorasını George Washington Üniversitesi'nden almıştır. Rathbun, üniversiteye gitmemiş ya da liseden sonra herhangi bir resmi eğitim almamış olmasına rağmen 80'den fazla bilimsel yayın yapmış, 674'ten fazla yeni kabuklu türü tanımlamış ve Smithsonian Müzesi'nde kabuklularla ilgili kayıtlar için bir sistem geliştirmiştir.[164]
1919: Hollandalı biyolog ve genetikçi Jantina Tammes, Hollanda'da üniversite profesörü oldu. Groningen Üniversitesi'nde değişkenlik ve kalıtım alanında olağanüstü profesör olarak atandı. Hollanda'da genetik alanında bir kürsü işgal eden ilk kişi oldu. Ayrıca, ülkedeki ikinci ve Groningen Üniversitesi'ndeki ilk kadın profesör oldu. Bu görevi altmış altı yaşında istifa ettiği 1937 yılına kadar sürdürdü.[165]
1920: Louisa Bolus, botaniğe yaptığı katkılardan dolayı Royal Society of South Africa üyeliğine seçilmiştir. Bolus, yaşamı boyunca 1.700'den fazla yeni Güney Afrika bitki türünü -Güney Afrika'daki diğer tüm botanikçilerden daha fazla tür- tanımladı ve adlandırdı.[168]
1923: Arjantinli bir doktor olan María Teresa Ferrari, idrar yolları üzerine yaptığı çalışmalarla Paris Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından bir kadına verilen ilk diplomayı kazandı.[169]
1925: Meksikalı-Amerikalı botanikçi Ynes Mexia, 1500'den fazla bitki örneği toplayarak Meksika'ya ilk botanik keşif gezisine çıktı. Sonraki on üç yıl boyunca Mexia, Meksika, Alaska ve birçok Güney Amerika ülkesinden 145.000'den fazla örnek topladı. 500 yeni tür keşfetti.[170]
1925: İngiliz-Amerikalı astronom ve astrofizikçi Cecilia Payne-Gaposchkin, hidrojenin yıldızlarda en yaygın element ve dolayısıyla evrende en bol bulunan element olduğunu ortaya koymuştur.[172]
1927: Kono Yasui, Tokyo İmparatorluk Üniversitesi'nde okuyan ve "Japonya'daki linyit, kahverengi kömür ve bitümlü kömürün yapısı üzerine çalışmalar" ("Studies on the structure of lignite, brown coal, and bituminous coal in Japan") konulu tezini tamamlayarak bilim doktorası alan ilk Japon kadın oldu.[173]
1932: Michiyo Tsujimura, tarım alanında doktora yapan ilk Japon kadın oldu. Tokyo İmparatorluk Üniversitesi'nde eğitim gördü ve doktora tezi "Yeşil Çayın Kimyasal Bileşenleri Üzerine" ("On the Chemical Components of Green Tea") başlığını taşıyordu.[182]
1933: Amerikalı bakteriyolog Ruth Ella Moore, Ohio Eyalet Üniversitesi'nde bakteriyoloji alanında doktorasını tamamlayarak doğa bilimlerinde doktora yapan ilk Afrikalı-Amerikalı kadın oldu.[185]
1939: Avusturyalı-İsveçli fizikçi Lise Meitner, Otto Hahn ile birlikte, fazladan bir nötron emdiğinde uranyumun nükleer fisyonunu ilk keşfeden küçük bilim insanı grubuna liderlik etti; sonuçlar 1939'un başlarında yayınlandı.[202][203]
1940: Türk Arkeolog, Sümerolog, Asurolog ve yazar Muazzez İlmiye Çığ, 1940'ta diplomasını aldıktan sonra, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ni oluşturan üç kurumdan biri olan Eski Şark Eserleri Müzesi'nde çivi yazısı alanında uzman olarak on yıl süren bir kariyere başladı. Aradan geçen yıllarda, binlercesi tesisin arşivlerinde çevrilmeden ve sınıflandırılmadan saklanan kil tabletlerin deşifre edilmesi ve yayınlanması konusundaki çabaları sayesinde Müze, dünyanın her yerinden antik tarih araştırmacılarının katıldığı bir Orta Doğu dilleri öğrenme merkezi haline geldi.[205]
