PROFILPELAJAR.COM

Łabędź trąbiący
	Cygnus buccinator
	Richardson, 1831
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	blaszkodziobe
Rodzina	kaczkowate
Podrodzina	gęsi
Plemię	Cygnini
Rodzaj	Cygnus
Gatunek	łabędź trąbiący
Synonimy
	Olor buccinator (Richardson, 1831);
	Olor buccinator (Richardson, 1831);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym występuje przez cały rok zimowiska
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Łabędź trąbiący^[5] (Cygnus buccinator) – gatunek dużego ptaka z podrodziny gęsi (Anserinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae).

To największy rodzimy ptak Ameryki Północnej pod względem masy ciała i długości oraz największy ptak wodny żyjący na Ziemi. Jest północnoamerykańskim odpowiednikiem euroazjatyckiego łabędzia krzykliwego.

Systematyka

Łabędź trąbiący to gatunek monotypowy^[6]^[7]. Jest blisko spokrewniony z łabędziem krzykliwym (C. cygnus) z Eurazji, a dawniej bywał uznawany za jego podgatunek^[6]. Czasami umieszczano go w rodzaju Olor wraz z łabędziem krzykliwym i czarnodziobym (C. columbianus)^[6].

Charakterystyka

Długość ciała samic 1398–1476 mm, samców 1425–1579 mm, średnia rozpiętość skrzydeł 2,03 metra^[8]; masa ciała samic 9,1–10,4 kg, samców 9,5–13,6 kg^[9]. Rozmiarami może konkurować z nim jedynie introdukowany łabędź niemy, rodzimy dla obszaru Eurazji i zazwyczaj nieznacznie cięższy, choć łabędź trąbiący osiąga większą długość. Rekordowe samce osiągały nawet długość 183 cm i 3 m rozpiętości skrzydeł przy masie 17,2 kg.

Ptaki mają białe upierzenie z długą szyją, czarnym dziobem z delikatnie zaznaczoną łososiowo-różową krawędzią dzioba i ze zwykle czarnymi krótkimi nogami (ich barwa może się jednak różnić^[10]. Młodociane łabędzie krzykliwe są z wyglądu szare, białe stają się po pierwszym roku życia. Łabędzia trąbiącego łatwo rozróżnić od łabędzia niemego patrząc na pomarańczowy dziób i inną budowę ciała – szczególnie szyja, która jest prawie zawsze zakrzywiona przy samym tułowiu. Łabędź czarnodzioby jest bardzo podobny do łabędzia trąbiącego, ale jest mniejszy i zwykle ma żółty dziób. Wyjątkowo rzadko żółty dziób może pojawić się jednak i u łabędzia trąbiącego. Rozróżnienie obu tych gatunków z daleka (gdy trudniej jest ocenić wielkość) może sprawić problem i wymaga doświadczenia w terenie oraz znajomości szczegółów budowy.

Występowanie i biotop

Lęgowiska łabędzi trąbiących to duże płytkie stawy i szerokie wolno płynące rzeki w północno-zachodniej i środkowej Ameryce Północnej. Największe skupiska par lęgowych spotyka się na Alasce. Naturalnym zjawiskiem jest migracja populacji tego gatunku do i z wybrzeży Pacyfiku oraz jej części do Stanów Zjednoczonych. Lecą w typowych stadach tworzących V-kształtny klucz. Osobniki wypuszczone na wolność nie migrują. Zimą ptaki wędrują w południowej części Kanady, do wschodnich regionów północno-zachodnich Stanów Zjednoczonych, zwłaszcza nad jeziorami Red Rock Lakes w Montanie, ale były też widziane dużo bardziej na południe – nawet w Pagosa Springs w stanie Kolorado. Historycznie ich zasięg przebiegał przez południowe stany – Teksas i południową Kalifornię^[11].

Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego wymienia go na liście gatunków stwierdzonych w Polsce, lecz nie zaliczonych do awifauny krajowej (kategoria E w klasyfikacji AERC – pojaw nienaturalny)^[12].

Pożywienie

Jako ptaki typowo wodne żerują w trakcie pływania, czasem zanurzając większą część ciała, tak że nad taflą widać jedynie tylną część ciała, próbują dostać się do zanurzonego w wodzie pokarmu. Dieta jest prawie całkowicie związana z roślinami wodnymi. Zimą łabędzie trąbiące mogą również skubać trawę i zboża na polach. Młode są karmione przede wszystkim owadami i małymi skorupiakami, które znajdują się między roślinnością. Po paru miesiącach pożywienie stopniowo staje się bardziej roślinne.

