Ptasia grypa

Grypa ptaków
Ilustracja
Wirus grypy typu A, wywołujący ptasią grypę – obraz z transmisyjnego mikroskopu elektronowego
Klasyfikacje
ICD-10

J09
Grypa wywołana przez inny określony wirus grypy

Grypa ptaków (influenza ptaków, pot. ptasia grypa) – ostra choroba zakaźna występująca powszechnie u ptaków, wywołana przez typ A wirusa grypy, który należy do rodziny Orthomyxoviridae, rodzaju Influenzavirus A.

Wirus ginie w temperaturze 70 °C. W zbiornikach wodnych, często zakażonych przez ptaki wodne, wirus zachowuje zakaźność przez 4 dni w 22 °C i ponad 30 dni w 0 °C. Najpopularniejszym lekiem dla ludzi przeciw grypie ptaków jest oseltamivir.

Występowanie i szczepy

Grypa ptaków występuje na całym świecie i wszystkie gatunki ptaków są podatne na zarażenie się wirusem, choć niektóre gatunki są bardziej odporne od innych. Do tej pory zidentyfikowano ponad 140 szczepów wirusa, klasyfikowanych w czterech typach: A, B, C, D[1]. Większość z nich to odmiany łagodne o niskiej patogenności (Low Pathogenic Avian Influenza, LPAI) (ang.).

Mimo tego, znane są dwa szczepy (H5 i H7), które mogą przyczyniać się do dużej śmiertelności wśród drobiu – szczepy o wysokiej patogeniczności (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza, HPAI). Szczepy te zazwyczaj jednak nie występują wśród dziko żyjących ptaków. Pojawiają się one u drobiu, przetrzymywanego w ogromnych, nienaturalnych zagęszczeniach. W tego typu warunkach wirusy mogą poprzez wielokrotne cykle rozwojowe wytworzyć szczepy o nowych genetycznie cechach i bardzo znacznej zjadliwości. Dzikie ptaki mogą zarazić się tymi szczepami przez bezpośredni kontakt z chorym drobiem.

Na grypę ptaków chorują nie tylko ptaki. Odnotowano występowanie wirusa także u łaskunów, tygrysów, świń, kotów, psów i ludzi.

Szczep H5N1

Przypadki H5N1 na świecie

     Kraje, w których były padłe dzikie ptaki i drób

     Kraje, w których były ofiary wśród ludzi i padłe ptactwo

Najgroźniejszym obecnie szczepem wirusa jest szczep H5N1. Po raz pierwszy stwierdzono go w Hongkongu w 1997 r. Szczep ten wyewoluował najprawdopodobniej ze szczepów LPAI w ogromnych fermach na skutek nienaturalnego zagęszczenia hodowanego drobiu, złych warunków sanitarnych i innych czynników.

Mimo stwierdzenia już w 1997 r., prawdziwa epidemia ptactwa domowego wybuchła dopiero w 2003 r. w Kambodży, Chinach, Indonezji, Japonii, Laosie, Korei Południowej, Tajlandii i Wietnamie. W roku tym zginęło od wirusa i/lub zostało zabitych przez hodowców ok. 100 mln sztuk drobiu. Po względnym opanowaniu choroby nastąpił nawrót w 2004 r. w tych samych krajach oraz w Malezji, Kazachstanie, Rosji (na Syberii), Iraku, Iranie, Gruzji, Azerbejdżanie, Izraelu, Afganistanie, Pakistanie, Indiach, Birmie, Kuwejcie, Jordanii a także w Europie – na Węgrzech, Ukrainie, Słowacji, w Chorwacji, Rumunii, Turcji, Włoszech, Grecji, Bułgarii, Austrii, Bośni, Serbii i Czarnogórze, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Słowenii, Danii, Szwecji, Czechach i w Polsce, oraz w Afryce – Nigerii, Nigrze, Egipcie, Kamerunie, Burkina Faso, w Togo i Ghanie.

Według WHO od 2003 roku do sierpnia 2009 zmarły 262 osoby na 440 zgłoszonych zachorowań (60%)[2]. Charakteryzuje się więc on dość dużą zjadliwością, co jest czynnikiem zmniejszającym ryzyko pandemii. Stosunkowo trudno jest się nim też zarazić.

Szczep H5N8

Wirusy H5N8 należą do dużej grupy wirusów określanych jak H5Nx i wywodzących się od wirusa H5N1. Wywołuje wysoką zachorowalność i śmiertelność również u drobiu wodnego[3]. Pierwsze przypadki tego wirusa odnotowano w 2010 roku w Azji[4]. Do niedawna uważano, że ten szczep wirusa nie jest chorobotwórczy dla człowieka[5], jednak w lutym 2021 odnotowano pierwsze przypadki zakażenia nim ludzi. Zakażeniu wirusem H5N8 uległo siedmiu pracowników fermy drobiu w Rosji[6].

Szczep H10N3

28 maja 2021 roku w Chinach potwierdzono pierwszy przypadek zakażenia u człowieka szczepem H10N3[7][8].

Drogi zakażenia

Łabędzie mogą przenosić wysoce patogenne szczepy H5N1 oraz inne wirusy ptasiej grypy

Mimo ryzyka zakażenia się chorobą przez inne ptaki (szczególnie narażone są ptaki wodne – kaczki, gęsi i łabędzie, czyli blaszkodziobe Anseriformes oraz mewy Laridae), nie ma żadnych dowodów na to, że ogniska choroby mogą powstawać na skutek przenoszenia wirusa przez dzikie i migrujące ptaki. Czas i kierunki migracji dziko żyjących ptaków są odmienne od czasu i kierunków rozprzestrzeniania się obecnej epidemii ptasiej grypy.

