Raciborowice Górne


Raciborowice Górne
wieś
Ilustracja
Centrum wsi z kościołem św. Michała Archanioła.
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

bolesławiecki

Gmina

Warta Bolesławiecka

Wysokość

220–240[2] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

1397[3]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-720[4]

Tablice rejestracyjne

DBL

SIMC

0368094[5]

Położenie na mapie gminy Warta Bolesławiecka
Mapa konturowa gminy Warta Bolesławiecka, na dole znajduje się punkt z opisem „Raciborowice Górne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Raciborowice Górne”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Raciborowice Górne”
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego
Mapa konturowa powiatu bolesławieckiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Raciborowice Górne”
Ziemia51°11′10″N 15°41′49″E/51,186111 15,696944[1]

Raciborowice Górne (do 1945 niem. Ober Groß Hartmannsdorf[6]) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Warta Bolesławiecka, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Najstarsza wzmianka o Raciborowicach pochodzi z roku 1268. W miarę rozwoju wieś podzieliła się na Raciborowice Górne i Raciborowice Dolne. Przez kilka wieków wieś była lennem rodu von Zedlitz, następnie von Frankenberg. Po 1945 we wsi zamieszkali obywatele polscy wysiedleni z Kresów Wschodnich (terenów dzisiejszej Ukrainy, Białorusi a także Wileńszczyzny), reemigranci z Jugosławii i Francji oraz osadnicy z centralnej Polski.

W Raciborowicach Górnych znajdują się przychodnia podstawowej opieki zdrowotnej, dom kultury oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. We wsi znajdują się trzy obiekty wpisane do rejestru zabytkówkościół św. Michała Archanioła, nieczynny cmentarz przy kościele oraz plebania. W miejscowości funkcjonuje klub sportowy Raciborowice oraz Stowarzyszenie Miłośników Wsi Raciborowice. Zamieszkuje ją 1397 osób (NSP 2011).

Geografia

Położenie

Wieś Raciborowice Górne według regionalizacji fizycznogeograficznej Jerzego Kondrackiego leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Masyw Czeski, podprowincji Sudety z Przedgórzem Sudeckim, makroregionu Pogórze Zachodniosudeckie, mezoregionu Pogórze Kaczawskie, mikroregionu Pogórze Bolesławieckie[7][8].

Wieś jest ogniwem łańcucha osadniczego o długości 5,6 km położonego nad Bobrzycą, który tworzą wsie Iwiny – Raciborowice Dolne – Raciborowice Górne – Sędzimirów[2].

Miejscowość znajduje się przy drodze powiatowej nr 2278G Iwiny – Pielgrzymka, między wsiami Raciborowice Dolne i Sędzimirów (3 km[9]). Będąca siedzibą władz gminy miejscowość Warta Bolesławiecka odległa jest o 7 km[10]. Najbliższymi miastami są Bolesławiec (16 km[11]), Złotoryja (26 km[12]) i Lwówek Śląski (16 km[13])[14].

Rzeźba terenu

Rzeźba terenu wsi w głównej mierze została ukształtowana w okresie plejstoceńskim, w wyniku akumulacji materiału skalnego niesionego przez lodowiec podczas drugiego na terenie obecnej Polski zlodowacenia środkowopolskiego. Efektem tej działalności rzeźbotwórczej jest terasa akumulacyjna, na której położona jest wieś. Wysokości bezwzględne wahają się pomiędzy 220 m n.p.m. w dolinie Bobrzycy do około 260 m n.p.m. w kierunku Grodźca. Do większych wzniesień należy góra Trawnik o wysokości 262,7 m n.p.m.[15]

Geologia

Raciborowice Górne leżą na obszarze depresji północnosudeckiej, której utwory miejscami przykryte są osadami plejstocenu i holocenu. We wsi i jej najbliższej okolicy można spotkać wystąpienia, a czasami złoża środkowotriasowego wapienia muszlowego, dolnotriasowego czerwonego piaskowca, górnokredowego białego lub żółtego piaskowca, permskiej (cechsztyńskiej), oraz plejstoceńskich: glin, piasków i żwirów[2]. Na terenie Wartowic, Warty Bolesławieckiej, Raciborowic Dolnych i Górnych rozpoznano złoże rud miedzi[16].

Gleby

Na terenie wsi występują gleby bielicowe wytworzonych z piasków, glin, iłów oraz lessów (60%) oraz gleb brunatnych wytworzonych z lessów (34%) oraz mady (4%) i czarne ziemie (2%). Gleby murszowe i glejowe występują fragmentarycznie i nie stanowią nawet 1% areału użytków rolnych[16].

Gleboznawcza klasyfikacja gruntów[17]
Klasa gruntu ornego Powierzchnia [ha] Powierzchnia [%]
I 0 0
II 0,58 0,1
IIIa 248,92 26,9
IIIb 299,45 32,4
IVa 192,07 20,7
IVb 142,97 15,5
V 39,80 4,3
VI 1,53 0,1
Razem 925,32 100,0

Klimat

Według podziału na regiony klimatyczne według A. Schmucka obszar wsi leży w przedgórskim regionie klimatycznym, natomiast według klasyfikacji klimatycznej W. Okołowicza w śląsko-wielkopolskim regionie klimatycznym. Panuje tu klimat umiarkowany przejściowy (między klimatem morskim a kontynentalnym). Największy wpływ na klimat miejscowości ma wpływ oceanicznych mas powietrza oraz górskiego klimatu Sudetów i Przedgórza Sudeckiego. Przeważają wiatry z kierunków zachodnich, południowych i południowo-zachodnich. Na klimat lokalny wpływ ma przede wszystkim rzeźba terenu, występujące kompleksy leśne i podłoże glebowe[16].

