Jest zaangażowany w działalność publiczną i charytatywną. Jego aktywności związane są głównie z przeciwdziałaniem zakażeniom wirusem HIV i ochroną zdrowia psychicznego, a także sportem i ochroną środowiska. Do marca 2020 reprezentował królową w oficjalnych wystąpieniach i patronował wybranym organizacjom. W 2014 założył Invictus Games, zawody sportowe dla weteranów wojennych. W 2011 zdobył północny biegun Ziemi, a w 2013 – biegun południowy[3].
W 2018 ożenił się z amerykańską aktorką, Meghan Markle. W dniu ślubu otrzymał od królowej tytuły księcia Sussexu, hrabiego Dumbarton i barona Kilkeel. Wraz z żoną ma dwoje dzieci: Archiego (ur. 2019) i Lilibet (ur. 2021), którzy zajmują kolejno szóste i siódme miejsce (stan na wrzesień 2022 r.) w linii sukcesji do brytyjskiego tronu.
31 marca 2020 zrezygnował z pełnienia oficjalnych funkcji w rodzinie królewskiej. 19 lutego 2021 utracił swoje patronaty i rangi wojskowe, zachowując jednak tytuły szlacheckie oraz miejsce w linii sukcesji. Zamieszkał w Montecito, na przedmieściach Santa Barbara w Kalifornii w Stanach Zjednoczonych.
9 kwietnia 2021 zmarł jego dziadek, książę Filip, a 8 września 2022 zmarła jego babka, królowa Elżbieta II i jego ojciec, Karol, został królem Wielkiej Brytanii[4].
W dzieciństwie rozpoczął naukę jazdy konno pod okiem Marion Cox[14]. Gdy miał cztery lata, pod nazwiskiem swojej instruktorki, wziął udział w lokalnych zawodach jeździeckich, na których zdobył pierwszą nagrodę[15]. Następnie uczestniczył w kolejnych wyścigach w pobliżu Highgrove i Balmoral[15]. Wbrew królewskiej tradycji, za sprawą matki uczył się w publicznej szkole, by mieć kontakt z rówieśnikami[16]. Uczęszczał do przedszkola Jane Mynors, następnie do Wetherby School i Ludgrove School[17]. Wiosną 1998 rozpoczął naukę w Eton College, którą ukończył 30 czerwca 2003[18]. W czasie nauki brał aktywny udział w zajęciach sportowych, głównie w rugby, wykazywał też zainteresowanie narciarstwem i rozważał karierę instruktora tej dyscypliny[19]. Po ukończeniu Eton miał roczną przerwę w nauce[20]. Przez dziewięć tygodni pracował na farmie bydła „Tooloombilla” w Australii, następnie udał się do Lesotho, gdzie pracował w sierocińcu Mants’ase w Mohale Hork oraz pomagał m.in. budować i remontować szkoły, a na koniec pojechał na wakacje do Kapsztadu oraz podjął pracę na farmie polo El Remanso w Argentynie[21][22]. W latach 2005–2006 uczęszczał do Royal Military Academy Sandhurst[20][23].
Kariera militarna
Henryk (2005)
8 maja 2005 rozpoczął naukę w Royal Military Academy Sandhurst, gdzie znany był jako kapitan Henry Wales, i dołączył do Alamein Company[24]. 12 kwietnia 2006, ukończywszy szkolenie rekruckie, uzyskał stopień podporucznika Blues and Royals i został chorążym w Kawalerii Królewskiej[25][26].
W 2006 planowano, aby został rozmieszczony w Iraku (miał dowodzić 12-osobowym oddziałem w czołgach rozpoznawczych), jednak w maju 2007 zrezygnowano z tego pomysłu, głównie ze względu na bezpieczeństwo księcia[27][28][29][30][31][32]. Latem 2007 odbył szkolenie w Suffield w Albercie razem z żołnierzami British Army i Kanadyjskich Sił Zbrojnych[32][33], które to było przygotowaniem do udziału księcia w wojnie w Afganistanie[34]. W lutym 2008 brytyjski minister obrony potwierdził, że Henryk od 10 tygodni przebywa w Afganistanie jako przedni kontroler powietrzny w prowincji Helmand[35][36]. Został tym samym pierwszym członkiem rodziny królewskiej, który brał czynny udział w działaniach wojennych od czasu, gdy jego stryj (książę Andrzej) był uczestnikiem walki o Falklandy[37]. Tuż po ujawnieniu obecności Henryka w Afganistanie został ewakuowany ze strefy działań wojennych i wrócił do Wielkiej Brytanii[38]. W maju 2008 otrzymał Medal Służby Operacyjnej w Afganistanie[39].
13 kwietnia 2008, po dwóch latach służby, nadano mu stopień porucznika[40]. W październiku 2008 rozpoczął szkolenia dla pilotów helikopterów wojskowych, zostając uczniem Defence Helicopter Flying School w RAF Shawbury[41][42]. 10 marca 2011 zdał egzamin na pilota helikoptera bojowego Apache[43], a 16 kwietnia 2011 otrzymał stopień kapitana Army Air Corps[44]. 7 września 2012 rozpoczął służbę jako pilot w obozie Bastion w południowym Afganistanie[45]. Zakończył misję w styczniu 2013[46]. W oświadczeniu wydanym w styczniu 2013 po powrocie z misji w Afganistanie porównał zabijanie talibów do gry komputerowej, za co był krytykowany w mediach[47]. Podobne reakcje wywołały jego wspomnienia zawarte w biografii Spare (2023), w której zabicie 25 talibów określił „zbiciem pionków z szachownicy”[48][49].
Po zakończeniu misji dołączył do londyńskiej Horse Guards Parade, w której czuwał nad planowaniem parad, uroczystości i wizyt państwowych[50]. Był również zaangażowany w program Recovery Capability Ministerstwa Obrony[51]. W kwietniu 2015 odbył miesięczną delegację do Australijskich Sił Obrony i pracował z oddziałem komandosów Specjalnych Sił Powietrznych w Sydney[52]. Po powrocie do kraju został mianowany Rycerzem Krzyża Komandorskiego[53].
Książę Henryk urodził się jako wnuk brytyjskiego monarchy w linii męskiej, w związku z czym uprawniony był do używania tytułu Jego Królewskiej Wysokości Księcia Zjednoczonego Królestwa. Od 1984 do 2018 nosił tytuł księcia z Walii, związany z tytułem jego ojca. W maju 2018 otrzymał od królowej tytuły księcia Sussexu, hrabiego Dumbarton i barona Kilkeel[58]. W szkołach i wojsku występował jako Henry Wales.
Po urodzeniu został wpisany na trzecie miejsce linii sukcesji do brytyjskiego tronu, za ojcem i starszym bratem[59]. Gdy miał półtora roku, zaliczył pierwsze królewskie wystąpienie, pojawiając się z matką i bratem na lotnisku w Aberdeen[60]. Niedługo później wziął udział w swojej pierwszej oficjalnej podróży, w którą to rodzice zabrali go do Włoch[61].
W 2008 otrzymał własne biuro, które znajdowało się w Clarence House[62], ale już w następnym roku – decyzją królowej – utworzono wspólne biuro księcia Wilhelma i księcia Henryka. 17 lutego 2019 ogłoszono, że bracia zdecydowali o oficjalnym rozdzieleniu swoich biur[63], a 14 marca Henryk wraz z żoną otworzył własne biuro z siedzibą w Pałacu Buckingham[64][65], które zostało zamknięte 2 kwietnia 2020[66].
