Turnieje międzystrefowe FIDE stanowiły drugi etap (pomiędzy turniejami strefowymi a turniejem lub meczami pretendentów) eliminacji, których celem było wyłonienie przeciwnika dla mistrza i mistrzyni świata w szachach.
Turnieje międzystrefowe mężczyzn
Po raz pierwszy projekt regulaminu rozgrywek o indywidualne mistrzostwo świata pojawił się na Kongresie FIDE w roku 1946, natomiast w roku 1947 został on dopracowany i zatwierdzony na kongresie w Hadze.
W swojej długiej historii formuła turniejów międzystrefowych zmieniała się wielokrotnie; praktycznie każdy kolejny cykl różnił się od poprzedniego. W latach 1948 – 1970 rozgrywano tylko jeden turniej (w jednym cyklu rozgrywek), w którym startowało 21 - 24 zawodników, a awans zdobywało od 6 do 9 zawodników. Od roku 1973 do 1979 rozgrywano już dwa turnieje (w każdym 18 – 20 zawodników, awans zdobywało 3 najlepszych szachistów z każdego turnieju), natomiast od roku 1982 do 1987 w każdym cyklu rozgrywano po trzy turnieje (14 – 18 zawodników, awans od 2 do 4 zawodników z każdego turnieju). Do roku 1987 wszystkie turnieje rozgrywano systemem kołowym, natomiast dwa ostatnie turnieje w historii (w latach 1990 i 1993) rozegrano systemem szwajcarskim na dystansie 13 rund z udziałem odpowiednio: 64 (do meczów pretendenckich awansowało 11 szachistów) oraz 73 zawodników (awansowało 10).
W roku 1959 Kongres FIDE w Luksemburgu wprowadził tzw. „zasadę trzech”, która określała dopuszczalną liczbę zawodników z jednego kraju, która mogła awansować do kolejnego etapu zmagań. Przepis ten obowiązywał podczas dwóch turniejów międzystrefowych (1962 i 1964), ale z powodu ostrych protestów federacji radzieckiej, został na Kongresie w Wiesbaden w roku 1965 anulowany.
W latach 1948 – 1962 oraz w roku 1985 zawodnicy zdobywali awans do turniejów pretendentów, natomiast w latach 1964 – 1982 oraz 1987 – 1993, do meczów pretendentów. Łącznie w latach 1948 - 1993 rozegrano 26 turniejów (25 FIDE i 1 PCA). Turniej PCA w roku 1993 był jedynym, jaki udało się zorganizować tej stworzonej przez Garriego Kasparowa organizacji, która miała stanowić konkurencję dla FIDE. Drugiego cyklu nie udało się już rozpocząć, ponieważ PCA w roku 1995 upadło. Natomiast FIDE w roku 1996 całkowicie zrewolucjonizowało wieloletni system rozgrywania eliminacji do tytułu mistrza świata i od roku 1997 zrezygnowało z organizacji turniejów międzystrefowych oraz meczów pretendentów, wprowadzając jeden turniej rozgrywany systemem pucharowym.
Liczba uczestników: 20, system kołowy
Liczba uczestników: 21, system kołowy
Liczba uczestników: 21, system kołowy
Liczba uczestników: 21, system kołowy
Liczba uczestników: 23, system kołowy
Uwaga: w turnieju obowiązywała „zasada trzech"
Liczba uczestników: 24, system kołowy
Uwaga: w turnieju obowiązywała „zasada trzech"
Liczba uczestników: 23, system kołowy
Liczba uczestników: 24, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 20, system kołowy
Liczba uczestników: 20, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 14, system kołowy
Liczba uczestników: 14, system kołowy
Liczba uczestników: 14, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 16, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 17, system kołowy
Liczba uczestników: 18, system kołowy
Liczba uczestników: 16, system kołowy
Liczba uczestników: 64, system szwajcarski (13 rund)
Liczba uczestników: 73, system szwajcarski (13 rund)
Turniej międzystrefowy mężczyzn (PCA)
Liczba uczestników: 54, system szwajcarski (11 rund)
Turnieje międzystrefowe kobiet
Liczba uczestniczek: 18, system kołowy
Liczba uczestniczek: 20, system kołowy
Liczba uczestniczek: 12, system kołowy
Liczba uczestniczek: 14, system kołowy
Liczba uczestniczek: 17, system kołowy
Liczba uczestniczek: 18, system kołowy
Uwaga: Marta Lityńska wywalczyła awans po rezygnacji z udziału w rozgrywkach Ałły Kusznir, pokonując 4½ – 3½ Giselę Fischdick (Baden-Baden, 1980)[1]
Liczba uczestniczek: 16, system kołowy
Liczba uczestniczek: 15, system kołowy
Liczba uczestniczek: 14, system kołowy
Liczba uczestniczek: 16, system kołowy
Liczba uczestniczek: 18, system kołowy
Liczba uczestniczek: 16, system kołowy
Liczba uczestniczek: 18, system kołowy
Liczba uczestniczek: 18, system kołowy
Liczba uczestniczek: 35, system szwajcarski (13 rund)
Liczba uczestniczek: 39, system szwajcarski (13 rund)
Liczba uczestniczek: 52, system szwajcarski (13 rund)
Przypisy
- ↑ „Szachy” 6/1980, str 171
Bibliografia
Zobacz też
