bezbarwny lub różnokolorowe zabarwienia (szary, sinoniebieski, żółtawy, brunatny) – tworzy wiele różnobarwnych odmian, noszących inne nazwy gemmologiczne lub handlowe
Chalcedon – pospolity, szeroko rozpowszechniony minerał, odmiana skrytokrystalicznej krzemionki (SiO2) o włóknistej strukturze, zbudowanej z kwarcu i moganitu[1]. Nazwa pochodzi od miasta Chalkedon położonego nad Bosforem. Tworzy wiele barwnych odmian o zastosowaniu gemmologicznym.
Właściwości
Już niewielki wzrost temperatury lub dłużej działające promienie słoneczne mogą spowodować u niektórych odmian zmianę ich barwy z żółtej lub brązowej na czerwoną lub pomarańczową.
Przeważnie występuje w formie nerkowatej, groniastej, skorupowej lub naciekowej (stalaktyty). Często tworzy żyły, geody, a niekiedy konkrecje. Jest przeświecający, czasami przezroczysty. Stanowi składnik wielu skał, np. chalcedonitów, jaspisów, lidytów, krzemieni. Niekiedy wykazuje iryzację o charakterze opalescencji. Często zawiera wrostki różnych minerałów, które zmieniają jego barwę, np. miki, chloryty, hematyt, goethyt, chryzokola, minerały ilaste.
Na podstawie wykopalisk archeologicznych wiadomo, że już 8000 lat temu wyrabiano z niego narzędzia. W starożytności wykonywano z niego pieczęcie i portrety (kamee). Jest atrakcyjnym i cenionym kamieniem kolekcjonerskim i ozdobnym, wykorzystywanym do produkcji wyrobów jubilerskich. Znajduje także zastosowanie w mechanice precyzyjnej, jako kamień okładzinowy oraz surowiec do wyrobu moździerzy, kul do młynów kulowych i in.
Walter Szumann: Kamienie szlachetne i ozdobne. Warszawa: Alma-Press, 2004. ISBN 83-7020-324-8. Brak numerów stron w książce
Nikodem Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: "Alfa", 1986. ISBN 83-7001-030-X. Brak numerów stron w książce
Rupert Hochleitner: Minerały i kryształy. Warszawa: Muza S.A., 1994. ISBN 83-7079-281-2. Brak numerów stron w książce
Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck–Fornefeld: Minerały. Warszawa: Bertelsmann Media, 1996. ISBN 83-7129-194-9. Brak numerów stron w książce
Minerały i kamienie szlachetne. Kraków: Horyzont, 2002, seria: Podręczny Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7311-317-7. Brak numerów stron w książce
Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982. Brak numerów stron w książce
Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1. Brak numerów stron w książce
Cally Hall: Klejnoty : kamienie szlachetne i ozdobne. Warszawa: Wiedza i Życie, 1996. ISBN 83-86805-02-1. Brak numerów stron w książce
Guillermo Gold Gormaz, Jordi Jubany Casanovas: Atlas mineralogii. Warszawa: Wiedza i Życie, 1992. ISBN 83-85231-10-2. Brak numerów stron w książce
Jaroslav Bauer: Skały i minerały : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Multico, 1997. ISBN 83-7073-050-7. Brak numerów stron w książce