31 marca 2020 zrezygnował z pełnienia oficjalnych funkcji w rodzinie królewskiej i przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych. Tytułowany jest nadal jako książę Sussexu, ale nie używa już predykatu Jego Królewskiej Wysokości.
8 września 2022 zmarła jego babka, a nowym królem został jego ojciec, Karol. Książę Henryk przesunął się na piąte miejsce w linii sukcesji, za starszym bratem i jego dziećmi.
Oficjalne wizyty zagraniczne
Swoją pierwszą podróż zagraniczną odbył w maju 1985 do Wenecji razem z rodzicami i bratem[67]. W październiku 1991 i marcu 1998 wizytował Kanadę. W listopadzie 1997 wraz z ojcem spotkał się z Nelsonem Mandelą w Johannesburgu; wyjazd do RPA był dla niego pierwszy publicznym wyjściem od czasu śmierci matki[68]. Latem 2008 odbył pierwszą oficjalną podróż do Stanów Zjednoczonych, gdzie m.in. spotkał się z rannymi żołnierzami i rodzinami ofiar zamachu na World Trace Center oraz odwiedził cmentarze wojskowe[69]. W czerwcu 2010 odbył z bratem Wilhelmem pierwszą wspólną wizytę zagraniczną, odwiedzając Lesotho i Botswanę, a następnie – już samodzielnie – także Angolę, gdzie przeszedł przez pole minowe, naśladując działania swojej matki z 1997[70].
W marcu 2012 odbył pierwszą oficjalną podróż zagraniczną w imieniu królowej Elżbiety II, reprezentując ją podczas dwutygodniowej wizyty na Karaibach dla uczczenia 60-lecia wstąpienia monarchini na tron[71][72]. W 2013 odbył kilka podróży zagranicznych; w maju przebywał z siedmiodniową wizytą w Stanach Zjednoczonych[73][74], w sierpniu pojechał do Angoli, gdzie wędrował po polach minowych, ponownie naśladując działania swojej matki[75], a w październiku odbył pierwszą samodzielną wizytę do Australii[76][77]. W maju 2014 przebywał w Estonii[78] i Włoszech[79], w czerwcu odwiedził Brazylię i Chile[80], a w październiku Oman[81] i Afganistan, gdzie wziął udział w uroczystościach z okazji Dnia Pamięci[82]. W kwietniu i maju 2015 przeprowadził dyplomatyczne wizyty do Australii i Nowej Zelandii[83]. W czerwcu przyjął Michelle Obamę na oficjalnym spotkaniu w Pałacu Kensington[84], a w październiku udał się z rewizytą do USA i był gościem pary prezydenckiej w Białym Domu[85][86]. W listopadzie przebywał w Afryce, gdzie wypełniał liczne obowiązki, m.in. odwiedził Lesotho[87], Republikę Południowej Afryki[88][89]. W marcu 2016 wizytował w Nepalu[90][91], w kwietniu uczestniczył w oficjalnej wizycie amerykańskiej pary prezydenckiej w Londynie[92][93], a w listopadzie wypełniał obowiązki w imieniu monarchy w czasie podróży po krajach Wspólnoty Narodów[94][95][96]; podczas wizyty na Barbadosie poddał się testowi na obecność wirusa HIV[97]. W czerwcu 2017 udał się do Singapuru[98] i Australii[99], a w lipcu wziął udział w swojej pierwszej państwowej wizycie, w czasie której gościł w Londynie króla i królową Hiszpanii[100].
15 października 2018, po raz pierwszy jako książę Sussexu i po raz pierwszy w towarzystwie żony, wziął udział w oficjalnej wizycie do Tonga, Australii i Nowej Zelandii[101]. Tego samego dnia, tuż po wylądowaniu w Sydney, para królewska ogłosiła, że spodziewają się narodzin swojego pierwszego dziecka[102], co znacznie zwiększyło zainteresowanie mediów ich podróżą. W lutym 2019 przebywał z żoną w Maroku[103][104], a we wrześniu 2019 wraz z małżonką i synem reprezentował królową Elżbietę II w czasie podróży po wybranych krajach Afryki[105][106].
Działalność charytatywna
Henryk (2009)
Działalność dobroczynną rozpoczął już jako nastolatek, zainspirowany aktywnością społeczną swojej matki[107]. Jeszcze przed ukończeniem 18. roku życia uczestniczył w spotkaniach z pacjentami i personelem szpitali onkologicznych oraz pracownikami organizacji charytatywnych, które wcześniej wspierała księżna Diana, a także udzielał się w programie sportowym dla młodocianych przestępców przy West Ham United[108]. Pragnąć nagłośnić sytuację podopiecznych sierocińca Mants’ase w Mohale Hoek, gdzie udzielał się podczas rocznej przerwy w nauce, wziął udział w nagraniu filmu dokumentalnego dla telewizji ITN, którego emisja przyczyniła się do zebrania ok. 2 mln funtów na rzecz Czerwonego Krzyża Lesotho oraz zaangażowania afrykańskich farmerów w pomoc sierotom[109].
W 2006 we współpracy z księciem Seeiso z Lesotho założył organizację charytatywną Sentebale[110][111]. Jej zadaniem jest wspomaganie zdrowia psychicznego i dobrobytu (poprzez m.in. organizowanie programów edukacyjnych, zdrowotnych i psychospołecznych) dzieci i młodzieży z Lesotho i Botswany, którzy są zakażeni wirusem HIV[112]. W tym samym roku wraz z księciem Wilhelmem założył Książęce Forum Charytatywne[113].
W 2007 wraz z księciem Wilhelmem zorganizował na stadionie Wembley koncert charytatywny ku czci księżnej Diany w 10. rocznicę jej śmierci; zyski ze sprzedaży biletów na wydarzenie – ok. 1 mln funtów – zasiliły kilka organizacji dobroczynnych[114][115].
W 2008 zaczął promować organizację charytatywną Help for Heroes pomagającą rannym żołnierzom w powrocie do zdrowia[116][117]. Z ramienia fundacji wraz z bratem Wilhelmem odwiedził potajemnie pacjentów szpitala Selly Oak w Birmingham, a 21 kwietnia 2008 razem otworzyli centrum rehabilitacyjne dla żołnierzy w Surrey[118].
We wrześniu 2009 wraz z bratem Wilhelmem założył The Royal Foundation[119], aby realizować swoje założenia w działalności charytatywnej, głównie w zakresie ochrony zdrowia psychicznego[120]. W 2012 w ramach działań fundacji stworzyli Endeavour Fund, dzięki której chcieli mobilizować rannych żołnierzy wracających do zdrowia[121]. W tym samym roku odebrał w Waszyngtonie nagrodę Rady Atlantyckiej za działalność na rzecz weteranów wojennych[122].
W 2014 wraz z ojcem i bratem założył konsorcjum United for Wildlife mające na celu zwalczanie nielegalnego handlu zwierzętami[123]. W 2015 odbył staż w Rhino Conservation Botswana, organizacji zajmującej się tropieniem zagrożonych nosorożców w RPA i transporowaniem ich do Botswany[124]. W następnym roku pracował przy projekcie 500 Elephants zajmującym się przenoszeniem zagrożonych słoni w Malawi[125].