Cechy charakterystyczne klimatu gminy Warta Bolesławiecka[16]
Średnia temperatura roczna powietrza +7,5 – 7,8 °C
Najcieplejszy miesiąc Lipiec +16,9 – 18,0 °C
Długość okresu wegetacyjnego 220 dni
Maksymalne sumy opadów dobowych > 60 mm
Kierunek wiatrów przeważających zachodni
Średnia prędkość wiatrów 2,5 m/s

Struktura użytkowania gruntów

Struktura użytkowania gruntów w obrębie miejscowości[17]:

Wyszczególnienie Powierzchnia [ha] Udział % w ogólnej
powierzchni obrębu
Grunty zabudowane i zurbanizowane 52,86 3,65
Lasy i grunty leśne 183,60 12,7
Grunty zadrzewione i zakrzewione 13,04 0,9
Łąki i pastwiska trwałe 140,94 13,16
Grunty orne 925,32 63,88
Sady 2,07 0,14
Nieużytki 53,78 3,71
Drogi 56,19 3,88
Rowy 4,63 0,3
Grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi 2,63 0,18
Grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi 0,13 0,01
Użytek ekologiczny
Tereny różne
Razem 1448,52 100

Demografia

Struktura ludności według płci
(Narodowy Spis Powszechny 2011[3])
Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 1397 100 720 51,5 677 48,5
gęstość zaludnienia 96,1 49,7 46,7
Struktura ludności według wykształcenia
(Narodowy Spis Powszechny 2002[3])
brak podstawowe zawodowe średnie wyższe
osób 72 484 371 252 31
kobiet 56 253 140 148 24
mężczyzn 16 231 231 104 7


W okresie po II wojnie światowej Raciborowice Dolne i Górne zasiedlili w 16% obywatele polscy wysiedleni z Kresów Wschodnich (terenów dzisiejszej Ukrainy, Białorusi a także Wileńszczyzny), w 40% – z centralnej Polski, 40% – reemigranci z Jugosławii, około 3% ludności stanowili Niemcy i autochtoni, a 1% Polacy, którzy przybyli z terenu Francji[15].

Zmiany liczby ludności Raciborowic Górnych od 1816[2][18]

W Raciborowicach Górnych na 100 mężczyzn przypadają 103 kobiety. W większości przedziałów wiekowych populacja jest zrównoważona, tylko w przedziale 20-29 lat występuje przewaga mężczyzn[3].

Struktura ludności według wieku i płci (Narodowy Spis Powszechny 2002[3])

Toponimia

Niemiecka nazwa wsi pochodzi od popularnego w średniowieczu wśród niższych warstw społecznych imienia „Hartmann” (silny człowiek), być może od założyciela wsi o tym imieniu (w dokumencie księcia Konrada I głogowskiego z tego okresu odnotowany jest notariusz o imieniu Hartmann)[19].

Utrwalone w historycznych notatkach zapisy nazwy wsi to[2][20]:

  • Hartmanni villa, Hoartsdorf (1268)
  • Hartmannsdorf (1370)
  • Nedirn Hartmansdorff' (1376)
  • Großharttßdorff, Großharttsdorff (1668)
  • Ober Gross Hartmannsdorff (1726)
  • Ober Hartmannsdorf (1765)
  • Hartsdorf, Ober Gross-Hartmannsdorf (1789)
  • Ober Gross-hartmannsdorf (1871)
  • Groß Hartmannsdorf (1933)
  • Hermanówka (1945)
  • Przedgrodzie (1945)
  • Podgrodzie Górne (1946)
  • Hermanowice Górne (1946)

Polska nazwa Raciborowice Górne została nadana 12 listopada 1946 zgodnie z Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości[21].

Historia

Raciborowice zostały założone około roku 1200 przez kolonistów niemieckich jako wieś na prawie magdeburskim[22]. Po raz pierwszy wzmiankowane jako Hartmanni villa w 1268. W dalszym okresie wieś stanowiła posiadłość rycerską. W miarę rozwoju wieś podzieliła się na cześć górną (obecne Raciborowice Górne) i część dolną (obecne Raciborowice Dolne)[23]. Pierwszym znanym właścicielem folwarku był w 1468 Jonne von Redern, natomiast pierwszym znanym dziedzicem był w 1491 Krzysztof Rupprecht. W 1492 odnotowano istnienie kamieniołomu we wsi. W latach 1496–1654 wieś była własnością rodu von Zedlitz. We wsi powstał renesansowy Górny Dwór, którego budowę ukończono w 1540[24]. Następnymi właścicielami był ród von Schellendorf, a kolejnym ród von Frankenberg, w którego rękach pozostawał do roku 1852[25]. W okresie wojny trzydziestoletniej wieś nie została zniszczona[26].

W latach 1802–1805 Raciborowice Górne zostały podzielone na 50 osobnych parceli, a dwór, podzielony na niezależne części, zamieszkiwało sześciu różnych właścicieli, w wyniku czego szybko popadł w ruinę[27].

W trakcie wojen napoleońskich we wsi doszło do starcia oddziału niemieckich partyzantów złożonego ze szwadronu huzarów oraz ochotniczego oddziału kozaków dowodzonego przez płk. Aleksandra Samjonowicza Ungera z nieznanym oddziałem wojsk napoleońskich, w wyniku którego oddział napoleoński został całkowicie rozbity, wszyscy żołnierze pochodzenia francuskiego zginęli, natomiast żołnierze pochodzenia włoskiego i hiszpańskiego zostali wzięci do niewoli[26].

Król pruski Fryderyk Wilhelm IV wydał nakaz w sprawie majątku 23 stycznia 1846, nakaz ten został rozszerzony przez nadprezydenta prowincji śląskiej Johanna Eduarda von Schleinitza 27 lutego 1862. Ostatni właściciel, hrabia Josef von Frankenberg, sprzedał nieistniejące już w rzeczywistości prawa do dworu 25 czerwca 1852 mistrzowi krawieckiemu Antoniemu Menzelowi z Warty Bolesławieckiej za kwotę 10 srebrnych groszy, który zrezygnował z wykonywania wszystkich przynależnych mu praw[28].

W 1864 wieś zamieszkiwało 36 kmieci i 203 chałupników, w tym kupiec, 6 handlarzy, 6 tkaczy i 21 innych rzemieślników. Na jej terenie znajdowały się kościół katolicki z plebanią oraz ze szkołą z nauczycielem, kościół ewangelicki z pastorówką oraz ze szkołą z jedną filią (druga filia znajdowała się na terenie Raciborowic Dolnych), 2 młyny wodne, wiatrak, kamieniołom oraz wapiennik[29]. W 1869 roku we wsi powstała apteka[28], a w 1872 urząd pocztowy[30]. W latach 1896–1898 oraz 1905 wybudowano drogę powiatową z Iwin o długości 6,9 km[31]. W 1906 otwarto we wsi stację kolejową na linię kolejową kolejki bolesławieckiej Bolesławiec WschódNowa Wieś Grodziska[32][33].