Drapieżnikami, które czyhają na jaja tych łabędzi są kruki (Corvus corax), szopy pracze (Procyon lotor), rosomaki (Gulo gulo), baribale (Ursus americanus), niedźwiedzie brunatne (Ursus arctos), kojoty (Canis latrans), wilki (Canis lupus) i wydry kanadyjskie (Lontra canadensis). Większość z tych łowców łapie też małe łabędziątka, poza tym polują na nie żółwie jaszczurowate (Chelydra serpentina), mewy kalifornijskie (Larus californicus), puchacze wirginijskie (Bubo virginianus) i norki amerykańskie (Mustela vison). Większe łabędziątka i gnieżdżące się ptaki dorosłe padają ofiarą orłów przednich (Aquila chrysaetos), rysi rudych (Lynx rufus), lisów (Vulpes vulpes) i kojotów. Dorosłe łabędzie trąbiące, kiedy nie wysiadują jaj, właściwie nie podlegają drapieżnictwu; notowano pojedyncze przypadki ataków w wykonaniu orłów przednich i bielików amerykańskich, ale przeważnie nie były one skuteczne^[13].

Okres lęgowy

Samica składa średnio 3–10 jaj na kopcu zbudowanym z materiałów roślinnych znajdującym się na pływających platformach, małych wyspach lub żeremiach zbudowanych przez bobry kanadyjskie i piżmaki. To samo lęgowisko może być używane przez wiele lat. Jaja mają 73 mm szerokości i 113,5 mm długości. Ważą około 320 g. Okres wysiadywania trwa 32–37 dni.
Łabędzie trąbiące kojarzą się w pary na całe życie. Oboje rodzice biorą udział w wychowaniu piskląt, choć tylko matka siedzi na jajach. W ciągu 2 dni łabędziątka zaczynają pływać i zwykle najwyżej po 2 tygodnie są w stanie same szukać dla siebie pokarmu.

W trakcie letniego pierzenia łabędzie tracą swe lotki. Samice tracą zdolność do lotu krótko po wykluciu się młodych; samce podlegają perzeniu miesiąc później, kiedy ich partnerki kończą ten proces.

Status i ochrona

Łabędź trąbiący zimujący w Kolumbii Brytyjskiej, Kanada

Para lęgowa na jeziorze w Rezerwacie Kenai na Alasce

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje łabędzia trąbiącego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy^[4].

W wieku XIX i XX masowo polowano na łabędzie trąbiące, zarówno dla rozrywki, jak i dla piór. Gatunek ten jest również niezwykle wrażliwy za młodu na ołowice (zatrucie związkami ołowiu). Kiedyś ptaki te rozmnażały się w Ameryce Północnej od północno-zachodniej Indiany po Oregon w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie od Zatoki Jamesa po Jukon. Odbywały migracje daleko na południe do Teksasu i południowej Kalifornii. Już na początku XX wieku był to ptak rzadki lub wymarły w większości stanów USA. W roku 1918 całkowicie zakazano polowań na łabędzie trąbiące, a w roku 1929 umożliwiono wykup ziemi od prywatnych właścicieli w celu tworzenia chroniących je rezerwatów, były to jednak działania spóźnione – do tego czasu ocalała tylko jedna znana populacja gatunku, bytująca na obszarze gorących źródlisk wokół wulkanu Yellowstone. Do roku 1933 jej liczebność spadła poniżej siedemdziesięciu osobników, a ostateczne wyginięcie było uznawane za nieuniknione. Chociaż w ciągu dwóch kolejnych dekad dzięki intensywnym zabiegom ochronnym rozmiar tej populacji nieco wzrósł, gatunek pozostawał krytycznie zagrożony. Przełom nastąpił dopiero na początku lat pięćdziesiątych, kiedy odkryto wcześniej nieznaną, kilkutysięczną kolonię łabędzi trąbiących utrzymującą się w systemie Rzeki Miedzianej na Alasce^[14].

Najwcześniejsze próby reintrodukcji tych łabędzi na inne części pierwotnego areału występowania lub na inne tereny zakończyły się jedynie niewielkim sukcesem, ponieważ na odpowiednich biotopach populacje kurczyły się, a uwolnione ptaki w innych miejscach nie podejmowały migracji. Później w ciągu 30 lat populacje na większości terenów wykazywały ciągły wzrost. Dane dostarczone przez Służbę Połowu i Dzikiej Przyrody Stanów Zjednoczonych^[15] wykazały 400% wzrostu liczebności w tym okresie, z wzrastającym jednocześnie tempem przyrostu.

Przeszkodą we wzroście liczebności łabędzia trąbiącego w regionie Wielkich Jezior jest obecnie wzrastająca liczba niemigrujących grup łabędzi niemych, które konkurują z nimi o środowisko życia^[16]^[17]. Zoo w Toronto rozpoczęło projekt ochrony gatunku w 1982 roku, wykorzystując jaja zebrane z naturalnego środowiska. Użyto również osobników złapanych w dzikich siedliskach. Od tego czasu ponad 180 ptaków uwolniono na wolność w Ontario. Pomimo ołowicy wywołanej granulatami z paszą wystrzeliwanymi ze śrutówek w trakcie polowań przez myśliwych, perspektywy na przywrócenie pierwotnego stanu rysują się pozytywnie^[18].

Łabędź trąbiący jest zaklasyfikowany jako gatunek zagrożony wyginięciem w stanie Minnesota^[19].