W maju 2019 przekazał na cele dobroczynne odszkodowanie wypłacone przez agencję Splash News, którą pozwał za naruszenie prywatności poprzez sfotografowanie jego posiadłości w Oxfordshire[126].
W 2019 wystartował z projektem Travalyst, inicjatywą na rzecz zrównoważonej turystyki[127].
W czerwcu 2019 wraz z żoną wycofał się z działalności w fundacji The Royal Foundation, po czym założyli własną organizację – SussexRoyal[128]. Działalność firmy zakończono w marcu 2020 wskutek wystąpienia pary książęcej z rodziny królewskiej[129], a także związanych z tym kontrowersji z dalszym używaniem przez nich słowa royal w swojej działalności[130].
W marcu 2020 premierę miała piosenka charytatywna „Unbroken”, którą nagrał razem z Jonem Bon Jovi[131][132].
Działalność związana z ochroną zdrowia psychicznego
W maju 2016 razem z księciem i księżną Cambridge rozpoczął kampanię Head Together, mającą na celu walkę ze stygmatyzacją osób z chorobami psychicznymi[133][134].
W czerwcu 2017 udzielił wywiadu, w którym wyznał, że po śmierci matki przez 20 lat cierpiał z powodu napadów paniki[135][136].
W styczniu 2020 ogłosił powstanie mental fitness charter w czasie Rugby World Cup w 2021[137].
Sport
Interesuje się wieloma sportami, a w szczególności rugby[138]. Zasiadał na widowni podczas wielu wydarzeń sportowych[139]. Od 2013 pełni funkcję przewodniczącego i patrona Rugby Football Union All Schools Programme[140]. 16 stycznia 2021 wziął udział w losowaniu drabinki Rugby World Cup 2021 w Pałacu Buckingham[141].
Henryk podczas meczu siatkówki z żołnierzami, którzy odnieśli rany podczas służby (2013)
Interesuje się także grą w polo i jazdą motocyklami[142]. Brał udział w wyprawie motocyklowej Enduro Africa 2008, podczas której zbierał pieniądze na rzecz fundacji Sentebale[142].
W kwietniu 2011 zdobył północny biegun Ziemi[143]. Udziałem w wyprawie promował zbiórkę pieniędzy na rzecz organizacji charytatywnej Walking with the Wounded[144]. W grudniu 2013 zdobył biegun południowy[145].
W 2014 stworzył Igrzyska Niezwyciężonych (ang. Invictus Games), zawody sportowe dla osób rannych w wyniku działań wojennych[149]. Drugą edycję wydarzenia, rozegranego w maju 2016, współtworzył w Orlando z pierwszą damą USA Michelle Obama i drugą damą USA Jill Biden[150]. We wrześniu 2017 zorganizował w Toronto trzecią edycję imprezy[151], a w czasie turnieju po raz pierwszy oficjalnie pojawił się publicznie ze swoją życiową partnerką, Meghan Markle[152][153].
W maju 2019 rozegrał mecz charytatywny podczas zawodów Handa Polo Cup zorganizowanych w Rzymie na rzecz Sentebale[154].
Media
Od urodzenia znajdował się w centrum zainteresowania mediów brytyjskich i światowych[155]. W 2002 z okazji swoich 18. urodzin udzielił wywiadu agencji prasowej Press Association, w którym wspominał matkę, tragicznie zmarłą w 1997 księżną Dianę[156]. W 2007 wraz z bratem Wilhelmem udzielił wywiadu stacji telewizyjnej NBC[157]. W lipcu 2017 premierę miały dwa filmy dokumentalne, w których książę Henryk wraz z bratem wspominają matkę: Diana, nasza matka: jej życie i spuścizna (ITV) i Diana – 7 dni (BBC)[158].
W swoich wypowiedziach publicznych często odnosił się do tego, że dziennikarze mieli przyczynić się do śmierci jego matki, a taka sama sytuacja spotyka jego żonę, Meghan Markle[159][160]. W oświadczeniu z listopada 2016, w którym potwierdził związek z Markle, zaapelował do mediów o zaprzestania nękania aktorki i jej rodziny[161]. Poprzednie partnerki życiowe księcia, Chelsy Davy i Cressida Bonas, również zwracały uwagę na przytłaczające zainteresowanie mediów w czasie ich relacji z Henrykiem[162][163].
Henryk (2015)
W 2011 udzielił okładkowego wywiadu magazynowi „GQ” i wystąpił w filmie dokumentalnym BBC1Arktyczni bohaterowie Harry’ego; w obu przypadkach opowiedział o swojej podróży na biegun północny Ziemi[164].
15 stycznia 2015 otwarte zostały oficjalne konta księcia Henryka, księcia i księżnej Cambridge na Twitterze i Instagramie[165]. 2 kwietnia 2019 wraz z żoną założył własne konto na Instagramie pod nazwą SussexRoyal[166], zostało ono zamknięte w marcu 2020 po opuszczeniu przez nich rodziny królewskiej[167].
W październiku 2019 opublikował list do dziennikarzy, w którym skrytykował działanie prasy względem jego żony oraz zapowiedział podjęcie kroków prawnych przeciwko wybranym tytułom[169]. W tym samym miesiącu stacja ITV wyemitowała film dokumentalny Harry and Meghan: An African Journey o podróży księcia i księżnej Sussexu po Afryce[170][171]. Odnieśli się w nim do sposobu, w jaki traktują ich media, jak też do konfliktu księcia Henryka z księciem Wilhelmem oraz trudności w odnalezieniu się Meghan w życiu w rodzinie królewskiej[172][173].
W związku z nadmiernym zainteresowaniem mediów książę i księżna podjęli decyzję m.in. o zatajeniu miejsca narodzin swojego syna[174][175] oraz nazwisk jego rodziców chrzestnych[176]. Informacja o tym, że rozpoczął się poród Meghan, została oficjalnie podana ponad dziewięć godzin po przyjściu dziecka na świat[177].
W styczniu 2020 para książęca oficjalnie ostrzegła brytyjskich reporterów po tym, jak sfotografowali księżną i jej dziecko w czasie prywatnego spaceru na Vancouver Island, a następnie opublikowali zdjęcia[178]. 9 października 2020 sąd w Los Angeles zdecydował, że została naruszona prywatność Meghan i jej syna, mają zostać wystosowane przeprosiny wobec nich, wszystkie kopie zdjęć nakazał zniszczyć i zaprzestać ich rozprzestrzeniania[179].
W styczniu 2020 wraz z żoną uruchomił witrynę internetową SussexRoyal.com[180].
Patronaty
Do lutego 2021 był patronem wielu organizacji. Po opuszczeniu rodziny królewskiej w marcu 2020 zachował patronaty[181], ale utracił je w lutym 2021[182][183].
Do najważniejszych organizacji, które wspierał książę, należą:
African Parks – jest prezydentem;
HALO Trust – patron od marca 2013; w działalność tej organizacji zaangażowana była jego matka[184];
Rhino Coversation Botswana – patron od stycznia 2017[185];
The Rugby Football League – patron;
WellChild (angielska fundacja wspomagająca chore dzieci) – patron od 2007[186][187].