1941: Amerikalı bilim insanı Ruth Smith Lloyd, anatomi alanında doktora derecesi alan ilk Afro-Amerikan kadın oldu.[206]
1942: Amerikan yerlisi havacılık mühendisi Mary Golda Ross, Lockheed Aircraft Corporation'da çalışmaya başladı ve burada askeri uçaklar için sorun giderme hizmeti verdi. Daha sonra NASA için çalışmaya başladı ve Apollo programı gibi uzay aracı görevleri için operasyonel gereksinimler, uçuş planları ve Gezegensel Uçuş El Kitabı geliştirdi.[209]
1947: Amerikalı biyokimyacı Marie Maynard Daly, Amerika Birleşik Devletleri'nde kimya alanında doktora yapan ilk Afro-Amerikan kadın oldu. Pankreatik Amilazın Mısır Nişastası Üzerindeki Etkisiyle Oluşan Ürünler Üzerine Bir Çalışma ("A Study of the Products Formed by the Action of Pancreatic Amylase on Corn Starch") başlıklı tezini Columbia Üniversitesi'nde tamamladı.[217]
1947: Avusturyalı bir fizikçi olan Berta Karlik, astatini keşfettiği için Avusturya Bilimler Akademisi'nin Haitinger Ödülü'ne layık görüldü.[218]
1948: Philadelphia Doğa Bilimleri Akademisi'nden Amerikalı limnolog Ruth Patrick, Pennsylvania'daki Conestoga Nehri havzasında kapsamlı bir kirlilik araştırması için multidisipliner bir bilim insanı ekibine liderlik etmiştir.[220] Patrick, nehir kirliliğinin ekolojik etkileri konusunda önde gelen bir otorite haline gelecek ve 1975 yılında Tyler Çevre Başarı Ödülü'nü alacaktır.[221]
1949: Botanikçi Valida Tutayug [az], biyoloji alanında doktora derecesi alan ilk Azerbaycanlı kadın oldu. Botanik ve biyoloji üzerine Azerbaycan dilinde ilk ulusal ders kitaplarını yazmaya devam etti.[222]
1950'ler: Çinli-Amerikalı tıp bilimcisi Tsai-Fan Yu, gut hastalığının araştırılması ve tedavisi için Mount Sinai Tıp Merkezi'nde bir klinik kurmuştur. Alexander B. Gutman ile birlikte çalışan Yu, ürik asit seviyelerinin gut hastalarının yaşadığı ağrıda bir faktör olduğunu tespit etti ve daha sonra gut tedavisi için çok sayıda etkili ilaç geliştirdi.[227]
1952: Amerikalı bilgisayar bilimcisi Grace Hopper, bir bilgisayar kullanıcısının makine kodu yerine insan tarafından okunabilir üst düzey programlama dili kullanmasına olanak tanıyan bir program olan ilk derleyici olarak kabul edilen programı tamamladı. A-0 derleyicisi olarak biliniyordu.[238]
1955: Japon jeokimyacı Katsuko Saruhashi, deniz suyundaki karbonik asit seviyelerinin ölçümü üzerine yaptığı araştırmayı yayınladı. Makale, karbonik asit seviyelerini belirlemek için su sıcaklığı, pH seviyesi ve kloriniteyi kullanmaya odaklanan geliştirdiği bir ölçüm aracı olan "Saruhashi Tablosu"nu (Saruhashi's Table) içeriyordu. Çalışmaları iklim değişikliğinin küresel olarak anlaşılmasına katkıda bulundu ve Saruhashi'nin Tablosu önümüzdeki 30 yıl boyunca oşinograflar tarafından kullanıldı.[252]
1955–1956: Sovyet deniz biyoloğu Maria Klenova, Antarktika'da çalışan ilk kadın bilim insanı olmuş, araştırmalar yapmış ve Mirny'nin kurulmasına yardımcı olmuştur. Antarktika istasyonu.[253]
1956: Kanadalı zoolog ve feminist Anne Innis Dagg, Güney Afrika'da Kruger Ulusal Parkı'nda vahşi zürafalar üzerinde öncü davranış araştırmalarına başladı. Kuzey Amerika'daki akademik kurumlarda feminizm ve nepotizm karşıtı yasalar üzerine araştırmalar yaptı ve yayınladı.
