Celje

Celje
Panorama grada
Panorama grada
Panorama grada
Koordinate: 45°46′N 14°12′E / 45.767°N 14.200°E / 45.767; 14.200
Država  Slovenija
Pokrajina Štajerska
Statistička regija Savinjska
općina Mestna občina Celje
Površina
 - Ukupna 22.7 km²[1]
Visina 238
Stanovništvo (2013.)
 - Urbano područje 37.490[1]
 - Urbana gustoća 1 651.5 stan./km²[1]
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 3000
Pozivni broj 03
Službene stranice
www.celje
Karta
Celje na mapi Slovenije
Celje
Celje

Celje je metropola (latinski: Celeia, njemački: Cilli) je treći po veličini grad u Sloveniji od 37.490 stanovnika[1], on je i administrativni centar Mestne občine Celje u centru Slovenije.

Geografske karakteristike

Celje leži na ušću rijeke Voglajne u Savinju u kraju znanom kao Celjska kotlina.

Grad je gotovo podjednako udaljen od Ljubljane (70 km) kao i od Maribora (60 km), sa kojima je odlično povezan autoputem A1, znanim kao Slovenika.

Obale Savinje u centru

Celje je administrativno podjeljeno na 10 kvartova, to su; Center (historijski centar), Dečkovo naselje, Dolgo polje, Gaberje, Hudinja (Zgornja i Spodnja Hudinja), Karel Destovnik Kajuh, Lava, Nova vas, Savinja i Slavko Šlander.

Historija

Rimljani su u 1. vijeku pne. ovladali antičkim keltskim naseljem Keleja, i promjenili mu ime u Celeia. Ona je dobila municipalna prava pod imenom Municipium Claudia Celeia za vladavine cara Klaudija (vladao od 41. do 54.) Antičku Celeu razorili su Barbari za ranog srednjeg vijeka.

Historija srednjovjekovnog Celja vezana je uz njegov burg kog su u prvoj polovici 12. vijeka podigli koruški grofovi iz Heunburga. On je 1322. nakon što su izumrli njegovi prvi vlasnici, postao vlasništvo Žovneških gospodara (Herren von Sanneck), koje je njemački car Ludwig Bavarski uzdigao u rang grofova, pa su postali poznatiji kao - Celjski grofovi.[2] Oni su kao vladari bili zenit Celja, jer su tokom 14. i 15. vijeka bili neobično uticajni u tom dijelu Evrope.

Nakon ubojstva Ulrih II Celjskog u Beogradu - 1456., izumrli su Celjski grofovi pa je Celje postalo posjed Habsburgovaca.[2] Tad je počeo razvoj donjeg grada kao trgovačko - zanatskog centra, oko kojeg su 1473. podignuti bedemi.

Crtež izgleda grada iz 1830.

S druge strane je celjski Gornji grad često je mjenjao gospodare i upravitelje. Razorili su ga kmetovi za velikog seljačkog ustanka 1515., pa je obnovljen u drugoj polovici 16. vijeka.[2] Kako više nije imao nikakvo strateško značenje, počeo je propadati već u 17. vijeku, pa su već sredinom 18. vijeka, njegove cigle koristili za popravak građevina u donjem gradu. Početkom 19. vijeka korišten je kao kamenolom, od potpunog uništenja ga je spasio grof Wickenburg, koji je otkupio preostale razvaline i poklonio Štajerskoj.

Skup celjskih kulturbundovaca

Od 1882. počelo se obnovljati Celjski gornji grad.[2]

Celje je nešto prije, a i za samog Drugog svjetskog rata bilo jedan od najačih uporišta njemačkog - kulturbunda.

Gradovi prijatelji

Celje ima ugovore o prijateljstvu sa slijedećim gradovima[3];

Privreda

Celje je od 19. vijeka industrijski grad, poznat po topionici cinka i kemijskoj industriji - Aero.

Panorama Celja, iz Gornjeg grada
Panorama Celja, iz Gornjeg grada

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Slovenia: Notranjsko-kraška” (engleski). City population. Pristupljeno 03. 05. 2014. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Zgodovina” (slovenski). Zavod Celeia Celje. Arhivirano iz originala na datum 2019-06-09. Pristupljeno 03. 05. 2014. 
  3. ↑ „Partnerska mesta” (slovenski). Mestna občina Celje. Arhivirano iz originala na datum 2012-10-28. Pristupljeno 03. 05. 2014. 

Vanjske veze