Wystąpienie z rodziny królewskiej
W listopadzie 2019 z żoną i synem udali się na sześciotygodniowy urlop do Kanady[188][189]. W styczniu 2020 wrócili do Wielkiej Brytanii bez dziecka (pozostało po opieką niani oraz Jessiki Mulroney, przyjaciółki Markle)[190]. 8 stycznia za pośrednictwem Instagrama para ogłosiła, że zamierza zaprzestać wykonywania oficjalnych obowiązków wynikających z bycia seniorskimi członkami brytyjskiej rodziny królewskiej[191][192]. Wydarzenie, określone przed media jako Megxit (od połączenia imienia Meghan z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej niemalże w tym samym czasie – Brexit), było szeroko komentowane na całym świecie[193][194].
Pałac Buckingham wydał oświadczenie, w którym potwierdził, że para książęca nie konsultowała decyzji z członkami rodziny królewskiej[195][196]. Henryk kontynuował rozmowy z Elżbietą II, które w prasie zyskały nazwę Sandringham Summit (pol. szczyt w Sandringham)[197][198][199]. 13 stycznia królowa potwierdziła, że po wspólnych dyskusjach popiera decyzję swojego wnuka, choć wolałaby, by nadal pozostał w rodzinie królewskiej[200]. Zaznaczyła, że odejście książąt będzie związane z okresem przejściowym, w czasie którego Henryk i Meghan będą przebywać w Kanadzie[201]. Dodała, że w tym czasie para książęca nie będzie korzystać z publicznych pieniędzy[201]. 14 stycznia wydarzenia na dworze skomentował premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson[202], natomiast premier Kanady Justin Trudeau oznajmił, że trwają rozmowy na temat tego, kto będzie opłacał koszty ochrony Windsorów w czasie ich pobytu w Kanadzie[203].
19 stycznia 2020 Pałac Buckingham opublikował kolejne postanowienia rodziny królewskiej wobec Henryka i Meghan; na ich mocy[204][205]:
para książęca całkowicie wycofa się z pełnienia oficjalnych obowiązków, w tym związanych z funkcjami wojskowymi;
nie będą otrzymywać wypłat z publicznych pieniędzy;
nadal będą współpracować z organizacjami, którym prywatnie patronują;
nie będą używać predykatów Ich Królewskich Wysokości;
zwrócą monarchii koszty remontu Frogmore Cottage, który pozostanie ich rezydencją na czas ich pobytu w Wielkiej Brytanii.
20 stycznia wygłosił przemówienie w czasie charytatywnego przyjęcia zorganizowanego na potrzeby jego fundacji Senatable, w którym to przyznał, że „nie było mu lekko podjąć tę decyzję”, ale „nie było innego wyjścia”[206][207]. Następnego dnia wrócił do Kanady[208].
Harry i Meghan Markle (2018)
Wiele dyskusji wywołała kwestia „niezależności finansowej”, o której Henryk i Meghan pisali w oświadczeniu[209]. Dotąd większą część ich wydatków pokrywały przychody z własności księcia Karola w księstwie Kornwalii. 27 lutego rząd kanadyjski oznajmił, że nie będzie pokrywał kosztów ich ochrony[210].
19 lutego ogłoszono, że Henryk i Meghan opuszczą rodzinę królewską 31 marca[211]. 22 lutego podano, że para zrezygnuje z używania nazwy SussexRoyal w swoich dalszych działaniach publicznych[212]. 26 lutego na konferencji w Edynburgu Henryk zwrócił się do uczestników zdaniem: Nazywajcie mnie Harry[213].
6 marca rozpoczął serię ostatnich wystąpień w imieniu monarchy[214]. Wraz z żoną uczestniczyli w ceremonii rozdania nagród Endeavour Fund w Londynie[215], wzięli udział w Mountbatten Festival of Music w Royal Albert Hall (otrzymali owacje na stojąco)[216], a 9 marca pojawili się w Opactwie Westminsterskim z okazji Commonwealth Day[217]; było to ich ostatnie oficjalne wystąpienie w rodzinie królewskiej[218]. Również w marcu z rodziną przeprowadził się z Kanady do Los Angeles[219][220]. 29 marca prezydent USA Donald Trump poinformował za pośrednictwem Twittera, że amerykański rząd nie będzie finansował ochrony dla byłej pary książęcej[221][222]. 30 marca Meghan i Henryk wydali oświadczenie za pośrednictwem Instagrama, w którym poinformowali, że sami zamierzają opłacać swoją ochronę[223].
We wrześniu 2020 zwrócili koszty renowacji Frogmore Cottage[224], które oszacowano na ok. 2,5 mln funtów i które pokryto z królewskiego funduszu Sovereign Grant[225].
19 lutego 2021 Elżbieta II wydała oświadczenie, w którym poinformowała, że książę i księżna Sussexu nie wrócą do wykonywania oficjalnych obowiązków; pozbawiła ich również patronatów oraz rang wojskowych[226]. Para zachowała tytuły szlacheckie oraz miejsce dla księcia i jego dzieci w linii sukcesji. Kilka dni później Henryk wystąpił w programie The Late Late Show with James Corden, w którym podkreślił w rozmowie z prowadzącym, że nie „zrezygnował” z bycia w rodzinie królewskiej, ale „wycofał się”[227]. Jako główną przyczynę swojej decyzji podał nagonkę brytyjskich mediów na niego i jego rodzinę, co doprowadziło do pogorszenia jego zdrowia psychicznego[228].
Późniejsze związki z rodziną królewską
7 marca 2021 amerykańska stacja CBS wyemitowała wywiad z księciem Henrykiem i Meghan, przeprowadzony przez Oprah Winfrey. Para książęca skierowała w nim wiele zarzutów pod kątem rodziny królewskiej[229][230].
Pierwsza oficjalna podróż Henryka do Wielkiej Brytanii po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych miała miejsce w kwietniu 2021 z okazji pogrzebu jego dziadka księcia Filipa[231]. Meghan, która była w zaawansowanej ciąży, zrezygnowała z wielogodzinnej podróży samolotem[232]. W czasie ceremonii, ograniczonej do kilkudziesięciu osób z powodu pandemii COVID-19, książę Henryk szedł w orszaku żałobnym w rzędzie z innymi wnukami księcia, księciem Wilhelmem i Peterem Phillipsem[233]. W czerwcu 2021 razem z bratem wziął udział w odsłonięciu pomnika swojej matki w Londynie[234][235].
W lutym 2022 pozwał Home Office za decyzję o tym, że nie może sam opłacić ochrony dla siebie i swojej rodziny w czasie ich pobytu w Wielkiej Brytanii, a ochrona finansowana przez państwo już mu nie przysługuje[236]. W czasie rozpraw powiedział, że „nie czuje się bezpiecznie” w swoim kraju i zrezygnował z udziału w nabożeństwie dziękczynnym za życie księcia Filipa w marcu 2022[237][238].
W kwietniu 2022 w czasie prywatnej wizyty w Wielkiej Brytanii odwiedził babkę i ojca[239]. W czerwcu 2022 wraz z rodziną przyleciał do Londynu, aby wziąć udział w obchodach jubileuszu 70 lat panowania królowej[240]. Córka Henryka spotkała po raz pierwszy swoją prababkę[241] i dziadka[242]. Henryk i Meghan nie wystąpili na balkonie Pałacu Buckingham z rodziną królewską, a po wyjściu z nabożeństwa w katedrze Świętego Pawła zostali wygwizdani przez zgromadzonych tam poddanych[243]. Para wróciła do Stanów Zjednoczonych przed zakończeniem obchodów.