1959: Çinli astronom Ye Shuhua, Evrensel Zaman ölçümü için Çin ulusal standardı haline gelen Ortak Çin Evrensel Zaman Sisteminin geliştirilmesine öncülük etmiştir.[259]
1960: İngiliz primatologJane Goodall, Tanzanya'da şempanzeleri incelemeye başladı; şempanzeler üzerindeki çalışmaları 50 yılı aşkın bir süre devam etti. Gözlemleri, sadece insanların alet yaptığı ve şempanzelerin temelde vejetaryen bir diyete sahip olduğu yönündeki önceki fikirlere meydan okudu.[262][263]
1964: Amerikalı matematikçi Irene Stegun, uygulamalı matematikte yaygın olarak kullanılan ve yaygın olarak atıfta bulunulan bir referans çalışması olan Handbook of Mathematical Functions'ın yayınlanmasına yol açan çalışmayı tamamladı.
1965: Rahibe Mary Kenneth Keller, bilgisayar bilimleri alanında doktora derecesi alan ilk Amerikalı kadın oldu.[276] Her thesis was titled "Inductive Inference on Computer Generated Patterns".[277]
1967: Güney Afrikalı radyobiyolog Tikvah Alper, koyunları etkileyen bulaşıcı bir beyin hastalığı olan scrapienin viral veya bakteriyel bir hastalık gibi DNA veya RNA yoluyla yayılmadığını keşfetti. Bu keşif, bilim insanlarının prion'ların neden olduğu hastalıkları daha iyi anlamalarını sağladı.[280][281]
1967: Kanadalı-Amerikalı bir roket ve jet tahrik mühendisi olan Yvonne Brill, hidrazinresistojet tahrik sistemini icat etmiştir.
1970: Polonyalı jeolog Franciszka Szymakowska, bugün hala kullanılan benzersiz ve ayrıntılı jeolojik çizimleri sayesinde yaygın olarak tanınmıştır.[286]
1973: Amerikalı fizikçi Anna Coble, tezini Illinois Üniversitesi'nde tamamlayarak biyofizik alanında doktora derecesi alan ilk Afrikalı-Amerikalı kadın oldu.[287]
1976: Filipinli-Amerikalı mikrobiyolog Roseli Ocampo-Friedmann, Imre Friedmann ile birlikte Antarktika'ya gitti ve Ross Çölü'nün gözenekli kayalarında yaşayan mikro organizmalar keşfetti. Bu organizmaların -cryptoendoliths- aşırı düşük sıcaklık ve nemde hayatta kaldıkları gözlemlenmiş ve Mars'ta yaşam olasılığına ilişkin bilimsel araştırmalara yardımcı olmuşlardır.[293]
1977: Friederike Victoria Joy Adamson (evlenmeden önceki soyadı Gessner, 20 Ocak 1910 - 3 Ocak 1980), doğa bilimci, sanatçı ve yazardı. Uluslararası bir bestseller olan kitabı Born Free, Elsa adında bir aslan yavrusunu yetiştirme deneyimlerini anlatmaktadır. Kitap aynı adla Akademi Ödülü kazanan bir film haline getirilmiştir. 1977 yılında Avusturya Bilim ve Sanat Onur Nişanı ile ödüllendirilmiştir.[297]
1977: Arjantin-Kanadalı bilim insanı Veronica Dahl, Université d'Aix-Marseille II'de yapay zeka alanında doktora yapan ilk mezun (ve dünyadaki ilk kadınlardan biri) oldu.[299]
1977: Kanadalı-Amerikalı Elizabeth Stern, o dönemde yüksek düzeyde östrojen içeren doğum kontrol hapları ile kadınlarda rahim ağzı kanseri gelişme riskinin artması arasındaki bağlantı üzerine yaptığı araştırmayı yayınladı. Verileri, ilaç endüstrisinin daha düşük hormon dozlarına sahip daha güvenli doğum kontrol hapları sağlaması için baskı yapmasına yardımcı oldu.[300]
1980: Nijeryalı jeofizikçi Deborah Ajakaiye, herhangi bir Batı Afrika ülkesinde fizik profesörlüğüne atanan ilk kadın oldu.[306][307] Bilimsel kariyeri boyunca Nijerya Bilim Akademisi'ne seçilen ilk kadın üye ve Nijerya'daki ilk kadın bilim dekanı oldu.[308]