Na początku XX wieku we wsi znajdowało się kilkadziesiąt bogatych gospodarstw posiadanych przez chłopów (bauerów), dziedziczonych z ojca na syna. Do największych należały gospodarstwa nr 306 będące własnością Richarda Gierschnera i jego rodziny od roku 1850[34] oraz nr 72 będące własnością Ericha Weickerta i jego rodziny od 120 lat[35].

W okresie I wojny światowej na terenie wsi przebywali jeńcy wojenni, głównie rosyjscy, którzy pracowali przy ścince drzewa, w gospodarstwach rolnych oraz w zakładzie wapienniczym, z których wielu po zakończeniu działań wojennych osiedliło się na terenie Niemiec[36].

Podczas II wojny światowej na terenie wsi znajdował się obóz dla jeńców sowieckich oraz robotników przymusowych z terenów Polski oraz Związku Sowieckiego[37]. Z powodu złych warunków panujących w obozie panowała w nim wysoka śmiertelność. Pierwsze trzy pochówki zostały odnotowane w Księdze Zgonów parafii katolickiej (w pierwszych dwóch przypadkach odnotowano tylko nr nieśmiertelników 49054 i 49092, w trzecim wypadku tylko nazwisko Popow), kolejne ofiary były chowane w lesie w miejscu położonym ok. 2 km od baraków. Pod koniec lat 50. dokonano uroczystej ekshumacji i ciała ofiar przeniesiono na cmentarz Armii Czerwonej w Bolesławcu[38]. 13 lutego 1945 nie zniszczona wieś[39] została zajętą przez wojska sowieckie. Podczas walk niedaleko dworca kolejowego zostały zniszczone 4 niemieckie czołgi[37].

Po 1945 we wsi zamieszkali obywatele polscy wysiedleni z Kresów Wschodnich (terenów dzisiejszej Ukrainy, Białorusi a także Wileńszczyzny), reemigranci z Jugosławii i Francji oraz osadnicy z centralnej Polski, natomiast ludność niemiecka została stopniowo wysiedlona na tereny sowieckiej strefy okupacyjnej Niemiec[15]. W 1945 na terenie Raciborowic zamieszkiwało 300 Niemców, 190 Polaków, którzy posiadali 12 koni i 3 krowy[40].

Na początku lat 50. korzystnie na rozwój wsi wpłynęło uruchomienie kopalni oraz zakładu przetwórczego miedzi „Konrad” w Iwinach i cementowni „Podgrodzie”. W latach 1955–1958 we wsi prowadził działalność Rolniczy Zespół Spółdzielczy „Zdobycz Chłopska”[41]. W latach 1958–1986 we wsi istniało państwowe gospodarstwo rolne należące do Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Bolesławcu, w którym pracowali pacjenci znający się na hodowli zwierząt i uprawie roli[42]. 13 grudnia 1967 roku doszło do przerwania grobli zbiornika osadów poflotacyjnych przy kopalni miedzi w Iwinach, ale fala powodziowa, idąca w górę dolinę Bobrzycy, zatrzymała się w Raciborowicach Dolnych i nie dotarła do wsi[43][44].

Cementownia „Podgrodzie”

W 1914 Saksońsko-Czeskie Towarzystwo Cementowe (Sächsich-Böhmische Portlandzementgesselschaft) zakupiło działkę w Raciborowicach Górnych i rozpoczęło budowę cementowni. Wybuch I wojny światowej spowodował przerwanie prac. Z powodu hiperinflacji, która nastąpiła po wojnie, prace rozpoczęto ponownie w 1923, z niewielkimi nakładami finansowymi i za pomocą używanych maszyn. W 1927 syn właściciela zakładu wapienniczego w Raciborowicach Dolnych, Egon Pralle, objął zakład i latem 1927 Kalkwerk Groß Hartmmnnsdorf G.m.b.H. in Groß Hartmmnnsdorf bei Bunzlau in Schlesien rozpoczęła produkcję z dwoma piecami szybowymi. W 1928 rozbudowano cementownię (wybudowano 2 nowe piece szybowe, zakupiono dwie trzykomorowe kruszarki o mocy 350 KM do surowca i dwie trzykomorowe kruszarki o mocy 500 KM do mielenia cementu). W kolejnych latach zbudowano silosy na surowiec i cement, rozbudowano budynki oraz bocznicę kolejową oraz zbudowano dwa kolejne piece szybowe. W 1934 zakupiono cały kamieniołom wapienny należący do Sächsich-Böhmische Portlandzement-Fabrik. Przed II wojną światową zakupiono elektryczne pojazdy gąsienicowe, gąsienicowy pojazd z łyżką oraz elektryczną koparkę. Podczas II wojny światowej w fabryce pracowało około 700 jeńców sowieckich oraz robotników przymusowych z terenów II Rzeczypospolitej oraz ZSRR. W okresie wojny rozpoczęto konstrukcję nowego typu kruszarki/przesiewacza. W 1945 niemal ukończona konstrukcja została wywieziona przez żołnierzy sowieckich.

11 lutego 1945 ewakuujący się Niemcy ukryli część maszyn w okolicznych lasach, ale zakład był w stanie umożliwiającym jego natychmiastowe uruchomienie. W 1946 rozpoczęto produkcję i wyprodukowano 12 000 ton cementu. Na początku lat 50. do zakładu zaproszono byłego dyrektora Egona Prallego, aby z jego pomocą usprawnić funkcjonowanie procesów technologicznych. W 1963 planowano zamknięcie zakładu, jednakże po objęciu kierownictwa przez głównego technologa Zbigniewa Mikołajewskiego, zdecydowano o jego dalszym funkcjonowaniu. Po zmianie technologii produkcji i zainstalowaniu talerzy granulacyjnych zdolność produkcji zakładu wzrosła do 300 000 ton cementu rocznie. W 1984 zamontowano instalację odpylającą, która pozwoliła zredukować o 90% dotychczasową, sięgająca w 1983 8000 ton, remisję pyłów. W kolejnych latach produkcja cementu zmalała do 220 000 ton rocznie, natomiast produkcja wapna hydraulicznego, którego zakład był jedynym dużym producentem w Polsce, wynosiła 50 000 ton rocznie.

