Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Nowy Ład

Nowy Ład

Nowy Ład[1] (z ang. New Deal) – program reform ekonomiczno-społecznych wprowadzonych w Stanach Zjednoczonych przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta w latach 1933–1939, którego celem było przeciwdziałanie skutkom wielkiego kryzysu lat 1929–1933. Obejmował reformy prawne stabilizujące gospodarkę, instytucje pobudzające gospodarkę i walczące z bezrobociem, wprowadzenie powszechnej opieki społecznej, programy na rzecz sztuki, pomoc dla rolników, budownictwo komunalne, wprowadzenie prawa pracy, programy ochrony przyrody i wiele pomniejszych działań.

Geneza

W 1929 wybuchł ogólnoświatowy kryzys gospodarczy, który został zapoczątkowany w Stanach Zjednoczonych w wyniku krachu na Wall Street. Kryzys spowodował w stosunku do 1928 r. znaczne obniżenie kursów akcji (do 30 w 1932, 1928 = 100[2]), spadek produkcji przemysłowej o 46%[3] oraz wysokie bezrobocie, wynoszące w 1933 roku 27% ludności czynnej zawodowo[4]. Urzędujący prezydent Herbert Hoover utracił poparcie wyborców pomimo podjęcia działań antykryzysowych, w wyniku czego urząd ten objął w 1933 Franklin Delano Roosevelt[5].

Program reform

Po objęciu urzędu Roosevelt przystąpił do programu reform, którego celem było zwiększenie siły nabywczej ludności oraz pobudzenie gospodarki przez wzrost cen. W tym celu zakazano wywozu złota za granicę, uniemożliwiono wymienialność dolara na złoty kruszec oraz dokonano dewaluacji waluty, co spowodowało ożywienie handlu zagranicznego[5].

W zakresie rolnictwa rząd zdecydował się na zmniejszenie produkcji rolnej w zamian za odszkodowania dla rolników i umorzenie im długów[5]. Ku niezadowoleniu producentów Roosevelt wprowadził program opieki socjalnej dla robotników w postaci płacy minimalnej, emerytur oraz ubezpieczeń. Zwiększone zostały też uprawnienia związków zawodowych, a przedsiębiorcy musieli zawierać umowy z państwem dotyczące warunków i czasu pracy, w zamian za co otrzymywali pierwszeństwo w zamówieniach publicznych oraz gwarantowane ceny własnych wyrobów[6].

Przeciwdziałaniu bezrobociu miał służyć szeroki program robót publicznych, w ramach którego zatrudnionych zostało 8,5 miliona bezrobotnych; zbudowali oni ponad 120 tysięcy budynków publicznych, 77 tysięcy mostów i niemal 300 lotnisk[6]. Do innych przedsięwzięć należało zagospodarowanie zaniedbanych terenów, między innymi doliny rzeki Tennessee, gdzie zbudowano państwowe elektrownie (zob. Tennessee Valley Authority) oraz zmodernizowano ubogie farmy[6].

Skutki

New Deal powstrzymał przejściowo negatywne skutki kryzysu gospodarczego, jednak nie zapobiegł pojawieniu się kolejnej recesji w 1937 (tym razem jednak Gabinet Stanów Zjednoczonych interweniował stanowczo poprzez obniżenie stóp procentowych oraz rozszerzenie programu robót publicznych). Ale po niej, zwłaszcza dzięki II wojnie światowej, kraj wszedł na ścieżkę długotrwałego rozwoju gospodarczego. Sam Roosevelt zdobył wielkie poparcie społeczne, co zaowocowało jego trzykrotną reelekcją w 1936, 1940 i 1944[6]. Przeciwnicy New Dealu wskazywali jednak na to, że część inwestycji w ramach tego programu była zainicjowana przez Hoovera. Jeden z najbliższych współpracowników Roosevelta powiedział później, że „praktycznie rzecz biorąc, cały Nowy Ład ekstrapolowano z programów, które zapoczątkował Hoover”[7]. Dokonania New Dealu zainspirowały Johna Maynarda Keynesa do stworzenia koncepcji interwencjonizmu państwowego w pracy Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza (1936).