1985: AIDS'in nedeni olarak HIV'i tanımladıktan sonra, Çinli-Amerikalı virolog Flossie Wong-Staal, HIV virüsünü klonlayan ve genetik haritasını çıkaran ilk bilim insanı oldu ve ilk HIV kan tarama testlerinin geliştirilmesini sağladı.[321]
1988: Amerikalı bilim insanı ve mucit Patricia Bath (d. 1942), kataraktların giderilmesinde lazer kullanımını geliştirmeye yönelik Laserphaco Probe adlı tıbbi cihazın patentini alan ilk Afro-Amerikalı oldu.[324]
1992: Mae Carol Jemison Amerikalı mühendis, doktor ve eski NASA astronotudur. Uzay Mekiği Endeavour'da görev uzmanı olarak görev yaptığında uzaya seyahat eden ilk siyahi kadın olmuştur. Jemison 1987 yılında NASA'nın astronot kadrosuna katılmış ve 12-20 Eylül 1992 tarihlerinde yaklaşık sekiz gün boyunca Dünya'nın yörüngesinde döndüğü STS-47 görevine seçilmiştir.[328]
1992: Edith M. Flanigen uygulamalı kimya alanındaki üstün başarılarından dolayı Perkin Madalyası (Amerikan endüstriyel kimyasında en yüksek onur olarak kabul edilir) ile ödüllendirilen ilk kadın oldu.[329][330] Madalya, özellikle yeni malzeme sınıfları olarak alüminofosfat ve silikoalüminofosfat moleküler elek sentezlerini takdir etmiştir.[330]
1995: İngiliz jeomorfolog Marjorie Sweeting, Çin'in karstına ilişkin ilk kapsamlı Batılı çalışmayı Çin'de Karst: Jeomorfolojisi ve Çevresi ("Karst in China: its Geomorphology and Environment.") başlığıyla yayımlamıştır.[332][333]
1996: Amerikalı gezegen bilimci Margaret G. Kivelson, Jovian uydusu Europa üzerinde yabancı bir dünyadaki ilk yüzey altı tuzlu su okyanusunu keşfeden bir ekibe liderlik etti.[337][338]
1997: Litvanyalı-Kanadalı primatolog Birutė Galdikas, orangutanlarla yaptığı araştırma ve rehabilitasyon çalışmaları nedeniyle Tyler Çevre Başarı Ödülü almıştır. Galdikas'ın orangutanlarla 30 yılı aşkın bir süre boyunca yürüttüğü çalışmalar, daha sonra 2014 yılında vahşi hayvanlarla ilgili en uzun süreli bilimsel çalışmalardan biri olarak kabul edilmiştir.[339]
2000: Venezuelalı astrofizikçi Kathy Vivas, Samanyolu galaksisinin yapısı ve tarihi hakkında fikir veren yaklaşık 100 "yeni ve çok uzak" RR Lyrae yıldızları keşfini sundu.[345]
2003: Amerikalı jeofizikçi Claudia Alexander, Jüpiter gezegeninde sona eren bir uzay keşif görevi olan Galileo Projesi'nin son aşamalarını denetledi.[346]
2006: Çinli-Amerikalı biyokimyacı Yizhi Jane Tao, antiviral araştırmalarına katkıda bulunarak Influenza A'nın atomik yapısını haritalayan ilk araştırmacı olmak için bir araştırma ekibine liderlik etti.[349][350]
2006: Merieme Chadid, Antarktika'ya seyahat eden ilk Faslı ve ilk kadın astronom oldu ve Güney Kutbu'nda büyük bir gözlemevi kurulmasında uluslararası bir bilim insanı ekibine liderlik etti.[352]
2006: Amerikalı bilgisayar bilimcisi Frances E. Allen, "modern optimize edici derleyicilerin ve otomatik paralel yürütmenin temelini oluşturan optimize edici derleyici tekniklerinin teorisine ve uygulamasına öncü katkıları" nedeniyle Turing Ödülü kazandı. Bu ödülü kazanan ilk kadın oldu.[353]
2007: Mısırlı jeomorfolog Eman Ghoneim, uydu görüntülerini kullanarak Sahra Çölü'nde 11.000 yıllık bir mega gölün izlerini keşfetti. Bu keşif, dünyanın en büyük modern yeraltı suyu rezervuarının kökenlerine ışık tuttu.[355]
2008: Amerika doğumlu Avustralyalı Penny Sackett, Avustralya'nın ilk kadın Baş Bilim İnsanı oldu.[358]
2008: Amerikalı bilgisayar bilimcisi Barbara Liskov, "özellikle veri soyutlama, hata toleransı ve dağıtık hesaplama ile ilgili programlama dili ve sistem tasarımının pratik ve teorik temellerine katkıları" nedeniyle Turing Ödülü kazandı.[359]