W 1987 zakończono produkcję cementu, a fabrykę przekształcono w wapiennik. W 1991 przeprowadzono proces upadłościowy cementowni „Podgrodzie”. W 1994 zadłużony na 30 mld zł zakład i złoże zakupiła niemiecka firma „Klösters” za 50 mld złotych (kwota zadłużenia i cena zakupu w złotych przed denominacją). W 1995 wyburzono budynki starego zakładu i przygotowano odkrywkę wapieni i margli. W 2002 nowy właściciel zawiesił budowę. W 2003 teren po cementowni wraz z kopalnią odkrywkową zakupiła Górażdże Cement S.A.[45] W 2015 roku zakład nadal jest nieczynny[46].

Architektura

Obiekty zabytkowe

Wpisane do rejestru zabytków

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[47]:

  • kościół św. Michała Archanioła (nr rej.: A/3158/432 z 16.12.1958)
  • nieczynny cmentarz przy kościele (nr rej.: A/3160/781/L z 28.12.1987)
  • plebania (nr rej.: A/3159/1311 z 11.05.1965)

Wpisane do ewidencji zabytków

W Raciborowicach Górnych zachowały liczne obiekty starej zabudowy wsi o cechach budowy z pogranicza śląsko-łużyckiego[48] o przeciętnej wartości[49]. Przeważają duże murowane gospodarstwa, cześć budynków zachowała kamienne portale lub obramienia okienne. Zachowały się domy o konstrukcji szachulcowej oraz domy przysłupowe[50][51].

Ruiny młyna.

Inne obiekty

Krzyż kamienny.
  • barokowa kamienna figura św. Jana Nepomucena[53]
  • wiadukt kolejowy z XIX wieku[51]

Zniszczone obiekty

  • kościół ewangelicki – barokowy kościół z 1790, z neogotycką wieżą z 1884 projektu architekta bolesławieckiego Petera Gansela[49] (autor przebudowy zamków w Przemkowie, Kliczkowie i Grodziec[54]), bliźniaczo podobną do wieży kościoła Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Bolesławcu, z zegarem z czterema tarczami i 4 dzwonami kościelnymi[54]. Po 1945 nieużytkowany, rozebrany w latach 70. XX-wieku[49][55]. Ołtarz główny w latach 70. został przeniesiony do kościoła Podwyższenia Krzyża w Sędzimirowie, gdzie spłonął w wyniku pożaru w 1980[56], organy zostały w 1946 przeniesione do Wrocławia, a piszczałki i basy zostały wstawione do organów kościoła św. Michała Archanioła w Raciborowicach Górnych[54], kamienie z rozbiórki zostały użyte do budowy przystanku autobusowego przy drodze do Jurkowa[56], a z kościoła pozostała łąka z pojedynczymi kamieniami[55].
  • cmentarz ewangelicki – okalający kościół, w latach 80. XX wieku[57] przez cmentarz, bez ekshumacji, wybudowano drogę do trzech nowych bloków dla pracowników cementowni, z cmentarza pozostał jedynie fragment muru[55].
  • pomnik wojenny bohaterów wojny francusko-pruskiej – pomnik odlany z cynku i pokryty brązem przedstawiał stojąca na kilkometrowym cokole z piaskowca postać „Germanii” z mieczem w ręku i pochyloną głową oraz aureolą z laurowych liści. Na cokole zostały wypisane imiona i nazwiska wszystkich poległych początkowo wojnie francusko-pruskiej, następnie dodano na ustawionych po boku tablicach nazwiska poległych w I wojnie światowej[58]. Wykonawcą cokołu był Hähnen z Kruszyna, natomiast pomnika rzeźbiarz Janda. Pomnik został rozebrany po II wojnie światowej przez żołnierzy sowieckich i wywieziony w nieznanym kierunku, natomiast rozbity cokół i tablice zakopane w pobliżu[8][59].

Infrastruktura

Po 1989 stan infrastruktury technicznej był następujący: wieś była w całości zelektryfikowana, miała 4 km dróg twardych i 1 km sieci kanalizacyjnej[15].

Infrastruktura techniczna

Raciborowice Górne są zelektryfikowane i stelefonizowane[15], wieś jest w zasięgu T-Mobile (2.5G i 3G UMTS900[60]), Orange (2.5G i 3G[61]) oraz Plus (2.5G i 3G[62]). Cała wieś jest podłączona do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, również wszystkie gospodarstwa posiadają dostęp do gazociągu. Budynki mieszkalne nadal ogrzewane są w większości poprzez tradycyjne piece i kotłownie zbiorcze[15].

Infrastruktura społeczna

W Raciborowicach Górnych znajduje ośrodek zdrowia, który funkcjonuje jako ośrodek niepubliczny[63]. Realizuje świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej[64]. Najbliższa apteka funkcjonuje w Raciborowicach Dolnych[65].

We wsi działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, która powstała w 1946 i jest jedną z czterech placówek na terenie gminy. Na wyposażeniu ma jeden wóz bojowy Star 244[66].

Transport

 Osobny artykuł: Linia kolejowa nr 323.

W latach 1906–2007 w Raciborowicach Górnych znajdowała się stacja kolejowa na trasie kolejki bolesławieckiej, na trasie której prowadzono przewozy osobowe w latach 1906–1976, natomiast towarowe w latach 1906–2000[33][67][68][69].

W miejscowości znajdują się drogi powiatowe nr 2278G Iwiny – Pielgrzymka oraz odchodzące od niej we wsi drogi powiatowe 2290D Raciborowice Górne – Jurków i 2293D Raciborowice Górne – Żeliszów[70] oraz drogi gminne[15].

Gospodarka

Rozwój gospodarczy wieś zawdzięcza złożom wapienia środkowotriasowego, których eksploatacja dała początek działającej do 1992 cementowni „Podgrodzie”. Obecnie planowane są inwestycje związane z odbudową cementowni[71].

Ochrona środowiska

Na terenie wsi znajduje się fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu „Grodziec”[17] oraz jeden pomnik przyrody dąb szypułkowy „Mamut” o obwodzie 475 cm i wysokości 17 m[72] rosnący przy remizie strażackiej[8].