Do powstania nowych ognisk choroby w Azji dochodziło zawsze na skutek przemieszczania zakażonego drobiu. Wybuch epidemii w Kazachstanie, Mongolii i Rosji miał miejsce w okresie letnim, kiedy ptaki wodne pierzą się i nie są zdolne do lotu. Ponadto ogniska choroby występują w miejscach połączonych głównymi szlakami komunikacyjnymi, którymi prawdopodobnie transportowano zarażony drób. Dodatkowo wirus H5N1 jest tak zjadliwy, iż zarażony ptak nie byłby w stanie przelecieć znacznej odległości.

Obserwowany w lutym 2006 r. „atak” ptasiej grypy w Europie także nie pokrywa się z migracjami ptaków – ptaki migrujące jeszcze nie zdążyły wrócić, a np. gęsi zbożowe, które zimują w Polsce, przyleciały z północy, gdzie do tej pory nie odnotowano szczepu H5N1.

Zagrożenie pandemią

Największym niebezpieczeństwem dla ludzi byłoby pojawienie się mutacji w strukturze genetycznej wirusa, która pozwoliłaby mu na przenoszenie się od człowieka do człowieka. W chwili obecnej człowiek może zakazić się jedynie od zwierzęcia, ale zupełnie prawdopodobne jest pojawienie się (na drodze mutacji) zmiany w genetycznej strukturze wirusa umożliwiającej mu przenoszenie się z człowieka na człowieka, choć wymaga to niekorzystnego zbiegu okoliczności: aby doszło do tej mało prawdopodobnej sytuacji człowiek lub zwierzę (np. świnia) musi zarazić się równocześnie wirusem ludzkim i zwierzęcym. W skrócie można powiedzieć, że dzięki podziałowi na segmenty możliwa jest wymiana genów pomiędzy dwoma wirusami pasożytującymi na tej samej komórce. W takiej sytuacji może powstać zupełnie nowy szczep zdolny do wywołania pandemii.

Do 26 czerwca 2006 stwierdzono jeden przypadek przejścia wirusa z człowieka na człowieka bez utraty zjadliwości. 25 czerwca 2006 w Indonezji zmarł na ptasią grypę ojciec, zaraziwszy się uprzednio od swojego 10-letniego syna. Stwierdzono to na podstawie drobnej zmiany w genomie wirusa znalezionego u chłopca, która również była obecna w genomie wirusa ojca. Zmiana ta jednak nie wydaje się dotyczyć ani zjadliwości, ani zaraźliwości.

W 2005 odtworzono strukturę genetyczną wirusa, który wywołał epidemię grypy hiszpanki w latach 1918–1919. Okazało się, że wirus był bardzo podobny do wirusa ptasiej grypy i najprawdopodobniej od niego pochodził. Na razie nie wykryto jeszcze pojawienia się takiej mutacji.

Objawy

Objawy u ptaków

Okres inkubacji trwa 3 do 5 dni w zależności od szczepu wirusa (czasami do 7 dni), gatunku drobiu i jego wieku.

Objawy kliniczne ptasiej grypy u drobiu są mało charakterystyczne i zróżnicowane w zależności od zjadliwości szczepu wirusa wywołującego chorobę, gatunku i wieku ptaków, zakażeń towarzyszących oraz warunków środowiskowych.

Główne objawy kliniczne wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu to:

  • depresja,
  • brak apetytu,
  • gwałtowny spadek/utrata produkcji jaj, miękkie skorupy jaj,
  • objawy nerwowe,
  • zasinienie i obrzęk grzebienia i korali,
  • silne łzawienie, obrzęk zatok podoczodołowych, kichanie,
  • trudności z oddychaniem,
  • biegunka.

Padnięcia mogą być nagłe, bez widocznych objawów sygnalizujących zakażenie. Śmiertelność może dochodzić do 100%. Przy zakażeniu wirusem grypy o niskiej zjadliwości mogą wystąpić objawy (raczej łagodne) ze strony układu oddechowego, depresja, biegunka, zmniejszona produkcja jaj u niosek aż do zaniku, osłabienie, stroszenie piór i gorączkę. Zakażone ptaki wydalają duże ilości wirusa z kałem, w wydzielinie z oczu i dróg oddechowych. Przedłużająca się choroba powoduje wzrastające przekrwienie, głównie na gardle, tchawicy, żołądku i tłuszczu w okolicy serca oraz podskórne obrzmienie na głowie i nogach zwierząt.

Gatunkami drobiu, które charakteryzują się dużą wrażliwością na zakażenie wirusem grypy ptaków i występowanie klinicznej postaci choroby są kury i indyki. Podobną, aczkolwiek nieco mniejszą wrażliwością charakteryzują się perliczki, przepiórki, bażanty i kuropatwy. Gatunkami drobiu, które wykazują podatność na zakażenie wszystkimi szczepami wirusa ptasiej grypy są kaczki i gęsi, ale tylko niektóre bardzo zjadliwe wirusy wywołują u nich kliniczną postać choroby. Największą odpornością na grypę ptaków charakteryzują się strusie, gdzie do upadków dochodzi u 20-30% zainfekowanej populacji. W przypadku emu objawy kliniczne i upadki nie występują praktycznie w ogóle[9].

Objawy u ludzi

Grypa ptaków u ludzi wywołuje objawy podobne do tych spowodowanych zwykłą grypą:

W ciężkich przypadkach może także powodować problemy z oddychaniem oraz prowadzić do zapalenia płuc.

Grupy podwyższonego ryzyka

  • zdrowe dzieci w wieku od 6. do 23. miesiąca;
  • kobiety w ciąży;
  • dzieci i młodzież (od 6. miesiąca życia do 18 lat), leczone przewlekle kwasem acetylosalicylowym;
  • dorośli i dzieci chorzy na przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego lub oddechowego, w tym na astmę;
  • dorośli i dzieci, którzy w minionym roku często przebywali w szpitalu z powodu chorób metabolicznych (w tym cukrzycy), niewydolności nerek, hemoglobinopatii lub niedoborów odporności;
  • osoby po przeszczepie organu.

