A Rúa Xeneral Gutiérrez Mellado é unha rúa peonil da cidade de Pontevedra situada no primeiro ensanche da cidade. É unha das principais rúas de Pontevedra.
Orixe do nome
Desde 1996, a rúa está dedicada ao militar e político Manuel Gutiérrez Mellado polo seu relevante labor durante a transición española e coa finalidade de eliminar do rueiro da cidade nomes franquistas como o da súa anterior denominación, Xeneral Mola.[1][2]
En 1925 anunciouse finalmente a apertura da nova rúa para unir as rúas Michelena e Marqués de Riestra e urbanizar un importante sector do centro da cidade.[4] En 1926 pagáronse as expropiacións e o 25 de agosto dese mesmo ano empezaron as obras de apertura da vía.[5]
As obras de finalización da nova rúa prorrogáronse máis do previsto por mor da necesaria derriba dun garaxe ao final da mesma, con fronte á rúa Marqués de Riestra.[6] As últimas casas que quedaban nesa rúa e que impedían a apertura total da nova vía denominada prolongación da rúa de Fernández Villaverde xa se expropiaran e derrubáronse no mes de maio de 1927.[7] A partir do mes de xuño dese ano empezou o valado e cerramento de soares na nova rúa por parte dos seus propietarios. A finais de 1929 a rúa atopábase aínda sen urbanizar e os barracóns do antigo garaxe ao final da rúa estaban aínda en pé.[8]
Nos primeiros anos de existencia o novo vial foi coñecido como Rúa do Chanchullo por mor das negociacións ocultas que se levaron a cabo desde o inicio para conseguir a apertura do mesmo e porque a rúa non se abriu con arranxo ao proxecto aprobado polo concello.[9] En maio de 1931 terminouse a explanación da nova vía e en 1935 os automóbiles xa circulaban normalmente por ela.[10][11] A principios de xuño de 1936 o director xeral da compañía Telefónica anunciou a próxima construción na nova rúa dun edificio no número 5 con destino a Central Teléfonica, que se converteu na súa sede en Pontevedra e albergou as oficinas da empresa na cidade.[12][13]
O 26 de xuño de 1937 outorgóuselle á rúa o nome do Xeneral Mola, falecido o día 3 dese mes nun accidente aéreo.[3][14] Nese mesmo ano procedeuse á instalación da rede de sumidoiros e á condución de auga para favorecer a construción de edificios, que aínda non se iniciara.[15] En 1938 efectuouse a pavimentación da rúa.
A maioría dos edificios actuais da rúa levantáronse nos anos 1960, finalizando a edificación actual de soares a principios dos anos 1970. Nesas décadas a rúa converteuse nunha localización comercial na cidade con coñecidos establecementos como o comercio de discos e electrodomésticos Vázquez Lescaille, que abriu as súas portas en 1956.[18] A rúa foi tamén nesas décadas un punto de referencia para a parada de autobuses interurbanos. Diversos bancos estableceron as súas sucursais no seu lado leste e múltiples comercios instaláronse no seu lado oeste.
En 1965 abriuse a través do edificio do número 3 da rúa un segundo tramo das galerías comerciais da rúa da Oliva que permitiu a unión desta rúa coa rúa Xeneral Gutiérrez Mellado.[19]
O 25 de abril de 1996 a corporación municipal pontevedresa decidiu cambiar o nome orixinal da rúa, pasando a denominarse rúa do Xeneral Gutiérrez Mellado, xeneral falecido catro meses antes.[3]
En 2002 iniciouse unha profunda remodelación da rúa para convertela en peonil. As obras terminaron a principios de maio de 2003.[20]
En abril de 2023, con motivo da demolición do edificio do número 3 para a construción dun novo inmoble para unha macrotenda de Zara, procedeuse ao tapiado da saída das galerías comerciais da Oliva.[21][22]
É unha rúa peonil de 140 metros de lonxitude, recta e chaira, en pleno centro de Pontevedra, que conecta o parque das Palmeiras co casco antigo da cidade.[23] A súa anchura media é de 20 metros
Na rúa atópanse numerosos comercios e sucursais bancarias. O pavimento de lastros é en tons ocre e está enmarcado por bandas de granito aos lados para diferenciar os espazos exclusivamente peonís e o carril central, peonil e restrinxido ao tráfico de servizos e acceso a garaxes de residentes.[23]
O aspecto máis destacado da rúa son as dúas fileiras de altas palmeiras de abano californianas[24] que delimitan lonxitudinalmente o carril central ao longo da rúa e facilitan a transición entre o parque das Palmeiras e o centro histórico de Pontevedra.[23] Cubrindo a parte superior dos amplos alcorques de pedra que rodean as palmeiras e que inclúen iluminación nocturna atópanse bancos de madeira en ambos os extremos.[20]
Blanco Dios, Jaime Bernardo; Castro González, Amancio (2010). As árbores da cidade de Pontevedra. Pontevedra: Concello de Pontevedra. p. 214. ISBN978-84-606-5147-5.
Juega Puig, Juan (2000). As rúas de Pontevedra. Pontevedra: Deputación de Pontevedra. p. 94. ISBN84-8457-044-4.
.jpg)
