Przełączka pod Zadnim Mnichem

Przełączka pod Zadnim Mnichem po lewej stronie turni Zadniego Mnicha
Państwo	Polska  Słowacja
Wysokość	ok. 2135 m n.p.m.
Pasmo	Karpaty, Tatry Wysokie
Sąsiednie szczyty	Zadni Mnich, Cubryna
Położenie na mapie Tatr Przełączka pod Zadnim Mnichem
Położenie na mapie Karpat Przełączka pod Zadnim Mnichem
49°11′20,3″N 20°02′57,9″E/49,188972 20,049417

Przełączka pod Zadnim Mnichem (słow. Štrbina za Druhým Mníchom, Štrbina pod Druhým Mníchom, niem. Hintere Mönchsscharte, węg. Hátsó-Barát-csorba^[1], ok. 2135 m) – wąska i głęboka przełęcz w grani głównej Tatr, oddzielająca od siebie Zadniego Mnicha (2172 m) i Cubrynę (2376 m). Dawniej wykorzystywana jako połączenie do przejścia z Doliny za Mnichem do Doliny Ciemnosmreczyńskiej (Temnosmrečinská dolina)^[2]. Z obydwu tych dolin jest bowiem łatwo dostępna. Południowe stoki opadają do słowackiej Doliny Piarżystej, w północne, opadające na najwyższą część Zadniego Mnichowego Piargu wcina się żlebek^[3].

Zarówno Cubryna, jak i Zadni Mnich opadają na przełączkę pionowymi uskokami. 50–metrowy uskok w grani Zadniego Mnicha, opadający na przełęcz, jest jednym z najtrudniejszych punktów całej grani głównej (VI stopień trudności UIAA), przy schodzeniu niezbędny jest zjazd na linie^[2]. Zejście ze szczytu Cubryny tą drogą zaleca jednak Władysław Cywiński zimą, przy dużym zagrożeniu lawinowym. Wielka Galeria Cubryńska, przez którą prowadzi najłatwiejsze zejście z Cubryny jest bowiem bardzo lawiniasta^[3].

W rejonie przełączki stwierdzono występowanie m.in. wiechliny tatrzańskiej (Poa nobilis) oraz warzuchy tatrzańskiej (Cochlearia tatrae) – bardzo rzadkich roślin, w Polsce występujących tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach^[4].

Pierwsze odnotowane przejścia:

• latem – Władysław Kleczyński, Klemens Bachleda, ok. 1894 r.,
• zimą – Jan Alfred Szczepański, Stanisław Krystyn Zaremba, 16 kwietnia 1926 r.^[2]

Przez Przełączkę pod Zadnim Mnichem nie prowadzi żaden szlak turystyczny, znajduje się ona jednak w rejonie udostępnionym do wspinaczki dla taterników. Drogi wspinaczkowe:

• Z Zadniego Mnichowego Piargu; 0, 10 min,
• Z Zadniej Galerii Cubryńskiej; 0, 10 min,
• Z Doliny Piarżystej; 0, 30 min^[3].