Zakażenia u ludzi

Ludzie zarażają się H5N1, dotykając chorych ptaków, ich wydzielin lub odchodów. Dotychczas większość przypadków zachorowań u ludzi zdarzyła się w rejonach wiejskich czy podmiejskich, gdzie w wielu gospodarstwach hodowany jest drób[10]. Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo zakażenia się, należy:

  • wszystkie przedmioty stykające się z surowym drobiem myć detergentem i dokładnie spłukiwać[10];
  • uważać, by soki z surowego mięsa nie stykały się z innymi produktami spożywczymi[10];
  • unikać kontaktu z ptasimi odchodami (np. podczas mycia samochodu, okien) – używać jednorazowych rękawiczek[10];
  • unikać bezpośredniego kontaktu z ptactwem (zwłaszcza z padłymi sztukami) – nie dotykać; zarazić się można poprzez kontakt z piórami, pierzem lub puchem;
  • powstrzymać się od jedzenia potraw z surowych jaj (np. kogel-mogel);
  • ptasie jajka przechowywać osobno, nie pozwalając by weszły w kontakt z inną żywnością; przed użyciem zaleca się wyparzyć je we wrzątku;
  • myć ręce i narzędzia po każdej obróbce produktów drobiowych.

Przypadki w Polsce

2 marca 2006 znaleziono dwa martwe i jednego chorego łabędzia w Toruniu. 5 marca 2006 rano podano do wiadomości, że są to pierwsze przypadki wystąpienia wirusa grypy ptaków w Polsce. Tego samego dnia Państwowy Instytut Weterynarii w Puławach podał, że łabędzie były zarażone wirusem H5N1. Londyński instytut potwierdził ten wynik.

Kolejny potwierdzony w Polsce przypadek znalezienia wirusa ptasiej grypy odkryto 11 marca 2006 w Kostrzynie nad Odrą (woj. lubuskie). Tego samego dnia podano do wiadomości o dwóch następnych ogniskach choroby: w Świnoujściu i Bydgoszczy.

1 grudnia 2007 roku wykryto trzy ogniska grypy ptaków w miejscowościach Rokicice, Myśliborzyce i Uniejewo pod Płockiem[11]. Na miejscowych fermach drobiu (w tym dwóch indyczych), zlokalizowano szczep H5N1.

8 grudnia 2007 roku odkryto nowe ognisko grypy ptaków w powiecie żuromińskim w województwie mazowieckim.

10 grudnia 2007 roku minister rolnictwa poinformował o pojawieniu się ogniska grypy ptaków w miejscowości Sadłowo w gminie Bieżuń. w grudniu 2007 wykryto także ogniska w miejscowościach Łępno, Krzykały gm. Orneta oraz Głodówko i w gminie Miłakowo.

2016

Potwierdzone ogniska HPAI u drobiu w roku 2016
Lp. Data potwierdzenia Kierunek produkcji Miejscowość Gmina Powiat Województwo
1. 3 grudnia gęsi - Deszczno gorzowski lubuskie[12]
2. 13 grudnia indyki - Deszczno gorzowski lubuskie[13]
3. 15 grudnia gęsi - Deszczno gorzowski lubuskie[14]
4. 18 grudnia indyki - Deszczno gorzowski lubuskie[15]
5. 18 grudnia chów przyzagrodowy - Przemyśl przemyski podkarpackie[16]
6. 20 grudnia indyki - Deszczno gorzowski lubuskie[17]
7. 20 grudnia indyki - Deszczno gorzowski lubuskie[17]
8. 20 grudnia chów przyzagrodowy - Książ Wielki miechowski małopolskie[17]
9. 22 grudnia chów przyzagrodowy - Książ Wielki miechowski małopolskie[18]
10. 23 grudnia kaczki Borek Deszczno gorzowski lubuskie[19]
11. 23 grudnia indyki Maszewo Deszczno gorzowski lubuskie[19]
12. 23 grudnia chów przyzagrodowy Czuszów Pałecznica proszowicki małopolskie[19]
13. 26 grudnia indyki Karnin Deszczno gorzowski lubuskie[19]
14. 27 grudnia indyki Lubiszyn Lubiszyn gorzowski lubuskie[20]
15. 27 grudnia chów przyzagrodowy Zagórzyce Pińczów pińczowski świętokrzyskie[20]
16. 28 grudnia indyki Stare Polichno Santok gorzowski lubuskie[21]
17. 29 grudnia chów przyzagrodowy Dąbrowa Tarnowska Dąbrowa Tarnowska dąbrowski małopolskie[22]
18. 29 grudnia indyki Stare Polichno Santok gorzowski lubuskie[22]
19. 29 grudnia kaczki Płonica Deszczno gorzowski lubuskie[23]
20. 30 grudnia kurczęta wolno rosnące Stare Polichno Santok gorzowski lubuskie[23]
21. 31 grudnia chów przyzagrodowy m. Krosno krosnośnieński podkarpackie[23]
22. 31 grudnia chów przyzagrodowy Koryto Czarnocin kazimierski świętokrzyskie[23]

