სტატიას ან სექციას სჭირდება განახლება. გთხოვთ, განაახლოთ ის და ასახოთ უახლესი მოვლენები. შემდეგ ამოშალეთ სტატიიდან ეს თარგი.

ახალი ზელანდია

კავშირი	ახალი ზელანდიის რაგბის კავშირი
მეტსახელ(ებ)ი	All Blacks
ემბლემა	ვერცხლისფერი გვიმრა
მწვრთნელ(ებ)ი	სკოტ რობერტსონი
კაპიტანი	სემ კეინი
ყველაზე მეტი კეპი	სემ უაიტლოკი (153)[1]
ყველაზე მეტი ქულა	დენ კარტერი (1598)
ყველაზე მეტი ლელო	დაგ ჰაულეტი (49)
გუნდის  ფერები გამოსაც.  ფერები
პირველი საერთაშორისო მატჩი
ავსტრალია 3–22 ახალი ზელანდია  (15-08-1903)
უდიდესი გამარჯვება
ახალი ზელანდია 145–17 იაპონია  (04-06-1995)
უარესი დამარცხება
სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა 35–7 ახალი ზელანდია  (25-08-2023)
მსოფლიო ჩემპიონატი
გამოსვლები	9 (პირველი 1987)
საუკეთესო შედეგი	ჩემპიონები, 1987, 2011, 2015

All Blacks — ახალი ზელანდიის ეროვნული ნაკრები რაგბის კავშირში, რომელიც ქვეყნის ეროვნული სპორტია. გუნდს მოიხსენიებენ, როგორც ახალი ზელანდიად, ასევე All Blacks-ად. All Blacks არის მნიშვნელოვანი ძალა საერთაშორისო რაგბიში და ჰყავს დამარცხებული მრავალი ძლიერი გუნდი, მათ შორის „ბრიტანელი და ირლანდიელი ლომები“ და „მსოფლიო XV“. All Blacks ყოველწლიურად ეჯიბრება ავსტრალიის (კენგურუები) და სამხრეთ აფრიკის (სპრინბოკები) გუნდს „სამი ერის თასის“ ჩემპიონატზე. ჩემპიონატის 12 წლიანი ისტორიის განმავლობაში გუნდმა ჩემპიონობა იზეიმა 8-ჯერ, ხოლო ავსტრალიამ და სამხრეთ აფრიკამ 2-2 ჯერ. მას შემდეგ რაც სამხრეთ აფრიკამ მოიგო მსოფლიო ჩემპიონატი, 2007 წლის 22 ოქტომბერს All Black-მა დაკარგა ლიდერობა საერთაშორისო რაგბის მმართველობის მიერ შედგენილ საუკეთესო გუნდების სიაში. სამხრეთ აფრიკამ სიაში ლიდერობა 2008, 7 ივლისამდე შეძო, შემდეგ კი მას All Blacks-მა გაუსწრო. თუმცა მან ლიდერობა მხოლოდ რამდენიმე დღე შეძლო და 14 ივლისს მას კვლამ სამხრეთ აფრიკამ გაუსწრო. საერთაშორისო რაგბის მმართველობამ 2006 წელს, All Blacks დაასახელა წლის საუკეთესო გუნდად ^[2].

გუნდმა პირველი ბრძოლა გამართა 1884 წელს, „კუმბერლენდის ქვეყანა, ახალი სამხრეთ უელსის“ წინააღმდეგ. All Blacks-მა დაასრულეს მათი პირველი მოგებების სერია მათი ზემდგომი გუნდის, სამხრეთ აფრიკის დამარცხებით, ახალ ზელანდიაში, 1956 წელს. ათეული წლის შემდეგ, მათ მიაღწიეს თავიანთ ყველაზე გრძელ მოგებების სერიას, 17 თამაშის მოგებით, 1965 წლიდან 1970 წლამდე. გუნდმა ერთი ტურის განმავლობაში მოუგო ისეთ გუნდებს როგორებიცაა: ინგლისი, ირლანდია, შოტლანდია და უელსი.