Raciborowice Górne są w całości skanalizowane, a ścieki pochodzenia bytowo-gospodarczego odprowadzane są siecią do mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w Raciborowicach Dolnych o przepustowości 721 m³ na dobę[15].

Kultura

We wsi działa „Stowarzyszenie Miłośników Wsi”, którego głównym celem jest rozwój oraz promocja Raciborowic (Górnych oraz Dolnych)[73].

W miejscowości funkcjonuje świetlica wiejska, podlegająca pod Gminne Centrum Kultury w Warcie Bolesławieckiej[74], na terenie której znajduje się „Centrum Kształcenia Na Odległość Na Wsiach” z pracownią internetową dostosowaną dla potrzeb dla osób niepełnosprawnych[75].

Biblioteka publiczna im. Adama Mickiewicza założona w 1950, w której zbiorach znajduje się 21.000 książek, w tym 6.500 to książki dla dzieci i młodzieży (2015). Jej obecna siedziba znajduje się w Szkole Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Raciborowicach Dolnych[76].

Na terenie Raciborowic Górnych działa zespół folklorystyczny „Podgrodzianki”, wykonujący piosenki bośniackie, bukowińskie i polskie, prowadzony przez Marię Wuzberg (2015)[77]. Zespół bierze udział w festiwalach w kraju, jak i za granicą[78]. Przy parafii św. Michała Archanioła działa chór pod nazwą Grupa Młodzieży Katolickiej, prowadzony przez Wiesława Płotnickiego, który oprócz występów, nagrał płytę[79].

Wieś zdobyła wyróżnienie w konkursie organizowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego dla sołectw i gmin uczestniczących w Odnowie Wsi Dolnośląskiej „Piękna Wieś Dolnośląska 2010” w kategorii Najpiękniejsza Wieś Dolnośląska[80][81].

Oświata

Edukację na poziomie przedszkolnym dzieci odbywają w Przedszkolu Publicznym w Iwinach[82] oraz w punkcie przedszkolnym „Bajka” w Raciborowicach Dolnych[83], natomiast na poziomie podstawowym dzieci w Szkole Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Raciborowicach Dolnych[84]. Na etapie edukacji gimnazjalnej młodzież uczęszcza do Gimnazjum im. Jana Pawła II w Iwinach[82] (5 km[85]). Edukacja ponadgimnazjalna młodzieży odbywa się w Bolesławcu (16 km[11]), gdzie zlokalizowane są wszelkie rodzaje szkół ponadgimnazjalnych[86].

Sport i rekreacja

W Raciborowicach Górnych funkcjonuje Klub Sportowy „Raciborowice” założony w 1948[87]. Drużyna piłkarska wchodząca w skład klubu gra w biało-niebieskich barwach, od 2015 w dolnośląskiej lidze okręgowej w grupie jeleniogórskiej (2016). Klub posiada boisko z trybunami o pojemności 520 miejsc[88].

Przez Raciborowice Górne przebiega także szlak turystyczny niebieski pieszy szlak BolesławiecWartowice – Raciborowice Górne – Lwówek Śląski[89].

Polityka

Administracja

Mapa powiatu bolesławieckiego (1885)

Raciborowice Górne należą administracyjnie do gminy Warta Bolesławiecka, w powiecie bolesławieckim, w województwie dolnośląskim. Miejscowość stanowi samodzielne sołectwo. Samorząd Mieszkańców Wsi Sołectwa Raciborowice Górne działa na podstawie następujących przepisów prawnych:

  • ustawy o samorządzie gminnym (ustawa z dnia 8.03.1990 z późniejszymi zmianami)[90],
  • statutu Gminy Warta Bolesławiecka (uchwała NR VII/32/03 z dnia 12.06.2003 Rady Gminy Warta Bolesławiecka z późniejszymi zmianami)[91]
  • statutu Sołectwa Raciborowice Górne (załącznik nr 7 do Uchwały XV/ 94/ 2000 z dnia 29.02.2000 Rady Gminy Warta Bolesławiecka z późniejszymi zmianami)[92]

W wyborach do Rady Gminy Warta Bolesławiecka sołectwo Raciborowice Górne podzielone jest na dwa okręgi wyborcze nr 7 oraz nr 8, którym przysługuje po 1 mandacie[93].

Do połowy XVIII wieku Raciborowice Górne leżały na terenie księstwa jaworskiego[94]. Po wojnach śląskich weszły w skład Prus[95], początkowo powiatu bolesławiecko-lwóweckiego, a od 1816 do 1945 znalazły w granicach powiatu bolesławieckiego (Landkreis Bunzlau). Od 1945 do 1950 wieś należała do województwa wrocławskiego. W latach 1950–1975, zarówno przy podziale administracyjnym Polski 1950–1957, jak i przy podziale administracyjnym Polski 1957-1975 miejscowość znajdowała się w obrębie województwa wrocławskiego, w powiecie bolesławieckim. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego[2].

Wyniki wyborów i referendum

W drugich turach wyborów prezydenckich w Raciborowicach Górnych kandydaci uzyskiwali następujące wyniki[96][97][98]: w 2005: Lech Kaczyński – 56,06%, Donald Tusk – 43,94% frekwencja – 39,19%; w 2010: Jarosław Kaczyński – 43,79%, Bronisław Komorowski – 51,14% frekwencja – 43,39%[99]; w 2015: Andrzej Duda – 57,94%, Bronisław Komorowski – 42,06% frekwencja – 39,76%.

W wyborach parlamentarnych do Sejmu w 2007 najwięcej głosów zdobyła Platforma Obywatelska – 57,71%, na drugim miejscu znalazło się Prawo i Sprawiedliwość – 10,81%, frekwencja wynosiła 43,18%[100][101], w 2011 roku najwięcej głosów zdobyła Platforma Obywatelska – 35,91%, na drugim miejscu znalazło się Prawo i Sprawiedliwość – 30,55%, frekwencja wynosiła 35,43%[102], natomiast w 2015 roku najwięcej głosów zdobyło Prawo i Sprawiedliwość – 49,02%, na drugim miejscu znalazła się Platforma Obywatelska – 22,41%, frekwencja wynosiła 34,34%[103].