2017

Potwierdzone ogniska HPAI u drobiu w roku 2017
Lp. Data potwierdzenia Kierunek produkcji Miejscowość Gmina Powiat Województwo
1. 3 stycznia chów przyzagrodowy Przewóz Cisek kędzierzyńsko-kozielski opolskie[24]
2. 3 stycznia indyki Płonica Deszczno gorzowski lubuskie[25]
3. 3 stycznia indyki Kiełpin Deszczno gorzowski lubuskie[25]
4. 5 stycznia chów przyzagrodowy Krzywaczka Sułkowice myślenicki małopolskie[26]
5. 6 stycznia indyki Przytoczna Przytoczna międzyrzecki lubuskie[26]
6. 7 stycznia chów przyzagrodowy Włochy Domaszowice namysłowski opolskie[26]
7. 11 stycznia chów przyzagrodowy Kudowa-Zdrój Kudowa-Zdrój kłodzki dolnośląskie[27]
8. 11 stycznia chów przyzagrodowy m. Kraków małopolskie[27]
9. 17 stycznia Bierzów Kobyla Góra ostrzeszowski wielkopolskie[28]
10. 18 stycznia chów przyzagrodowy Popielarnia Wiskitki żyrardowski mazowieckie[29]
11. 24 stycznia chów przyzagrodowy Sulechów Sulechów zielonogórski lubuskie[30]
12. 27 stycznia Nowy Tomyśl nowotomyski wielkopolskie[31]
13. 28 stycznia indyki Gietrzwałd olsztyński warmińsko-mazurskie[32]
14. 30 stycznia Poręba Żegoty Alwernia chrzanowski małopolskie[33]
15. 31 stycznia chów przyzagrodowy Siennów Zarzecze przeworski podkarpackie[34]
16. 2 lutego kaczki Kaliszkowice Kaliskie Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[35]
17. 3 lutego kury nioski Oleśnica oleśnicki dolnośląskie[36]
18. 3 lutego chów przyzagrodowy Zarzecze przeworski podkarpackie[36]
19. 3 lutego indyki Mosina poznański wielkopolskie[36]
20. 4 lutego kaczki Grabów nad Prosną ostrzeszowski wielkopolskie[36]
21. 4 lutego indyki Gietrzwałd olsztyński warmińsko-mazurskie[36]
22. 7 lutego gęsi Wisznia Mała trzebnicki dolnośląskie[37]
23. 9 lutego kury nioski Stęszew poznański wielkopolskie[38]
24. 9 lutego kaczki Wisznia Mała trzebnicki dolnośląskie[38]
25. 10 lutego kury nioski Oleśnica oleśnicki dolnośląskie[38]
26. 10 lutego chów przyzagrodowy Łazy zawierciański śląskie[38]
27. 12 lutego kury nioski Stęszew poznański wielkopolskie[38]
28. 14 lutego chów przyzagrodowy Ustroń cieszyński śląskie[39]
29. 14 lutego chów przyzagrodowy Zgorzelec zgorzelecki dolnośląskie[39]
30. 20 lutego indyki, kury Krypno moniecki podlaskie[40]
31. 20 lutego gęsi Sośnie ostrowski wielkopolskie[41]
32. 20 lutego gęsi Sośnie ostrowski wielkopolskie[41]
33. 21 lutego chów przyzagrodowy Promna białobrzeski mazowieckie[42]
34. 22 lutego gęsi Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[43]
35. 23 lutego gęsi Sośnie ostrowski wielkopolskie[44]
36. 23 lutego chów przyzagrodowy Kruszwica inowrocławski kujawsko-pomorskie[44]
37. 24 lutego chów przyzagrodowy Kożuchów nowosolski lubuskie[45]
38. 1 marca kaczki Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[46]
39. 6 marca chów przyzagrodowy Otyń nowosolski lubuskie[47]
40. 7 marca chów przyzagrodowy Mogilany krakowski małopolskie[48]
41. 7 marca chów przyzagrodowy Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[49]
42. 9 marca indyki Sieroszewice ostrowski wielkopolskie[50]
43. 16 marca chów przyzagrodowy Skawina krakowski małopolskie[51]