We wrześniu 2022 wraz z żoną przebywał w Europie w związku z odbywającą się w Niemczech kolejną edycją Invictus Games. Jego zaplanowane aktywności zostały przerwane przez wiadomość o nagłym pogorszeniu stanu zdrowia królowej Elżbiety II[244]. Henryk poleciał do przebywającej w Balmoral babki, ale dotarł tam godzinę po oficjalnym ogłoszeniu jej śmierci. Tego dnia ojciec Henryka automatycznie został królem Wielkiej Brytanii[245]. 10 września wraz z żoną został zaproszony przez Wilhelma, nowo mianowanego księcia Walii, do wspólnego wystąpienia w Windsorze, w czasie którego rozmawiali z poddanymi i oglądali pozostawione przez nich pamiątki[246]. Było to pierwsze wspólne publiczne wystąpienie braci od marca 2020. W swoim przemówieniu do narodu król Karol III odniósł się do młodszego syna: Chcę również wyrazić moją miłość dla Henryka i Meghan, kiedy kontynuują układanie swojego życia za granicą[247]. Książę, ubrany w garnitur, wziął udział w pochodzie za trumną królowej, transportowaną z Pałacu Buckingham do Westminster Hall. 17 września, na prośbę ojca, uczestniczył w swoim militarnym uniformie w czuwaniu wnuków przy trumnie Elżbiety II[248]. Było to pierwsze tego rodzaju czuwanie w historii rodziny królewskiej, a udział w nim wzięli także: książę Wilhelm, księżniczka Beatrycze, księżniczka Eugenia, lady Ludwika Mountbatten-Windsor, wicehrabia Severnu, Peter Phillips i Zara Tindall. 19 września, wraz z małżonką, brał udział w ceremonii pogrzebowej babki w Opactwie Westminsterskim, a następnie w prywatnej uroczystości pogrzebowej w kaplicy zamku Windsor.
Wstąpienie na tron Karola III spowodowało, że dzieci Henryka i Meghan nabyły prawo do posiadania tytułów Ich Królewskich Wysokości Książąt z Sussexu. Na początku marca 2023 poinformowano, że dzieci będą używać książęcych tytułów w oficjalnych sytuacjach[249].
W grudniu 2022 wyemitowany został sześcioodcinkowy serial dokumentalny Harry & Meghan, wyprodukowany przez Netflix[250][251]. Para książęca opowiedziała w nim historię swojej znajomości oraz motywy swojej decyzji o opuszczeniu rodziny królewskiej, obwiniając o zaistniałą sytuację media i brak pomocy ze strony „Instytucji”.
W styczniu 2023 wydana została książka Spare, napisana przez księcia Henryka, w której bezpośrednio atakuje niektórych członków rodziny królewskiej[252].
W marcu 2023 zostali poproszeni przez króla Karola III o opuszczenie swojej dotychczasowej brytyjskiej rezydencji, Frogmore Cottage[253].
9 marca 2023 rzecznik Henryka i Meghan poinformował o chrzcie ich córki, Lilibet, jednocześnie nazywając ją księżniczką[254][255]. Następnego dnia rodzina królewska potwierdziła, że dzieci Henryka będą od tej pory znane jako książę Archie i księżniczka Lilibet z Sussexu[256]. Przyjęcie tytułów przez dzieci księcia spotkało się z mieszanym odbiorem wobec tego, że obecnie mieszkają w Stanach Zjednoczonych, a przy narodzinach syna w 2019 para książęca podkreślała chęć zachowania jego prywatności i odmówiła używania należących się mu wówczas tytułów[257].
W kwietniu 2023 Henryk, po wielu tygodniach spekulacji potwierdził, że weźmie udział w koronacji swojego ojca w Opactwie Westminsterskim, bez żony i dzieci[258]. 6 maja uczestniczył w uroczystości i siedział w trzecim rzędzie – ze stryjem, księciem Andrzejem, kuzynkami Beatrycze i Eugenią oraz ich mężami, Edoardo i Jackiem[259]. Bezpośrednio po zakończeniu ceremonii w opactwie udał się na lotnisko i wyleciał do Stanów Zjednoczonych, oficjalnie tłumacząc swoją decyzję urodzinami syna[260][261][262].
W czerwcu 2023 Henryk przyleciał do Anglii, żeby uczestniczyć w rozprawie sądowej, w której oskarżył grupę medialną MGN o użycie nielegalnych metod w celu pozyskania prywatnych informacji z jego życia[263].
7 września 2023 wziął udział w rozdaniu nagród Well Child w Londynie[264][265], a następnie udał się do Niemiec, gdzie odbywała się kolejna edycja Invictus Games[266].
5 lutego 2024 podano do publicznej wiadomości, że u króla Karola III zdiagnozowano nowotwór złośliwy[267]. Następnego dnia książę Henryk, bez swojej rodziny, przyleciał do Londynu[268][269] i spotkał się z ojcem w Clarence House[270][271]. Po około 24-godzinnym pobycie w ojczyźnie i spędzeniu nocy w hotelu książę powrócił do Kalifornii[272].
14 marca 2024 uczestniczył drogą elektroniczną w rozdaniu nagród imienia księżnej Diany[273]. Książę Henryk połączył się z uczestnikami po tym, jak budynek, w którym odbywało się wydarzenie, opuścił jego brat, książę Wilhelm.
22 marca 2024 Katarzyna, księżna Walii poinformowała za pośrednictwem nagrania, że u niej również rozpoznano nowotwór złośliwy[274]. Książę i księżna Sussexu, którzy w ten sposób dowiedzieli się o chorobie bratowej, tego samego dnia wydali oświadczenie: Życzymy zdrowia i wyzdrowienia dla Kate i rodziny, i mamy nadzieję, że będą mieli możliwość przejść to prywatnie i w spokoju[275]. Henryk i Meghan prywatnie skontaktowali się z Katarzyną i Wilhelmem[276].
W maju 2024 Henryk samotnie przyleciał do Londynu, aby wziąć udział w obchodach dziesięciu lat istnienia Invictus Games. Książę poinformował, że w czasie kilkudniowego pobytu nie spotka się ze swoim ojcem z powodu innych zobowiązań monarchy[277]. Żaden z członków rodziny królewskiej nie uczestniczył w wydarzeniach związanych z rocznicą powstania igrzysk ani nie spotkał się z Henrykiem[278].
Działalność po wystąpieniu z rodziny królewskiej
6 kwietnia 2020 wraz z żoną ogłosił powstanie fundacji Archewell, którą nazwali na cześć swojego syna[279]. 21 października uruchomili oficjalną stronę internetową organizacji[280].
16 kwietnia 2020 wziął udział w wideokonferencji z przedstawicielami fundacji WellChild[281][282]. W tym samym miesiącu, w trakcie kryzysu związanego z rozwojem pandemii COVID-19, razem z żoną rozdawali jedzenie potrzebującym mieszkańcom Los Angeles[283] oraz przeznaczyli 90 tys. funtów zysku z transmisji ich ślubu dla organizacji charytatywnej Feeding Britain[284]. Również w kwietniu 2020 wysłali listy do redakcji brytyjskich tabloidów: The Sun, The Mail, The Mirror i The Express, w których podkreślili, że nie będą więcej z nimi współpracować z powodu publikowania „zniekształconych, fałszywych i napastniczych tekstów”[285].