W wyborach do parlamentu europejskiego w 2009 najwięcej głosów zdobyła Platforma Obywatelska –39,33%, na drugim miejscu znalazło się Prawo i Sprawiedliwość – 24,72%, frekwencja wynosiła 14,34%, a w 2014 najwięcej głosów zdobyło Prawo i Sprawiedliwość – 33,12%, na drugim miejscu znalazła się Platforma Obywatelska – 28,87%, frekwencja wynosiła 15,36%[104][105].

Mieszkańcy Raciborowic poparli wejście Polski do Unii Europejskiej w referendum w 2003 roku, oddając 85,2% głosów na tak, przy frekwencji 50,2%[106].

Osoby związane z Raciborowicami Górnymi

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113675
  2. a b c d e f Staffa 1996 ↓, s. 452.
  3. a b c d e woj. dolnośląskie >> pow. bolesławiecki >> gmina Warta Bolesławiecka. Wszystkie dane dla miejscowości Raciborowice Górne. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-07-21].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1053 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2010 r. nr 257, poz. 1741).
  6. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  7. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  8. a b c Charakterystyka wsi Raciborowice Górne. Gmina Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  9. Trasa z Raciborowic Górnych do Sędzimirowa według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  10. Trasa z Raciborowic Górnych do Warty Bolesławieckiej według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  11. a b Trasa z Raciborowic Górnych do Bolesławca według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  12. Trasa z Raciborowic Górnych do Złotoryi według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  13. Trasa z Raciborowic Górnych do Lwówka Śląskiego według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  14. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 10.
  15. a b c d e f g h Plan odnowy miejscowości Raciborowice. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  16. a b c d e Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Warta Bolesławiecka. Rada Gminy Warta Bolesławiecka, 2011. [dostęp 2016-07-21].
  17. a b c Plan urządzeniowo-rolny gminy Warta Bolesławiecka. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2011-01-18. [dostęp 2016-07-21].
  18. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 14.
  19. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 7.
  20. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 9.
  21. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. Monitor Polski. [dostęp 2016-07-21].
  22. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 12.
  23. Staffa 1996 ↓, s. 453.
  24. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 41.
  25. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 42–43.
  26. a b Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 18.
  27. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 43.
  28. a b Kwiatkowska 2009 ↓, s. 44.
  29. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 31.
  30. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 45.
  31. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 34.
  32. Staffa 1996 ↓, s. 456.
  33. a b Rafał Wiernicki. Kolejka Bolesławiecka. „Turysta Dolnośląski”, 2005. [dostęp 2016-07-21]. 
  34. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 46.
  35. Kwiatkowska 2009 ↓, s. 47.
  36. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 38–39.
  37. a b Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 107.
  38. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 39–42.
  39. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 42.
  40. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 48.
  41. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 50.
  42. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 189.
  43. Andrzej Stefańczyk: Katastrofa w Iwinach. otobolesławiec.pl, 2009-12-13. [dostęp 2016-07-21].
  44. Przemysław Semczuk, 1967 Błotna fala [online], Newsweek, 14 grudnia 2008 [dostęp 2016-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2014-09-04].
  45. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 105–121.
  46. Przemysł wapienniczy. Urząd Gminy w Warcie Bolesławieckiej. [dostęp 2016-07-21].
  47. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 7. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  48. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 168.
  49. a b c Staffa 1996 ↓, s. 457.
  50. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 173–176.
  51. a b Staffa 1996 ↓, s. 458.
  52. Wykazy zabytków. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu. [dostęp 2016-07-21].
  53. NEPOMUKI DOLNEGO ŚLĄSKA dawnych Księstw Wrocławskiego, Świdnicko-Jaworskiego, Ziębickiego, Namysłowskiego, Oleśnickiego, Wołowskiego, Legnickiego, Brzeskiego, Oławskiego oraz NEPOMUKI ŁUŻYCKIE. [dostęp 2016-07-21].
  54. a b c Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 88.
  55. a b c Kościół ewangelicki w Raciborowicach/Gross Hartmansdorf. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Lubaniu. [dostęp 2016-07-21].
  56. a b Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 91.
  57. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 56.
  58. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 39.
  59. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 147–149.
  60. Mapa zasięgu T-Mobile. [dostęp 2016-07-21].
  61. Mapa zasięgu Orange. [dostęp 2016-07-21].
  62. Mapa zasięgu Plus. [dostęp 2016-07-21].
  63. Przychodnia LEKMED w Raciborowicach Górnych. Urząd Gminy w Warcie Bolesławieckiej. [dostęp 2016-07-21].
  64. Zintegrowany Informator Pacjenta. Narodowy Fundusz Zdrowia. [dostęp 2016-07-21].
  65. Dane teleadresowe aptek z terenu Powiatu Bolesławieckiego. Powiat Bolesławiecki. [dostęp 2016-07-21].
  66. Ochotnicza Straż Pożarna w Raciborowicach. Urząd Gminy w Warcie Bolesławieckiej. [dostęp 2016-07-21].
  67. MK: D29 – 323 Linia Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wsch.. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  68. Linia Nowa Wieś Grodziska – Bolesławiec Wschód. Ogólnopolska Baza Kolejowa. [dostęp 2016-07-21].
  69. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 143–144.
  70. Wykaz dróg powiatowych województwa dolnosląskiego. Powiat Górowski. [dostęp 2016-07-21].
  71. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 118–119.
  72. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 193.
  73. Stowarzyszenie Miłośników Wsi Raciborowice. [dostęp 2016-07-21].
  74. Gminne Centrum Kultury. Urząd Gminy w Warcie Bolesławieckiej. [dostęp 2016-07-21].
  75. Pracownie. Gminne Centrum Kultury Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  76. Biblioteka Publiczna w Raciborowicach Górnych. Gminne Centrum Kultury Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-21)].
  77. Zespół „Podgrodzianki” na festiwalu bukowińskim w Bonyhad (Węgry). Gminne Centrum Kultury Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  78. Zespół „Podgrodzianki”. Gminne Centrum Kultury Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  79. Kumoś i Piecek 2010 ↓, s. 64.
  80. Rozstrzygnięcie konkursu „Piękna Wieś Dolnośląska 2010”. Portal Województwa Dolnośląskiego, 2010-08-16. [dostęp 2016-07-21].
  81. Wyróżnienie dla Raciborowic Górnych. Urząd Gminy w Warcie Bolesławieckiej. [dostęp 2016-07-21].
  82. a b Zespół Szkolno-Przedszkolny w Iwinach. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2012-08-24. [dostęp 2016-07-21].
  83. Placówki oświatowe w Gminie Warta Bolesławiecka. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  84. Szkoła Podstawowa w Raciborowicach Dolnych. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2005-01-13. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].
  85. Trasa z Raciborowic Górnych do Iwin według Google Maps. GoogleMaps. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).
  86. Oświatowe jednostki organizacyjne powiatu – szkoły i placówki. Starostwo Powiatowe w Bolesławcu. [dostęp 2016-07-21].
  87. Oficjalna strona klubu GKS Raciborowice. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-13)].
  88. Gminny Klub Sportowy Raciborowice. 90 minut. [dostęp 2016-07-21].
  89. Turystyka. Gmina Warta Bolesławiecka. [dostęp 2016-07-21].
  90. Dz.U. z 2023 r. poz. 40.
  91. Statut Gminy Warta Bolesławiecka. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2008-09-02. [dostęp 2016-07-21].
  92. STATUT SOŁECTWA Raciborowice Górne nadany uchwałą Nr XV/94/2000 Rady Gminy w Warcie Bolesławieckiej z dnia 29 lutego 2000 r.. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2005-01-07. [dostęp 2016-07-21].
  93. Okręgi wyborcze i liczba radnych wybieranych w okręgu. Urząd Gminy Warta Bolesławiecka, 2014-08-14. [dostęp 2016-07-21].
  94. Wojciech Wrzesiński (red.): Dolny Śląsk. Monografia historyczna. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009, s. 246. ISBN 978-83-229-2763-2.
  95. Wojciech Wrzesiński (red.): Dolny Śląsk. Monografia historyczna. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009, s. 258–260. ISBN 978-83-229-2763-2.
  96. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2005. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  97. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2010. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  98. Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2015. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  99. Frekwencja w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2010. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  100. Wybory do Sejmu RP 2007. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  101. Frekwencja w wyborach do Sejmu RP 2007. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  102. Wybory do Sejmu RP 2011. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  103. Wybory do Sejmu RP 2015. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  104. Wybory do Parlamentu Europejskiego 2009. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  105. Wybory do Parlamentu Europejskiego 2014. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2016-07-31].
  106. Państwowa Komisja Wyborcza: Referendum ogólnokrajowe w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. [dostęp 2016-07-21]. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Akari Hayami早見 あかりNama lainAkarin (julukan)Lahir17 Maret 1995 (umur 29)AsalTokyo, JepangGenrePopPekerjaanAktris, peragawati, mantan penyanyiArtis terkaitMomoiro CloverSitus webSitus Resmi Akari Hayami (早見 あかりcode: ja is deprecated , Hayami Akari, kelahiran 17 Maret 1995 di Tokyo) adalah seorang aktris, peragawati, dan mantan penyanyi idola Jepang. Ia dikenal sebagai mantan anggota dan subpemimpin[1] dari grup musikal perempuan Momoiro Clover. Warna gambar Momo...

