PROFILPELAJAR.COM

3. jul/juli/srpanj (3. 7.) je 184. dan godine po gregorijanskom kalendaru (183. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 181 dan.

Događaji

321. — rimski car Konstantin II, proglasio je nedelju za dan odmora i verskog obreda.
1583. — ruski car Ivan Grozni ubio je, u nastupu gneva, sina. Ovaj autokrata sproveo je značajne reforme u Rusiji, a zbog okrutnog odnosa prema boljarima dobio je naziv Grozni. Kao tragični lik bio je inspiracija slikarima, muzičarima, književnicima, filmskim rediteljima...
1608. — francuski istraživač Samuel de Champlain osnovao je kanadski grad Kvebek.
1775. — general Džordž Vašington, kasnije izabran za prvog predsednika SAD (1789), zvanično je preuzeo komandu nad vojskom kolonista u Američkom ratu za nezavisnost.
1848. — pokrenut austrijski dnevni list Štampa (Die Presse).
1849. — francuske trupe su ušle u Rim savladavši otpor snaga Đuzepea Garibaldija i ponovo ustoličile poglavara rimokatoličke crkve papu Pija IX.
1863. — Vojska Unije u američkom građanskom ratu u odlučnoj bitci kod Gettysburga porazila vojsku Konfederacije pod generalom Leejem. Isti dan se generalu Grantu predala južnjačka tvrđava Vicksburg na Mississipiju, čime je Konfederacija presječena napola.
1881. — pod pritiskom Velike Britanije, Turska je potpisala konvenciju s Grčkom kojom su Grci dobili Tesaliju i delove Epira.
1940. — Britanci su onesposobili veliki deo francuske flote stacionirane u Oranu u severnoj Africi da ne bi došle u posed Nemačke. Francuzi nisu pristali da, nakon kapitulacije Francuske, predaju flotu dobrovoljno, pa je najveći deo uništen, a poginulo je preko 1.000 francuskih mornara.
1944. — sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile glavni grad Belorusije Minsk i zarobile 100.000 nemačkih vojnika.
1954. — u Velikoj Britaniji je ukinuto racionisano snabdevanje hranom uvedeno tokom i po završetku Drugog svetskog rata.
1962. — Alžir je stekao nezavisnost posle 132 godine francuske kolonijalne vlasti.
1972. — Indija i Pakistan su potpisali mirovni sporazum, čime je okončan sukob izazvan 1971. građanskim ratom u Istočnom Pakistanu (Bangladeš).
1987. — ratni zločinac iz Drugog svetskog rata Klaus Barbi (Barbie), lokalni šef Gestapoa, nazvan „kasapin iz Liona“, osuđen je u Francuskoj na doživotnu robiju.
1988. — Iran Air let 655: američka krstarica USS Vincennes oborila iranski putnički avion, nakon što je pogrešno identifikovan kao lovac, poginulo 290 ljudi.
1995. — jugoslovenski košarkaši postali su evropski šampioni na prvenstvu u Atini. Pobeda je burno proslavljena u zemlji, a oduševljenje je bilo pojačano i zbog trogodišnje međunarodne izolacije SR Jugoslavije.
1996. — predsednik Rusije Boris Jeljcin pobedio je u drugom izbornom krugu komunističkog kandidata Genadija Zjuganova, i time započeo drugi predsednički mandat.
2001. — ruski avion „tupoljev 154“ srušio se kod Irkutska. Poginulo je svih 145 putnika i članova posade.
2001. — na prvom pojavljivanju pre Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu bivši predsednik SRJ Slobodan Milošević izjavio je da ne priznaje taj sud i odbio da se izjasni o optužnici koja ga tereti za progon, deportaciju i ubijanje kosovskih Albanaca 1999.

Rođenja

1423. — Luj XI, francuski kralj.
1728. — Robert Adam, škotski arhitekt (u. 1792.).
1782. — Pierre Berthier, francuski geolog i rudarski inženjer (u. 1861.).
1854. — Leoš Janaček, češki skladatelj.
1883. — Franz Kafka, češki književnik koji je pisao na njemačkom jeziku.
1909. — Dr. Mihailo Andrejević, bio je srpski ljekar, nogometaš i istaknuti nogometni radnik (u. 1989.).
1912. — Jure Francetić, hrvatski vojnik i političar, bio je ustaša, odgovoran za pokolj i progon Srba i Jevreja i komandant ustaške brigade Crna legija - a kasnije i komandant svih jedinica ustaške vojske u Bosni i Hercegovini (u. 1942.).
1916. — John Kundla, američki profesionalni košarkaški trener.
1920. — Marijan Badel, student, politički komesar brigade „Franjo Ogulinac Seljo“ i narodni heroj Jugoslavije (u. 1944.).
1926. — Predrag Heruc — Braco, športaš i sudionik Narodnooslobodilačke borbe (u. 1945.).
1927. — Ken Russell, britanski režiser.
1930. — Radoslav Katičić, hrvatski klasični filolog i paleoslavist.
1937. — Tom Stoppard, češko-britanski dramski pisac.
1943. — Judith Durham, australska pjevačica.
1943. — Kurtwood Smith, američki televizijski i filmski glumac.
1946. — Bolo Yeung, kineski borac mješovitih borilačkih sportova i glumac.
1952. — Mirsad Bećirbašić, bosanskohercegovački književnik.
1953. — Senada "Nada" Topčagić, bosanskohercegovačka pjevačica folk muzike.
1958. — Vanesa Ojdanić, srpska epizodna glumica.
1962. — Tom Cruise, američki glumac.
1962. — Thomas Gibson, američki glumac.
1967. — Vladan Alanović, bivši hrvatski profesionalni košarkaš.
1972. — Maja Petrin, bila je hrvatska glumica (u. 2014.)
1973. — Ivana Plechinger, hrvatska pjevačica i voditeljica.
1973. — Ólafur Stefánsson, umirovljeni islandski rukometaš.
1976. — Wanderlei Silva, brazilski borac mješovitih borilačkih vještina (Mixed Martial Arts, MMA).
1991. — Anastazija Pavljučenkova, ruska tenisačica.

.

Smrti

1642. — francuska kraljica Marija de Mediči, kćerka toskanskog vojvode Frančeska de Medičija. Posle ubistva kralja Anrija IV, vladala je kao regentkinja (1610-17) uz sina Luja XIII. Za nju je građena Palata Luksemburg u Parizu, čije su dvorane bile ukrašene 21 Rubensovom slikom koje se sada nalaze u Luvru.
1904. — Teodor Hercl, osnivač i lider cionističkog pokreta. Organizovao je prvi cionistički kongres u Bazelu (1897) i bio je prvi predsednik Svetske cionističke organizacije. U delu „Jevrejska država“ (1896) izneo je plan za osnivanje jevrejske države u Palestini.
1969. — jedan od osnivača engleske rok grupe „Rolingstons“ Brajan Džons utopio se u svom bazenu pod dejstvom prekomerne količine droge.
1971. — Jim Morrison, pjevač, legendarni vođa "Doorsa" (* 1943.).
1987. — Naim ef. Hadžiabdić, bosanskohercegovački reis.
2005. — Džafer Obradović, bosanskohercegovački književni kritičar, esejist i publicist.