11 sierpnia 2020 premierę miała biograficzna książka pt. Poszukując wolności: Harry i Meghan i tworzenie nowoczesnej rodziny królewskiej[286]Poszukując wolności: Meghan i Harry i tworzenie nowoczesnej rodziny królewskiej (ang. Finding Freedom: Harry and Meghan and the Making of a Modern Royal Family), wydawnictwo Hardcover, data wydania: 11 sierpnia 2020[287][288]. Książę i księżna jeszcze przed premierą zaprzeczyli, jakoby brali udział w jej tworzeniu i odcięli się od jej treści[289].
23 września 2020 w swoim wystąpieniu w telewizji namawiał do głosowania w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych[290], czym odstąpił od tradycji brytyjskiej rodziny królewskiej, która nie angażuje się w wydarzenia polityczne i nie bierze udziału w wyborach. W tym samym miesiącu wraz z żoną podpisał umowę z serwisem Netflix na realizację serii programów rodzinnych[291]. W październiku wzięli udział w sesji zdjęciowej dla magazynu „Time”[292]. W grudniu podpisali kontrakt z platformą Spotify na realizację podcastów z ich udziałem[293].
W lutym 2021 wystąpił w programie The Late Late Show with James Corden[294]. 7 marca 2021 telewizja CBS wyemitowała dwugodzinny wywiad Oprah Winfrey, którego udzielił z Meghan[295]. W rozmowie z dziennikarką odnieśli się m.in. do myśli samobójczych księżnej i odmowy udzielenia jej pomocy medycznej przez instytucję, a także poruszyli kwestię rasistowskich komentarzy na temat koloru skóry ich syna, relacji księżnej z członkami rodziny królewskiej, nagonki medialnej na ich rodzinę oraz do konfliktu księcia Henryka z innymi członkami rodziny królewskiej[296]. W wywiadzie telewizyjnym w maju 2021 powiedział, że nadmierne spożywanie alkoholu i używanie narkotyków było jego sposobem na radzenie sobie ze śmiercią matki[297].
21 maja 2021 premierę miał serial The Me You Can’t See, traktujący o zdrowiu psychicznym, który książę Henryk prowadził razem z Oprah Winfrey i Lady Gagą[298]. We wrześniu tego samego roku w czasie ceremonii rozdawania nagród Człowieka Roku GQ promował równy dostęp do szczepionek przeciw COVID-19 w różnych regionach świata[299]. W sierpniu 2022 przebywał, jako Prezydent Afrykańskich Parków, z wizytą w Mozambiku i Rwandzie[300][301].
W grudniu 2022 platforma Netflix opublikowała sześcioodcinkowy dokument Harry & Meghan, w którym para książęca miała opowiedzieć własną historię, związaną z ich związkiem i życiem w rodzinie królewskiej[302]. Seria osiągnęła rekordową oglądalność już pierwszego dnia, pokonując piąty sezon serialu The Crown[303]. Publikacja spotkała się między innymi z komentarzem, że chcąca za wszelką cenę chronić swoją prywatność para publikuje w serialu wiele prywatnych zdjęć i komentuje sytuacje z ich życia rodzinnego oraz że ich wystąpienie z rodziny królewskiej miało na celu ochronę ich prywatności. 10 grudnia rzecznik pary wydał komentarz do sytuacji, twierdząc: Książę i księżna nigdy nie podawali prywatności jako powodu wycofania się. Ta zniekształcona narracja miała uwięzić parę w milczeniu. Zdecydowali się podzielić swoją historią, na swoich warunkach, a media tabloidowe już stworzyły całkowicie nieprawdziwą narrację, która przenika relacje prasowe i opinię publiczną[304]. Podkreślono, że w czasie występowania z rodziny królewskiej Henryk i Meghan wyrazili chęć kontynuowania swoich obowiązków publicznych. Źródła magazynu Forbes podały, że kontrakt książąt z Netflixem na realizację serialu wart był około 100 mln dol[305].
W styczniu 2023 wydana została biograficzna książka księcia Henryka, zatytułowana Spare[306]. Książę poruszył w niej wiele kontrowersyjnych wątków, związanych między innymi: ze sprawami rodzinnymi (zachowanie ojca, bójka z bratem)[307], ze śmiercią matki i późniejszymi konsekwencjami tego wydarzenia w jego życiu[308], z używaniem narkotyków[309]; odwołał się do sytuacji z noszeniem nazistowskiego munduru na imprezie w 2005, obwiniając o jego założenie brata i bratową[310], komentował, że nie zgadzali się z bratem na ślub ojca z Kamilą Parker-Bowles[311]; opowiadał też intymne szczegóły ze swojego życia, agresywnie komentował swój udział w czasie wojny w Afganistanie.
29 czerwca 2023 został rezydentem Stanów Zjednoczonych[312][313].
W lutym 2024 udzielił wywiadu dla Good Morning America, w którym odniósł się m.in. do choroby swojego ojca[314]. Razem z żoną założyli nową stronę internetową, sussex.com, mającą skupiać wszystkie ich działalności[315]. W marcu z oficjalnej witryny rodziny królewskiej usunięto indywidualne biografie Henryka i Meghan[316].
W maju przybył bez swojej rodziny do Londynu, gdzie wziął udział w obchodach 10 lat istnienia Invictus Games, w tym w nabożeństwie dziękczynnym w katedrze św. Pawła[317][318].
9 maja Meghan przyleciała z Los Angeles na lotnisko Heathrow, gdzie spotkała się z mężem i razem udali się do Nigerii[319]. Para książęca została tam zaproszona przez ministra obrony narodowej, którego poznali w 2023 w czasie igrzysk weteranów[320]. 10 maja brytyjski Wysoki Komisarz poinformował, że wizyta miała charakter prywatny, a książę i księżna nie reprezentowali rządu[321]. W ciągu trzech dni Henryk i Meghan wzięli udział w publicznych wystąpieniach w Abudży i Lagos[322][323][324].
W sierpniu 2024 Henryk i Meghan wzięli udział w czterodniowej wizycie do Kolumbii na zaproszenie wiceprezydent kraju, Francii Márquez[325][326]. Celem wyprawy była promocja ich działalności charytatywnej, a w szczególności bezpieczeństwa dzieci w internecie.
Inne aktywności
Nawiązania do Diany, księżnej Walii
31 sierpnia 1997 matka księcia, Diana, księżna Walii zmarła wskutek obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym w Paryżu[327]. 12-letni wówczas książę Henryk szedł za trumną matki razem z bratem, ojcem, dziadkiem i wujem. Książę wielokrotnie odnosił się do tych wydarzeń[328]. W wywiadzie dla The Telegraph przyznał, że „wielokrotnie był bliski załamania nerwowego”, a jego życie było „totalnym chaosem”[329]. W filmie dokumentalnym, który nagrał w czasie pobytu w Afryce jesienią 2019, wyznał, że każdy kontakt z mediami przypomina mu tamtą sytuację[330][331]. Komentował również decyzję o tym, że we wrześniu 1997 podążał za trumną matki w uroczystościach, które transmitowane były w większości krajów na świecie. Przyznał, że „żadne dziecko nie powinno być o to poproszone”. W sierpniu 2017 dodał, że „patrząc na to wstecz, cieszy się, że wziął w tym udział”[332].
W swoich działaniach często nawiązuje do tego, czym zajmowała się jego matka. We wrześniu 2019 podczas wizyty w Angoli przeszedł przez pole minowe, naśladując jej czyn z 1997[333]. Kontynuuje również prace swojej matki związane z zakażeniem wirusem HIV[334].