Zobacz też

Przypisy

  1. Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999, s. 674. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).
  2. Jan Szpak: Historia gospodarcza powszechna. s. 181.
  3. Jan Szpak: Historia gospodarcza powszechna. s. 182.
  4. Jan Szpak: Historia gospodarcza powszechna. s. 183.
  5. a b c Jan Szpak: Historia gospodarcza powszechna. s. 193.
  6. a b c d Jan Szpak: Historia gospodarcza powszechna. s. 194.
  7. Lawrence W. Reed: Wielkie mity wielkiego kryzysu. Warszawa: Prohibita, 2009, s. 72. ISBN 978-83-61344-11-7.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Read more information:

ميخائيلو ميخائيلوفيتش يعقوبوفيتش معلومات شخصية الميلاد 26 نوفمبر 1986 (العمر 37 سنة)أوستروه  مواطنة أوكرانيا  الحياة العملية المهنة عالم دراسات إسلامية،  ومستشرق،  ومترجم  اللغات الأوكرانية،  والعربية  مجال العمل أدب،  ودراسات شرقية،  وفلسفة إسلامية، …

Beauty and the BeastPoster film layar lebarSutradara Bill Condon Produser David Hoberman Todd Lieberman Ditulis oleh Stephen Chbosky Evan Spiliotopoulos Skenario Stephen Chbosky Evan Spiliotopoulos Berdasarkan Beauty and the Beastoleh Disney[1] Beauty and the Beastoleh Jeanne-Marie Leprince de Beaumont[2] Pemeran Emma Watson Dan Stevens Luke Evans Kevin Kline Josh Gad Ewan McGregor Stanley Tucci Gugu Mbatha-Raw Audra McDonald Ian McKellen Emma Thompson Penata musikAlan Menk…

Armes de la Finlande Les armoiries de la Finlande sont constituées d'un lion d'or couronné, debout, sur un champ de gueules. Le lion brandit une épée dans sa patte droite recouverte d'une pièce d'armure, et marche sur un sabre. Des roses d'argent parsèment le fond. Historique Le roi Gustave Vasa de Suède mourut en 1560. Il avait octroyé à son fils Jean le titre de duc de Finlande en 1556 ; le territoire de Finlande reçut ses propres armoiries, qui furent probablement approuvées p…

Neely Nuclear Research CenterFormer namesNeely Research Reactor Georgia Tech Research ReactorGeneral informationLocationAtlanta, Georgia, USAAddress900 Atlantic Drive NWCoordinates33°46′47″N 84°23′53″W / 33.779609°N 84.39815°W / 33.779609; -84.39815Current tenantsNuclear and Radiological Engineering Program Georgia Tech Research InstituteCompleted1963Demolished2000OwnerGeorgia Institute of TechnologyTechnical detailsFloor count1 The Frank H. Neely Nuclear Rese…

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada September 2016. Warih Wisatsana (lahir 20 April 1965) adalah sastrawan berkebangsaan Indonesia. Sejak muda sudah mengakrabi dunia sastra. Karya-karyanya dalam bentuk puisi banyak dimuat oleh media massa dan antologi. Atas dedikasi dan prestasinya, Warih menerima bebera…

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Military ranks of Haiti – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2022) (Learn how and when to remove this template message) The Military ranks of Haiti are the military insignia used by the Defence Force of Haiti. Historic ranks The historic ranks us…

カンポディピエトラCampodipietra行政国 イタリア州 モリーゼ県/大都市 カンポバッソCAP(郵便番号) 86010市外局番 0874ISTATコード 070008識別コード B528分離集落 隣接コムーネ #隣接コムーネ参照地震分類 zona 2 (sismicità media)気候分類 zona D, 2016 GG公式サイト リンク人口人口 2,514 [1] 人 (2018-01-01)人口密度 129 人/km2文化住民の呼称 campopetresi守護聖人 聖マルティーノ(San Martino)祝…

American politician Carl Heastie120th Speaker of the New York State AssemblyIncumbentAssumed office February 3, 2015GovernorAndrew CuomoKathy HochulPreceded bySheldon SilverChair of the Bronx County Democratic PartyIn officeNovember 25, 2008 – February 3, 2015Preceded byJose RiveraSucceeded byMarcos CrespoMember of the New York State Assemblyfrom the 83rd districtIncumbentAssumed office January 1, 2001Preceded bySamuel Bea Personal detailsBorn (1967-09-25) September 25, 1967 (…

Crowe at the Les Misérables film premiere in Sydney, Australia in December 2012 Russell Crowe is an actor. He gained international attention for his role as Roman General Maximus Decimus Meridius in the 2000 epic historical film Gladiator, for which he won an Academy Award for Best Actor. Crowe's other performances include tobacco firm whistle-blower Jeffrey Wigand in the drama film The Insider (1999) and mathematician John Forbes Nash Jr. in the biopic A Beautiful Mind (2001). He has also star…

Genus of rodents Hopping mouseTemporal range: Late Pliocene - Recent Dusky hopping mouse (Notomys fuscus) Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Rodentia Family: Muridae Tribe: Hydromyini Genus: NotomysLesson, 1842 Type species Dipus mitchelli[1] Species N. alexis †N. amplus N. aquilo N. cervinus N. fuscus †N. longicaudatus †N. macrotis N. mitchelli †N. mordax †N. robustus This article needs additional citations for…

