Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Łęknica liczyła 2459 mieszkańców[4].
Początkowa samodzielna gmina (Lugknitz), 31 marca 1940 roku, została przyłączona do Mużakowa (Bad Muskau), po czym do 1945 roku stanowiła jego prawobrzeżną dzielnicę[9].
Historia
Kamienice przy ulicy GranicznejPrzygraniczne targowisko Polenmarkt
Historia Łęknicy powiazana jest z miastem Mużakowem (niem. Muskau). Prawa miejskie Mużaków otrzymał w 1452 roku; w ciągu wieków był wielokrotnie niszczony przez pożary i powodzie. Centrum Mużakowa znajdowało się na zachodnim brzegu Nysy, a na wschodnim rozciągały się łąki, pola uprawne i lasy. Graniczyła po tej stronie z Muskau osada o nazwie Wendyjska Wieska, później Luknić i Lugnitz, która dała początek powojennej Łęknicy.
31 marca 1940 Lugknitz włączono do Mużakowa, stając się jego prawobrzeżną dzielnicą[10].
Wojska niemieckie zostały wyparte z miasta 22 lutego 1945 roku przez oddziały 52 armii I Frontu Ukraińskiego[11]. Po ustaleniu granicy polsko–niemieckiej na Nysie Łużyckiej Łęknica (początkowo nazywana Lubanicą) została samodzielną miejscowością bez praw miejskich[12][13]. Polskie oddziały WOP zaczęły pełnić służbę graniczną od jesieni 1945 roku. W 1946 roku była tu 22 strażnica WOP5 Komendy Odcinka. Miasto było zniszczone podczas wojny w 70%. Znacznemu zniszczeniu uległy również obiekty przemysłowe: szyby kopalni węgla brunatnego„Babina” (40%), huta szkła (30%) i zakład produkcji ceramiki budowlanej - dachówek (50%)[13].
Osadnicy wojskowi byli pierwszymi mieszkańcami miasta, a po jego rozminowaniu przez jednostkę saperów we wrześniu 1945 zaczęli przybywać z centralnych województw Polski nowi osadnicy. Osiedlali się tu również Polacy powracający z robót przymusowych. W mieście zatrzymywali się także repatrianci z Francji i Belgii. W ramach repatriacji ze Związku Radzieckiego w 1958 przyjechało do Łęknicy osiemnaście rodzin[13].
Miejscowość wielokrotnie zmieniała nazwę: w latach 1945–1947 była to Łuknica, a następnie na Ługnica i Łęknice[13]. Nazwę Łęknica otrzymała w 1956 roku[14]. Stacja kolejowa do końca lat 60. XX wieku nosiła nazwę Mużaków Wschód[14]. W czasie zmian administracyjnych do 1950 roku jako wieś (razem z powiatem żarskim) wchodziła w skład województwa wrocławskiego. Do 1954 należała do gminy Niwica, od 1955 była siedzibą gromady Łęknica[15], a w 1956 przemianowana została na osiedle[16]. 1 stycznia 1969 roku decyzją Wojewódzkiej Rady Narodowej uzyskała prawa miejskie[17].
Ponadto, w Parku Mużakowskim rosną wyjątkowe drzewa. Największe z nich to pomnikowedęby – Dąb Odyna o obwodzie 854 cm (w 2011)[21] i Dąb Tora, o obwodzie 715 cm (w 2015)[22].
Obszar Gminy Łęknica wchodzi w skład polsko-niemieckiego Parku Krajobrazowego Łuk Mużakowa (Muskauer Faltenbogen). Jednego z czterech na świecie Geoparków transgranicznych zaliczonych przez UNESCO do Listy Geoparków Światowych[23].
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[24] Łęknica ma obszar 16,4 km²[25], w tym[26]:
W celu wyprowadzenia intensywnego ruchu tranzytowego z Łęknicy po stronie polskiej i Mużakowa po stronie niemieckiej, wybudowano obwodnicę. W skład której wchodzi odcinek drogi krajowej nr 12, poprowadzony po południowych, południowo-wschodnich i wschodnich obrzeżach Łęknicy, nowy most graniczny przez rzekę Nysę Łużycką oraz nowy odcinek drogi po stronie niemieckiej w okolicach gminy Krauschwitz[32]. 22 grudnia 2011 roku[33] otwarto obwodnicę miasta, a wcześniej 17 października nowy most na Nysie Łużyckiej prowadzący w kierunku Krauschwitz[34].
Od 1947 roku w Łęknicy funkcjonuje klub piłkarski Łęknicki Klub Sportowy Łęknica, który występuje w sezonie 2023/2024 w klasie okręgowej, gr. Zielona Góra. Zespół domowe mecze rozgrywa na Stadionie Miejskim w Łęknicy.
↑Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 832.
↑Zmiany administracyjne miast i osiedli 1918-1963, Warszawa, 1964, s. 191–192, 208.
↑ abcdPark Mużakowski i atrakcje geoturystyczne okolic Łęknicy. s. 26.
↑ abPark Mużakowski i atrakcje geoturystyczne okolic Łęknicy. s. 27.
↑Uchwała Nr V/30/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu żarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 4 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze z dnia 4 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 55).