Pozostaje w bliskich kontaktach z siostrami księżnej Walii, które były gośćmi zarówno jego ceremonii zaślubin w 2018, jak i chrztu jego syna w 2019[335].
W maju 2024 przedstawiciele rodziny Spencerów jako jedyni krewni Henryka uczestniczyli w zorganizowanym przez niego nabożeństwie dziękczynnym z okazji dziesięciolecia Invictus Games w katedrze św. Pawła w Londynie[336]. Wśród zaproszonych gości znaleźli się: jego wuj, Charles Spencer, 9. hrabia Spencer, ciotka lady Jane Fellowes oraz kuzyni: George McCorquodale, Edmund Spencer i Louis Spencer, wicehrabia Althorp[337].
W sierpniu 2024 Henryk przyleciał do Anglii, aby wziąć udział w pogrzebie swojego wuja, Roberta, barona Fellowes w kościele św. Marii w Snettisham w hrabstwie Norfolk[338]. Była to pierwsza od koronacji króla Karola III okazja, gdy przebywał w tym samym miejscu co jego brat.
Związki z rodziną Markle
Od czasu upublicznienia relacji księcia Henryka z Meghan Markle w październiku 2016 rodzina Markle stała się obiektem medialnego zainteresowania. Henryk wystąpił publicznie wspólnie ze swoją teściową, Dorią Ragland, ale nigdy nie poznał teścia, Thomasa Markle[339][340]. Thomas Markle zrezygnował z udziału w królewskim weselu córki na kilka dni przed wydarzeniem, tłumacząc się pogorszeniem stanu zdrowia[341]. Przyznał, że próbował sprzedać dziennikarzom zdjęcia ze ślubu[342][343], poza tym udzielał wywiadów, m.in. w programie Good Morning Britain, w którym skomentował życie prywatne księżnej. W lutym 2019 opublikował prywatny list, który przysłała mu córka[344]. Meghan zdecydowała o pozwaniu gazety do sądu w listopadzie 2019[345]. W styczniu 2020 Thomas Markle skrytykował zięcia i córkę za ich decyzję związaną z wystąpieniem z rodziny królewskiej[346].
Publiczne komentarze na temat księcia i księżnej Sussexu wyrażali również jej przyrodnia siostra, Samantha Grant i jej przyrodni brat, Thomas Markle Jr., z którymi Meghan nie utrzymuje kontaktu.
W opublikowanym w grudniu 2022 dokumencie Harry & Meghan księżna ujawniła, że pozostaje w dobrych relacjach z córką swojej siostry, Ashleigh Hale[347]. Kobieta miała nie zostać zaproszona na ślub Meghan w 2018 z powodu zarządzenia pałacu. Hale nie utrzymuje kontaktów z własną matką, wychowana została przez rodziców ojca i dzięki Thomasowi Markle zbliżyła się do Meghan około 2007 roku.
Życie prywatne
W maju 2003 zaczął spotykać się z Laurą Gerard Leigh[348]. Od 2003 związany był z Chelsy Davy, prawniczką pochodzącą z Zimbabwe[349][350]. 25 stycznia 2009 Davy za pośrednictwem Facebooka poinformowała o ich rozstaniu[351]. W 2009 spotykał się z prezenterką telewizyjną Caroline Flack[352]. W 2010 ponownie zszedł się z Chelsy Davy[353], jednak w 2011 ostatecznie się rozstali[354]. Następnie związał się na krótki czas z Florence St George[355]. W maju 2012 związał się z Cressidą Bonas[356], angielską arystokratką, córką Jeffreya Bonasa i lady Mary-Gaye Curzon[357][358]. 29 kwietnia 2014 ogłoszono rozstanie pary[359][360].
Zaręczyny i ślub
30 października 2016 dziennik „The Sunday Express” poinformował, że książę Henryk od lata spotyka się z Rachel Meghan Markle, amerykańską aktorką, rozwiedzioną z Trevorem Engelsonem[361][362][134][363]. Para poznała się 1 lipca 2016 na randce w ciemno zaaranżowanej przez ich przyjaciół[364][365], wcześniej Harry zainteresował się Markle, widząc jej zdjęcie na Instagramie[366]; aktorka wówczas mieszkała w Toronto, gdzie pracowała na planie serialu W garniturach[367]. Po ujawnieniu ich relacji media skupiały się m.in. na mieszanym pochodzeniu Markle, a także śledziły aktorkę i jej bliskich oraz współpracowników[368][369]. 8 listopada za pośrednictwem rzecznika rodziny królewskiej Harry wydał oświadczenie, w którym potwierdził relację z aktorką i nawołał do zaprzestania prześladowania Amerykanki i jej rodziny[161][370][371]. 27 listopada oświadczenie wspierające parę wydał William, książę Cambridge[372][373].
Po raz pierwszy zostali sfotografowani w grudniu 2016 podczas wyjścia do londyńskiego teatru Gielgud[374]; zdjęcie znalazło się na pierwszej stronie dziennika „The Sun”[375]. 5 września 2017 opublikowano wywiad z Markle w „Vanity Fair”, w którym odniosła się do relacji z Henrykiem[376][377]. 24 września Markle zasiadła na trybunach w czasie ceremonii otwarcia Invictus Games w Toronto[378][379], a następnego dnia rozgrywek po raz pierwszy wystąpiła publicznie u boku księcia[380][381].
Henryk i Meghan Markle (2018)
4 listopada 2017 oświadczył się Markle[382]. Informacja o zaręczynach została ogłoszona 27 listopada przez biuro prasowe księcia Walii[383][384], niedługo później wspólne oświadczenie w sprawie wydali również rodzice Markle[385][386]. Po ogłoszeniu zaręczyn przyszli małżonkowie wzięli udział w sesji fotograficznej w ogrodzie Pałacu Kensington[387]. Udzielili take wywiadu telewizyjnego, w którym ujawnili, że zaręczyli się w ich mieszkaniu w Londynie oraz że książę sam zaprojektował pierścionek zaręczynowy, wykorzystując w jego tworzeniu biżuterię z kolekcji księżnej Diany oraz z Botswany, szczególnego miejsca dla pary[388][389]. 1 grudnia 2017 Markle po raz pierwszy towarzyszyła narzeczonemu w czasie wypełniania oficjalnych obowiązków, odwiedzając z nim Nottingham[390]. Odbyli także wspólną podróż po Anglii, Irlandii, Szkocji i Walii, na której książę przedstawiał obywatelom swoją narzeczoną[391]. 21 grudnia opublikowano zdjęcia z sesji zaręczynowej pary, które wykonał im Alexi Lubomirski[392].
12 maja 2018 opublikowano zgodę królowej na ślub księcia Henryka[393], którą monarchini wyraziła 14 marca na zebraniu Tajnej Rady Wielkiej Brytanii[394]. Ostatnie dni przed królewskim ślubem zostały przyćmione przed medialne wystąpienia rodziny Markle[395][396]. 14 maja Pałac Kensington oświadczył, że ojciec Markle nie poprowadzi jej do ołtarza, jak wcześniej zapowiadano, oraz że nie pojawi się na uroczystości, rodzina królewska ponadto poprosiła o uszanowanie prywatności przyszłej panny młodej[397]. Markle wydała osobne oświadczenie w tej sprawie, potwierdzając nieobecność ojca na ślubie[398][399]. W kolejnym komunikacie do mediów potwierdzono, że Markle do ołtarza odprowadzi książę Walii[400][401].
