Widok na Wójtostwo z Góry Parkowej. Z lewej główna arteria dzielnicy - ulicę Jana Pawła II. W tle rzeka San i Góry Słonne (2010)Północna część Wójtostwa. W tle obecny most na Sanie łączący z Białą Górą (2010)
W przeszłości w myśl przywileju lokacyjnego z XIV wieku władzę w mieście pełnił wójt dziedziczny. Nazwa dzielnicy pochodzi od podmiejskiego obszaru, na którym znajdował się folwark wójtowski[1]. Wójtowie sanoccy czerpali z niego dochody[2]. Na początku XVI wieku uposażenie wójtostwa przeniesiono w skład starostwa sanockiego.
Podczas przejazdu Moskali w drodze na Węgry w 1849 w trakcie tamtejszego powstania najeźdźcy zażądali 100 korcówowsa, stawiając groźbę spalenia miasta[2]. Wobec braku w mieście zarówno zboża, jak i pieniędzy, władze miasta odstąpiły podsanockiemu właścicielowi ziemskiemu Janowi Tchorznickiego teren Wójtostwa w zamian za otrzymany od niego owies[2]. W XIX wieku równinna powierzchnia Wójtostwa nie nadawała się do zabudowy ze względu na zagrożenie powodziowe związane z wylewami nieopodal przepływającej rzeki San. W 1879 na Wójtostwie zamieszkiwała Kornelia Tchórznicka[3]. Pod koniec XIX wieku właścicielką tabularną dóbr Wójtostwa była Józefa Rylska[4]. W 1897 na terenie Wójtostwa miasto utworzyło nową targowicę, rzeźnię i place dla wojska[5]. Możliwość budownictwa komunalnego i mieszkaniowego pojawiła się po uregulowaniu rzeki i wykonaniu robót zabezpieczających[6]. Na przełomie XIX i XX wieku właścicielem terenów wójtostwa sanockiego był Aleksander Mniszek-Tchorznicki (posiadał tam m.in. browar i spichlerz)[7][8].
Przed 1939 przy ulicy Kiczury działała cegielnia parowa Antoniego Wilka[9].
W przeszłości w piśmiennictwie pojawiały się formy nazwy dzielnicy „Wójtostwo”[23][24] oraz „Wójtowstwo”[25]. W późniejszych latach formy „Wójtostwo” używali m.in. Józef Sulisz[2], historyk Adam Fastnacht[26] i znawca Sanoka Stefan Stefański[27]. W wyniku błędu w uchwale rady miasta z 25 września 1991 nazwa „Wójtostwo” została zastąpiona omyłkową formę „Wójtowstwo” i taki zapis jest stosowany w oficjalnych dokumentach, a także na tabliczkach z nazwami ulic[28][29].
Z dniem 1 stycznia 2023 do obszarzu miasta Sanoka w pobliżu dzielnicy Wójtostwo został włączony teren 102 ha z sołectwa Trepcza[30].
Położenie
Położona jest w północnej części miasta przy drodze krajowej nr 28. Od strony północno-zachodniej graniczy z wsią Trepcza, od strony wschodniej dzielnicę ogranicza rzeka San. Przy głównej ulicy im. Jana Pawła II prowadzącej centralnie przez dzielnicę położony jest m.in. kościół parafialny pw. Chrystusa Króla i Miejska Komunikacja Samochodowa w Sanoku - spółka Sanockiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej (SPGK).
Przy ulicy Sadowej 12: Szkoła Podstawowa nr 8, oddana do użytku w 1986[35]. Roboty budowlane szpitala wykonało także Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane[36]. W 2008 placówka przemianowana na Szkołę Podstawową nr 4[37]. W 2008 SP4 nadano patronat im. ks. Zdzisława Jastrzębiec Peszkowskiego[38].
↑Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane. Warszawa: 1978, s. 24.
↑Józef Baszak: Powstanie i rozwój Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlanego (1950-1978). W: Budownictwo. Sanockie Przedsiębiorstwo Ceramiki Budowlanej. Sanockie Przedsiębiorstwo Budowlane. Sanok: 2014, s. 108. ISBN 978-83-934513-6-4.
f.jpg)