2009: Çinli genetikçi Zeng Fanyi ve araştırma ekibi, indüklenmiş pluripotent kök hücrelerin tüm memeli vücutlarını -bu durumda canlı fareleri- oluşturmak için kullanılabileceğini kanıtlayan deney sonuçlarını yayınladı.[362]
2010'lar
2010: Marcia McNutt, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları'nın ilk kadın direktörü oldu.[363]
2011: Kazakistanlı sinirbilim öğrencisi ve bilgisayar korsanı Alexandra Elbakyan, kullanıcılara bilimsel makalelerin korsan kopyalarını sağlayan bir web sitesi olan Sci-Hub'ı başlattı. Beş yıl içinde Sci-Hub 60 milyon makale içerecek kadar büyüdü ve kullanıcılar tarafından yıllık 42 milyondan fazla indirildi. Elbakyan sonunda büyük akademik yayıncılık şirketi Elsevier tarafından dava edildi ve Sci-Hub daha sonra kapatıldı, ancak farklı alan adları altında yeniden ortaya çıktı.[364]
2011: Tayvanlı-Amerikalı astrofizikçi Chung-Pei Ma, şimdiye kadar gözlemlenen en büyük kara deliklerden ikisini keşfeden bilim insanlarından oluşan bir ekibe liderlik etti.[365]
2015: Asha de Vos, Batı Avustralya Üniversitesi'nde "Güney Sri Lanka açıklarındaki mavi balina kümelenmelerini etkileyen faktörler" ("Factors influencing blue whale aggregations off southern Sri Lanka") konulu tezini tamamlayarak deniz memelileri araştırmaları alanında doktora derecesi alan ilk Sri Lankalı oldu.[376][377]
2018: İngiliz astrofizikçiler Hiranya Peiris ve Joanna Dunkley ile İtalyan kozmolog Licia Verde, "kozmosun evrimi ve galaksilerin oluşumunu sağlayan dalgalanmalar hakkındaki bilgilerimizi büyük ölçüde geliştiren erken evrenin ayrıntılı haritalarına" yaptıkları katkılardan dolayı Temel Fizikte Çığır Açan Ödül'e layık görülen 27 bilim insanı arasında yer aldı.[379]
2018: İngiliz astrofizikçi Jocelyn Bell Burnell, bilimsel başarıları ve "ilham verici liderliği" nedeniyle 3 milyon dolar değerindeki özel Temel Fizikte Çığır Açan Ödül'ü aldı. Ödül parasının tamamını fizik eğitimi alan kadınlara, yeterince temsil edilmeyen azınlıklara ve mültecilere yardımcı olacak bursların oluşturulması için bağışladı.[380]
2019: Görüntüleme bilimcisi Katie Bouman, Olay Ufku Teleskobu'nu kullanarak bir kara deliğin ilk görselleştirmesini mümkün kılan bir algoritma geliştirdi. Projeyi hayata geçiren 200'den fazla kişiden oluşan ekibin bir parçasıydı.[387][388][389][390]
2023: Avustralyalı jeomikrobiyolog Jillian Banfield, karmaşık mikrobiyal topluluklar ve bunların çevre ile etkileşimi üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle aldığı van Leeuwenhoek Madalyası'nın ilk kadın sahibi oldu.[402]
^Schmitz, Leonhard (1867), "Aganice", Smith, William (Ed.), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1, Boston, s. 59, 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Ağustos 2018
^Taylor, F. Sherwood (1930), "A Survey of Greek Alchemy", The Journal of Hellenic Studies, The Society for the Promotion of Hellenic Studies, 50 (1), ss. 109-139, JSTOR626167
^Drew, Jennifer (October 2010). "Early female scientists". Women's History Month. 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2018.
^O'Neill, Eileen (2001). Margaret Cavendish, Duchess of Newcastle, Observations upon Experimental Philosophy. Oxford, England: Oxford University Press. s. xi. ISBN978-0521776752.