ჯგუფის დაარსების ადრეულ წლებში, მათი ფორმის ფერი იყო შავი და სერი. 1905 წლის ტურიდან, All Blacks-ის ფორმა მხოლოდ შავი ფერისგან შედგებოდა, გარდა ვერცხლისფერი გვიმრისა (გერბი), და სახელიც „All Black“ (ყველა შავი) მოდის ამ პერიოდიდან. All Blacks-ის ტრადიციული შესრულება არის „ჰაკა“, რომელსაც ასრულებს გუნდი ლიდერი, გუნდთან ერთად თამაშის დაწყების წინ.

ახალ ზელანდიას პირველად რაგბი გააცნო ჩარლზ მონრომ, 1860 იანი წლების დასასრულს. თვითონ მონრომ კი ეს სპორტი აღმოაჩინა ინგლისში, როდესაც სწავლობდა კრისტის კოლეჯში. ამ სპორტმა ახალ ზელანდიაში ადგილის დამკვიდრება დაიწყო 1870 წლის მაისში. ახალი ზელანდიის პირველი საერთაშორისო თამაში გაიმართა 1882 წელს, როდესაც სამხრეთის რაგბის კავშირი (შემდგომ ახალი სამხრეთ უელსის რაგბის კავშირი) იმყოფებოდა ახალ ზელანდიაში. მოგზაურები ეთამაშნენ ორ ორჯერ ოკლენდის პროვინციის გუნდს და ველინგტონს, ხოლო თითო თითოჯერ კანტერბურის, ოტაგო და დასავლეთ სანაპიროს, ჩრდილოეთ ირლანდიას. გუნდმა მოიგო 4 და წააგო 3 თამაში. 2 წლის შემდეგ, ახალი ზელანდიის გუნდი ახალ სამხრეთ უელსში მოგზაურობდა. ახალმა ზელანდიამ ითამაშა და მოიგო 8 თამაში.

პირველად, ახალმა ზელანდიამ ტურნე გამართა ახალ სამხრეთ უელსში, 1894 წელს. ამ წლებში მათ ითამაშეს პირველი საერთაშორისო თამაში ახალ სამხრეთ უელსთან და წააგეს 8-ით 6 ^[3]. მაგრამ ამ ყველაფრის მიუხედავად, გუნდის პირველ საერთაშორისო თამაშად ითვლება ავსტრალიასთან დაპირისპირება, 1903 წლის 15 აგვისტოს. თამაში დასრულდა ახალი ზელანდიის გამარჯვებით, ანგარიშით 22-ით 3^[4].

აღსანიშნავია ახალი ზელანდიის პირველი ტური ბრიტანეთში, 1905 წელს. გუნდის სახელის, „all black“-ის დარქმევის იდეა ამ ტურის პერიოდიდან მოდის^[5].

ახალი ზელანდიის კონკურენცია სამხრეთ აფრიკასთან დაიწყო 1921 წელს, როდესაც სამხრეთ აფრიკის გუნდი იმყოფებოდა ახალ ზელანდიაში. მოგვიანებით All Blacks-იც ჩავიდა სამხრეთ აფრიკაში 1928 წელს.

1924 წელს, ახალი ზელანდიის ტურისტებმა დიდ ბრიტანეთში, გუნდი საბოლოოდ შერაცხეს „დაუმარცხებლებად“, რადგან ისინი იგებდნენ ყველა თამაშს. ახალმა ზელანდიამ ტური გამართა ბრიტანეთში 1930 წელს, თუმცა ლომებმა მოიგეს პირველი თამაში. ამის შემდეგ, უკვე 1935-36 წლებში, ახალი ზელანდია ისევ ჩავიდა ბრიტანეთში და წააგო მხოლოდ 3 თამაში, 30 თამაშიდან^[6].

