Nochowo

wieś
Szkoła Podstawowa w Nochowie
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	śremski
Gmina	Śrem
Wysokość	80 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	1921[2]
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	63-100[3]
Tablice rejestracyjne	PSE
SIMC	0596464
Położenie na mapie gminy Śrem Nochowo
Położenie na mapie Polski Nochowo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Nochowo
Położenie na mapie powiatu śremskiego Nochowo
52°04′21″N 16°58′39″E/52,072500 16,977500[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Nochowo (niem. Nochau)^[4] – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem^[5][6].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Wieś królewska starostwa śremskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego^[7].

Wieś położona przy południowo-zachodniej granicy Śremu, przy drodze wojewódzkiej nr 432 z Leszna do Wrześni przez Śrem. We wsi znajduje się skrzyżowanie z drogą w powiecie śremskim nr 4073 do Dolska przez Mełpin^[8]. Komunikację ze wsi do miasta Śrem zapewnia komunikacja miejska w Śremie^[9].

W 1292 roku ulokowano wieś na prawie średzkim. Wówczas książę Polski Przemysł II sprzedał wieś sołtysowi Zachariaszowi i jego bratu Wilhelmowi. Prawdopodobnie wtedy istniał tu kościół św. Mikołaja, o którym powstały legendy. Kronikarz Jan Długosz opisał pobyt Władysława Jagiełły 7 lipca 1416 roku: Król oglądał jak rosną garnki wszelkiego rodzaju, same przez się, sztuką wyłącznie przyrody^[10]. Opis z kroniki odnosi się do istniejącego i potwierdzonego w XX wieku badaniami terenowymi cmentarzyska popielnicowego kultury łużyckiej Od XVI wieku wieś wchodziła w skład starostwa śremskiego i należała m.in. Opalińskich z Sierakowa. Następnie dzierżawili ją Czarneccy i Kinderowie. W 1921 majątek wydzierżawiło Towarzystwo Akcyjne „Spójnia”, powstała w 1917 spółka ogrodników, producentów nasion, wpisała do Rejestru Odmian Roślin Warzywnych ponad 100 własnych odmian roślin, w tym ogórka śremskiego^[11].

W Nochowie znajduje się Szkoła Podstawowa im. hr. Władysława Zamoyskiego. W roku szkolnym 2006/2007 do placówki uczęszczało 280 uczniów^[12]. Do świątków przydrożnych należy także barokowo-klasycystyczna kapliczka Matki Boskiej Różańcowej, figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z 1903, kapliczka Najświętszego Serca Jezusa z 1960, figura Krzyża Świętego, figura Najświętszego Serca Jezusa z 1935 oraz grota Matki Boskiej z Lourdes z 1929 przy ul. Wiejskiej^[13].

• Kazimierz Idaszewski (1878-1965) – profesor Politechniki Lwowskiej, Śląskiej i Wrocławskiej, specjalista budowy maszyn elektrycznych i elektrochemii^[14]
• bracia Antoni (1897-1922) i Władysław (1900-1920) Bartkowiakowie, piloci wojskowi, kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari:
• Marian Grześczak (1934-2010) – polski poeta.

Zabytkiem chronionym prawem jest:

• Zespół dworski składający się z dworu z 1917; obecnie znajduje się w nim placówka naukowo-badawcza, która wyhodowała odmiany warzyw znane w całym kraju oraz parku z końca XIX wieku o powierzchni 2,5 ha^[15].

Zabytkami w gminnej ewidencji zabytków są również^[16]:

• Zespół folwarczny – kolonia mieszkalna,
• Budynek szkoły z końca XIX wieku,
• Zabytkowy dom i zagroda przy ul. Wiejskiej,
• Figura Najświętszego Serca Jezusa z 1948 przy ul. Śremskiej i krzyż przydrożny z 1975 przy ul. Szkolnej^[17].

Liczba mieszkańców miejscowości w poszczególnych latach^[18]:

Od roku 1998 do 2021 liczba osób żyjących w miejscowości zwiększyła się o 121,3%.

• Nochowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 171 .
• Nochowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 386 .