J-3 Orzeł

J-3 Orzeł
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Konstruktor

Jarosław Janowski

Typ

samolot amatorski

Konstrukcja

mieszana

Załoga

1

Historia
Data oblotu

1978

Lata produkcji

1978

Wycofanie ze służby

2003

Liczba egz.

1

Dane techniczne
Napęd

Porsche

Moc

60 KM

Wymiary
Rozpiętość

7 m

Długość

4,8 m

Powierzchnia nośna

6,8 m²

Masa
Własna

105 kg

Startowa

320 kg

Zapas paliwa

100 l

Osiągi
Prędkość maks.

250 km/h[1]

Prędkość przelotowa

200 km/h

Zasięg

2000 km

Długotrwałość lotu

10 h

Dane operacyjne

J-3 Orzeł – amatorski samolot konstrukcji Jarosława Janowskiego.

Historia

Plany samolotu powstały w 1977 roku i miały jedynie postać dokumentacji szkicowej. W grudniu 1977 roku rozpoczęła się budowa, którą ukończono w lipcu 1978 roku[2]. Prace wykonał Witold Kalita z Aeroklubu Łódzkiego przy współpracy konstruktora i inż. Mariana Nowaka, doświadczonego pilota agrolotniczego[3].

Po zakończeniu prac samolot został przetransportowany przez Mariana Nowaka drogą morską do Kanady i tam oblatany w 1978 roku. W 1980 roku został zaprezentowany na zlocie samolotów w Oshkosh jako pierwsza konstrukcja amatorska zza żelaznej kurtyny. Wzbudził duże zainteresowanie, ponieważ był przystosowany do startów z krótkich lądowisk i wykonywał długotrwałe przeloty do 10 h[3].

Samolot był eksploatowany przez 12 lat na terenie Kanady i USA. W 2003 roku ostatni właściciel, Wiesław Pawełkiewicz z Kanady, przekazał go do zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[4]. W październiku 2018 roku został zaprezentowany podczas Targów Lotnictwa Lekkiego w Kielcach[5].

Samolot był nowatorski wśród konstrukcji amatorskich – posiadał klapolotkę na całej długości skrzydła, dodatkowe zbiorniki na końcach skrzydeł oraz kompozytowe golenie podwozia[2]. Zastosowany silnik Porsche (zmieniony później na silniki Rotax i BMW R100) był ekonomiczny i pozwalał na 10 h lotu.

Konstrukcja[3]

Jednomiejscowy wolnonośny średniopłat z silnikiem ze śmigłem pchającym.

Kadłub o konstrukcji podłużnicowej. Kabina pilota zakryta. Za kabiną pilota jest umieszczony główny zbiornik paliwa o pojemności 60 dm3.

Płat dwudzielny o obrysie prostokątnym. Wyposażony w klapolotki na całej długości. Na końcówkach płatów umieszczone są zbiorniki paliwa pod 20 dm3, każdy wykonany z włókna szklanego i żywicy epoksydowej.

Usterzenie w układzie T. Statecznik pionowy o obrysie ukośnym stanowił integralną część kadłuba, usterzenie wysokości płytowe.

J-3 Orzeł replika w Krinicy.

Podwozie stałe, trzypunktowe z kółkiem ogonowym. Golenie główne podwozia osłonięte owiewkami.

Silnik umieszczony za kabiną pilota z trójłopatowym śmigłem pchającym. Początkowo był to silnik Porsche o mocy 43,5 kW (60 KM) zastąpiony później silnikiem Rotax o mocy 37 kW (50 KM). Ostatni używany silnik to 2-cylindrowy BMW R100 o mocy 70 KM.

Przypisy

  1. Osiągi podane dla silnika Porsche
  2. a b Józef Potęga: J-3 Orzeł poleci nad... Kanadą. „Skrzydlata Polska”. 38/1978, s. 8, 17 września 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. 
  3. a b c J-3 „Orzeł” („Eagle”), 1978. samolotypolskie.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).
  4. Janowski J-3 Eagle. muzeumlotnictwa.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).
  5. Orzeł z muzeum podczas Targów Lotnictwa Lekkiego. dlapilota.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).