1937 წელს, სამხრეთ აფრიკამ დაამარცხა All Blacks, როდესაც მათ ჰქონდათ ტური ახალ ზელანდიაში. 1937 წლის სამხრეთ აფრიკის გუნდი დასახელებული იქნა საუკეთესო გუნდათ, იმათ შორის რომლებიც იმყოფებოდნენ ახალ ზელანდიაში^[7][8]. 1949 წელს, მეორე მსოფლიო ომის დასრულების შემდეგ, All Blacks ეთამაშა სპრინგბოკებს, სამხრეთ აფრიკაში. ტურში უნდა აღინიშნოს რეპუტაცია დაკარგული All Blacks-ის ჩანაწერი: ორი წაგებული თამაში ერთ დღეში. ამ დროისთვის ავსტალიას ტური ჰქონდა ახალ ზელანდიაში. 3 სექტემბრის ნაშუადღევს (ახალი ზელანდიის დროით), All Blacks, ჯონი სმიტის კაპიტნობით, დამარცხდა ავსტარლიასთან, ანგარიშით 11-ით 6^[9]. ამის შემდეგ გუნდმა წააგო სამხრეთ აფრიკასთანაც, ანგარიშით 9-ით 3^[10]. ამას მოყვა მათი კიდევ ერთი თამაშის წაგება, რითაც ავსტრალიამ „ბლედისლიოს თასი“ მოიგო.

1959 წელს, All Blacks-მა მოუგო ლომებს, და სწორედ ამ პერიოდიდან დაიწყო მათი გაბატონება რაგბის სამყაროში. 1963-64 წელს, გუნდი ჰქონდა დიდ ბრიტანეთში ტური, ვილსონ ვინრის ლიდერობით. გუნდი მთლიანი ტურის განმავლობაში, მხოლოდ ერთხელ დამარცხდა ნიუსპორტთან. სწორედ ამ ტურის განმავლობაში, გუნდმა დაამყარა რეკორდი ყველაზე გრძელ მოგებების სერიაში: 17 მოგებული თამაში 1965 წლიდან 1970 წლამდე ^[11].

1987 წლის რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ახალმა ზელანდიამ დაამარცხა ფიჯი, იტალია, არგენტინა, უელსი, შოტლანდია და გავიდა ფინალში, სადაც მოუგო საფრანგეთს, ანგარიშით 29–9.^[12] ამ ჩემპიონატში ახალმა ზელანდიამ დათმო მხოლოდ 52 ქულა, ხოლოდ მოწინააღმდეგე გუნდს დაუდო 43 ლელო 6 თამაშში.

1991 წლის რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ახალი ზელანდია ჯგუფიდან გავიდა სამი მოგებით. მეოთხედფინალში კანადა დაამარცხა ანგარიშით 29-13^[13] და ნახევარ ფინალში დაუპირისპირდა ავსტრალიას, რომელთანაც 16-6 წააგო. გუნდი მესამე ადგილისთვის შეეჯიბრა შოტლანდიას და დაამარცხა ანგარიშით 13-6.

1995 წლის რაგბის მსოფლიო ჩემპიონატი, რომელიც გაიმართა სამხრეთ აფრიკაში, ახალმა ზელანდიამ კარგად იასპარეზა, მაგრამ თავის მოპოვება ვერ შეძლო. გუნდმა ფინალამდე მოუგო ისეთ გუნდებს როგორებიცაა: შოტლანდია, ინგლისი, უელსი, ირლანდია, ხოლო ფინალში დამარცხდა სამხრეთ აფრიკასთან დამატებით დროში, ანგარიშით 15-12.^[14][15]

პროფესიონალური ერა რაგბიში დაიწყო 1995 წელს, როდესაც შეიქმნა „Super 12“-ის შეჯიბრება და „სამი ერის თასი“^[16]. პირველი სამი ერის თასი ჩატარდა 1996 წელს, ახალი ზელანდიის გამარჯვებით. გუნდმა მოიგო ოთხივე თამაში და გახდა თასის მფლობელი^[17].

