Pokój paryski (1947)
Delegacja Kanady podczas obrad konferencji pokojowej w Paryżu 1946.
Pokój paryski – podpisany 10 lutego 1947 roku układ pokojowy pomiędzy byłymi sojusznikami III Rzeszy : Rumunią , Węgrami , Austrią , Finlandią , Bułgarią i Włochami a aliantami. Dotyczył on też innych członków koalicji hitlerowskiej i antyhitlerowskiej . Traktaty zostały przygotowane przez Radę Ministrów Spraw Zagranicznych i konferencję 21 państw[1] .
Wszystkie układy spisano w języku angielskim i rosyjskim , zaś układ z Włochami także we francuskim .
Depozytariuszem układu z Włochami został rząd Francji, pozostałych ZSRR.
Do nabrania siły wymagana była ratyfikacja przez dane państwo oraz przez USA, Wielką Brytanię i ZSRR, układu z Włochami także przez Francję.
Postanowienia wobec państw
Rumunia
Węgry
Północny Siedmiogród zwrócono Rumunii,
Wojwodinę oddano Jugosławii ,
granica z Czechosłowacją wróciła do stanu z roku 1937,
dodatkowo przekazano Czechosłowacji 3 wioski na tzw. przyczółku Bratysławskim : Rusovce , Jarovce i Čunovo (Oroszvár, Horvátjárfalu i Dunacsún)
Ruś Zakarpacka została przekazana ZSRR,
ogłoszono konieczność zapłacenia reparacji wojennych w dolarach, według ich wartości z roku 1938:
na rzecz ZSRR w wysokości 200 milionów dolarów,
na rzecz Czechosłowacji i Jugosławii w wysokości 100 milionów dolarów,
pozwolono Armii Radzieckiej na stacjonowanie w tym kraju.
Austria
Finlandia
Port Petsamo i południowo-wschodnią Karelię oddano ZSRR,
dzierżawa przez ZSRR bazy wojskowej Porkkala na 50 lat, w praktyce do 1956 roku,
potwierdzono demilitaryzację Wysp Alandzkich ,
ogłoszono konieczność zapłacenia reparacji wojennych na rzecz ZSRR w wysokości 300 milionów dolarów, według ich wartości z roku 1938 (w 1948 roku ich wysokość ZSRR obniżył do 226,5 mln dolarów)[3] . Wyłącznie Finlandia wywiązała się z całości zobowiązań.
zabroniono posiadania w składzie floty pancerników, okrętów podwodnych i kutrów torpedowych[4] .
Bułgaria
Południowa Dobrudża , przejęta od Rumunii w 1940 r., pozostała w granicach Bułgarii,
Macedonię przyłączono do Jugosławii,
północne wybrzeże Morza Egejskiego zwrócono Grecji ,
pozwolono Armii Radzieckiej na stacjonowanie w tym kraju,
obciążono koniecznością wypłaty reparacji wojennych w dolarach , według ich wartości z roku 1938:
na rzecz Grecji w wysokości 45 milionów dolarów,
na rzecz Jugosławii w wysokości 25 milionów dolarów.
Włochy
Libię podzielono na dwie części − Fazzan był administrowany przez Francję, a Trypolitania i Cyrenajka przez Anglię,
wschodnia Somalia została przekazana pod zarząd Wielkiej Brytanii ,
uznano niepodległość Etiopii oraz Albanii ,
Erytrea została przekazana pod zarząd Wielkiej Brytanii (Na okres lat 1952–1993 stała się częścią Etiopii),
Rodos i inne wyspy greckie przekazano Grecji ,
Istrię , zachodnią Słowenię i Kosowo z Czarnogórą zwrócono Jugosławii,
naniesiono niewielkie korekty graniczne na granicy alpejskiej, na korzyść Francji (m.in. Mont Chaberton ),
ogłoszono konieczność zapłacenia reparacji wojennych w dolarach, według ich wartości z roku 1938:
na rzecz Jugosławii w wysokości 125 milionów dolarów,
na rzecz Grecji w wysokości 105 milionów dolarów,
na rzecz ZSRR w wysokości 100 milionów dolarów,
na rzecz Etiopii w wysokości 25 milionów dolarów,
na rzecz Albanii w wysokości 5 milionów dolarów.
Polska jest stroną traktatu z Włochami[5] .
Zobacz też
Przypisy
↑ Justyna J. Zając Justyna J. , Ryszard R. Zięba Ryszard R. , Polska w stosunkach międzynarodowych 1945–1989 , Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009, s. 66, ISBN 978-83-7611-501-6 , OCLC 751188535 .
↑ Status okupacyjny zakończony przez austriacki traktat państwowy z 1955.
↑ Wojciech Holicki. Fińska para. Väinämöinen i Ilmarinen . „Morze, Statki i Okręty”. Nr 7-8/2015. XX (156), s. 62, lipiec – sierpień 2015. Warszawa. ISSN 1426-529X .
↑ L. Kaszejew. Wojenno-morskije siły Finlandii 1918 - 1945 gg . „Morskaja Kollekcyja”. Nr 2/2015 (185), s. 26, 2015. (ros. ) .
↑ Traktat Pokoju z Włochami, podpisany w Paryżu 10 lutego 1947 r. (Dz.U. z 1949 r. nr 50, poz. 378 ) ratyfikowany zgodnie z ustawą z 14 listopada 1947 r. (Dz.U. z 1947 r. nr 72, poz. 445 ).
Linki zewnętrzne