^Detlefsen, Karen (2017), "Émilie du Châtelet", Zalta, Edward N. (Ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2017 bas.), Metaphysics Research Lab, Stanford University, 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Eylül 2018
^"Eva Ekeblad". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 1 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
^Bret, Patrice; Kawashima, Keiko (2019). "Madame Lavoisier's Diffusion and Defense of Oxygen Against Phlogiston: Her Translations of Richard Kirwan's Essays". In Lykknes, Annette; Van Tiggelen, Brigitte (eds.). Women in Their Element: Selected Women's Contributions To The Periodic System. Singapore: World Scientific.
^"Picardet, Claudine". Encyclopedia.com (İngilizce). 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2018.
^Packard, A. S., (Ed.) (1876). Aquaria: Their Past, Present, and Future. The American Naturalist (İngilizce). 10. Essex Institute. s. 615. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
^Cole, Ellen (2013). Women's Work: A Survey of Scholarship By and About Women. Routledge. ss. 55–56. ISBN9781136376276.
^Katz, Victor (2009). "Chapter 23: Probability and Statistics in the Nineteenth Century". A History of Mathematics: An Introduction. Addison-Wesley. ss. 828-30. ISBN978-0-321-38700-4.
^Birks, J. L. (2005). "The Penllergare Observatory". The Antiquarian Astronomer. 2: 3-8. Bibcode:2005AntAs...2....3B.
^"Dietrich, Koncordie Amalie". Encyclopedia of Australian Science (İngilizce). The University of Melbourne eScholarship Research Centre. 1 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2018.
^Coltofean, Laura (Ocak 2017). Szabó, Cs.; Rusu-Bolindeț, V.; Rustoiu, G. T.; Gligor, M. (Ed.). "Adalbert Cserni and His Contemporaries. The Pioneers of Alba Iulia and Beyond". In: Cs. Szabó, V. Rusu-Bolindeț, G. T. Rustoiu, M. Gligor (Eds.): Adalbert Cserni and His Contemporaries. The Pioneers of Alba Iulia and Beyond. Mega Publishing House, Cluj-Napoca, 2017, P. 327-354 (İngilizce). Cluj-Napoca: Mega Publishing House: 327-354. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024. 2017. Zsófia Torma: A pioneer of prehistoric archaeology in nineteenth-century Transylvania
^A. S. D. M. (April 1889). "Obituary - Miss E. Brown". articles.adsabs.harvard.edu. The Observatory. ss. 171-172. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2018.
^Series, Caroline. "And what became of the women?", Mathematical Spectrum, Vol. 30 (1997/8), 49h52
^Trimble, Virginia; Williams, Thomas R.; Bracher, Katherine; Jarrell, Richard; Marché, Jordan D.; Ragep, F. Jamil (18 Eylül 2007). Biographical Encyclopedia of Astronomers (İngilizce). Springer Science & Business Media. s. 646. ISBN9780387304007.
^Clary, R. M. (2007). "Great expectations: Florence Bascom (1842–1945) and the education of early US women geologists". Geological Society, London, Special Publications. 281 (1): 123-135. Bibcode:2007GSLSP.281..123C. doi:10.1144/SP281.8.
^Hoffleit, Dorrit (Aralık 1983). "Maria Mitchell's famous students"(PDF). CSWP Gazette. Committee on the Status of Women in Physics of the American Physical Society. 3 (4): 1-4. 1 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
^"Marianna Paulucci". Museum of Natural History, University of Florence. 19 Nisan 2016. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018.
^abirishawg (20 Ağustos 2016). "Women in Geoscience Series". Irish Association for Women in Geosciences. 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2018.
^"Proceedings of the Linnean Society of London (One Hundred and Seventeenth Session, 1904–1905)". Proceedings of the Linnean Society of London. 117: 1-58. 1905. doi:10.1111/j.1095-8312.1905.tb01410.x.
^Wale, Matthew (2 Mart 2018). "Emma Hutchinson (1820–1906)". Constructing Scientific Communities (İngilizce). 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2018.
^"Alice Wilson". science.ca. 23 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2018.
^abJames-Abra, Erin. "Alice Wilson". The Canadian Encyclopedia (İngilizce). 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Semb-Johansson, Arne (28 Eylül 2014), "Kristine Bonnevie", Norsk biografisk leksikon (Norveççe), 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ekim 2018
^Gillett, Margaret. "Carrie Derick". The Canadian Encyclopedia (İngilizce). 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Wójcik, Zbigniew. "Regina Danysz-Fleszarowa 1888–1969"(PDF). Kwartalnik Historii Nauki I Techniki. 15 (4): 791-796. 2 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
^Raymond, Katrine. "Isabella Preston". The Canadian Encyclopedia (İngilizce). 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2018.