 

دوري الدرجة الأولى الروماني 1984–85 تفاصيل الموسم دوري الدرجة الأولى الروماني  النسخة 67  البلد رومانيا  التاريخ بداية:2 سبتمبر 1984  نهاية:19 يونيو 1985  المنظم اتحاد رومانيا لكرة القدم  البطل نادي ستيوا بوخارست  الهابطون بوليتنيكا ياشي،  ونادي يول بيتروشاني&#...

 

Chemical compound TalsupramClinical dataRoutes ofadministrationOralATC codenoneLegal statusLegal status In general: uncontrolled Identifiers IUPAC name 3-(3,3-dimethyl-1-phenyl-2-benzothiophen-1-yl)-N-methyl-propan-1-amine CAS Number21489-20-3PubChem CID33014ChemSpider30557UNIIC6Z73MW6CRChemical and physical dataFormulaC20H25NSMolar mass311.49 g·mol−1 Talsupram (Lu 5-005 or Lu 5-003[1]) is a selective norepinephrine reuptake inhibitor (NRI) which was investigated as an an...

Radio station in Marion, TexasKBIBMarion, TexasBroadcast areaSan AntonioFrequency1000 kHzProgrammingLanguage(s)SpanishFormatSpanish ReligiousOwnershipOwnerHispanic Community CollegeTechnical informationFacility ID27303ClassDPower250 watts dayTransmitter coordinates29°34′9″N 98°9′47″W / 29.56917°N 98.16306°W / 29.56917; -98.16306LinksWebsitekbibradio.org KBIB (1000 AM) is a radio station broadcasting a Spanish Religious format. Licensed to Marion, Texas, Uni...

 

Radio station in Hudson, New YorkWZCRHudson, New YorkBroadcast areaUpper Hudson Valley, lower Capital DistrictFrequency93.5 MHzBrandingOldies 93.5ProgrammingFormatOldiesAffiliationsPremiere NetworksOwnershipOwneriHeartMedia(iHM Licenses, LLC)Sister stationsWJIP, WKIP, WRNQ, WPKF, WRWD-FM, WHUC, WBWZ, WCTW, WRWB-FMHistoryFirst air date1968 (as WHUC-FM)Former call signsWHUC-FM (1968–1981)WRVW (1981–1995)WTHK (1995–2001)Call sign meaningW Z CRuisin' (former branding)Technical informationFa...

 

Italian mathematician (1830–1903) You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Italian. (November 2016) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Italian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine...

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (نوفمبر 2019) كأس النرويج 1934 تفاصيل الموسم كأس النرويج  النسخة 33  البلد النرويج  المنظم اتحاد النرويج لكرة القد...

 

Ashkenazi Jewish dish made from ground fish Not to be confused with Gefillde. Gefilte fishGefilte fish topped with thin slices of carrotCourseHors d'oeuvreRegion or stateCentral and Eastern Europe, United States, IsraelCreated byAshkenazi Jewish communitiesMain ingredientsGround fish, matzo meal (sometimes), eggs (sometimes)  Media: Gefilte fish This article contains phonetic transcriptions in the International Phonetic Alphabet (IPA). For an introductory guide on IPA symbols, se...

