Kamienica przy ulicy Stawowej 4
w Katowicach

nr rej. A/1678/97 z dnia 17 grudnia 1997 roku
Fasada (2024)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	Ul. Stawowa 4, 40-095 Katowice
Typ budynku	kamienica mieszkalno-handlowa
Styl architektoniczny	bezstylowy (pierwotnie secesja)
Architekt	firma Perl & Trapp
Powierzchnia użytkowa	1600 m²
Ukończenie budowy	1906
Ważniejsze przebudowy	1932
Pierwszy właściciel	firma Perl & Trapp
Położenie na mapie Katowic Kamienica przy ul. Stawowej 4
Położenie na mapie Polski Kamienica przy ul. Stawowej 4
Położenie na mapie województwa śląskiego Kamienica przy ul. Stawowej 4
50°15′38,36″N 19°01′06,56″E/50,260656 19,018489
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica przy ulicy Stawowej 4 w Katowicach – zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa, położona przy ulicy Stawowej 4 w Katowicach-Śródmieściu. Powstała ona w 1906 roku w stylu secesyjnym według projektu opracowanego w firmie Perl & Trapp, zaś po przebudowie z 1932 roku została ona pozbawiona dekoracji i stanowi obecnie budynek bezstylowy.

Kamienica została oddana do użytku w 1906 roku^[1][2] i wybudowano ją wówczas w stylu secesyjnym^[3]. Projekt powstał w znanej wówczas na Górnym Śląsku firmie Perl & Trapp^[4], która była także pierwszym właścicielem kamienicy. Po niej właścicielem kamienicy był F. Lissy^[3].

W 1932 roku kamienicę przebudowano. Dobudowano wówczas prawą oś kamienicy, nadbudowano ją o czwarte piętro^[2], a także została ona pozbawiona wszelkich dekoracji^[4]. W 1935 roku właścicielami kamienicy pod numerem 4 byli Zins i Ehrlich. Poza lokalami mieszkalnymi działały tutaj wówczas następujące placówki: sklep mięsny Felszerów, skład mąki Hermanna Hasse i fabryka soków „Emka”^[5].

Dnia 17 grudnia 1994 roku budynek wpisano do rejestru zabytków^[6]. W 2016 roku kamienica przeszła remont^[7]. W 2018 roku w kamienicy mieściły się lokale mieszkalne oraz użytkowe^[4], zaś na początku 2022 w systemie REGON było czynnych sześć aktywnych podmiotów gospodarczych z siedzibą przy ulicy Stawowej 4^[8]. Działały tu w tym czasie m.in.: piekarnia^[9], sklep mięsny^[10] i serwis telefonów^[11].

Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy Stawowej 4 w katowickiej dzielnicy Śródmieście^[2].

Budynek obecnie nie posiada wyraźnych cech stylowych, lecz zachowały się pozostałości pierwotnego, secesyjnego wyglądu^[1]. Kamienica powstała na planie odwróconej litery „L”^[12]. Posiada ona pięć kondygnacji nadziemnych oraz podpiwniczenie^[2]. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 1600 m², zaś powierzchnia zabudowy 276 m²^[2]. Kamienica ma bryłę dwuskrzydłową, rozbitą wykuszem i zwieńczoną szczytem. Kryta jest ona dachem dwuspadowym o stromej połaci frontowej^[12].

Fasada kamienicy jest niesymetryczna i tynkowana. Posiada ona łącznie siedem osi i jest pozbawiona dekoracji^[12]. Do wykusza z obydwu stron przylegają balkony z tynkowanym balustradami. Wyjątkiem są balkony na najwyższej kondygnacji, gdzie balustrady są z innych materiałów^[12].

Parter kamienicy z biegiem czasu uległ przebudowie, a brama wjazdowa mieści się na wysokości trzeciej osi. We wnętrzu kamienicy znajdują się dwubiegowe schody z tralkową balustradą. Okna klatki schodowej został przeszklone kolorowymi szybkami^[12].

Kamienica jest wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1678/97^[6] – granice ochrony obejmują cały budynek^[1]. Budynek wpisany jest także do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice^[13].

• 
  Parter (2024)
• 
  Balkony (2024)
• 
  Balkon na 3. piętrze (2024)
• 
  Szczyt (2024)

• MichałM. Bulsa MichałM., Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, ISBN 978-83-63780-28-9  (pol.).
• BarbaraB. Klajmon BarbaraB., Katowicka kamienica mieszczańska. 1840-1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997, ISBN 83-85871-09-8  (pol.).
• Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935  (pol.).