American actor Frank WolffWolff in Death Walks on High Heels (1971)BornWalter Frank Hermann Wolff(1928-05-11)May 11, 1928San Francisco, California, U.S.DiedDecember 12, 1971(1971-12-12) (aged 43)Rome, ItalyYears active1958–1971 Walter Frank Hermann Wolff (May 11, 1928 – December 12, 1971) was an American actor whose film career began with roles in five 1958–61 Roger Corman productions and ended a decade later in Rome, after many appearances in European-made films, most of which w…

El Día de la Independencia (en georgiano: დამოუკიდებლობის დღე, damoukideblobis dghe) es una fiesta anual en Georgia que se celebra el 26 de mayo. Conmemora la adopción, el 26 de mayo de 1918, del Acta de Independencia, que estableció la República Democrática de Georgia tras la Revolución Rusa de 1917. Es el día nacional de Georgia. El Día de la Independencia se asocia con desfiles militares, fuegos artificiales, conciertos, ferias y discursos y ceremon…

село Остра Країна  Україна Область Чернівецька область Район Вижницький район Громада Брусницька сільська громада Основні дані Населення 280 Поштовий індекс 59350 Телефонний код +380 3736 Географічні дані Географічні координати 48°19′09″ пн. ш. 25°38′42″ сх. д. / þ…

This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Bella Kocharyan – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2023) (Learn how and when to remove this template message) Bella KocharyanBel…

Geological unit Lower Greensand GroupStratigraphic range: Aptian- Early Albian 125–110 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Lower Greensand outcrop near DryhillTypeStratigraphic groupSub-units Wessex Basin - Atherfield Clay Formation, Ferruginous Sands, Sandrock Formation, Monk's Bay Sandstone Formation Weald Basin - Atherfield Clay Formation, Hythe Formation, Sandgate Formation, Folkestone Formation Marginal - Woburn Sands Formation, Faringdon Sand, Seend Ironstone Formation, Calne Sands F…

Levy of tax on tax Part of a series onTaxation An aspect of fiscal policy Policies Government revenue Property tax equalization Tax revenue Non-tax revenue Tax law Tax bracket Flat tax Tax threshold Exemption Credit Deduction Tax shift Tax cut Tax holiday Tax amnesty Tax advantage Tax incentive Tax reform Tax harmonization Tax competition Tax withholding Double taxation Representation Unions Medical savings account Economics General Theory Price effect Excess burden Tax incidence Laffer curve Op…

Sindh Bank LimitedTypeCommercial bankIndustryBankingCapital MarketsFounded24 December 2010HeadquartersKarachi, PakistanNumber of locations330Area servedPakistanProductsLoans, Savings, Consumer BankingSubsidiariesSindh Microfinance BankWebsitehttps://sindhbank.com.pk/ The Sindh Bank Limited (Urdu: سندھ بینک لمیٹڈ) is a Pakistani scheduled bank headquartered in Karachi. It has over 331 branches in 169 cities. It was set up as a state-owned bank, offering microfinance loans and other b…

Football tournamentEuro Winners CupOrganising bodyBSWWFounded9 October 2012; 11 years ago (2012-10-09)RegionEurope (UEFA)Number of teams50–60Related competitionsEuro Winners Challenge (2nd tier)Women's Euro Winners CupCurrent champions Kfar Qassem (1st title)Most successful club(s) Kristall (4 titles)WebsiteBeach Soccer Worldwide 2023 Euro Winners Cup The Euro Winners Cup (EWC) is an annual, continental beach soccer club competition contested between top-division Europea…

American football player (born 1987) American football player Devin McCourtyMcCourty with the Patriots in 2011No. 32Position:SafetyPersonal informationBorn: (1987-08-13) August 13, 1987 (age 36)Nyack, New York, U.S.Height:5 ft 10 in (1.78 m)Weight:195 lb (88 kg)Career informationHigh school:Saint Joseph Regional (Montvale, New Jersey)College:Rutgers (2005–2009)NFL Draft:2010 / Round: 1 / Pick: 27Career history New England Patriots (2010–2022)…

Pour les articles homonymes, voir Congo et République du Congo (homonymie). Ne doit pas être confondu avec la république démocratique du Congo République du Congo(ktu) Repubilika ya Kongo (ln) Republiki ya Kongó Drapeau de la république du Congo Armoiries de la république du Congo Devise Unité, Travail, Progrès Hymne La Congolaise Fête nationale 15 août · Événement commémoré Indépendance vis-à-vis de la France (1960) Administration Forme de l'État République Prési…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 184.73.56.98