 

周處除三害The Pig, The Snake and The Pigeon正式版海報基本资料导演黃精甫监制李烈黃江豐動作指導洪昰顥编剧黃精甫主演阮經天袁富華陳以文王淨李李仁謝瓊煖配乐盧律銘林孝親林思妤保卜摄影王金城剪辑黃精甫林雍益制片商一種態度電影股份有限公司片长134分鐘产地 臺灣语言國語粵語台語上映及发行上映日期 2023年10月6日 (2023-10-06)(台灣) 2023年11月2日 (2023-11-02)(香�...

Henry Purcell oleh John Closterman Henry Purcell adalah tokoh musik gereja yang berkarya di Zaman Barok (1600-1750). Henri Purcell lahir pada tahun 1659 dan meninggal pada tahun 1695.[1] Kontribusinya pada musik yang dimainkan di Kapel Royal. Sebelum dia berusia dua puluh satu tahun, dia menjadi seorang organis di Kapel Royal dan Wesminster Abbey. Melalui Pelham Humfrey, Purcell datang dan memahami gaya musik Itali dan Prancis dan menjadikan musik gereja menjadi lebih ekspresif. Pada ...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2023. SMP Negeri 1 Sungguminasa ialah sekolah yang terletak di Kecamatan Somba Opu, Kabupaten Gowa, Provinsi Sulawesi Selatan. Alamat SMP Negeri 1 Sungguminasa berlokasi di Jl. Habibu Kulle no.25, Sungguminasa, TELP. 0411 861025. SMP Negeri 1 Sungguminasa ad...

 

Hungarian jazz guitarist and composer (born 1953) Attila LászlóBackground informationBirth nameLászló AttilaBorn (1953-07-10) July 10, 1953 (age 70)Kaposvár, HungaryGenresJazzOccupation(s)MusicianInstrument(s)GuitarYears active1975–presentWebsitelaszloattila.comMusical artist Attila László (born 10 July 1953) is a Hungarian jazz guitarist and composer. László is one of the leaders of Hungary's second generation of jazz musicians, which includes Lakatos, Dés, Kőszegi, and Peg...

Парламентские выборы в Швейцарии (1979)1975 1983ИнформацияДата 21 октября 1979 годаЯвка 48,0 % Парламентские выборы в Швейцарии проходили 21 октября 1979 года для избрания 41-го Национального совета[1]. В результате Социал-демократическая партия и Свободная демократическая парт...

 

У этого термина существуют и другие значения, см. Тала. Тала[a] самоан. Tālā англ. Tala[b] фр. Tala[b] 1 тала 1972 года1 тала 1976 года Коды и символы Коды ISO 4217 WST (882) Символы $ • WS$ Аббревиатуры SAT, ST, T Территория обращения Страна-эмитент  Самоа Производные и параллел�...

 

Peta topografi kawah Gale. Gale adalah kawah di Mars yang berdiameter sebesar 150 km. Kawah ini berada di dekat perbatasan Elysium Planitia di koordinat 4°36′S 137°12′E / 4.6°S 137.2°E / -4.6; 137.2. Kawah Gale berusia sekitar 3,5 hingga 3,8 miliar tahun.[1] Kawah ini dinamai dari Walter Frederick Gale. Kawah Gale akan menjadi tempat mendaratnya misi Mars Science Laboratory.[2][3][4] Catatan kaki ^ Mars Odyssey Mission THEMI...

Vaishnava Hindu sect Part of a series onAyyavazhi Theology Ekam Vethan Thirumal Sivan Vaikundar The Trinity ScripturesAkilathirattu Ammanai Akilam one Akilam two Akilam three Akilam four Akilam five Akilam six Akilam seven Akilam eight Akilam nine Akilam ten Akilam eleven Akilam twelve Akilam thirteen Akilam fourteen Akilam fifteen Akilam sixteen Akilam seventeen Arul Nool Ukappadippu Uccippadippu Nadutheervai Ula Pothippu Saattu Neettolai Patthiram Panchadevar Urppatthi Sivakanta Athikarappa...

 

Dutch footballer (born 1999) Tyrell Malacia Malacia with Feyenoord in 2019Personal informationFull name Tyrell Johannes Chicco Malacia[1]Date of birth (1999-08-17) 17 August 1999 (age 25)[2]Place of birth Rotterdam, NetherlandsHeight 1.70 m (5 ft 7 in)[2]Position(s) Left-backTeam informationCurrent team Manchester UnitedNumber 12Youth career2008–2017 FeyenoordSenior career*Years Team Apps (Gls)2017–2022 Feyenoord 98 (4)2022– Manchester United ...

 

Pour les articles homonymes, voir cimetière chinois. Pour un article plus général, voir Sites funéraires et mémoriels de la Première Guerre mondiale (Front Ouest). Cimetière chinois de Nolette Présentation Inscription « Ce site commémore le sacrifice payé par 1900 ouvriers chinois qui ont perdu leur vie durant la Guerre de 1914-1918. Ce sont mes amis et collègues dont les mérites sont incomparables. » (inscription choisie par Shi Zhaoji, ambassadeur de Chine en Grande...

Questa voce sull'argomento centri abitati della prefettura di Gifu è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Minocittà美濃市 Mino – Veduta LocalizzazioneStato Giappone RegioneChūbu Prefettura Gifu SottoprefetturaNon presente DistrettoNon presente TerritorioCoordinate35°32′39.5″N 136°54′26.1″E35°32′39.5″N, 136°54′26.1″E (Mino) Superficie117,05 km² Abitanti22 926 (1-10-2007) Densità195,87 ab./km² ...

 

2017 Australian film Jasper JonesTheatrical film posterDirected byRachel Perkins[1]Written byShaun GrantCraig Silvey[2]Based onJasper Jonesby Craig SilveyProduced byVincent SheehanDavid Jowsey[3][4]StarringLevi MillerAngourie RiceAaron L. McGrathToni ColletteHugo WeavingCinematographyMark WarehamEdited byVeronika JenetMusic byAntony PartosDistributed byMadman EntertainmentRelease date 2 March 2017 (2017-03-02) Running time105 minutesCountryAustra...