2019 - 2020

Potwierdzone ogniska HPAI u drobiu w latach 2019 - 2020
Lp. Data potwierdzenia Kierunek produkcji Miejscowość Gmina Powiat Województwo
1. 31 grudnia 2019 indyki Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[52]
2. 31 grudnia 2019 indyki Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[52]
3. 31 grudnia 2019 indyki Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[52]
4. 2 stycznia 2020 perlice Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[52]
5. 3 stycznia kury nioski Topola Osiedle Przygodzice ostrowski wielkopolskie[52]
6. 3 stycznia chów przyzagrodowy Wólka Orłowska Izbica krasnostawski lubelskie[52]
7. 3 stycznia chów przyzagrodowy Olchowiec Kolonia Żółkiewka krasnostawski lubelskie[52]
8. 4 stycznia indyki Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[53]
9. 6 stycznia indyki Stary Uścimów Uścimów lubartowski lubelskie[53]
10. 10 stycznia indyki Rościn Myślibórz myśliborski zachodniopomorskie[54]
11. 13 stycznia gęsi reprodukcyjne Zalesie Dąbie kolski wielkopolskie[54]
12. 15 stycznia kaczki reprodukcyjne Słaborowice Ostrów Wielkopolski ostrowski wielkopolskie[55]
13. 16 stycznia kaczki rzeźne Ostrów Wielkopolski Ostrów Wielkopolski ostrowski wielkopolskie[55]
14. 18 stycznia chów przyzagrodowy Strupice Chojnów legnicki dolnośląskie[56]
15. 23 stycznia indyki Zapust Ostroróg szamotulski wielkopolskie[57]
16. 23 stycznia chów przyzagrodowy Radłów Raszków ostrowski wielkopolskie[57]
17. 23 stycznia chów przyzagrodowy Słaborowice Ostrów Wielkopolski ostrowski wielkopolskie[57]
18. 26 stycznia indyki Rąbity Zalewo iławski warmińsko-mazurskie[58]
19. 29 stycznia indyki Stary Widzim Wolsztyn wolsztyński wielkopolskie[59]
20. 29 stycznia chów przyzagrodowy Ruda Kozielska Kuźnia Raciborska raciborski śląskie[60]
21. 8 lutego indyki Zybułtowo Grunwald ostródzki warmińsko-mazurskie[61]
22. 21 lutego kaczki rzeźne Kędzierzyn-Koźle Kędzierzyn-Koźle kędzierzyńsko-kozielski opolskie[62]
23. 21 lutego kaczki reprodukcyjne Kociołki Błaszki sieradzki łódzkie[63]
24. 21 lutego kaczki rzeźne Świbie Wielowieś gliwicki śląskie[63]
25. 21 lutego kaczki rzeźne Regny Koluszki łódzki wschodni łódzkie[63]
26. 22 lutego kaczki rzeźne Skaratki Domaniewice łowicki łódzkie[63]
27. 23 lutego kaczki rzeźne Barnowiec Dąbie kolski wielkopolskie[63]
28. 25 lutego kaczki rzeźne Konopnica Wartkowice poddębicki łódzkie[64]
29. 27 lutego kaczki rzeźne Kolonia Brużyca Aleksandrów Łódzki zgierski łódzkie[65]
30. 2 marca kaczki rzeźne Stara Ciświca Grodziec koniński łódzkie[66]
31. 2 marca różne gatunki Radonia Wielowieś gliwicki śląskie[67]
32. 4 marca kaczki rzeźne m. Łódź łódzkie[68]
33. 6 marca chów przyzagrodowy Dąbrowica Długołęka wrocławski dolnośląskie[69]
34. 24 marca indyki Muszkowo Krzeszyce sulęciński lubuskie[70]
35. 31 marca indyki Muszkowo Krzeszyce sulęciński lubuskie[71]
36. 24 listopada kury nioski Wroniawy Wolsztyn wolsztyński wielkopolskie[72]
37. 2 grudnia indyki Nakory Suchożebry siedlecki mazowieckie[73]
38. 4 grudnia kury nioski Komiłowo Kobylnica słupski pomorskie[74]
39. 4 grudnia indyki Tarnowa Rakoniewice grodziski wielkopolskie[74]
40. 5 grudnia kury nioski Kiełpiny Siedlec wolsztyński wielkopolskie[74]
41. 8 grudnia indyki Sieraków Gostynin gostyniński mazowieckie[75]
42. 12 grudnia indyki Świniarc Grodziczno nowomiejski warmińsko-mazurskie[76]
43. 14 grudnia indyki Reklinek Siedlec wolsztyński wielkopolskie[77]
44. 14 grudnia kury nioski Wielichowo-Wieś Wielichowo grodziski wielkopolskie[77]
45. 14 grudnia indyki Tarnowa Rakoniewice grodziski wielkopolskie[77]
46. 15 grudnia chów przyzagrodowy Zaborów Stary Gostynin gostyniński mazowieckie[78]
47. 15 grudnia indyki Chobienice Siedlec wolsztyński wielkopolskie[78]
48. 16 grudnia indyki Lubosina Pniewy szamotulski wielkopolskie[79]
49. 18 grudnia chów przyzagrodowy Mielno Mielno koszaliński zachodniopomorskie[80]
50. 22 grudnia chów przyzagrodowy Szalejów Dolny Kłodzko kłodzki dolnośląskie[81]
51. 22 grudnia indyki Borki Pisz piski warmińsko-mazurskie[81]
52. 23 grudnia gęsi Reklin Siedlec wolsztyński wielkopolskie[82]
53. 28 grudnia kaczki rzeźne Kaniwola Ludwin łęczyński lubelskie[83]
54. 29 grudnia chów przyzagrodowy Stary Wielisław Kłodzko kłodzki dolnośląskie[83]