მომდევნო, 1997 წლის სამი ერის თასის გამარჯვებულიც ახალი ზელანდია გახდა, რომელმაც მოიგო თასი ოთხივე თამაშის მოგებით^[18]. შემდეგ წელს, ახალმა ზელანდიამ გამარჯვება დაუთმო სამხრეთ აფრიკას. ამ წელს ახალმა ზელანდიამ ცუდად ითამაშა და ოთხი თამაშიდან ოთხივე წააგო^[19]. მთელი ისტორიის განმავლობაში, ეს იყო მეორე შემთხვევა, როდესაც ახალმა ზელანდიამ ოთხი თამაში წააგო ზედიზედ.

1999 წელს, ახალმა ზელანდიამ კვლავ მოიგო სამი ერის თასი. ამ ჩემპიონატში აღსანიშნავია თამაში, სადაც ახალმა ზელანდიამ 28-0 სძლია სამხრეთ აფრიკას. მომდევნო ორი წლის განმავლობაში, ჩემპიონატი მოიგო ავსტრალიამ. 2002 წელს თასს დაეუფლა კვლავ ახალი ზელანდია, რასაც მოყვა 2003 წლის დამაჯერებელი გამარჯვება. 2004 წელს ჩემპიონატზე გამარჯვება ერგო სამხრეთ აფრიკას. ამ ჩემპიონატზე სამივე გუნს ჰქონდა ორი მოგება და ორი წაგება.

სამხრეთ აფრიკამ აჯობა ავსტრალიას და ახალ ზელანდიას მხოლოდ აღებული ქულებით. მომდევნო სამი წლის განმავლობაში ახალ ზელანდიას ვერცერთმა სხვა გუნდმა ვერ აჯობა და სამივე წლის თასიც მას ერგო.

1999 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე ახალმა ზელანდიამ სძლია ჯგუფურ ეტაპზე ინგლისს, ანგარიშით 30-16. აღსანიშნავია ასევე იტალიასთან დიდი ანგარიშით გამარჯვება - 101-3. ჯგუფიდან გასვლის შემდეგ, ახალმა ზელანდიამ დაამარცხა შოტლანდია ანგარიშით 30-18 და დაუპირისპირდა ნახევარფინალში საფრანგეთს. დიდი ბრძოლის შემდეგ, ახალი ზელანდია დამარცხდა, ანგარიშით 31-43.

2003 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე ახალი ზელანდია ჯგუფიდან გავიდა ოთხივე თამაშის მოგებით. მეოთხედფინალში იგი შეხვდა სამხრეთ აფრიკას და ძლია ანგარიშით 29-9 და დაუპირისპირდა ნახევარფინალში ავსტრალიას. ახალი ზელანდია დამარცხდა, ანგარიშით 22-10.

2007 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე ახალმა ზელანდიამ არც ისე კარგად იასპარეზა. ჯგუფიდან ოთხივე მოგებით გავიდა და მეოთხედფინალში საფრანგეთთან დამარცხდა, ანგარიშით 18-20.

2011 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ფინალურ მატჩში, ახალმა ზელანდიამ დაამარცხა საფრანგეთის ეროვნული ნაკრები ანგარიშით 8–7 და მოიპოვა გამარჯვება.

2015 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ახალმა ზელადიამ, ფინალურ მატჩში დაამარცხა ავსტრალიის ეროვნული ნაკრები ანგარიშით 34-17.^[20]

2019 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ნახევარფინალში, ახალი ზელანდიის ნაკრები დამარცხდა ანგარიშით 19-7. ბრინჯაოს ფინალში კი დაამარცხეს უელსის ნაკრები ანგარიშით, 40-17 და გახდნენ ბრინჯაოს მედლის მფლობელები.^[21]

2023 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე, ფინალურ მატჩში, ახალი ზელანდიის ნაკრები დამარცხდა სამხრეთ აფრიკის ეროვნულ ნაკრებთან ანგარიშით 13-12, შედეგად დაიკავეს მეორე ადგილი.^[22]

