PZL M-3 Pliszka

M-3 „Pliszka 60”
Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Polskie Zakłady Lotnicze
Typ	szybowiec
Konstrukcja	średniopłat konstrukcji metalowej
Załoga	1
Historia
Data oblotu	20 marca 1959
Liczba egz.	1 prototyp
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość	14,16 m
Wydłużenie	13,3 / 13,3 / 13,7
Długość	6,68 m
Wysokość	1,88 m
Powierzchnia nośna	15 m²
Profil skrzydła	NACA-43012A
Masa
Własna	217 kg
Startowa	307 kg
Osiągi
Prędkość minimalna	56 km/h
Prędkość dopuszczalna	180 km/h
Prędkość min. opadania	0,70/60km/h
Doskonałość maks.	25,1
Dane operacyjne

PZL M-3 Pliszka – polski, jednomiejscowy, wolnonośny szybowiec treningowo-akrobacyjny konstrukcji metalowej. Była pierwszym, zaprojektowanym w Polsce szybowcem konstrukcji całkowicie metalowej.

W myśl rozwijania się konstrukcji szybownictwa na świecie, pracownicy biura konstrukcyjnego mieleckiego Ośrodka Konstrukcji Lotniczych wpadli na pomysł zbudowania szybowca konstrukcji całkowicie metalowej. W 1957 roku przedstawiono pierwszy projekt pod nazwą M-3 Pliszka, opracowany przez zespół pod kierownictwem inż. Zdzisława Żoka a w obliczeniach aerodynamicznych wspomagany przez Szybowcowy Zakład Doświadczalny w Bielsku-Białej^[1]. We wrześniu 1958 roku przystąpiono do montażu pierwszych elementów szybowca. 20 marca 1959 roku pierwszy prototyp szybowca o numerze SP-2064 został oblatany przez pilota doświadczalnego inż. Sławomira Makaruka.

Na międzynarodowych targach w Poznaniu, w czerwcu 1959 roku został wystawiony pierwszy prototyp „Pliszki” SP-2064, następnie we wrześniu tego roku, wystawiono go na Wystawie Lotniczej we Wrocławiu.

Z powodu małego wydłużenia skrzydła i słabych osiągów, porównywalnych do szybowców z początku lat pięćdziesiątych, „Pliszka” nie weszła do produkcji. Dalsze wersje rozwojowe Pliszki mogły posłużyć do opracowania budowy dwumiejscowego metalowego szybowca szkolno-treningowego.

Pliszka jest jednomiejscowym wolnonośnym szybowcem treningowo-akrobacyjnym konstrukcji metalowej. Cześć przednia kadłuba mieści kabinę pilota z osłoną o szkielecie stalowym otwierającą się do góry w tył. Pedały regulowane w locie. Sterowanie cięgnami i popychaczami. Skrzydła o profilu NACA 43012 A. Tylna część skrzydła pokryta jest płótnem. Lotki wyważone masowo i odciążone aerodynamicznie. Szkielet lotek i nosek z blachy, pokrycie płócienne. Podwozie z kółkiem 300 x 150 zawieszonym na wahaczu, amortyzowane sznurem gumowym. Hamulec kółka sprzężony z hamulcem aerodynamicznym. Płoza amortyzowana poduszkami gumowymi.

W PZL Mielec wyprodukowano 4 egzemplarze „Pliszki”:

1. w 1958 r. ozn. M-3 „Pliszka” nr. rej. SP-2064, nr. fabr I/1, oblatany 20 marca 1959 r.
2. w 1958 r. ozn. M-3 „Pliszka” nr. fabr I/2
3. w 1960 r. ozn. M-3 „Pliszka 60” nr. rej. SP-1980, nr. fabr I/3, oblatany 5 marca 1960 r.
4. w 1961 r. ozn. M-3 A „Pliszka bis” nr. rej. SP-2244, nr. fabr I/4, oblatany 13 maja 1961r^[2].

• Jerzy Grochot, Witold Pająk: Historia, dorobek, perspektywy: 1938-1978 / Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL-Mielec”. Mielec: Krajowa Agencja Wydawnicza na zlec. WSK „PZL-Mielec”, 1978. OCLC 831034818.
• Piotr Piechowski: Modelarstwo lotnicze. PZL M-3 Pliszka. [dostęp 2010-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 maja 2010)].

Fotograficzny Rejestr Szybowców. PZL M-3 Pliszka