Aj (faraon)

Aj
Ilustracja
władca starożytnego Egiptu
Okres

od 1323 p.n.e.
do 1319 p.n.e.

Poprzednik

Tutanchamon

Następca

Horemheb

Dane biograficzne
Dynastia

XVIII dynastia

Miejsce spoczynku

Dolina Królów

Ojciec

Juja

Matka

Czuju

Rodzeństwo

Teje

Żona

Ti, Anchesenamon

Malowidło z grobu Tutanchamona przedstawia Aja symbolicznie otwierającego usta zmarłemu faraonowi, przez które dusza odejdzie do nieba. Przywilej następcy tronu. Skóra lamparta to atrybut najwyższego kapłana

Aj (także Ay lub Eje) – faraon, władca starożytnego Egiptu. Prawdopodobnie panował w latach 1323–1319 p.n.e.[potrzebny przypis] lub w latach 1325–1321 p.n.e.[1] Był synem Jujego i Czuju, a więc bratem królowej Teje. Niektórzy badacze uważają go również za ojca Nefertiti. Zaliczany jest do grona władców XVIII dynastii.

Za panowania poprzednich władców Egiptu Amenhotepa IV, Smenchkare i Tutanchamona, Aj sprawował różne urzędy w administracji państwowej, m.in. był jednym z wezyrów, Komendantem wszystkich wierzchowców Jego Majestatu oraz Osobistym pisarzem króla. Po śmierci Tutanchamona dokonał ceremonii pogrzebowych i ogłosił się faraonem. Usiłując nie dopuścić do małżeństwa Anchesenamon z jednym z synów króla Hetytów - Suppiluliumy I, rozkazał go zamordować. Spowodowało to długoletnie wojny z państwem Hetytów. Jednocześnie sam poślubił czterdzieści lat młodszą Anchesenamon - wdowę po Tutanchamonie[2].

Grobowiec Aja, znajdujący się w Dolinie Królów[3] został odkryty w 1816 roku przez Giovanniego Battistę Belzoniego[4].

Aj wyznaczył na swojego następcę wodza egipskiego, Horemheba.

Tytulatura

Królewski Protokół
prenomen lub imię tronowe:
M23
X1
L2
X1
N5L1L1Z2
trl.: Cheper-cheperu-Re (ḫpr-ḫprw-rꜤ)[5]
tłum.: Doskonałe-Przejawy-Re[potrzebny przypis]
nomen lub imię rodowe:
G39N5
R8it
f
iA2ii
trl.: Iti-neczer-Ay (iti-nṯr Ꜥy)[5]
tłum.: Boski-ojciec-Ay[potrzebny przypis]

Zobacz też

Przypisy

  1. Bob M. Brier, Hoyt Hobbs, Daily Life of the Ancient Egyptians, Greenwood Publishing Group, 30 września 2008, s. 20, ISBN 978-0-313-35306-2 [dostęp 2023-06-29] (ang.).
  2. Bogusław Kwiatkowski, Poczet Faraonów, wyd. 2, ISKRY, s. 531, ISBN 978-83-244-1042-2.
  3. Ay king of Egypt, [w:] Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2023-06-29] (ang.).
  4. Brian Fagan, Lord and Pharaoh: Carnarvon and the Search for Tutankhamun, Routledge, lipiec 2016, s. 113, ISBN 978-1-315-42512-2 [dostęp 2023-06-29] (ang.).
  5. a b Za: Peter Lundström, Ay in hieroglyphs [online], Pharaoh.se [dostęp 2024-02-25] (ang.), Tam pełna znana tytulatura władcy.