Naliściak srebrniak

Naliściak srebrniak
Phyllobius argentatus
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Nadrodzina

ryjkowce

Rodzina

ryjkowcowate

Podrodzina

Entiminae

Plemię

Phyllobiini

Rodzaj

naliściak

Podrodzaj

Phyllobius (Dieletus)

Gatunek

naliściak srebrniak

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Naliściak srebrniak[1], naliściak zielony[2] (Phyllobius (Dieletus) argentatus) – gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych i podrodziny Entiminae. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza w dziesiątym wydaniu Systema Naturae pod nazwą Curculio cupreus. Jako miejsce typowe wskazano Europę[3].

Wygląd

Chrząszcz o ciele długości od 3,8 do 5,5 mm, włącznie z tarczką i odwłokiem pokrytym zielonymi łuskami[1][4], ponadto z wierzchu porośniętym jasnymi, odstającymi włoskami; krótsze i tylko trochę odstające włoski wyrastają z punktów w rzędach pokryw. Tak długi jak u wierzchołka szeroki i niewiele węższy od głowy ryjek ma podstawę z górną powierzchnią położoną w poziomie czoła, silne przewężenie pomiędzy nasadami czułków, a za przewężenie stromo załamuje się ku dołowi. Rowki na czułki mają formę nerkowatych, zamkniętych od przodu, niedochodzących do wierzchołka ryjka dołków. Pokrywy mają łuski okrągławe, a w tyle krótką i odgiętą listewkę. Odnóża mają zrośnięte pazurki. Ubarwienie odnóży zwykle cechuje się udami ciemniejszymi od goleni[4].

Ekologia i występowanie

Kopulująca parka

Owad ten rozsiedlony jest od nizin po regiel górny i połoniny. Zamieszkuje doświetlone stanowiska w lasach liściastych i mieszanych, skraje lasów, doliny rzek i potoków[5], zadrzewienia, parki, sady, ogrody i aleje. Imagines spotyka się od kwietnia[1] do lipca lub sierpnia[5]. Prowadzą aktywność dzienną[4]. Są polifagicznymi foliofagami. Żerują na liściach drzew i krzewów, w tym na brzozach, bukach, dębach, jabłoniach, klonach, wierzbach, topolach, dereniach[5], różach i śliwach[2]. Samica składa jaja w liczących od 9 do 15 sztuk klastrach pomiędzy zlepione wydzieliną gruczołów dodatkowych liście. Larwy przechodzą rozwój w glebie, odżywiając się korzeniami. W ostatnim, piątym stadium larwa zimuje, natomiast jej przepoczwarczenie następuje w marcu[5].

Gatunek palearktyczny[5][4]. W Europie stwierdzony został w niemal wszystkich krajach, z wyjątkiem kilku w jej części południowo-wschodniej[6]. Dalej na wschód sięga przez Kaukaz i Syberię do Japonii. W Polsce występuje pospolicie na obszarze całego kraju[5][4].

Przypisy

  1. ↑ a b c Phyllobius argentatus – Naliściak srebrniak. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2019-12-30].
  2. ↑ a b Roman Kuntze. Krytyczny przegląd szkodników z rzędu chrząszczy zarejestrowanych w Polsce w latach 1919—1933. „Rocznik Ochrony Roślin”. 3 (2), 1936. Warszawa. 
  3. ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 384. (łac.).
  4. ↑ a b c d e Stanisław Smreczyński: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 98b. Ryjkowce - Curculionidae. Podrodziny Otiorhynchidae, Brachyderinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1966, s. 50–58.
  5. ↑ a b c d e f B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 19. Chrząszcze – Coleoptera. Ryjkowce – Curculionidae, część 1. Warszawa: 1993.
  6. ↑ Phyllobius (Dieletus) argentatus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-12-30].