2021

Potwierdzone ogniska HPAI u drobiu w roku 2021
Lp. Data potwierdzenia Kierunek produkcji Miejscowość Gmina Powiat Województwo
1. 4 stycznia indyki Lisiowólka Wohyń radzyński lubelskie[84]
2. 7 stycznia indyki Linowo Świecie nad Osą grudziądzki kujawsko-pomorskie[85]
3. 9 stycznia gęsi reprodukcyjne Radostowo Jeziorany olsztyński warmińsko-mazurskie[86]
4. 10 stycznia indyki Staw Lubiszyn gorzowski wielkopolskie[86]
5. 13 stycznia indyki Kaczkowo Gniewkowo inowrocławski kujawsko-pomorskie[87]
6. 16 stycznia indyki Czerników Myślibórz myśliborski zachodniopomorskie[88]
7. 17 stycznia kury reprodukcyjne Dulsk Inowrocław inowrocławski kujawsko-pomorskie[88]
8. 23 - 25 stycznia kury nioski Kiełpiny Siedlec wolsztyński wielkopolskie[89]
9. 23 - 25 stycznia kury reprodukcyjne Lisewo Lisewo chełmiński kujawsko-pomorskie[89]
10. 23 - 25 stycznia kury nioski w okresie odchowu Kwakowo Kobylnica słupski pomorskie[89]
11. 26 stycznia chów przyzagrodowy Warzno Szemud wejherowski pomorskie[90]
12. 29 stycznia kury reprodukcyjne Lisewo Lisewo chełmiński kujawsko-pomorskie[91]
13. 29 stycznia kogutki rzeźne i kaczki Mielno Mieleszyn gnieźnieński wielkopolskie[91]
14. 1 lutego indyki Żodyń Siedlec wolsztyński wielkopolskie[91]
15. 1 lutego indyki Józefów Wróblew sieradzki łódzkie[91]
16. 1 lutego indyki Losy Lubawa iławski warmińsko-mazurskie[91]
17. 4 lutego chów przyzagrodowy Drzenkowice Ćmielów ostrowiecki świętokrzyskie[92]
18. 5 lutego indyki Losy Lubawa iławski warmińsko-mazurskie[93]
19. 5 lutego kury nioski Kiełpiny Siedlec wolsztyński wielkopolskie[93]
20. 10 lutego chów przyzagrodowy Złotnik Żary żarski lubuskie[94]
21. 10 lutego kury nioski Kiełpiny Siedlec wolsztyński wielkopolskie[94]
22. 12 lutego indyki Brynek Tworóg tarnogórski śląskie[95]
23. 12 lutego chów przyzagrodowy Nowe Tłoki Wolsztyn wolsztyński wielkopolskie[95]
24. 16 lutego chów przyzagrodowy Trzebiechów Trzebiechów zielonogórski wielkopolskie[96]
25. 4 marca kaczki rzeźne Gledzianów Witonia łęczycki łódzkie[97]
26. 4 marca kury nioski Nowa Sól Nowa Sól nowosolski lubuskie[97]
27. 5 marca chów przyzagrodowy Równe Głubczyce głubczycki opolskie[98]
28. 5 marca kaczki rzeźne Szkurłaty Żelazków kaliski wielkopolskie[98]
29. 6 marca gęsi reprodukcyjne Ozorowice Wisznia Mała trzebnicki dolnośląskie[98]
30. 6 marca indyki Rejczuchy Barczewo olsztyński warmińsko-mazurskie[98]
31. 6 marca chów przyzagrodowy Głusino Kartuzy kartuski pomorskie[98]
32. 7 marca indyki Ostrów Ostrów ropczycko-sędziszowski podkarpackie[98]
33. 9 marca indyki i brojlery kurze Borów Opatówek kaliski wielkopolskie[99]
34. 11 marca kaczki reprodukcyjne Wisznia Mała Wisznia Mała trzebnicki dolnośląskie[99]
35. 11 marca kaczki Żużela Krapkowice krapkowicki opolskie[100]
36.-48. 11 - 17 marca kaczki, indyki, gęsi Opatówek kaliski wielkopolskie[100]
49. 16 - 17 marca kaczki reprodukcyjne Zawady Opatówek kaliski wielkopolskie[101]
50. 16 - 17 marca kaczki reprodukcyjne Kędzierzyn-Koźle Kędzierzyn-Koźle kędzierzyńsko-kozielski opolskie[101]
51. 16 - 17 marca kaczki rzeźne Grabów-Pustkowie Grabów nad Prosną ostrzeszowski wielkopolskie[101]
52., 53. 18 - 22 marca kury nioski i indyki Bielanka Gorlice gorlicki małopolskie[102]
54.-62. 18 - 22 marca kaczki (8 ferm),

indyki (1 ferma)

Opatówek (3 ogniska),

Koźminek (3 ogniska),

Ceków-Kolonia (2 ogniska),

Szczytniki (1 ognisko)

kaliski wielkopolskie[102]
63. 23 - 25 marca kury nioski Chromakowo Lutocin żuromiński mazowieckie[103]
64. 23 - 25 marca kaczki Wielowieś Międzychód międzychodzki wielkopolskie[103]
67. 23 - 25 marca kury, bażanty, perliczki,

gęsi, kaczki

Wieszowa Zbrosławice tarnogórski śląskie[103]
71. 23 - 25 marca gęsi Kotłów Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[103]
72. 23 - 25 marca kaczki Giżyce Grabów nad Prosną ostrzeszowski wielkopolskie[103]
65., 66.,

68., 69.,

70., 73.

23 - 25 marca kaczki (5 ferm), indyki (1 ferma) Opatówek (3 ogniska),

Szczytniki (2 ogniska),

Koźminek (1 ognisko)