^abStamhuis, Ida H. (1995). "A Female Contribution to Early Genetics: Tine Tammes and Mendel's Laws for Continuous Characters". Journal of the History of Biology. 28 (3): 495-531. doi:10.1007/BF01059390. JSTOR4331365. PMID11609021.
^Ne'eman, Yuval (1999). The Impact of Emmy Noether's Theorems on XXIst Century Physics in Teicher. Teicher. ss. 83-101.
^abcTetty, Charles (1985). "Medical Practitioners of African Descent in Colonial Ghana". The International Journal of African Historical Studies. 18 (1): 139-144. doi:10.2307/217977. JSTOR217977. PMID11617203.
^"Concepción Mendizábal Mendoza". Instituto de investigaciones Históricas Políticas Económicas y Sociales (İspanyolca). 8 Ağustos 2018. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
^"Michiyo Tsujimura". Ochanomizu University Digital Archives. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Dazinger, Walter (27 Ocak 2014). "Preisträger des Haitinger-Preises 1905–1936"(PDF) (Almanca). Institut für Angewandte Synthesechemie, Vienna, Austria: Die Ignaz-Lieben-Gesellschaft Verein zur Förderung der Wissenschaftsgeschichte. s. 3. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016.
^Rentetzi, Maria (1 Mart 2009). "Marietta Blau (1894–1970)". JWA.org. Brookline, Massachusetts: Jewish Women's Archive. 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Meitner, L.; Frisch, O. R. (1939). "Disintegration of Uranium by Neutrons: A New Type of Nuclear Reaction". Nature. 143 (3615): 239. Bibcode:1939Natur.143..239M. doi:10.1038/143239a0.. Meitner is identified as being at the Physical Institute, Academy of Sciences, Stockholm. Frisch is identified as being at the Institute of Theoretical Physics, University of Copenhagen.
^Frisch, O. R. (1939). "Physical Evidence for the Division of Heavy Nuclei under Neutron Bombardment". Nature. 143 (3616): 276. Bibcode:1939Natur.143..276F. doi:10.1038/143276a0. [Editöre yazılan bu mektubun deneyi 13 Ocak 1939 tarihinde gerçekleştirilmiştir; bkz Richard Rhodes, The Making of the Atomic Bomb pp. 263, 268 (Simon and Schuster, 1986).]
^Science, Live (11 Eylül 2013). "What is Francium?". Livescience.com. 12 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2018.
^"Marie Maynard Daly". Science History Institute (İngilizce). 1 Haziran 2016. 30 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018.
^"Berta Karlik" (Almanca). Vienna, Austria: Universität Wien Projekt Lise. 2010. 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2016.
^"Esther Ocloo Passes Away". www.ghanaweb.com (İngilizce). 30 Kasım 2001. 20 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2018.
^Thomas, Campbell (12 Ocak 2000). "Moira Dunbar". The Guardian (İngilizce). 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Raymond, Katrine. "Ursula Franklin". The Canadian Encyclopedia (İngilizce). 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2018.
^Mejía Perdomo, Odalis (2013). "Idelisa Bonnelly – Dominican Republic"(PDF). Women Scientists in the Americas: their inspiring stories. The Inter-American Network of Academies of Sciences. ss. 97-105. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2018.
^Lavania, U. C. (March 2008). "Archana Sharma"(PDF). Current Science. 94 (5): 672. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
^García, Richard (2013). "María Teresa Ruiz – Chile"(PDF). Women Scientists in the Americas: their inspiring stories. The Inter-American Network of Academies of Sciences. ss. 67-80. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2018.
^"Tales: Yizhi Jane Tao" (İngilizce). SBGrid Consortium at Rice University. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2018.
^Akyeampong, Emmanuel Kwaku; Niven, Mr Steven J. (2 Şubat 2012). "Merieme Chadid". Dictionary of African Biography (İngilizce). Open University Press USA. ss. 54-55. ISBN9780195382075.
.jpg)
.png)
_-_Science_Service_-_Original.jpg)
,_lecturing_at_Catholic_University,_Washington,_D.C.,_1946.jpg)
.jpg)
.jpg)
_in_1958.jpg)
,_1967.jpg)
.jpg)