ახალი ზელანდია ასრულებს ჰაკას (მაორის ცეკვა) ყოველი საერთაშორისო თამაშის დაწყების წინ. ეს ტრადიცია ახალმა ზელანდიამ დაიწყო 1884 წელს, ახალი სამხრეთ უელსის ტურის დროს. ახალი ზელანდიის ეროვნულმა გუნდმა, რომელიც იმყოფებოდა ტურნეზე ბრიტანეთში, 1889 წელს, გამოიყენა Ake Ake Kia Kaha, ხოლო 1903 წელს, როდესაც გუნდი იმყოფებოდა ავსტრალიაში - Tupoto koe, Kangaru! 1905 წლიდან, გუნდმა ტრადიციულად დაიწყო Ka Mate-ს გამოყენება და 1914 წლისთვის, ეს იყო ახალი ზელანდიის ეროვნული ნაკრების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ნაწილი^[23]. 2005 წლის 28 აგვისტოს, სამი ერის თასის ერთ-ერთი თამაშის, სამხრეთ აფრიკა ახალი ზელანდიის დაწყების წინ, ახალმა ზელანდიამ შეასრულა ახალი ჰაკა Kapa o Pango.

ახალ ზელანდიას სამი ერის თასი აქვს მოგებური ცხრაჯერ, სამხრეთ აფრიკას სამჯერ, ხოლო ავსტალიასა ორჯერ.

ქვეყანა	თამაშები				ქულები			ბონუს ქულები	საერთო ქულები	ჩემპიონის წოდება
	თამაში	მოგება	ფრე	წაგება	გატანილი	მიღებული	სხვაობა
ახალი ზელანდია	76	52	0	24	2054	1449	+605	35	243	11
ავსტრალია	76	30	3	43	1591	1817	−226	34	160	3
სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა	72	28	1	43	1480	1831	−351	24	138	3
არგენტინა	4	1	2	1	56	84	-28	0	8	0

ქვეყანა	თამაშები				ქულები			ბონუს ქულები	საერთო ქულები	ჩემპიონის წოდება
	თამაში	მოგება	ფრე	წაგება	გატანილი	მიღებული	სხვაობა
ახალი ზელანდია	57	48	2	7	1979	1059	+920	36	233	9
სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა	57	28	4	25	1449	1289	+160	26	146	1
ავსტრალია	57	25	3	29	1304	1553	−249	13	126	1
არგენტინა	57	8	1	48	1036	1868	−832	12	46	0

განახლების თარიღი: 29 ივლისი, 2023

ახალმა ზელანდიამ მსოფლიო ჩემპიონატზე ითამაშა 36 თამაში, რომელთაგანაც 30 მოიგო და 6 წააგო. ახალი ზელანდია არის ერთადერთი გუნდი, რომელმაც 1987 წლიდან 2003 წლამდე ყველა ნახევარფინალში ითამაშა, მაგრამ 2007 წელს, მეოთხედფინალში საფრანგეთმა სძლია. გუნდმა მსოფლიო ჩემპიონატი მოიგო მხოლოდ ერთხელ, 1987 წელს, დამაჯერებელი გამარჯვებით. 1991 წელს, გუნდი დამარცხდა ნახევარფინალში ავსტრალიასთან, შემდეგ კი შოტლანდიას მოუგო და დაიკავა მესამე ადგილი. 1995 წელს, გუნდმა მიაღწია ფინალამდე, თუმცა სამხრეთ აფრიკამ სძლია, ანგარიშით 15-13. 1999 წელს, ახალმა ზელანდიამ წააგო ნახევარფინალში საფრანგეთთან, და მესამე ადგილის მოსაპოვებლად დაუპირისპირდა სამხრეთ აფრიკას, სადაც 18-20 დამარცხდა. 2003 წელს, ახალი ზელანდია დამარცხდა ნახევარფინალში ავსტალიასთან და მესამე ადგილის მოსაპოვებლად საფრანგეთს შეხვდა, სადაც 40-13 მოიგო. უკვე 2007 წელს, ახალი ზელანდია დამარცხდა მეოთხედფინალში საფრანგეთთან, ანგარიშით 18-20^[24], აქამდე ისინი იყვნენ ერთადერთი გუნდი, რომელმაც მიაღწია ნახევარფინალამდე ყოველ ჩემპიონატში ^[25]