kaliski wielkopolskie[103]
74. 26 marca kury i kaczki Krasne Potockie Chełmiec nowosądecki małopolskie[104]
75. 28 marca kury nioski Swojęcin Lutocin żuromiński mazowieckie[104]
76. 27 marca kaczki Nowy Nakwasin Koźminek kaliski wielkopolskie[104]
77. 27 marca kaczki Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[104]
78. 29 marca indyki Wilewo Bieżuń żuromiński mazowieckie[105]
79. 30 marca kury nioski Ratowo Radzanów mławski mazowieckie[105]
80. 30 marca kury reprodukcyjne Sadłowo Bieżuń żuromiński mazowieckie[105]
81. 30 marca kaczki Sobiesęki Drugie Szczytniki kaliski wielkopolskie[105]
82. 30 marca kaczki Chełmce Opatówek kaliski wielkopolskie[105]
83. 30 marca kaczki Sobiesęki Pierwsze Szczytniki kaliski wielkopolskie[105]
84. 30 marca chów przyzagrodowy Stronie Łukowice limanowski małopolskie[105]
85. 30 marca kury nioski Zgliczyn Pobodzy Bieżuń żuromiński mazowieckie[105]
86. 30 marca kury Simoradz Dębowiec cieszyński śląskie[105]
87. 31 marca kury nioski Kiełpiny Siedlec wolsztyński wielkopolskie[105]
88. 31 marca indyki Stary Karolew Koźminek kaliski wielkopolskie[106]
89. 31 marca kaczki Gać Kaliska Koźminek kaliski wielkopolskie[106]
90. 31 marca kaczki Gać Kaliska Koźminek kaliski wielkopolskie[106]
91. 31 marca kury nioski Sadłowo Parcele Bieżuń żuromiński mazowieckie[106]
92. 31 marca kury nioski Strzeszyn Biecz gorlicki małopolskie[106]
93. 31 marca chów przyzagrodowy Wilczyska Bobowa gorlicki małopolskie[106]
94. 31 marca kaczki Gać Kaliska Koźminek kaliski wielkopolskie[107]
95. 1 kwietnia kaczki Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[107]
96. 2 kwietnia kaczki Trojanów Opatówek kaliski wielkopolskie[107]
97. 1 kwietnia kury nioski Sadłowo Bieżuń żuromiński mazowieckie[107]
98. 1 kwietnia kury nioski Karniszyn Bieżuń żuromiński mazowieckie[107]
99. 2 kwietnia kury nioski Stanisławowo Bieżuń żuromiński mazowieckie[107]
100. 1 kwietnia kury reprodukcyjne Sadłowo Parcele Bieżuń żuromiński mazowieckie[107]
101. 3 kwietnia chów przyzagrodowy Mikołajki Mikołajki mrągowski warmińsko-mazurskie[107]
102. 3 kwietnia kury reprodukcyjne Cegielnia Ratowska Radzanów mławski mazowieckie[107]
103. 3 kwietnia kury nioski Zgliczyn Glinki Radzanów mławski mazowieckie[107]
104. 2 kwietnia kaczki Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[108]
105. 6 kwietnia chów przyzagrodowy Mikołajki Mikołajki mrągowski warmińsko-mazurskie[108]
106. 6 kwietnia kaczki reprodukcyjne Gawłowice Goszczanów sieradzki łódzkie[108]
107. 6 kwietnia indyki Pełki Bieżuń żuromiński mazowieckie[108]
108. 6 kwietnia indyki Żelaźnia Lubowidz żuromiński mazowieckie[108]
109. 6 kwietnia chów przyzagrodowy Owczary Sękowa gorlicki małopolskie[108]
110. 6 kwietnia indyki Żelaźnia Lubowidz żuromiński mazowieckie[108]
111. 6 kwietnia kury nioski Strzeszewo Bieżuń żuromiński mazowieckie[108]
112. 6 kwietnia kury reprodukcyjne Chamsk Bieżuń żuromiński mazowieckie[108]
113. 6 kwietnia kury nioski Swojęcin Lutocin żuromiński mazowieckie[108]
114. 6 kwietnia kury nioski Zgliczyn Glinki Radzanów mławski mazowieckie[108]
115. 29 marca kaczki Nowy Karolew Koźminek kaliski wielkopolskie[108]
116. 6 kwietnia brojlery kurze Boguchwała Boguchwała rzeszowski podkarpackie[108]
117. 7 kwietnia brojlery kurze Gapowo Stężyca kartuski pomorskie[109]
118. 7 kwietnia kury nioski Biczyce Górne Chełmiec nowosądecki małopolskie[109]
119. 7 kwietnia kaczki i kury nioski Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[109]
120. 7 kwietnia indyki Stawiszyn-Zwalewo Bieżuń żuromiński mazowieckie[109]
121. 7 kwietnia kaczki, kury w okresie odchowu Simoradz Dębowiec cieszyński śląskie[109]
122. 7 kwietnia kury reprodukcyjne Dębsk Żuromin żuromiński mazowieckie[109]
123. 7 kwietnia kury w okresie odchowu Stawiszyn-Zwalewo Bieżuń żuromiński mazowieckie[109]
124. 7 kwietnia kaczki Stok Nowy Błaszki sieradzki łódzkie[109]
125. 7 kwietnia kaczki Kwasków Błaszki sieradzki łódzkie[109]
126. 7 kwietnia kury nioski Sadłowo Parcele Bieżuń żuromiński mazowieckie[109]
127. 7 kwietnia kury reprodukcyjne Ługi Szreńsk mławski mazowieckie[109]
128. 7 kwietnia kury reprodukcyjne Kunki Szreńsk mławski mazowieckie[109]
129. 7 kwietnia brojlery kurze Rzężawy Żuromin żuromiński mazowieckie[109]
130. 7 kwietnia kury w okresie odchowu Markowa Markowa łańcucki podkarpackie[109]
131. 8 kwietnia kury reprodukcyjne Dźwierzno Bieżuń żuromiński mazowieckie[109]
132. 8 kwietnia kaczki Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[109]
133. 8 kwietnia kury rzeźne Piegonisko-Kolonia Brzeziny kaliski wielkopolskie[109]
134. 8 kwietnia chów przyzagrodowy Kamionka Mała Laskowa limanowski małopolskie[109]
135. 8 kwietnia indyki Gać Kaliska Koźminek kaliski wielkopolskie[109]
136. 8 kwietnia chów przyzagrodowy Mystków Kamionka Wielka nowosądecki małopolskie[109]
137. 8 kwietnia kaczki Biskupczyce Zabaryczne Mikstat ostrzeszowski wielkopolskie[109]
138. 8 kwietnia kaczki Palaty Grabów nad Prosną ostrzeszowski wielkopolskie[109]
139. 8 kwietnia kaczki, gęsi, kury nioski Sobiesęki Brzeziny kaliski wielkopolskie[109]
140. 11 kwietnia kury reprodukcyjne Sochy Iłowo-Osada działdowski warmińsko-mazurskie[109]
141. 9 kwietnia kaczki Kobylarka Szczytniki kaliski wielkopolskie[109]
142. 9 kwietnia kaczki Piegonisko-Kolonia Brzeziny kaliski wielkopolskie[109]
143. 9 kwietnia kaczki, gęsi Strużka Szczytniki kaliski wielkopolskie[109]

24 lutego wysoce zjadliwa grypa ptaków została potwierdzona u Karolinki (Aix sponsa) w ogrodzie zoologicznym w Warszawie[110].