19 maja 2018 w Kaplicy Świętego Jerzego na Zamku Windsor para zawarła związek małżeński w kościele anglikańskim[402]. Markle podczas przysięgi małżeńskiej pominęła obietnicę posłuszeństwa mężowi[403]. W trakcie ceremonii, w której wzięli udział wszyscy członkowie rodziny królewskiej, biskup Michael Curry wygłosił kazanie, a lady Jane Fellowes (siostra księżnej Diany) przeczytała czytanie[404][405][406]. Książę Cambridge pełnił funkcję świadka, a panna młoda nie miała oficjalnej druhny[407]. Po ślubie para zaprezentowała pierwszy pocałunek na schodach kaplicy, a następnie odjechała powozem, pozdrawiając poddanych zgromadzonych w Windsorze[408][409]. Od tego dnia ich oficjalne tytuły to książę i księżna Sussexu[409]. Uroczystość transmitowana była na żywo przez telewizję BBC[410]. W późniejszych godzinach odbyło się przyjęcie weselne na zamku w Windsorze[411], a po godz. 19:00 rozpoczęło się przyjęcie we Frogmore House[412]. 21 maja opublikowano oficjalne zdjęcia ślubne autorstwa Alexiego Lubomirskiego[413].
Po ślubie para zamieszkała w Nottingham Cottage w Pałacu Kensington w Londynie[414]. Następnie przeprowadziła się do Frogmore Cottage w Windsorze[415].
Potomstwo
15 października 2018 biuro Pałacu Kensington ogłosiło pierwszą ciążę księżnej Sussexu[416]. Przed porodem potomka przeprowadzili się do rezydencji Frogmore Cottage w Windsorze, która została z tego powodu gruntownie wyremontowana[417][418]. 6 maja 2019 o godz. 5:26 w Portland Hospital w Londynie księżna Sussexu urodziła syna[419][420][421]. O narodzinach chłopca książę Henryk poinformował osobiście za pośrednictwem telewizji[422]. Syn, który po narodzinach zajął siódme miejsce w linii sukcesji brytyjskiego tronu, otrzymał imiona: Archie Harrison oraz podwójne nazwisko Mountbatten-Windsor, bez tytułów szlacheckich[423].
25 listopada 2020 w liście opublikowanym „The New York Times” Markle przyznała, że w lipcu poroniła swoją drugą ciążę[424].
14 lutego 2021 przedstawiciel pary ogłosił kolejną ciążę księżnej[425][426]. Podczas wywiadu dla telewizji CBS w marcu 2021 para poinformowała opinię publiczną, że ich córka przyjdzie na świat latem[427]. 6 czerwca rzecznik pary ogłosiła, że 4 czerwca księżna urodziła córkę, która otrzymała imiona Lilibet Diana na cześć królowej i babki ze strony ojca. Dziewczynka zajęła ósme miejsce w linii sukcesji brytyjskiego tronu[428].
8 września 2022, kiedy na brytyjski tron wstąpił król Karol III, dzieci Henryka nabyły tytuły Ich Królewskich Wysokości Książąt Zjednoczonego Królestwa z Sussexu[429], 9 marca 2023 oficjalna strona rodziny królewskiej została zaktualizowana i tym samym potwierdzono, że Archie i Lilibet będą używać książęcych tytułów.
Kontrowersje
Prasa często relacjonowała jego imprezowy tryb życia[430][431]. W 2001 został sfotografowany w czasie palenia kannabinoidów i spożywania alkoholu[432][433]. W 2002, niedługo po opublikowaniu w brukowcach kilkustronicowego artykułu o jego rzekomych problemach narkotykowych, książę Karol zdecydował o wysłaniu syna na jeden dzień do centrum rehabilitacyjnego dla osób uzależnionych od narkotyków w Featherstone Lodge w południowym Londynie; uczestniczył tam w sesjach terapeutycznych dla osób ciężko uzależnionych od heroiny[434][433].
8 stycznia 2005 wystąpił w nazistowskim mundurze w czasie przyjęcia kostiumowego[435]. Jego zdjęcia zostały opublikowane przez dziennik „The Sun”[436][437][438]. Clarence House wydał oświadczenie, w którym Henryk przeprosił za „noszenie nazistowskiej swastyki”[439]. W grudniu 2022 książę uznał to wydarzenie za największy błąd swojego życia[440].
Na początku 2009 w internecie został opublikowany filmik, na którym Harry zwraca się do swojego pakistańskiego przyjaciela zwrotem „Pakistaniec”, który to został uznany przez prasę jako rasistowski[441]. Książę przeprosił za niefortunną wypowiedź i zaprzeczył, jakoby był rasistą, jednocześnie tłumaczył, iż nie zdawał sobie sprawy z obelżywości tego określenia[442].
W sierpniu 2012 serwis TMZ opublikował zdjęcia nagiego księcia grającego ze znajomymi w rozbierany bilard w hotelu w Las Vegas[436][443]. Fotografie szybko znalazły się w centrum zainteresowania światowych mediów, ale brytyjskie odmówiły publikacji[444]. Clarence House oświadczył, że prywatność księcia została naruszona[445].
Związek księcia z Meghan Markle, który rozpoczął się w 2016, również był obiektem kontrowersji[446]. Jego amerykańska partnerka miała mieszane pochodzenie etniczne, była innego wyznania, a jej poprzednie małżeństwo zakończyło się rozwodem, ponadto jako aktorka brała udział w scenach erotycznych[447][448].
Po wycofaniu się z pełnienia oficjalnych obowiązków na brytyjskim dworze wraz z żoną wielokrotnie publicznie rzucali oskarżenia w kierunku rodziny królewskiej, m.in. w marcu 2021 w wywiadzie udzielonym Oprah Winfrey[449], w sierpniu 2022 w rozmowie księżnej z The Cut[450][451], w grudniu 2022 w serialu dokumentalnym Harry & Meghan[452] i w styczniu 2023 w biograficznej książce Spare. Para spotkała się z zarzutami o niekonsekwencję w zakresie ochrony własnej prywatności[453]. Henryk i Meghan początkowo spotykali się w tajemnicy, następnie chronili informacje związane ze swoim związkiem, dziećmi i życiem rodzinnym (nie ujawniając między innymi miejsca narodzin swojego syna lub jego rodziców chrzestnych) oraz nieustannie podkreślali zbytnie zainteresowanie mediów ich osobami. Tymczasem w produkcjach powstałych po wystąpieniu z rodziny królewskiej ujawnili wiele zdjęć, nagrań i wydarzeń z ich prywatnego życia.
Nosi tytuł księcia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Prince of United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) i jest tytułowany Jego Królewską Wysokością (His Royal Highness). 19 maja 2018 królowa Elżbieta II przyznała mu z okazji ślubu tytuł księcia Sussexu z dodatkowymi tytułami hrabiego Dumbarton i barona Kilkeel[455]. 31 marca 2020 wraz z odejściem z rodziny królewskiej nie utracił predykatu Jego Królewskiej Wysokości, ale przestał go używać. W języku angielskim jego skrócona tytulatura to: His Royal Highness The Duke of Sussex[455].
Uwagi
↑Używanie oryginalnej, zwłaszcza zdrobniałej, formy imienia w oficjalnych sytuacjach jest niezgodne z zasadą spolszczania imion władców[2].
.svg)
.jpg)
.png)
_(cropped).jpg)