მსოფლიო ჩემპიონატზე, ახალმა ზელანდიამ დაამყარა რამდენიმე რეკორდი: ყველაზე მეტი ქულა ერთ თამაშში (145 ქულა იაპონიის წინააღმდეგ 1995 წელს)^[26], ყველაზე მეტი გატანილი ქულა ყველა მსოფლიო ჩემპიონატის განმავლობაში (1,711 ქულა)^[27], ყველაზე მეტი ლელო ყველა მსოფლიო ჩემპიონატის განმავლობაში (232 ლელო), ყველაზე მეტი გატანილი გარდასახვა ყველა მსოფლიო ჩემპიონატის განმავლობაში (173). ასავე ახალი ზელანდიის მოთამაშეების დამყარებული რეკორდები: იოჰან ლომუ — ყველაზე მეტი ლელო (15 ლელო ორი მსოფლიო ჩემპიონატის განმავლობაში)^[28], სინ ფიტზპატრიკი — ყველაზე მეტი თამაში (17 თამაში 1987 დან 1995 წლამდე), მარკ ელისი — ყველაზე მეტი ლელო ერთ თამაშში (6 ლელო იაპონიის წინააღმდეგ 1995 წელს)^[29], გრენტ ფოქსი — ყველაზე მეტი ქულა ერთ ჩემპიონატში (126 ქულა 1987 წელს) და სიმონ კულჰანი — ყველაზე მეტი ქულა ერთ თამაშში (45 ქულა იაპონიის წინააღმდეგ 1995 წელს).

• 1987 — პირველი
• 1991 — მესამე
• 1995 — მეორე
• 1999 — მეოთხე
• 2003 — მესამე
• 2007 — მეოთხედფინალიდან გავარდა
• 2011 — პირველი
• 2015 — პირველი
• 2019 — მესამე
• 2023 — მეორე

მოწინააღმდეგე ნაკრები	თამაშების რაოდენობა	მოგება	ფრე	წაგება	გატანილი ქულა	მიღებული ქულა	ქულების სხვაობა	მოგების პროცენტულობა
იტალია	5	5	-	-	348	51	+297	100
შოტლანდია	5	5	-	-	161	57	+104	100
უელსი	3	3	-	-	136	52	+84	100
ინგლისი	3	3	-	-	93	57	+36	100
ტონგა	2	2	-	-	136	16	+120	100
კანადა	2	2	-	-	97	19	+78	100
იაპონია	1	1	-	-	145	17	+128	100
პორტუგალია	1	1	-	-	108	13	+95	100
რუმინეთი	1	1	-	-	85	8	+77	100
ფიჯი	1	1	-	-	74	13	+61	100
აშშ	1	1	-	-	46	6	+40	100
არგენტინა	1	1	-	-	46	15	+31	100
ირლანდია	1	1	-	-	43	19	+24	100
საფრანგეთი	4	2	-	2	118	85	+33	50
სამხრეთ აფრიკა	3	1	-	2	59	46	+13	33
ავსტრალია	2	-	-	2	16	38	-22	0
საერთო	36	30	-	6	1711	506	+1205	83.33

ახალ ზელანდიას აქვს მოგებული 318 თამაში 429-დან, რომლის მოგების პროცენტულობა 74.1%-ია. ამის მიხედვით, ახალი ზელანდია არის ყველაზე წარმატებული ეროვნული ნაკრები რაგბის გუნდების ისტორიაში.

ახალი ზელანდიის თამაშების ცხრილი, ყველა სხვა ნაკრებთან. განახლებულია: 4 ნოემბერი, 2007 წ^[30].

ახალი ზელანდიის ნაკრები 2023 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე.

^[31]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ახალი ზელანდიის მორაგბეთა ეროვნული ნაკრები

• (ინგლისური) გუნდის ოფიციალური საიტი
• (ინგლისური) ოფიციალური IRB-ს რეიტინგი დაარქივებული 2006-11-03 საიტზე Wayback Machine.

პორტალი სპორტი — დაათვალიერეთ ვიკიპედიის სხვა სტატიები სპორტზე.