Zobacz też

ptaki obserwowane w Polsce, lecz nie zaliczone do polskiej awifauny

Przypisy

↑ Cygnus buccinator, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. Richardson: Anas, or goose tribe. W: A. Wilson & Ch.L. Bonaparte: American ornithology, or the natural history of the birds of the United States. Cz. 4. Edinburg: pr. for Constable, 1832, s. 345. (ang.).
↑ Olor buccinator, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-11-16] (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Cygnus buccinator, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-10] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Cygnini Vigors, 1825 (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-10].
↑ ^a ^b ^c Trumpeter Swan (Cygnus buccinator). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-18]. (ang.).
↑ Allaboutbirds.org
↑ C.D. Mitchell & M.W. Eichholz: Trumpeter Swan (Cygnus buccinator), version 1.0. W: P.G. Rodewald (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.truswa.01. [dostęp 2020-07-10]. (ang.).
↑ Ravenidiot.com. ravenidiot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
↑ Joseph Grinnell, Harold Child Bryant, Tracy Irwin Storer: The Game Birds of California. University of California Press, 1918, s. 254. [dostęp 2010-08-18].
↑ Aneks: gatunki stwierdzone w Polsce do 01.07.2018, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2019-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-19)].
↑ Bald Eagle attacking a Trumpter Swan [online], www.utahbirds.org [dostęp 2020-07-14] .
↑ California Wild Spring 1998 - Feature [online], researcharchive.calacademy.org [dostęp 2020-07-14] .
↑ U.S. Fish and Wildlife Service: T. J. Moser. 2005 North American Trumpeter Swan Survey.
↑ Trumpeter Swan. hww.ca. [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)]. (ang.).
↑ Mute Swan Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell University. [dostęp 2019-10-08]. (ang.).
↑ Trumpeter Swan - Restoration. torontozoo.com. [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-06)]. (ang.).
↑ Lista Gatunków Zagrożonych i Bliskich Zagrożenia Wyginięciem Stanu Minnesota

Linki zewnętrzne

Trumpeter Swan Cygnus buccinator. BirdLife International. [dostęp 2019-10-08]. (ang.).
Trumpeter Swan. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-07-18]. (ang.).
Trumpeter Swan – Cygnus buccinator. USGS Patuxent Bird Identification InfoCenter. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-15)].
Trumpeter Swan (Cygnus buccinator) Species Profile – Alaska Department of Fish and Game
Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Cygnus buccinator, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Richardson-2] J. Richardson: Anas, or goose tribe. W: A. Wilson & Ch.L. Bonaparte: American ornithology, or the natural history of the birds of the United States. Cz. 4. Edinburg: pr. for Constable, 1832, s. 345. (ang.).

[itis2-3] Olor buccinator, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-11-16] (ang.).

[iucn-4] BirdLife International, Cygnus buccinator, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-1 [dostęp 2020-07-10] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Cygnini Vigors, 1825 (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-10].

[ibc-6] Trumpeter Swan (Cygnus buccinator). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-18]. (ang.).

[8] Allaboutbirds.org

[Mitchell&Eichholz-9] C.D. Mitchell & M.W. Eichholz: Trumpeter Swan (Cygnus buccinator), version 1.0. W: P.G. Rodewald (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.truswa.01. [dostęp 2020-07-10]. (ang.).

[10] Ravenidiot.com. ravenidiot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].

[11] Joseph Grinnell, Harold Child Bryant, Tracy Irwin Storer: The Game Birds of California. University of California Press, 1918, s. 254. [dostęp 2010-08-18].

[kfaneks-12] Aneks: gatunki stwierdzone w Polsce do 01.07.2018, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2019-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-19)].

[13] Bald Eagle attacking a Trumpter Swan [online], www.utahbirds.org [dostęp 2020-07-14] .

[14] California Wild Spring 1998 - Feature [online], researcharchive.calacademy.org [dostęp 2020-07-14] .

[15] U.S. Fish and Wildlife Service: T. J. Moser. 2005 North American Trumpeter Swan Survey.

[16] Trumpeter Swan. hww.ca. [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)]. (ang.).

[17] Mute Swan Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell University. [dostęp 2019-10-08]. (ang.).

[18] Trumpeter Swan - Restoration. torontozoo.com. [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-06)]. (ang.).

[19] Lista Gatunków Zagrożonych i Bliskich Zagrożenia Wyginięciem Stanu Minnesota

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

PROFILPELAJAR.COM

Łabędź trąbiący

Systematyka

Charakterystyka

Występowanie i biotop

Pożywienie

Okres lęgowy

Status i ochrona

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Kuta Jungak, Siempat Rube, Pakpak Bharat

The Addams Family

أدب عربي

Wilhelmina Wright

Phenestrol

Franciscus Patricius

جون يونغ (لاعب كرة قدم)

SOHH

GPR98

Trasfigurazione (Raffaello)

2016年美國總統選舉

Prostate-specific antigen

City View (Pittsburgh)

1991 University of Iowa shooting

2016 Brisbane City Council election

Eugenio Zordan

Night Time Lover

Saint-Genès-Champanelle

Mattia Caldara

Dasharatham