Kościół znajduje się w I Rione Rzymu – Monti. Wejście do bazyliki otwarte dla zwiedzających znajduje się przy Via di San Giovanni in Laterano, natomiast główne wejście jest od strony Piazza di S. Clemente[2][3].
Wzniesiona w IV wieku dla uczczenia męczeńskiej śmierci św. Klemensa.
Historia
Pierwszy kościół powstał na miejscu domu rzymskiego konsulaFlawiusz Klemensa, będącego jednym z pierwszych rzymskich dostojników, który przeszedł na wiarę chrześcijańską. Pod koniec IV wieku został on rozbudowany wchłaniając okoliczne budynki. Świątynia została zniszczona w 1084 podczas najazdu Normanów pod dowództwem Roberta Guiscarda. Odbudowana przez papieża Paschalisa II.
W 1403 papież powierzył opiekę nad kościołem ambrozjanom, którzy zajmowali się nim aż do likwidacji ich zgromadzenia w 1643, ich miejsce zajęli w 1645 dominikanie[3].
Gruntowna renowacja bazyliki miała miejsce w latach 1713–1719 wg projektu Carlo Stefano Fontany, wtedy też powstała barokowa fasada[2].
Architektura i sztuka
Przed bazyliką znajduje się atrium otoczone antycznymi kolumnami wykonanymi z kamienia pochodzącego z Egiptu[3].
Wejście do bazyliki od strony Via di San Giovanni in Laterano
Wnętrze bazyliki jest trójnawowe[2]. Posadzka autorstwa Cosmatich powchodzi z XII wieku[2]. Strop nawy głównej zdobi fresk Apoteoza św. KlemensaGiuseppe Chiari z 1714–1719[2]. W części środkowej nawy głównej znajduje się schola cantorum (ścianka oddzielająca część dla duchownych i zakonników od części dla świeckich) z VI wieku, pochodząca z wcześniejszego kościoła[3].
W prezbiterium znajduje się cyborium zdobione cosmatesca z XII wieku, za nim stoi tron biskupi pochodzący ze starej bazyliki[3].
W górnej części apsydy znajduje się romańska mozaika Tryumf krzyża, w jej centrum umieszczono krzyż z 12 gołębiami symbolizującymi Apostołów, po jego bokach stoją Maryja i św. Jan[2]. Na pasie poniżej umieszczono Baranka z owcami symbolizującymi Chrystusa i Apostołów, jeszcze niżej można zobaczyć postacie Jezusa, Maryi i Apostołów z XIV wieku[2].
Wnętrze bazyliki, na pierwszym planie schola cantorum
Kopuła absydy z mozaiką (1100-1125) przedstawiającą Drzewo Życia wyrastające z krzyża[4]
Poniżej poziomu obecnej bazyliki można zwiedzać pozostałości bazyliki z IV wieku[2]. Składa się ona również z nawy głównej i dwóch naw bocznych[2]. Na ścianie nawy głównej znajduje się fresk Legenda Syzyniusza, na którym znajduje się jeden z najstarszych napisów w lokalnym języku rzymskim romanesco[2][3]. Na końcu lewej nawy mieszczą się pozostałości grobu apostoła Słowian św. Cyryla, jego relikwie papież Paweł VI oddał Cerkwi w 1974[2].
Bazylika z IV wieku pod obecną bazyliką św. Klemensa
Fresk Legenda Syzyniusza
Grobowiec św. Cyryla
Pod bazyliką z IV wieku można zobaczyć pozostałości rzymskich budowli z czasów cesarstwa oraz mitreum z III wieku[2].
_1.JPG)
.jpg)
.jpg)