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Przypisy

  1. ↑ CDC, Influenza Type A Viruses [online], Centers for Disease Control and Prevention, 28 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-11] (ang.).
  2. ↑ Cumulative Number of Confirmed Human Cases of Avian Influenza A/(H5N1) Reported to WHO. [dostęp 2009-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-02)].
  3. ↑ Państwowy Instytut Weterynaryjny: Wysoce zjadliwa grypa ptaków H5N8 w Polsce i innych krajach Europy – aktualna sytuacja i ocena ryzyka. 2016. [dostęp 2017-01-22].
  4. ↑ Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA): Wysoce zjadliwa grypa ptaków A podtypu H5N8. 2014. [dostęp 2017-01-22].
  5. ↑ swiatrolnika.info: Uwaga! Ptasia grypa w Zachodniopomorskiem. 2016. [dostęp 2017-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)].
  6. ↑ Ptasia grypa H5N8 potwierdzona u ludzi w Rosji. WHO poinformowana o przypadkach [online], radiozet.pl [dostęp 2024-04-25].
  7. ↑ Wirtualna Polska, Chiny. Zdiagnozowano pierwsze na świecie zakażenie ptasią grypą H10N3 u człowieka [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2021-06-01].
  8. ↑ Chiny: Pierwszy przypadek szczepu ptasiej grypy u człowieka [online], www.rp.pl [dostęp 2021-06-01].
  9. ↑ MojaRola.pl, Ptasia grypa u drobiu – źródło zakażenia, objawy i zapobieganie [online], 7 stycznia 2020 [dostęp 2020-01-10].
  10. ↑ a b c d Ptasia Grypa – podstawowe informacje, baza wiedzy firmy LuxMed http://www.luxmed.pl/ (stan z 29.05.2006)
  11. ↑ onet.pl: Ogniska ptasiej grypy pod Płockiem; drób mógł trafić do sklepów
  12. ↑ Komunikat nr 1 Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie wystąpienia w Polsce ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  13. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie wystąpienia w Polsce drugiego ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  14. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie wystąpienia w Polsce trzeciego ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  15. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  16. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  17. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  18. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  19. ↑ a b c d Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  20. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  21. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  22. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  23. ↑ a b c d Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-29].
  24. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  25. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  26. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  27. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  28. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  29. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie wystąpienia w Polsce 32. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  30. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  31. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  32. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  33. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  34. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  35. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  36. ↑ a b c d e Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  37. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  38. ↑ a b c d e Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  39. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  40. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  41. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  42. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  43. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  44. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  45. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  46. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  47. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  48. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  49. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  50. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  51. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-30].
  52. ↑ a b c d e f g Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii z dnia 4 stycznia 2020 r. podsumowujący sytuację epizootyczną związaną z wysoce zjadliwą grypą ptaków (HPAI) u drobiu w okresie 31 grudnia 2019 r. - 3 stycznia 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  53. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii podsumowujący sytuację epizootyczną związaną z wysoce zjadliwą grypą ptaków (HPAI) u drobiu w okresie 4-6 stycznia 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  54. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 7 i 8 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  55. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 9 i 10 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  56. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 11 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  57. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 12-14 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  58. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 15 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  59. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 16 ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  60. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 17 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  61. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 18 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  62. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 19 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  63. ↑ a b c d e Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 20, 21, 22, 23 i 24 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  64. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 25 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  65. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 26 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  66. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 27 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  67. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 28 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  68. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 29 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  69. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 30 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  70. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 31 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  71. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący 32 w 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  72. ↑ Główny Lekarz Weterynarii informuje o wyznaczeniu ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  73. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący wyznaczenia drugiego w drugim półroczu 2020 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  74. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 3 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w okresie 4-5 grudnia 2020 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  75. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 38. w 2020 r. (szóstego w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  76. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 39. w 2020 r. (siódmego w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  77. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 3 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  78. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dot. ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w 2020 r | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  79. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 45. w 2020 r. (trzynastego w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  80. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 46. w 2020 r. (czternastego w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  81. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 2 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w woj. dolnośląskim i warmińsko-mazurskim | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  82. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 49. w 2020 r. (siedemnastego w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  83. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 50. i 51. w 2020 r. (18. i 19. w II półroczu 2020 r.) ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  84. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 1. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  85. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 2. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  86. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 3. i 4. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  87. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 5. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  88. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 6. i 7. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  89. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 8., 9. i 10. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  90. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 11. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  91. ↑ a b c d e Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 5 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w okresie 29 stycznia - 1 lutego 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  92. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 17. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  93. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 18. i 19. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  94. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 20. i 21. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  95. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 22. i 23. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  96. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 24. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  97. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 25. i 26. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  98. ↑ a b c d e f Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu nr 27-32 w 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  99. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 33. i 34. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  100. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w okresie od 11 do 17 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  101. ↑ a b c Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 49., 50., 51. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  102. ↑ a b Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 11 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w okresie od 18 do 22 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  103. ↑ a b c d e f Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia 11 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w okresie od 23 do 25 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  104. ↑ a b c d Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia 4 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w dniach 26 - 28 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].
  105. ↑ a b c d e f g h i j Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia 10 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w dniach 29 - 31 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-04-11].
  106. ↑ a b c d e f Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia 6 ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w dniu 31 marca 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-04-11].
  107. ↑ a b c d e f g h i j Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u drobiu w dniach 31 marca - 3 kwietnia 2021 r. | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-04-11].
  108. ↑ a b c d e f g h i j k l m Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) nr 104 - 116 w 2021 r. u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-04-11].
  109. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii dotyczący stwierdzenia ognisk wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) nr 117 - 143 w 2021 r. u drobiu | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-04-12].
  110. ↑ Komunikat Głównego Lekarza Weterynarii o stwierdzeniu 1. w 2021 r. ogniska wysoce zjadliwej grypy ptaków (HPAI) u zwierząt dzikich/egzotycznych utrzymywanych w niewoli | Główny Inspektorat Weterynarii [online], www.wetgiw.gov.pl [dostęp 2021-03-31].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.